رئیسجمهور در جلسه علنی عصر امروز مجلس حضور پیدا کرد تا لایحه بودجه ۱۴۰۵ را تقدیم مجلس کند.جلسه علنی امروز (سهشنبه، ۲ دی) مجلس شورای اسلامی در نوبت بعدازظهر آغازبهکار کرد.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: براساس شنیدهها، دولت رشد کمی را در بودجه سال آینده پیشبینی کرده است. تلاش دولت این است که اعداد بودجه را به واقعیت نزدیکتر کند.
پیمان مولوی، کارشناس اقتصادی، هشدار داد که اقتصاد ایران در مسیری قرار گرفته که تا پایان سال آینده، تورم سالیانه به ۵۰ درصد خواهد رسید. او در مصاحبه با خبرآنلاین، «حکمرانی ذینفعانه» و فقدان آزادی اقتصادی را عامل اصلی این بحران دانست.
هفتاد سال است که بناست ساختار بودجه اصلاح شود؛ اما هر سال همان آش است و همان کاسه. پیمان مولوی، اقتصاددان میگوید: متاسفانه بودجه در ایران مبتنی بر منفعت عمومی نیست.
علیرضا رحیمی، معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان، در حساب شخصی خود در ایکس نسبت به محدودیت بودجه حوزه جوانان هشدار داد و تأکید کرد سهم این معاونت از بودجه کل کشور در سال ۱۴۰۴ کمتر از دو هزارم درصد بوده است. او افزود با توجه به گستره مأموریتها و اختصاص نیمی از این بودجه به حقوق و هزینههای اجتنابناپذیر، منابع باقیمانده برای برنامههای توسعهای جوانان بسیار اندک است و انتظار دارد در لایحه بودجه ۱۴۰۵ این موضوع بهطور مؤثر دیده شود.
رئیس سازمان برنامه و بودجه در جلسه امروز گزارش جامعی درباره اجرای طرح ساماندهی کارتهای سوخت ارائه کرد و بر هماهنگی و مدیریت مؤثر در این حوزه تأکید کرد.
سالهاست بازنشستگان در میان بازیهای بودجهای، بدهیهای دولت، مصوبات مبهم، اوراق بدهی، قراردادهای ناکارآمد و بیمه تکمیلیهای کماثر گرفتارند. امسال هم با تدوین بودجه ۱۴۰۵، آنها نگراناند که تجربه تلخ سالهای گذشته تکرار شود.
همزمان با ارائه لایحه بودجه ۱۴۰۵، اقتصاد ایران زیر فشار سنگین سه ناترازی کلیدیِ بانکی، انرژی و تولید گرفتار آمده است. ناترازی بانکی که با تسهیلات تکلیفی دولت تغذیه میشود، موتور اصلی خلق نقدینگی و افزایش ریسک سیستمی است، در حالی که یارانههای پنهان انرژی، تولیدکنندگان را با هزینههای سربار غیرقابل تحمل مواجه ساخته است.
در چند روز آینده خواهیم دید که آیا دولت جسارت حذف بودجههای چندده و گاهی چندصد میلیاردی این نهاد و همچنین متناسبسازی قیمت حاملهای سوخت مثل بنزین را خواهد داشت؛ یا محافظهکارانه به مسیر روزمرگی و ادامه راه گذشتگان خواهد رفت؟
سهم هر ایرانی از هزینههای سالانه صداوسیما روزانه بیش از یک میلیون تومان (۱/۰۵۵/۰۰۰) و سالانه ۳۸۵ میلیون تومان است و این یعنی هر خانواده ایرانی، چه تلویزیون نگاه کند و چه نه، چه صداوسیما را قبول داشته باشد یا نه، چه آن را دنبال کند یا سالهاست قید آن را زده باشد، محکوم است بخش قابل توجهی از بودجه خودش را برای رسانهای بپردازد که انتخابش نمیکند.
با ابلاغ بخشنامه تدوین لایحه بودجه ۱۴۰۵ از سوی سازمان برنامه و بودجه، فرآیند رسمی نگارش بودجه سال آینده آغاز شد؛ بودجهای که باید تا ابتدای دیماه به مجلس برسد.
مهدی پازوکی، اقتصاددان در ارزیابی بخشنامه بودجه ۱۴۰۵ گفت: «اقتصاد ایران در سالهای اخیر به شدت از بیانضباطی رنج میبرد و یکی از مهمترین بخشهای بیانضباطی اقتصادی، بیانضباطی مالی است که ما آن را در سند بودجه ملاحظه میکنیم.
دولت و بهویژه رئیسجمهور در این وضعیت ناداری و بیپولی کشور باید توجه به زندگی و کسبوکار شهروندان را اصل کار برای بودجهبندی قرار دهند و از قبول هزینهسازیهایی که در مسیر افزایش رفاه مردم نیستند خودداری کند.
کسری بودجه در ایران از یک ناکارآمدی اقتصادی فراتر رفته و به نشانهای از فرسایش تدریجی ساختار حکمرانی تبدیل شده است. اگر اصلاحات اساسی آغاز نشود، بودجه ۱۴۰۵ نیز مانند بودجههای سالهای قبل، تنها روایتی جدید از بحرانی خواهد بود که هر سال بزرگتر میشود.
مروری بر نمونههایی که در بودجه ۱۴۰۴ آمده، عمق ساختاری این مسئله را آشکارتر میکند و کافی است فقط نگاهی گذرا به برخی اعداد و ارقامی که پزشکیان سال گذشته برای لایحه بودجه ۴۹۴ تقدیم مجلس کرد، داشته باشیم.