حسام الدین آشنا مشاور رییس جمهور در دولت روحانی خطاب به حمید رسایی نماینده تهران در مجلس نوشت: کسی سر کسی چیزی نمالیده است؛ نه فرانچسکو و نه رونالدو!
دیپلماتهای ارشد کشور تلاش کردند تا چیزی را که به ریشمان مالیده شده بود، پاک کنند و توانستند ۱۰ سال کشور را از تحریمهای جهانی تحت فصل ۷ نجات دهند. اما غضنفرها یعنی همان کسانی که دستشان نه در جیب خود که در جیب ملت است، نخواستند.
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد (۲۰۱۵) که بر برنامه جامع اقدام مشترک ( برجام ) صحه نهاده و رسیدگی شورای امنیت به موضوع هستهای ایران را بر عهده گرفته است، در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ منقضی خواهد شد.
در تمام ۱۰ سال گذشته که از توافق و اجرایی شدن برجام گذشته و باوجود خللی که در برخی موارد در اجرای آن ایجاد شد همچنان بهعنوان پر سؤالترین سند تاریخی ایران مطرح است. به همین بهانه میزبان دکتر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه دولتهای یازدهم و دوازدهم و معمار برجام بودیم.
تهران به دنبال سیاستی است که از درگیری با واشنگتن جلوگیری کند و روابط خود را با انصارالله حفظ کند تا آخرین اهرم فشار خود در منطقه علیه دشمنانش را از دست ندهد و به متحدانش سیگنالهایی مبنی بر اینکه باید اکنون آنان را رها کند، ارسال نکند.
استاد علوم اخترفیزیک در دانشگاه پرینستون میگوید: استفاده از یک آشکارساز نوترونی رباتیک برای بازرسی از سالنهای سانتریفیوژ، همراه با دوربینهای امن، که در این مورد به دنبال محصول اورانیوم با غنای بالا و ابزار استخراج آن هستند، مکمل سیستمهایی خواهد بود که تحت توافق هستهای اولیه با ایران تعبیه شدهاند.
"توماس جونو" استاد علوم سیاسی به روزنامه اماراتی "نشنال" میگوید: "انتظار میرود در هفتهها و ماههای آینده، در تضاد با فضای صمیمانه پیرامون مذاکرات اولیه، تنشهای بیشتری بروز پیدا کنند. در دورههای بعدی مذاکرات مقامهای سطوح پایینتر در هر دو دولت ایران و آمریکا با یکدیگر ملاقات خواهند کرد و سعی میکنند جزئیات زیادی را که باید بررسی شود مورد ارزیابی قرار دهند. این واقعیت باعث تشدید فضای ناامید کننده خواهد شد".
سخنگوی ارشد کمیسیون اروپا ضمن تکرار ادعاهای سیاسی درباره برنامه هستهای کشورمان گفت که این اتحادیه همچنان به برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ پایبند است و یافتن یک راهحل دیپلماتیک پایدار را برای حلوفصل این پرونده ضروری میداند.
استراتژی فشار حداکثری تقریبا هیچ تغییری در محاسبات ایران درباره برنامه هستهای آن کشور ایجاد نکرد و در واقع، تنها دست ایران را بازتر گذاشت تا خود را از قید و بند مفاد برجام خارج سازد و مشکل هستهای ایران برای آمریکا را بدتر ساخت. بعید به نظر میرسد که اگر ترامپ بار دیگر بخواهد سیاست فشار حداکثری را در دستور کار قرار دهد نتیجهای بهتر به دست آورد.
معاون سیاسی وزارت خارجه ایران با تاکید بر اینکه سیاست فشار حداکثری در صورت اعمال مجدد، دوباره شکست خواهد خورد، گفت: در طول این سالها موضع ما ثابت بوده و اعلام کردهایم که در چارچوب برجام حاضر به گفتوگو هستیم؛ یعنی تعهدات برجام ی در مقابل لغو تحریمها.
مصطفی پورمحمدی گفت: چطور یقه کسانی که تحریم روی تحریم اضافه کردند را نمیگیریم؟ زمان آن نرسیده است که آنهایی که تحریم روی تحریم گذاشتند پاسخ بدهند در کشور؟ زمان آن رسیده است یا نمیرسد؟ باید برسد. کسانی که خوب مذاکره نکردند باید پاسخ بدهند، کسانی که خوب قرارداد امضاء نکردند هم باید پاسخ بدهند، همه باید پاسخ بدهیم، جای دررو نداریم.
مکانیزم ماشه در واقع یک فرآیند حل اختلاف و بازگرداندن تحریمهاست که در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد و برجام پیشبینی شده است. مکانیزم ماشه در برجام یک ابزار پیچیده و چندوجهی است که برای مدیریت تخلفات احتمالی در این توافق طراحی شده است. با این حال، این ابزار حقوقی و سیاسی به دلیل ابهامها و تنشهایی که ایجاد کرده است.
مکانیسم ماشه (Trigger mechanism) در راستای حلاختلاف پیش بینی شده در برجام ، فرآیندی است که اگر یکی از طرفهای برجام به این جمعبندی برسد که طرف دیگر به تعهدات ذکر شده در این توافق پایبند نیست، میتواند به کمیسیون مشترک شکایت کند
نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین با اشاره به اینکه توافق هستهای بر اثر اقدامات غرب غیرقابلاجرا شده، از کشورهای غربی خواست که سیاستهای ضدایرانی را که منجر به جلوگیری از احیای توافق میشود، کنار بگذارند.
منبعی که از آن به عنوان «یک منبع عالیرتبه در اتحادیه اروپا» نام برده شده است، امروز (جمعه) گفت: ایران و ایالات متحده الزامات تعیین شده در برنامه جامع اقدام مشترک ( برجام ) را برآورده نمیکنند، اما هنوز زود است که بخواهیم درباره پایان این توافق سخن بگوییم.