توصیه‌های مهم به جدیدالورود‌ها در بورس

اقتصاد۲۴- شاخص کل بورس که معاملات سال گذشته بورس را از ارتفاع ۱۷۸هزار و ۶۵۹ واحد آغاز کرد، با ۳۳۴هزار و ۲۴۱واحد رشد، معادل ۱۸۷ درصد افزایش را به ثبت رساند و به ارتفاع ۵۱۲هزار و ۹۰۱واحد رسید. روند صعودی شاخص در سال جدید نیز ادامه یافت و شاهد ورود شاخص بورس به کانال ۸۰۰ هزار واحد بودیم. روند صعود شاخص در برخی روز‌ها واقعا چشم گیر بود. به طور مثال چهارشنبه هفته جاری شاخص کل ۳۱ هزار واحد صعود کرد تا رکورد خود را بشکند.

زمانی که این آمار در کنار عزم جزم دولت برای توسعه و گسترش بازار سرمایه قرار می‌گیرد و از طرف دیگر در شرایطی که مردم در شرایطی قرار دارند که نمیدانند با سرمایه‌های خرد و بعضا کلان خود چه کنند تا ضمن حفظ سرمایه، بتوانند سود کسب کنند، طبیعی است که بازار سرمایه روز به روز بیشتر شاهد ورود سهام داران باشد.
‌
می‌توان به جرات گفت تب و تابی که امروز بین مردم برای ورود به بورس افتاده، بی سابقه است و حتی افرادی که کم‌ترین دانش و تخصصی در این حوزه دارند مصرانه در پی اخذ کد بورسی هستند. عدم داشتن تخصص مردم، موضوعی است که یکی از چالش‌های این حوزه به شمار می‌رود و همواره نقد‌هایی درمورد عدم اطلاع رسانی کافی و آموزش افراد به سازمان بورس وارد است.

در این روز‌ها حتی مسئولان هم بار‌ها تاکید کرده اند که اگر فردی دانش کافی برای خرید و فروش سهم ندارد، به صورت غیرمستقیم وارد این بازار شده و سرمایه خود را به صندوق‌های سرمایه گذاری یا سبدگردان‌ها بسپارد. هرچند به نظر نمی‌رسد این تاکیدات تاثیری در نحوه تصمیم گیری مردم داشته باشد و باید گفت اعتماد و شناخت مردم نسبت به صندوق‌های سرمایه گذاری بسیار کم است.

مهم‌ترین توصیه‌ها برای افراد جدیدالورودی که از تخصص کافی برخوردار نیستند این است که از سرمایه گذاری در بازار سرمایه با پول وام یا قرض خودداری کنند و با سرمایه کم وارد بازار شوند، هیجانی تصمیم نگیرند و نگاهی بلند مدت به بورس داشته باشند.

در این میان، اما هنوز بسیاری از علاقه مندان نمی‌دانند نخستین قدم ورود به بازار سرمایه چیست و یا بعد از ورود به این بازار و اخذ کد بورسی چه باید بکند. در این راستا یک کارشناس بازار سرمایه ضمن تشریح الفبای ورود به بورس، توصیه‌هایی را برای جدیدالورودان به این بازار ارائه کرد.

احمد جواهری در گفتگو با ایسنا، با بیان اینکه هر فردی که قصد دارد کد بورسی دریافت کند و معاملات آنلاین انجام دهد باید دو اقدام مراجعه به کارگزاری و ثبت نام در سجام (سامانه جامع اطلاعات مشترین) را انجام دهد، افزود: به طور کلی ۱۰۷ کارگزاری مجوزدار در کشور وجود دارد و هر فردی که قصد گرفتن کد بورسی دارد باید به یکی از این کارگزاری‌ها مراجعه و فرم‌های مختلف از جمله فرم‌های مشتریان حقیقی، دستیابی به سامانه معاملات آنلاین و... را پر کند و تحویل کارگزاری دهد تا کارگزاری به فرد دسترسی به سامانه آنلاین معاملات به کارگزاری را بدهد. البته فرم‌های مذکور در وبسایت اکثر کارگزاری‌ها موجود است و در دسترس متقاضیان قرار دارد.

وی ادامه داد: از طرف دیگر فرد برای اخذ کد بورسی باید احراز هویت شود. برخی کارگزاری‌ها این خدمت را مشتریان خود ارائه می‌دهند و برخی دیگر ارائه نمی‌دهند. چنانچه کارگزاری عملیات احراز هویت را برای متقاضی انجام نداد، فرد باید به دفاتر منتخب پیشخوان دولت مراجعه کند. افراد باید توجه داشته باشند که فرایند احراز هویت یک بار انجام می‌شود و چنانچه فرد بعد از مدتی قصد داشته باشد کارگزاری خود را تغییر دهد، نیاز به احراز هویت دوباره ندارد.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه به این سوال که تفاوت کارگزاری‌ها با یکدیگر چیست، پاسخ داد: اصلی‌ترین خدمت که همان خدمات معاملات آنلاین است تقریبا توسط همه کارگزاری‌ها ارائه می‌شود و سایر خدمات کارگزاری‌ها با یکدیگر متفاوت است. برای مثال برخی کارگزاری‌ها خدمات عرضه و پذیرش، خدمات مربوط به بورس کالا و بورس انرژی دارند، برخی کارگزاری‌ها با مشتریان خود قرارداد خرید اعتباری امضا می‌کنند و یا مجوز مشاوره دارند. اطلاعات کارگزاری‌ها و خدماتی که ارائه می‌دهند در دسترس همه قرار دارد.

جواهری ادامه داد: کارگزاری‌های بزرگ‌تر مشتری، مراجعه کننده، دفتر و نیرو‌های بیشتری دارند، اما ممکن است سامانه معاملاتی آن‌ها نسبت به کارگزاری‌های کوچک‌تر بیشتر دچار اختلال شود. کارگزاری‌های بزرگ نیرو‌های پاسخ دهنده بیشتری دارند، اما اگر قرار باشد به هر علتی تماس‌های سهام داران با کارگزاری‌ها بیشتر شود، ممکن است مردم دسترسی کم تری به کارگزاری داشته باشند، زیرا ممکن است یک کارگزاری پنج نیرو و هزار مشتری داشته باشد، اما کارگزاری بزرگ‌تر با ۲۰ نیرو باید به ۵۰ هزار مشتری پاسخ بدهد.

وی در ادامه با بیان اینکه متقاضیان ورود به بورس می‌توانند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم سرمایه گذاری کنند، توضیح داد:مفهوم سرمایه گذاری مستقیم این است که فرد به طور مستقیم و شخصا اقدام به خرید و فروش سهام، اوراق مشارکت و... کند. در این نوع سرمایه گذاری هیچ واسطه‌ای وجود ندارد، اما این روش فقط برای افراد حرفه‌ای و آشنا به بازار سرمایه توصیه می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه سرمایه گذاری غیرمستقیم برای افرادی است که تخصص، تجربه و وقت کافی ندارند، اظهار کرد: این افراد می‌توانند از طریق صندوق‌های سرمایه گذاری یا شرکت‌های سبدگردانی اقدام کنند. عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری به این صورت است که فرد به کد بورسی نیاز ندارد و فقط یونیت‌های (واحد‌های سرمایه گذاری) صندوق را خریداری می‌کند. در نتیجه متوجه نمی‌شود چه سهمی برایش خرید یا فروش شده است. فقط از میزان سود و ضرر و اطلاعات کلی باخبر می‌شود.

به گفته وی صندوق‌های سرمایه گذاری به دو نوع غیرقابل معامله و قابل معامله تقسیم می‌شوند که صندوق‌های قابل معامله ETF‌ها هستند که برای معامله آن‌ها کد بورسی نیاز است. صندوق‌های غیرقابل معامله عموما بر اساس صدور و ابطال هستند.

جواهری افزود: اکثر سبدگردان‌ها مبالغ کم‌تر از ۱۰۰ میلیون تومان را نمی‌پذیرند. سبدگردان‌ها درصدی کار می‌کنند و ابتدا با متقاضی درمورد میزان درصدی که سهم سبدگردان می‌شود توافق می‌کنند. در این روش هم فرد متوجه نمی‌شود چه سهمی خرید و فروش شده است.

وی در ادامه به جدیدالورود‌های بازار سرمایه توصیه کرد: برای ورود به بازار سرمایه به هیچ عنوان اقدام به فروش مسکن و خودروی خود نکنند، از سایر افراد پولی به عنوان قرض یا وام بانکی نگیرند. بازار سرمایه در تمام دنیا، ریسک‌های خاص خود را دارد. به افراد جدیدالورود به بازار بورس اکیدا توصیه می‌شود شخصا نسبت به خریدو فروش سهام اقدام نکنند و برای سرمایه گذاری، از طریق صندوق‌های سرمایه گذاری و شرکت‌های سبدگردان تحت مجوز و معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار اقدام کنند.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: این نکته مهم را نیز مد نظر داشته باشند که حتی حرفه ای‌ترین معامله گران جهان نیز همواره در برخی از معاملات خود زیان کرده اند؛ بنابراین انتظار سوددهی همیشگی سهام بازار، غیرمنطقی است و محقق نخواهد شد. هر فرد سرمایه گذار باید بداند که در هر معامله‌ای احتمال زیان نیز وجود دارد

بر اساس این گزارش، متقاضیان می‌توانند لیست کارگزاری‌های مجوزدار و فعال بازار سرمایه را از طریق سایت WWW.CFI.CODAL.IR مشاهده کنند.