تاریخ انتشار: ۰۹:۲۳ - ۱۳ مرداد ۱۴۰۰

چاله نفتی برای دولت سیزدهم

تکرار روز‌های بی‌گازی و بی‌برقی در زمستان ۱۴۰۰ به‌راحتی قابل پیش‌بینی است؛ تنها دلیلش هم بی‌توجهی وزارت نفت برای تثبیت تولید گاز از پارس‌جنوبی که طی چند سال گذشته به حال خود رها شده است.

چاله نفتی برای دولت سیزدهم

اقتصاد ۲۴-  تکرار روز‌های بی‌گازی و بی‌برقی در زمستان ۱۴۰۰ به‌راحتی قابل پیش‌بینی است؛ تنها دلیلش هم بی‌توجهی وزارت نفت برای تثبیت تولید گاز از پارس‌جنوبی که طی چند سال گذشته به حال خود رها شده است.

یکی از چاله‌هایی که دولت تدبیر و امید به‌صورت آگاهانه و غیرآگاهانه برای دولت سیزدهم کند، موضوع تولید از میادین گازی است. مهم‌ترین و اصلی‌ترین حوزه گازی کشور جایی نیست جز پارس‌جنوبی. گرچه دولت روحانی با تکمیل پروژه‌های پارس‌جنوبی که با درصد بالا تحویل آن شد توانست میزان تولید را افزایش دهد، اما نسبت به خطر دیگری بی‌تفاوت بود و همه چیز را به برجام و غرب وابسته کرد.

براساس گزارش‌های رسمی شرکت نفت و گاز پارس، روند تولید از بزرگ‌ترین میدان گازی جهان رو به کاهش است و به‌زودی تولید آن نصف می‌شود. در خوش‌بینانه‌ترین حالت میزان تولید از این میدان در سال ۱۴۱۰ به کمتر از ۳۰۰ میلیون مترمکعب خواهد رسید، در حالی که اگر دولت تدبیر و امید، طی هشت سال حکومتش پروژه‌هایی را برای نگهداشت تولید انجام می‌داد، سرعت فشار چاه‌های این میدان به‌شدت کاهش پیدا می‌کرد.

محمد مشکین‌فام ۲۳ شهریور ۹۸، در آیین امضای قرارداد توسعه میدان گازی بلال گفت: پس از توسعه کامل میدان مشترک پارس‌جنوبی باید به فکر نگهداشت تولید بر مبنای همین چشم‌انداز باشیم، اگرچه تاکنون افت فشار از این میدان محسوس نبوده است، اما پیش‌بینی می‌شود تا پنج سال آینده سالانه ۲۸میلیون مترمکعب گاز این میدان کاهش یابد.

آمار‌ها می‌گویند، ۷۰ درصد از مصرف گاز کشور از میدان پارس جنوبی تأمین می‌شود؛ این رقم یعنی هرگونه کاهش تولید گاز منجر به کاهش خوراک صنایع، پتروشیمی‌ها و بخش تجاری است. در چنین حالتی، کاهش تولید گریبان اقتصاد بخش‌های مختلف اقتصاد را گرفته و کمبود کالا‌ها از یک سو و افزایش شدید قیمت از سوی دیگر بحران بزرگی را برای کشور ایجاد کرده است.


بیشتر بخوانید: نگاهی به مهم‌ترین دستاورد‌های دولت روحانی


اشتباه وزارت نفت چه بود؟

مین بزرگی که برای دولت جدید کار گذاشته شده است، یک بازیگر بیشتر ندارد؛ وزارت نفت و کسی که هشت سال مسئولیت آن را بر عهده داشته است. نخستین کم‌کاری این نهاد، بی‌توجهی به نگهداشت تولید در پارس‌جنوبی و دومین اشتباه، رهاکردن توسعه سایر میادین گازی مشترک و غیرمشترک است.

میدان فرزاد B که با عربستان مشترک است و در سال ۹۲ هم در حال توسعه بود، وزیر نفت دستور داد عملیات توسعه متوقف شود؛ با توقف هشت ساله توسعه این میدان، عربستان به سرعت تولید گاز از این حوزه را افزایش داد تا سهم ایران از سوی ریاض برداشته شود.

همین اتفاق در فاز ۱۱ پارس‌جنوبی هم رخ داد، جایی که در سال ۹۱ عملیات توسعه آن از سوی یک شرکت ایرانی کلید خورد، اما زنگنه در سال ۹۲ و به محض ورود به وزارت نفت، این شرکت را خلع ید کرد تا توتال فرانسه آن را توسعه دهد. توتال پس از چهار سال به ایران آمد و قرارداد را امضا کرد، اما سال بعد از ایران رفت تا وزارت نفت پس از هفت سال وقت‌کشی، دوباره توسعه این فاز را به همان شرکتی بدهد که در سال ۹۲ اخراجش کرده بود!

تراژدی کیش

نمونه دیگر هم به میدان گازی کیش برمی‌گردد؛ توسعه و بهره‌برداری از میدان گازی کیش از سال ۸۶ کلید خورد و روند توسعه این میدان مهم تا سال ۹۲ ادامه داشت تا باز هم زنگنه جلوی توسعه آن را گرفت. وزارت نفت کار را متوقف کرد تا بهترین تصمیم را به زعم خود برای این میدان بگیرد.

طولانی شدن روند کار به بهانه‌های مختلف با این انگیزه انجام شد که توسعه میدان گازی کیش در قالب قرارداد‌های IPC به شرکت‌های غربی واگذار شود. این شائبه زمانی جدی‌تر شد که در سال ۹۴ مناقصه‌ای برای ساخت پالایشگاه این میدان برگزار شد که شرکت ایتوک و یک شرکت خارجی با مبلغ حدود ۶۰۰ میلیون یورو برنده آن شدند، ولی وزارت نفت، رأی به ابطال این مناقصه رسمی مهم داد و هیچ‌گاه نیز توضیحی برای آن ارائه نداد؛ این ابطال یک نقطه عطف مهم در تراژدی توسعه میدان گازی کیش است که چند سال پس از این تصمیم، تبعات خسارت بار خود را نشان داد، اما در سال ۹۵ تغییر دیگری در اجرای پروژه به وجود آمد که براساس آن زنگنه مقرر کرد فعلاً توسعه میدان کیش در قالب قرارداد EPCF دنبال شود؛ شرکت‌های بسیاری از جمله دایلم، هیوندای، سایپم، متروبنی و اینتر پوز و... برای حضور در این مناقصه اعلام آمادگی کردند؛ کار مناقصه در حال انجام بود که دستور رسید توسعه میدان گازی کیش در قالب قرارداد‌های جدید نفتی (IPC) به پیش رود.

به گفته مطلعین، شرکت ملی نفت ایران علاقه فراوانی داشت که این میدان از سوی شل توسعه یابد، بنابراین در ۱۷ آذر ۹۵، تفاهمنامه‌ای را با این شرکت امضا کرد. به باور بسیاری از کارشناسان، شل به ایران نمی‌آمد، اما وزارت نفت اصرار بسیاری بر آن داشت.

پس از ۹ ماه هانس نایکمپ، معاون شرکت شل و کارشناسانش در شهریور۹۶ به تهران آمدند و در جلسه مشترک با مسئولان شرکت ملی نفت، نتایج خود را تشریح کردند. در همان روزها، شرکت شل به شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد، نمی‌خواهد در ایران پروژه‌ای به دست بگیرد. شرکت انی ایتالیا هم شانس اول تصاحب این میدان بود که ترجیح داد همه چیز را فراموش کند.

گاز شیرین میدان کیش دارای PPM کمتر از ۱۵۰ است، در حالی که سولفور گاز ترش پارس‌جنوبی حدود ۷هزار PPM است که نشان می‌دهد گاز این میدان با هزینه بسیار کمتری قابل تولید و تزریق به شبکه مصرف بود.
بزرگ‌ترین انتقادی که به وزیر نفت و وزارتخانه‌اش وارد بود این است که دلیل تغییرات پی‌در‌پی شرح کار این پروژه چه بوده است. به طوری که طی هفت سال اخیر، سه مصوبه و تصمیم برای میدان گازی کیش گرفته شد که هر سه تصمیم نه تنها هیچ دستاوردی برای کشور نداشت، بلکه موجب از بین رفتن بیش از ۷۵۰ میلیون دلار هزینه ثبت شده واقعی از منابع کشور شد.
۹۵

درصد تأسیسات و اقداماتی که در میدان گازی کیش انجام گرفته مربوط به دولت نهم و دهم است و دولت تدبیر و امید طی هشت سال گذشته هیچ گام سودمندی برای این پروژه مهم و ملی برنداشته و به عبارتی میدان گازی کیش را همچون دو میدان بسیار بزرگ فاز ۱۱ و فرزاد B و تا حدودی یادآوران قربانی IPC کرد!
اگر زمستان امسال، بی‌گازی را تجربه کردید، از یاد نبرید دولت تدبیر و امید طی هشت سال، چگونه برای دولت بعدی‌اش چاله کنده است.

منبع: روزنامه جوان
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

قیمت All-in-One اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ استقلال در دربی تهران با لباس جدید

عکس/ سفر مسعود پزشکیان به جنوب غرب تهران

اینفوگرافی/ برنده پرسپولیس است یا استقلال؟

عکس/ توپ فینال جام جهانی فوتبال ۱۹۳۰ در موزه فیفا

عکس/ شباهت باورنکردنی سیروان خسروی به مادرش

عکس/ لحظه آزادی اسرای فلسطینی

عکس/ استایل خاص فردین و ناصر ملک مطیعی ۴۳ سال پیش با لباس‌های برند

عکس/ جولان اتوبوس‌های دو طبقه ۵۱ سال پیش در میدان فردوسی تهران

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

درخواست تاجگردون از شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت برای کم شدن بی‌ثباتی اقتصادی

سامانه جدید بارشی در کشور؛ هلال احمر اعلام آماده باش کرد

استیضاح همتی در دستور کار روز یکشنبه مجلس قرار گرفت + جزئیات

مفقود شدن ۶ نفر در بهمن؛ اعزام تیم‌های نجات به محل حادثه

واکنش ایران به فراخوان خلع سلاح پ‌ک‌ک

هشدار مدیریت بحران به تهرانی‌ها؛ شنبه یکشنبه مراقب باشید

برنامه حضور النصر در ایران مشخص شد

برای درمان یبوست چه بخوریم؟

بهترین غذا برای سحری ماه رمضان چیست؟

آیا سرطان دهان کشنده است؟

عکس/ لاله مرزبان و شهاب حسینی در حاشیه یک سریال

رقابت جذاب والیبال برفی دختران در دیزین

آیا وام ودیعه مسکن در سال آینده افزایش می‌یابد؟

پیش‌بینی بازار خودرو در هفته دوم اسفند ۱۴۰۳

بازار فرش ایران در اختیار قاچاقچیان افغانستانی

عکس/ پرتاب ساعت مچی به سوی رامین رضاییان در دربی ۱۰۵

قیمت جدید کالا‌های اساسی اعلام شد+ جدول

عکس/ خشکبار شاهرضا ۶۰ سال پیش در خیابان شاهرضا سابق و انقلاب فعلی

ماجرای سرقت گردبند ۱۰۰میلیونی در پیروزی چه بود؟

اظهارات جدید عارف درباره قطعی برق

تصویری قدیمی از فریدون جیرانی

رکورد فوق العاده گلزن پرسپولیس در دربی

عکس/ آیین نوروز خوانی در گرگان

فیلم/ انفجار بمب حین اقامه نماز جمعه در پاکستان

عکس/ الناز شاکردوست در کنار جانی دپ ۱۰ سال پیش

عکس/ استایل جنجالی هنگامه قاضیانی

اظهارات تازه وزیر خارجه ترکیه علیه ایران

فیلم/ خبر خوش وزیر رفاه برای مددجویان و معلولان

فیلم/ فحاشی رکیک سعید قاسمی در هیئت اهل بیت

طائب: پول فروش نفت به حساب خودمان واریز می‌شود

پیش‌بینی همتی از وضعیت اقتصاد ایران در ماه‌های آینده

حمله قایق‌های جنگی اسرائیل به سواحل غزه

اینفوگرافی/ شلوغ‌ترین مسیر‌های مهاجرتی دنیا کجاست؟

خبر خوش وزیر کار درباره افزایش حقوق کارگران

آیا تاسیان واقعا سریال خوبی است؟

آبله میمونی همچنان در وضعیت اضطرار

اظهارات تازه پزشکیان درباره افزایش اختیارات استانداران

رکورد استقلال در دربی‌ها شکسته شد

عکس/ نمایی دیدنی از حرم امام رضا ۱۳۰ سال پیش و دوره قاجار

افزایش یارانه نان و دارو برای سال ۱۴۰۴

اعلام قیمت جدید زولبیا و بامیه در ماه رمضان

فیلم/ اژه‌ای: کسی که خطا کرده را با کسی که مرتکب فساد شده باید فرق گذاشت

عکس/ ساعت میلیاردی محمدرضا گلزار خبر ساز شد

عکس/ ایران رتبه پنجم جدیدترین رنکینگ لیگ‌ فوتبال آسیا

عکس/ سرویس و نگهداری لامبورگینی چقدر هزینه دارد؟

سقوط قیمت بیت کوین به کمتر از ۸۰ هزار دلار

زلنسکی وارد واشنگتن شد

قیمت رهن و اجاره آپارتمان در جنوب تهران + جدول

قیمت طلای جهانی کاهش یافت

روزگار سخت سیستان؛ بلای ویرانگری که گرد و غبار و خشکسالی بر سر یک استان آورد