علائم اومیکرون چیست و چه کسانی در معرض ابتلا هستند؟

جامعه ۲۴- سه هفته پس از آن که اومیکرون واریانت جدید ویروس کرونا در آفریقا شناسایی شد، روز گذشته اعلام شد که این ویروس برای نخستین بار در ایران نیز مشاهده شده است. اگرچه به گفته برخی از کارشناسان مشاهده اولین مورد ابتلا در روز گذشته به این معنی نیست که تازه این ویروس وارد ایران شده است چرا که ممکن است این ویروس روز‌ها قبل وارد ایران شده و در شهر‌های مختلف چرخیده باشد و تازه در روز گذشته مورد شناسایی واقع شده است.

از اومیکرون چه می‌دانیم؟

اومیکرون تازه‌ترین واریانت کرونا است که سه هفته قبل در آفریقا شناسایی شد. این واریانت که پس از واریانت‌های آلفا، بتا، دلتا و گاما از سوی سازمان جهانی بهداشت در رده واریانت‌های نگران کننده قرار گرفته است.

سازمان جهانی بهداشت در آخرین آپدیت خود در رابطه با این ویروس گفته سویه جهش‌یافته کرونا موسوم به اومیکرون طی ۱.۵ تا ۳ روز، موارد ابتلا را دو برابر می‌کند و به گفته برخی مقامات بهداشتی کشور‌ها سرعت این واریانت ۳ تا ۴ برابر واریانت دلتا است. بر همین اساس پیام طبرسی، رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری نیز گفته است که اگر امروز این ویروس شناسایی شد تا ۱۷ روز آینده می‌تواند به سوش غالب در کشور بدل شود. حمیدرضا جماعتی دبیر کمیته علمی ستاد ملی کرونا نیز در این رابطه می‌گوید: چنانچه قرنطینه‌ها و محدودیت‌ها بازنگردند تا سه تا چهار هفته آینده می‌تواند به پیک جدیدی از بیماری در کشور بینجامد.

با این حال سازمان جهانی بهداشت همچنین هشدار می‌دهد که اومیکرون به سرعت در کشور‌هایی با سطح بالای ایمنی جمعی در حال گسترش است، اما مشخص نیست که این مساله به دلیل توانایی ویروس برای فرار از مصونیت، قابلیت سرایت بالای آن یا ترکیبی از هر دو است که گسترش پیدا می‌کند.

آیا این ویروس کشندگی بالایی دارد؟

سازمان جهانی بهداشت در رابطه با شدت بیماری، میزان بیماری‌زایی و کشندگی اومیکرون علی‌رغم گذشت سه هفته از شناسایی آن می‌گوید که هنوز اطلاعات محدودی در مورد شدت بالینی اومیکرون موجود است. اطلاعات بیشتری برای آگاهی از شدت این بیماری و اینکه چگونه شدت بیماری تحت تاثیر واکسیناسیون و ایمنی قرار می‌گیرد، مورد نیاز است.

سازمان جهانی بهداشت همچنین هشدار داد که با افزایش سریع موارد ابتلا، بیمارستان‌ها ممکن است در برخی مناطق از ظرفیت پذیرش خارج شوند. ضمن اینکه بستری شدن در انگلیس و آفریقای جنوبی همچنان ادامه می‌یابد و با توجه به افزایش سریع موارد ابتلا، ممکن است بسیاری از سیستم‌های مراقبت‌های بهداشتی به سرعت تحت‌الشعاع قرار گیرند.

بیشتر بخوانید: اعلام محدودیت‌های جدید به دلیل شیوع اومیکرون

کمال حیدری، معاون وزیر بهداشت ایران در این رابطه گفته است که قدرت کشندگی این ویروس هنوز ثابت نشده، اما طبق اظهارنظر‌های اولیه قدرت سرایت بالاتری دارد و در مخرج کسر ما، افراد بیشتری مبتلا می‌شوند؛ افراد بیشتری که مبتلا می‌شوند و بدنشان مقاوم نیست، آسیب می‌بینند و وقتی ویروس گسترش پیدا کند و جمعیت زیادی درگیر شوند بالتبع بار خدمات بیمارستانی و بستری و ممکن است فوتی‌ها افزایش یابد.

علی‌رغم شناسایی موارد متعدد در بسیاری از کشور‌های جهان و افزایش بستری‌ها هنوز مرگ‌های ناشی از آن در این کشور‌ها گزارش نشده و تنها در اواخر هفته گذشته نخستین مرگ به دلیل اومیکرون در بریتانیا ثبت شد.

تأثیر واکسن کرونا بر اومیکرون

به گفته سازمان جهانی بهداشت و بسیاری از محققان هنوز تأثیر واکسن‌های موجود بر این واریانت به اثبات نرسیده است. اگرچه اومیکرون در آزمایشگاه و دنیای واقعی بسیار متفاوت عمل کرده است اما نتایج اولیه یک مطالعه در چین که در مجله Emerging Microbes & Infectio منتشر شده نشان داد واکسن‌های کرونا و عفونت قبلی کرونا می‌توانند محافظت «قوی‌تر از پایه» را در برابر سویه اومیکرون ارائه دهند، اما نمونه‌های آزمایشی این سویه قابلیت «قابل توجه» آن را برای فرار از مصونیت ناشی از عفونت قبلی و حتی سومین دوز واکسن کرونا را نشان می‌دهد.

با این حال عمده کسانی که در اثر ابتلا به اومیکرون کارشان به بیمارستان و بستری کشیده است کسانی بوده‌اند که دوز کامل واکسن کرونا را دریافت نکرده و یا اصلا واکسنی تزریق نکرده بودند. در همین راستا عمده توصیه متخصصان ایرانی و خارجی به ویژه دانشمندان سازمان جهانی بهداشت همچنان تزریق واکسن و رعایت پروتکل‌های بهداشتی است.

حمید سوری، استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این رابطه گفته است که کم شدن اثر واکسن بر روی اومیکرون به این معنی نیست که واکسیناسیون را باید متوقف کرد، تحقیقات نشان داده کسانی که واکسیناسیون را به صورت کامل دریافت کرده‌اند، شانس مرگ و بستری آن‌ها در برابر اومیکرون نیز کاهش پیدا می‌کند.

علائم اومیکرون

اومیکرون که در حال حاضر به ۹۰ کشور جهان از جمله ایران رسیده است با سرعت انتقال زیاد در حال گسترش بوده و بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت علائم آن همان علائم شناخته شده کرونا را دارد با این حال به گفته بسیاری از پژوهشگران اومیکرون بیشتر شبیه یک سرماخوردگی سخت است.

در بریتانیا، آبریزش بینی، سردرد، خستگی خفیف تا شدید، عطسه، گلودرد و ... از جمله علائم بالینی اومیکرون بوده است با این حال تشخیص قطعی کرونا از هر نوع که باشد بر اساس آزمایش است، چرا که ممکن است این علائم بالینی در کسی ظاهر نشود، اما همین افراد می‌توانند دیگران را آلوده کنند.

اومیکرون چه کسانی را درگیر می‌کند؟

به گفته محمد مهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، اومیکرون جوانان را بیشتر درگیر می‌کند. ضمن اینکه کسانی که قبلا به کرونا مبتلا شده‌اند بیشتر امکان دارد به این سویه از ویروس کرونا مبتلا شوند. بر همین اساس توصیه شده است افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند دوز سوم واکسن را تزریق کنند.

سوری نیز در این رابطه می‌گوید: اگرچه در حال حاضر عفونت مجدد نیز یک نگرانی جدی است اما این احتمال وجود دارد کسانی که مدت زمان زیادی از واکسن آن‌ها یا ایمنی ناشی از بیماری قبلی آن‌ها گذشته امکان ابتلا دارند.

در روز‌های گذشته سازمان جهانی بهداشت خواستار حفاظت از کودکان در برابر این سویه از کرونا و آماده شدن برای آموزش‌های راه دور شده بود. این نشان می‌دهد که احتمال ابتلای کودکان به این واریانت بسیار زیاد است، چه آنکه پیش از این نیز برخی از محققان محدود شدن کرونا به کودکان و افراد با سن پایین را به عنوان یکی از سناریو‌های آینده کرونا در نظر گرفته بودند.