تشریح چگونگی رفع محدودیت دسترسی برخط بیش از ۹۰ درصد کد‌های معاملاتی تا پایان سال ۹۹

اقتصاد ۲۴- سروش خواجه حق‌وردی عنوان کرد که این محدودسازی با هدف صیانت از حقوق سرمایه‌گذاران بوده و در عین حال حق معامله از فردی که دسترسی برخطش محدود شده، سلب نشده است، اما سفارشات وی از طریق معامله‌گران دارای مجوز و آموزش‌دیده به سوی هسته معاملات هدایت شده است.

به گفته خواجه حق‌وردی بر اساس ماده ۱۲ دستورالعمل اجرایی معاملات برخط، کارگزاری‌ها در صورت مشاهده اقداماتی مغایر با شفافیت و منصفانه بودن بازار یا سایر اقداماتی که ناقض قوانین و مقرارت بازار سرمایه است، می‌توانند اقدام به محدود کردن دسترسی برخط مشتریان نمایند. در تبصره این ماده نیز این اختیار به سازمان بورس و اوراق بهادار، فرابورس ایران و بورس اوراق بهادار تهران داده شده است.

معاون نظارت بازار فرابورس با بیان اینکه از ۲۱ دی‌ماه ۱۳۹۸ تاکنون فرابورس ایران اقدام به محدودسازی دسترسی برخط دو دسته از کد‌های معاملاتی کرده است، اظهار کرد: دسته اول از دسترسی‌های برخط محدودشده اقدام به ارسال سفارش با حجم‌های نامتعارف برای پوشاندن مظنه‌های قابل رویت می‌کردند که این اقدام با توجه به نمایش ۵ مظنه در دسترسی عادی مشتریان برخط منجر به اخلال در شفافیت دفتر سفارش می‌شد. دسته دوم نیز اقدامات معاملاتی مانند ایجاد و حذف گسترده سفارش، پیش‌دستی در معاملات (Front-running)، معامله به صورت رنج مثبت یا منفی و انجام معامله در طرف مقابل و ... داشتند.

خواجه حق‌وردی عنوان کرد که حدود ۴۷۰۰ کد معاملاتی به جهت ورود سفارش با حجم نامتعارف محدود شده بودند که از این میزان، امکان رفع محدودیت دسترسی بیش از ۹۰ درصد از آنان به شرکت‌های کارگزاری پس از اخذ تعهد، اعلام شده بود و همچنین در دسترسی برخط نیز بیش از ۱۲۰۰ مشتری به دلیل انجام اقدامات دسته دوم محدود شده بود که محدودیت دسترسی بیش از ۸۰ درصد آنان رفع شده بود.

معاون نظارت بازار فرابورس در پایان با اعلام اینکه اقداماتی از قبیل محدودسازی دسترسی برخط کد‌های معاملاتی و فرایند‌های مرتبط با آن از سوی سازمان بورس، بورس تهران و فرابورس ایران به صورت مجزا پیگیری می‌شود، ادامه داد: در راستای یکپارچه‌سازی و سهولت در فرایند‌های مرتبط با این اقدام، ایجاد بستر یکپارچه متشکل از دسترسی تمامی OMS‌ها و کارگزاری‌ها، در حال تصمیم گیری و طی کردن تشریفات قانونی است.