برداشته شدن حق انحصار در صنف داروخانه‌ها

اقتصاد۲۴- یکی از ذی نفعان اصلی انحصار در صدور مجوزها، دارندگان مجوز‌ها هستند. این افراد پس از گذشت از سد دریافت مجوزها، دیوار مجوز‌ها را بالاتر می‌برند تا کسی نتواند در آن کسب و کار ورود کند و این انحصار شیرین برایشان حداکثر سود را حفظ کند. خرید و فروش چند میلیارد تومانی مجوز‌های یک کسب و کار نمود وجود انحصار در آن کسب و کار است.

مجوز داروخانه نیز به همین نحو است؛ اما ۸ خردادماه امسال وزارت بهداشت در اقدامی رو به جلو، آئین نامه مجوز تأسیس داروخانه را اصلاح کرد که با توجه به اصلاحات انجام شده عملاً بخش مهمی از انحصار در مجوز تأسیس داروخانه برداشته شده است. آئین نامه جدید تأسیس داروخانه‌ها در راستای رفع انحصار از داروخانه‌ها بسیار مؤثر است و موجب به خطر افتادن سود‌های کلان برخی داروخانه داران و ذینفعان این انحصار در داروخانه‌ها شده است.

در این رابطه علی سعدوندی اقتصاددان در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به آئین نامه جدید تأسیس داروخانه‌ها، گفت: در گذشته به بهانه اشباع بازار متأسفانه مجوز داروخانه‌ها به راحتی داده نمی‌شد. در حال حاضر نیز اصلاحات خوبی در آئین نامه جدید انجام شده است که البته کافی نیست. در آئین نامه تأسیس داروخانه‌ها باید یک سری استاندارد‌های مشخص که مربوط به کیفیت داروخانه‌داری است اعمال و دیگر محدودیت‌ها باید برداشته شود. همچنین باید شرایط تسهیل کنندگی تأسیس داروخانه به آئین نامه اضافه شود.

بیشتر بخوانید: موضوع کمبود شیرخشک چیست؟

وی در نقد مخالفان این آئین نامه که معتقدند با افزایش تعداد داورخانه‌ها از کیفیت ارائه خدمات و محصولات و نیز حاشیه سود آن‌ها کاسته خواهد شد، عنوان کرد: خیر این چنین نیست، بخش عمده درآمد‌های داروخانه‌ها از محصولات آرایشی و بهداشتی است و نه دارو، که البته این نقد هم وارد است که قیمت دارو باید آزاد شود تا شرکت‌های دارویی با یکدیگر بر سر کیفیت دارو و خدمات رقابت کنند.

این استاد اقتصاد در پاسخ به این پرسش که ممکن است برخی از این داروخانه‌ها ضرر و زیان کرده یا ورشکسته شوند، تصریح کرد: باید اجازه داده شود که افراد با استاندارد‌های مجاز، داروخانه تأسیس کرده و به این بازار وارد شده و کسب و کار خود را راه اندازی کنند، حال اگر بعد از مدتی دچار ضرر یا ورشکستگی شد، این چه اشکالی دارد؟ چه لزومی دارد که دولت برای سوددهی داروخانه‌ها دلسوزی کرده و با ایجاد انحصار در این بازار دخالت کند؟ این داروخانه که با رعایت استاندارد‌ها تأسیس شده است به نفع جامعه است چرا که خدمتی را به جامعه ارائه کرده، اشتغالی را به وجود آورده و از جیب خود کسب و کاری را راه اندازی کرده است و اگر ضرری هم کند، این ضرر متوجه خود اوست.

وی در ادامه افزود: بعضی دیگر نیز نگرانند که در این بازار ممکن است رقیب داروخانه‌ای بهتر از دیگر داروخانه‌ها کار کند، در حالی که این نگرانی از اساس بی معناست، زیرا این رقابت ارتقای کیفیت را به دنبال خواهد آورد. در بسیاری از کشور‌های دنیا، داروخانه‌های زنجیره‌ای وجود دارند که روبروی هم تأسیس شده و با یکدیگر رقابت می‌کنند.

سعدوندی در پاسخ به اینکه، آیا سیاست ارسال دارو برای بیماران خاص با کمک پست یا پتانسیل‌هایی، چون تاکسی‌های اینترنتی درب منازلشان مفید است و اینکه تأثیر به سزایی در جلوگیری از احتکار و قاچاق معکوس دارد؟ گفت: این سیاست مثبتی است و باید هرچه زودتر انجام شود، هرچند خطرات خاص مربوط به خود را دارد، اما مزایای اجرای این سیاست بر خطر‌های احتمالی آن غلبه دارد. فردی که بیمار است و بسیاری از اوقات نزدیکانش نمی‌توانند دارویش را دریافت کنند و اساساً رفتن بیمار به اجتماع و داروخانه برای دریافت دارو نیز، نه به نفع خودش و نه به نفع جامعه است، بنابراین استفاده از تکنولوژی و سیستم‌های مکانیزه برای رساندن دارو به دست بیماران بسیار مثبت است و حتی باید جلوتر رفت، بدین صورت که در آینده‌ای نزدیک مشاوره، معاینه و نسخه نویسی نیز از راه دور انجام شود.