رفتار ناشایست مامور ناجا با سالمندان با یک عذرخواهی حل می‌شود؟

اقتصاد۲۴- چند روزی است که انتشار فیلمی از نحوه برخورد گستاخانه یکی از ماموران نیروی انتظامی با سالمندان در انتظار واکسن کرونا خبرساز شده و واکنش‌های منفی به دنبال داشته است.

براساس ویدئویی که منتشر شده، گروهی از سالمندان در صف پر ازدحام دریافت واکسن حضور داشته و در مقابل درب بهداری تجمع کرده‌اند و مامور نیروی انتظامی برای دور کردن سالمندان از درب ورودی و لابد برای منظم کردن صف دست را روی سینه پیرمردانی که در اولین ردیف ازدحام حضور دارند گذاشته و آن‌ها را به سمت عقب هل می‌دهد. همین یک حرکت توهین‌آمیز کافی است تا تعدادی از سالمندان روی زمین و روی یکدیگر بیفتند، مساله‌ای که قطعا می‌توان به سلامت جسمی و روحی افرادی در چنین سن و سال آسیب برساند و در این صورت مشخص نیست که پاسخگوی رسیدگی به سلامت سالمند آسیب‌دیده چه کسی است.

اما مهم‌تر از سلامت جسمی سالمندان، موضوع کرامت انسانی، حقوق شهروندی و منزلت و احترام به افرادی مطرح است که سال‌های جوانی و عمر خود را در هر جایگاه و کسوتی صرف چرخاندن چرخ‌های کشور در عرصه‌های مختلف کرده‌اند، کارگر، کارفرما، نظامی، پزشک، وکیل، کارمند، معلم و ... . سالمندان امروز همان جوانان دیروزی هستند که توقع داشتند در روز‌های سالمندی و بازنشستگی از احترام، رفاه و آرامش برخوردار شوند، احترامی که در حال حاضر نه در صف‌های واکسیناسیون وجود دارد نه در به‌خط کردن آنها در صف‌.

موضوع سالمندان و احترام به منزلت آنان و همچنین ضرورت حمایت‌های مختلف درمانی، اقتصادی و ... از آن‌ها بود که باعث شد چند سال پیش شورای ملی سالمندان و متعاقب آن دبیرخانه این شورا در سازمان بهزیستی کشور تشکیل شود. ادعای حمایت و احترام به سالمندان تا جایی پیش رفت که تدوین لایحه‌ای تحت عنوان لایحه حمایت از حقوق سالمندان در سال جدید آغاز شد. با این حال، اما تجمعات اعتراضی بازنشستگان یا همین فقره واکسیناسیون نامنظم سالمندان در برابر کرونا و معطل کردن آنان در صف‌های نامنظم و فشرده نشان داد که این احترام و حمایت از سلامت و امنیت این قشر از جامعه چندان هم جدی گرفته نمی‌شود.

انتشار ویدئوی برخورد خشونت‌آمیز مامور نیروی انتظامی با سالمندان انتقاد جامعه و کاربران توییتر را نیز برانگیخت.

بیشتر بخوانید: عذرخواهی در پی درگیری مامور پلیس با سالمندان

سعیده یکی از کاربران توییتر نوشت: «فیلم کتک زدن سالمندان توسط مامور پلیس تو صف واکسن رو که دیدم به این فکر کردن از جامعه پرخشم بیشتر از این می‌توانیم انتظار داشته باشیم؟»

سامان هم می‌نویسد: «این سالمندان فقط می‌خواهند واکسن بزنند، اما انگار کتک زدن و تحقیر مردم بخشی از هویت این افراد شده است.»

بلبل هم نوشت: «حقیقتا درست است که ما ... هستیم، چون اجازه دادیم با سالمندان ما اینطور برخورد کنید و ما را مثل رعیت ببینید».

در واکنش به این انتقادات بود که یک روز بعد از انتشار این ویدئو سردار حسین رحیمی رئیس پلیس تهران گفت: «مسئولیت نظم و امنیت مراکز تزریق واکسن و همچنین فاصله گذاری اجتماعی و خیلی از موارد در دوره کرونا بر عهده نیروی انتظامی است و ممکن است اشتباهی نیز رخ دهد که روز گذشته با این مامور خاطی برخورد شد و موضوع در دست بررسی است. این اشتباهی بوده که صورت گرفته و اگر جسارتی به فردی شد عذرخواهی می‌کنم.»

این عذرخواهی کلی و تنها اکتفا کردن به اعلام برخورد با مامور خاطی قطعا کافی نیست. اولا مردم باید بدانند که علت رفتار مامور خاطی چیست و دوم آنکه دقیقا برخورد با این مامور به چه صورت بوده است.

هنوز جامعه ماجرای برخورد مامور نیروی انتظامی با دختر نوجوانی را که به دلیل بازی و شوخی در یکی از پارک‌های تهران و عدم رعایت شئونات، کشان کشان و با بدترین شرایط ممکن به داخل خودرو پلیس کشانده شد فراموش نکرده است. برخوردی که به اندازه همین برخورد با سالمندان خشم و انتقاد طیف وسیعی از جامعه را به دنبال داشت و احساسات شهروندان را به شدت جریحه دار کرد. در آن پرونده نیروی انتظامی سعی کرد دختر را مقصر و مهاجم به مامور پلیس معرفی کند. وقتی آن زمان به جای عذرخواهی و برخورد قاطعانه با مامور اجرای قانون از او حمایت می‌شود چندان هم دور از انتظار نیست که دو سال بعد ماموری دیگر با سوءاستفاده از موقعیت و لباس مجریان قانون با تعدادی از سالمندان نگران و کم‌بنیه بی‌هیچ دلیلی و به بهانه حفظ نظم این چنین رفتار کند.

سردار رحیمی در عذرخواهی خود تاکید می‌کند که اشتباه صورت گرفته، اما مگر نیروی انتظامی مجری نظم نیست و لباس نظم و انضباط و به حداقل رساندن اشتباهات نیست. اشاره به زحمات نیروی انتظامی در دوران کرونا قطعا نمی‌تواند توجیه خوبی برای چنین رفتار‌های اشتباهی باشد و برخلاف آنچه که سردار رحیمی عنوان می‌کند حتی یک اشتباه در ارتباط با سلامت و امنیت مردم از سوی نیروی انتظامی نه قابل توجیه است و نه قابل اغماض. عذرخواهی ساده در این مورد چاره نیست و باید نیروی انتظامی ضمن برخورد با مامور خاطی و بیان چگونگی مجازات، از سالمندانی که با آن‌ها برخورد شده است دلجویی کرده و حتی پیشنهاد می‌شود مامور موردنظر را مدتی به کار در یکی از مراکز نگهداری از سالمندان برای آشنایی با نحوه برخورد مناسب با آنان بگمارد.

در کشوری که چند سالی است تدوین و تصویب حقوق شهروندی ویترین دولت شده است دیگر سخن گفتن از اینکه «به هر صورت اشتباهی شده و عذرخواهی می‌کنم» کافی نیست. نیروی انتظامی به عنوان ضامن امنیت و نظم جامعه باید به این سوال پاسخ دهد که مهارت مدیریت و کنترل خشم را به کارکنان خود آموزش داده است؟ آیا ماموران با حقوق شهروندی و حقوق قانونی شهروندان آشنا هستند؟ آیا عدم رعایت این حقوق از سوی ماموران مجازاتی برایشان به دنبال دارد و اگر پاسخ به این سوال مثبت است آیا ماموران با این مجازات‌ها و ضمانت اجرای آن‌ها آشنا هستند؟ و نهایت آنکه آیا این ماموران در زمان استخدام به لحاظ سلامت روان مورد بررسی قرار می‌گیرند؟ اگر ماموران اجرای قانون خود شکننده آن باشند دیگر نمی‌توان کلامی گفت جز آنکه «هرچه بگندد نمکش می‌زنند، وای به روزی که بگندد نمک.»

منبع: جامعه ۲۴