نگرانی اروپا از بحران پناهجویان افغان پس از سلطه طالبان بر افغانستان

اقتصاد ۲۴-با تسط طالبان بر افغانستان و تلاش شهروندان برای خروج از کشور، اکنون اروپا نگران بحرانی شبیه بحران مهاجران در سال ۲۰۱۵ است.

رهبران اروپایی در تلاشند تا از هجوم گسترده مهاجران و پناهجویان از افغانستان جلوگیری کنند. پیامی که این رهبران به مهاجران افغان می‌فرستند این است که اگر باید از کشورتان بروید به کشور‌های همسایه بروید، اما اینجا، به اروپا نیایید.

رهبران اروپایی می‌گویند که آن‌ها تنها قصد دارند به شهروندان افغان که در طول دو دهه جنگ به نیرو‌های غربی کمک کرده‌اند، اجازه ورود به اروپا بدهند.

هدف اروپا ممانعت از حرکت افغان‌ها به سمت قاره سبز است

کارل نیهامر، وزیر کشور اتریش در اظهار نظری گفته است: «هدف ما باید نگهداشتن اکثریت مردم در منطقه باشد.»

از سوی دیگر خبرگزاری آسوشیتدپرس به یک یادداشت دیپلماتیک محرمانه از دولت آلمان دست یافته است که نشان می‌دهد وزرات کشور اتحادیه اروپا در نشست هفته جاری مهمترین درس بحران سال ۲۰۱۵ را این دانسته‌اند که افغان‌ها را به حال خود رها نکنند چرا که بدون کمک‌های بشردوستانه، آن‌ها به سمت اروپا حرکت خواهند کرد.

اتریش که از کشور‌های به شدت مخالف مهاجرت در اتحادیه اروپاست، پیشنهاد ایجاد «مراکز اخراج یا دیپورت» در کشور‌های همسایه افغانستان را مطرح کرده است تا کشور‌های اروپایی بتوانند افغان‌هایی را که درخواست پناهندگی شان رد می‌شود حتی در صورت عدم بازگشت به افغانستان، به این مراکز اخراج کنند.

صحنه‌های رنج‌آور تلاش مردم افغانستان در فرودگاه کابل برای سوار شدن به هواپیمایی که در حال حرکت در باند فرودگاه بود، در میان روسای کشور‌های اتحادیه اروپا تنها به نگرانی از بحران احتمالی پناهنجویان تفسیر شده است.

حتی آلمان که در سال ۲۰۱۵ بیش از سایر کشور‌های غربی، پناهجوی سوری پذیرفت، اکنون سیگنال متفاوتی ارسال می‌کند. چندین سیاستمدار آلمانی از جمله آرمین لاشت، نامزد راست میانه برای جانشینی آنگلا مرکل، هفته گذشته هشدار دادند که نباید بحران مهاجرتی سال ۲۰۱۵ تکرار شود.

امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه نیز روز دوشنبه تاکید کرد که اروپا نمی‌تواند به تنهایی عواقب وضعیت افغانستان را تحمل کند و این اتحادیه باید آینده را پیش بینی و از خود در برابر سیل مهاجرات غیرقانونی محافظت کند.

بریتانیا که سال گذشته اتحادیه اروپا را ترک کرد گفته است که امسال از ۵ هزار پناهجوی افغان استقبال می‌کند و در سال‌های آینده مجموعا ۲۰ هزار پناهجوی افغان را خواهد پذیرفت.

یلوا یوهانسون، کمیسیر امور داخلی اتحادیه اروپا نیز گفته است که اروپا نباید منتظر بماند تا مردم به مرز‌های اتحادیه برسند.

یونان که جزایر نزدیک به ترکیه‌اش، شش سال پیش محل ورود صد‌ها هزار پناهجوی عمدتا سوری، عراقی و افغان به اروپا بود، اعلام کرده است که نمی‌خواهد آن بحران دوباره رخ دهد و ترکیه را مکانی امن برای افغان‌ها توصیف کرده است.

چنین رویکردی از سوی اروپا باعث شده است که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه روز پنج شنبه در سخنانی هشدارآمیز بگوید: «ترکیه هیچ گونه وظیفه، مسئولیت یا تعهدی برای اینکه انبار مهاجران اروپا باشد، ندارد.» ترکیه در حال حاضر پذیرای ۳.۶ میلیون مهاجر سوری و صد‌ها هزار مهاجر افغان است.»

اروپا برنامه ملموسیبرای کمک به شهروندان وحشت زده از حکومت طالبان ندارد. مقامات اروپایی می‌گویند که در پی کمک به افغان‌ها در داخل افغانستان یا در کشور‌های همسایه مانند ایران و پاکستان تمرکز دارند.

آیا با سیل مهاجرت افغان‌ها مواجهیم؟

با وجود رویکرد منفی مقامات اروپایی نسبت به مهاجران افغان و تمایل آن‌ها برای ممانعت از حرکت آن‌ها به سمت اروپا، به گفته ناظران هنوز نشانه‌های موج گسترده مهاجرت افغان‌ها مشاهده نشده است.

خبرنگاران خبرگزای فرانسه در هفته جاری در نزدیکی مرز ترکیه با ایران با ده‌ها افغان، عمدتا مردان جوان، ملاقات کردند که شبانه و بصورت غیرقانونی در گروه‌های کوچک از مرز عبور می‌کردند و می‌فتند که برای فراز از دست طالبان، خشونت و فقر کشورشان را ترک کرده‌اند.

متین کورباتیر، رئیس مرکز تحقیقات پناهندگی و مهاجرت مستقر در آنکارا گفته است که اخیرا «افزایش اندکی در ورود مسافران از مرز‌های ایران را شاهد بوده‌ایم، اما مهاجرت جمعی گسترده وجود ندارد.»

موج گسترده مهاجرت از افغانستان بستگی به رفتار طالبان در هفته‌های آینده دارد. یان ایگلند، دبیر کل شورای پناهندگان نروژ می‌گوید اگر با فروپاشی خدمات عمومی در افغانستان مواجه شویم و یک بحران بزرگ غذایی ایجاد شود، در این شرایط مطمئنا یک حرکت توده‌ای از سوی مردم برای مهاجرت را شاهد خواهیم بود.

یورونیوز