پاسخ کمیته نوبل به انتقاد‌ها از مردانه بودن انتخاب‌های امسال: جایزه نوبل سهمیه‌ای نیست

اقتصاد ۲۴-دبیرکل آکادمی نوبل در پاسخ به انتقاد‌ها درباره اهدای تمام جوایز نوبل علوم به مردان و حضور تنها یک زن در میان برگزیدگان امسال گفت این وضعیت ناراحت کننده است، اما سهمیه‌بندی جنسیتی و قومی جایی در آکادمی نوبل ندارد.
امسال جوایز آکادمی نوبل در رشته‌های فیزیک، شیمی و اقتصاد به دانشمندان و پژوهشگران مرد رسید. تنها برنده زن امسال ماریا رسا، خبرنگار و کنشگر فیلیپینی-آمریکایی بود که مشترکا با دمیتری مرادوف، روزنامه‌نگار اهل روسیه جایزه نوبل صلح را دریافت کرد.

گوران هانسون روز دوشنبه به خبرگزاری فرانسه گفت: «اینکه زنان برنده نوبل، کم‌شمار هستند (۵۹ زن از سال ۱۹۰۱ تاکنون) ناراحت کننده است. این واقعیت شرایط ناعادلانه جامعه را، به‌ویژه در گذشته نشان می‌دهد. البته این [بی‌عدالتی]همچنان وجود دارد. راه زیادی در پیش است. ولی ما تصمیم گرفته‌ایم که سهمه و حداقل جنسی و قومیتی نداشته باشیم. ما می‌خواهیم هر جایزه به کسی داده شود که مهم‌ترین کشف را انجام داده است، نه اینکه به مناسبت جنسیت یا قومیت کسی به او جایزه دهیم. این تفکر با روح آخرین وصیت آلفرد نوبل همخوانی دارد.»

در حالی که در ۱۲۰ سال تاریخ نوبل، تنها ۶/۲ درصد جوایز آکادمی به زنان رسیده است، آقای هانسون با دفاع از عملکرد کمیته نوبل می‌گوید: «می‌خواهیم مطمئن باشیم که همه زنان امکان بردن یک جایزه نوبل را دارند؛ بنابراین تلاش می‌کنیم تا شمار کاندیدا‌ها و دانشمندان زن را بالا ببریم. اطمینان حاصل می‌کنیم که کمیته‌های مختلف این چالش را، از جمله در معیار‌های ناخودآگاه، در نظر داشته باشند. با جامعه‌شناسان سمینار برگزار می‌کنیم و در میان خودمان بحث گروهی ترتیب می‌دهیم. واقعا تلاش کرده‌ایم. ولی در پایان، جایزه به شایسته‌ترین افراد داده می‌شود؛ کسانی که مهم‌ترین آثار را پدید آورده‌اند.»

دبیرکل آکادمی نوبل درباره اینکه امسال هیچ زنی شایسته دریافت جایزه نوبل در رشته‌های علمی نبود می‌گوید: «امسال هیچ زنی برنده نشد. سال گذشته در رشته شیمی دو زن جایزه گرفتند: امانوئل شرپانتیه و جنیفر دودنا. یک جایزه فیزیک هم به آندره آ گز رسید. سال قبل از آن هم استر دوفلو جایزه نوبل اقتصاد را گرفت.»

وی درباره پیشنهاد اهدای جوایز یک سال به زنان می‌گوید: «اگر این پیشنهاد را بپذیریم، این نگرانی وجود دارد که همه فکر کنند برندگان به خاطر زن بودن انتخاب شدند و نه شایستگی.»
آقای هانسون حضور کمرنگ زنان در میان برندگان نوبل را نه نتیجه رویکرد کمیته، که یک مساله عمیق‌تر می‌داند: «یادتان باشد که تنها ۱۰ درصد استادان دانشگاه‌های اروپای غربی و آمریکای شمالی زن هستند. شمار زنان در آکادمی‌های آسیا از این هم کمتر است.»

یورونیوز