شاخ و شانه بن سلمان برای بایدن

اقتصاد ۲۴-فایننشال تایمز نوشت: زمانی که رئیس‌جمهور ایالات متحده از شکست تولیدکنندگان بزرگ جهان در تولید نفت بیشتر برای کمک به کاهش قیمت‌ها ابراز تاسف کرد، منظورش دو کشور بود. اولی، دشمن سنتی واشنگتن یعنی روسیه و دومی، شریک دیرینه‌ی آمریکا یعنی عربستان سعودی. بایدن در سخنرانی ماه گذشته در نشست گروه ۲۰ گفت که شکست آن‌ها در تولید بیشتر به گونه‌ای که مردم بتوانند برای رفت و آمد به محل کار بنزین داشته باشند، درست نبود.
به گزارش «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: با این حال، تاکنون عربستان سعودی به عنوان رهبر واقعی اوپک، بزرگترین صادرکننده نفت در جهان و تنها تولیدکننده‌ای که ظرفیت افزودن مقادیر قابل توجهی نفت خام به بازار را دارد، اقدامی انجام نداده است. شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی هفته گذشته تاکید کرد که مشکل نفت نیست و مجموعه انرژی در حال عبور از ویرانی و جهنم است.

اما شبهه این است که عدم تمایل ریاض به تعظیم در برابر فشار ایالات متحده صرفاً به پویایی بازار مربوط نمی‌شود، بلکه ریاض در حال برخورد هوشمندانه با رفتار سرد بایدن نسبت به ولیعهد محمد بن سلمان است.

بیشتر بخوانید: اشتیاق برای قدرت نه مشتاق برای صلح

یک تحلیلگر انرژی می‌گوید: در واشنگتن دیدگاه روشنی وجود دارد که احتمالاً عدم تمایل ریاض برای تسلیم در برابر فشار‌های واشنگتن موضوعی فراتر از نفت است. مسئله این است که شاهزاده محمد آزرده خاطر است که بایدن شخصاً با او تماس نگرفته و احترام کافی به او نشان نمی‌دهد. محمد بن سلمان می‌خواهد قبل از اینکه پادشاه شود، بیشتر به رسمیت شناخته شود.

این مناقشه‌ای است که بر پیچیدگی‌های روابط دولت بایدن با یکی از مهم‌ترین بازیگران جهان عرب تاکید می‌کند. بایدن با انتقاد از عربستان سعودی به خاطر قتل وحشیانه جمال خاشقچی در سال ۲۰۱۸ و سایر موارد نقض حقوق بشر روی کار آمد. وی وعده ارزیابی مجدد روابط واشنگتن با ریاض و توقف فروش برخی تسلیحات به عربستان را داد. دولت جدید در واشنگتن همچنین تصریح کرد که بایدن برخلاف دونالد ترامپ با ملک سلمان معامله خواهد کرد، نه شاهزاده محمد، پسر پادشاه پیر و حاکم فعلی عربستان.
اما، در واقعیت، مقامات ایالات متحده می‌دانند که باید با شاهزاده محمد، مستقیم یا غیرمستقیم، در مورد طیف وسیعی از موضوعات از نفت گرفته تا تعهد بایدن برای پایان دادن به جنگ در یمن و تغییرات آب و هوایی تعامل داشته باشند.

بیشتر بخوانید: بایدن، تکلیف بن‌سلمان را یکسره کرد

چند هفته پس از مراسم تحلیف بایدن در ژانویه، دولت وی از قول خود برای انتشار گزارش اطلاعاتی ایالات متحده که در آن به این نتیجه رسیدند که شاهزاده محمد عملیات «دستگیری یا کشتن» خاشقجی را تایید کرده است، حمایت کرد. کاخ سفید برای ۷۶ شهروند سعودی که نامشان فاش نشده است، محدودیت‌های ویزا اعمال کرد، اما هیچ اقدام تنبیهی علیه محمد بن سلمان انجام نداد.

در ماه سپتامبر، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی بایدن، ارشدترین مقام دولتی بود که با شاهزاده محمد در عربستان ملاقات کرد. یک هفته قبل از اجلاس COP۲۶، جان کری، فرستاده بایدن در امور آب و هوایی، در حالی که در میان مهمانان شرکت کننده در مراسم راه اندازی طرح «ابتکار سبز خاورمیانه» توسط ولیعهد حضور داشت، با ولیعهد مواجهه‌ی گرمی داشت.

بیشتر بخوانید: بایدن به دنبال حل و فصل پرونده ایران یا مجازات عربستان؟

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا به طور منظم با شاهزاده فیصل بن فرحان، همتای سعودی خود تماس دارد. در این ماه، وزارت امور خارجه اولین فروش تسلیحات بزرگ خود را به ریاض در دوران بایدن تصویب کرد که شامل ۲۸۰ موشک هوا به هوا است. در این ارتباط، کریستن فونتنروز، مدیر ارشد امور خلیج فارس در شورای امنیت ملی در دوران ریاست جمهوری ترامپ، گفته است که تغییر در موضع دولت درست پس از انتشار پرونده خاشقچی آشکار است.
او گفت: مقامات دولت بایدن متوجه شدند که برای بسیاری از اهداف خود به عربستان نیاز دارند. دیدار جیک سالیوان نیز یک نشانه بود، مقامات واشنگتن منتظر نماندند تا کسی از ریاض به آمریکا بیاید، بلکه کسی را به ریاض فرستادند. این به نوعی تسلیم بود که معنای خیلی بدی هم ندارد، اما احتمالاً به این معنی بود که مقامات واشنگتن باید کمی غرورشان را کنار بگذارند. اکنون، با افزایش حدود ۴۰ درصدی قیمت بنزین در ایالات متحده از زمان تحلیف بایدن، شاهزاده محمد اهرمی را در دست دارد که می‌تواند از آن علیه بایدن بهره ببرد. همانطور که ناامیدی رئیس جمهور نشان می‌دهد، علیرغم کاهش چشمگیر وابستگی ایالات متحده به نفت خام خلیج فارس در دهه گذشته و جدایی خزنده‌ی واشنگتن از خاورمیانه، آمریکا از نیرو‌های بازار جهانی مصون نیست و عربستان سعودی بازیگر کلیدی در این بازار به شمار می‌رود.

بیشتر بخوانید: آیا معامله گنبد آهنین تمام شده و ریاض منتظر موافقت آمریکاست؟

هلیما کرافت در آر بی سی کپیتال مارکتز گفت: ما همیشه به عربستان نیاز داشته ایم، این اشتباه آمریکا در بخش تسلط بر انرژی است. سعودی‌ها به وضوح در بازار نفت به صندلی راننده بازگشته‌اند و در حالی که همه در حال حرکت برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی هستند، این سوال مطرح می‌شود که چه کسی واقعاً در بخش بالادستی سرمایه گذاری می‌کند؟ در پاسخ باید گفت که به احتمال زیاد عربستان سعودی، امارات متحده عربی و کویت چنین کاری خواهند کرد.