کاربرد انواع میلگرد در ساختمان چیست؟

اقتصاد ۲۴- این روزها میلگرد در صنعت ساختمان سازی نقش پر رنگ‌تری نسبت به قبل ایفا می‌کند و کاربرد میلگردها نیز درحال افزایش است. نام کامل میلگرد، میلگرد تقویتی است که به‌طور معمول برای ایجاد استحکام و یکپارچگی در بتن استفاده می‌شود. میلگرد تقویتی در حالات مختلف و انواع مختلف تهیه و تولید می‌شود که برخی از مدل‌های تولید شده در حالات فلزی، گالوانیزه، استنلس استیل است.

با اعمال و به‌کارگیری میلگرد در بتن، بتن مقاومت بیشتری از نظر کششی به خود می‌گیرد و این بدان معناست که ساختار بتن با اعمال نیروهای پیچشی نیز به خطر نمی‌افتد.

خود میلگرد دارای انواع متنوعی است. هرکدام از این انواع نیز ویژگی‌ها و کاربرد خاص خود را دارند. برای اطمینان حداکثری از ایمنی یک سازه بتنی، باید هر میلگرد را در جای مناسب خودش استفاده کرد.

در این مقاله انواع میلگرد را معرفی می‌کنیم و کاربردهای هریک از میلگردها را شرح می­دهیم. در قسمت پایانی نیز دسته ­بندی میلگرد، بر اساس استانداردهای کشور روسیه را شرح می­دهیم. در پایان این مقاله، اطلاعات جامعی از انواع میلگرد و کاربردهایش به دست خواهید آورد پس تا انتها با ما همراه باشید.

رابطه قیمت دلار با قیمت آهن

بهتر است قبل از بررسی پرکاربردترین میلگردها در ساختمان سازی و صنعت، به بررسی رابطه دلار با قیمت آهن و فولاد که تاثیر مستقیم روی قیمت انواع میلگرد دارد بپردازیم. مهم‌ترین و استراتژیک‌ترین کالای و فلز اساسی، فولاد است و رابطه دلار و فولاد یک ارتباط مستقیم و منطقی است. فولاد به عنوان یک کالای جهانی که قیمت آن روزانه تغییر می‌کند، براساس دلار آمریکا قیمت‌گذاری می‌شود و ایران بازار ساز، بازار فولاد نیست. در نتیجه در تحلیل قیمت فولاد به نسبت ریال باید حتما نسبت قیمت ریال و دلار را بررسی کرد. دو مورد بر قیمت آهن و فولاد تاثیرگذار است که تعیین‌کننده قیمت نهایی فولاد هستند:

• ارزش واحد پول کشورهای مختلف در مقابل دلار آمریکا
• هر عامل طبیعی و غیرطبیعی تاثیرگذار بر حجم عرضه و تقاضا

انواع میلگرد پرکاربرد را بهتر بشناسید

به‌منظور تأمین استحکام جانبی یا کششی سازه بتنی، شبکه‌ای از انواع میلگرد که به هم جوش داده‌شده یا متصل هستند، داخل بدنه بتن به کار می‌رود. میلگردهای زیر، بیشترین کاربرد را در ساختمان‌سازی دارند.

میلگرد آجدار (Deformed)

میلگرد آجدار از انواع میلگرد، رایج‌ترین میلگردی است که در پروژه‌های ساختمانی از آن استفاده می‌شود. عبارت آجدار به الگوی سطح میلگرد اشاره دارد که ممکن است، شامل آج، دنده یا فرورفتگی‌هایی به اشکال مختلف باشد.

این تغییر شکل، به‌منظور تنوع ظاهری ایجاد نشده‌اند و هدف خاصی را دنبال می‌کند. آن‌ها درواقع، تماس بتن با میلگرد را افزایش داده و لغزندگی آن را کم می‌کنند. به‌طورکلی، این امر، استحکام کششی و یکپارچگی جانبی سازه بتنی را افزایش می‌دهد.

میلگرد آجدار در قطرهای شش تا 50 میلی‌متری ساخته می‌شود. توجه به این نکته مهم است که قطر میلگرد در سراسر هسته مرکزی آن بدون در نظر گرفتن دنده‌ها و آج‌ها، اندازه‌گیری می‌شود.

خود این میلگرد شامل دو دسته کلی می‌شود؛ میلگرد TMT و میلگرد سرد. تفاوت بین این دو عمدتاً در فرآیند تولیدشان نهفته است.

TMT به معنی تولیدشده به روش ترمودینامیکی است. این روش تولید باعث می‌شود که میلگرد، خواصی فوق‌العاده قوی‌تر از یک میلگرد معمولی پیدا کند. استحکام، مقاومت خوردگی و خواص اتصالی این میلگرد به شکل قابل‌توجهی، تقویت‌شده است. برای تولید این میلگرد، آن‌ها را اصطلاحاً تحت فرآیند پردازش گرم قرار می‌دهند.

در مقابل؛ میلگرد سرد؛ تحت پردازش سرد قرار می‌گیرند و تولید آن‌ها مقرون‌به‌صرفه تر است. می‌توان گفت این نوع میلگرد، رایج‌ترین میلگرد در پروژه‌های ساختمانی محسوب می‌شود.

میلگرد کربن فولادی

این نوع میلگرد، درصد کربن بالاتری نسبت به دیگر انواع میلگرد دارد. به دلیل رنگ تیره‌اش به آن میلگرد سیاه هم گفته می‌شود. در عین مقرون‌به‌صرفگی، استحکام کششی این میلگرد بالاست به همین دلیل در رده دوم میلگردهای رایج برای پروژه‌های ساختمانی، قرارگرفته است.

تنها نقطه‌ضعف میلگرد کربن فولادی این است که مستعد خوردگی است. هر مهندس عمرانی می‌داند که خوردگی میلگرد می‌تواند، منجر به مشکلاتی در یکپارچگی ساختار سازه و یا حتی ریزش آن شود. به‌این‌ترتیب، باید این میلگرد را به‌خوبی با بتن پوشاند و اطمینان حاصل کرد که در معرض هوا و مواد دیگر قرار نمی‌گیرد.

میلگرد گالوانیزه

یکی دیگر از پرکاربردترین انواع میلگردها، میلگردهای گالوانیزه است. یک‌راه حل برای مشکل خوردگی در میلگرد استفاده از میلگرد گالوانیزه است. این میلگرد، مزیت بزرگی نسبت به میلگرد با روکش اپوکسی که در بخش بعد بررسی می‌کنیم، دارد. این مزیت، مقاومت بالای پوشش آن در برابر ضربه است. پوشش اپوکسی ظریف است و در فرآیند حمل‌ونقل یا در فرآیند ساخت‌وساز، ممکن است براثر ضربه آسیب ببیند. گالوانیزه کردن میلگرد فولادی، لایه‌ای از خود فولاد روی آن تشکیل می‌دهد که به سطح نچسبیده بلکه بخشی از آن با مقاومت بالا در برابر خوردگی است.

بااین‌حال، باید گفت که مقاومت در برابر خوردگی این میلگرد پایین‌تر از میلگرد با روکش اپوکسی است. همچنین، قیمت آن نیز به‌مراتب بالاتر است. اگر فرآیند حمل‌ونقل طولانی است و خطر خوردگی کم یا متوسط است، می‌توان از این میلگرد استفاده کرد.

میلگردهایی با کاربری خاص

در برخی پروژه‌ها به دلیل احتمال خوردگی بالای میلگرد یا دیگر شرایط ویژه، نیاز است که از انواع دیگری از میلگرد استفاده شود. در اینجا، پنج میلگرد با کاربری خاص را معرفی می‌کنیم.

میلگرد فولاد نیمه سخت (Mild)

این نوع میلگرد سطح صافی دارد و مانند میلگرد آجدار در قطرهای شش تا 50 میلی‌متری موجود است. میلگرد Mild که جزوی از انواع میلگردها با کاربردهای خاص است معمولاً، به‌عنوان رول‌پلاک در اتصالات منبسط شونده در بتن قرار می­گیرد. همچنین، از آن در اتصالات انقباضی در جاده‌ها، پیاده‌روها و باند فرودگاه‌ها نیز استفاده می‌شود.

میلگرد با استاندارد اروپایی

این میلگرد، نوع خاصی از میلگرد است که از آلیاژ فولاد و منگنز ساخته شده است. این آلیاژ باعث شده که میلگرد اروپایی در مقایسه با دیگر انواع میلگرد، ارزان‌تر شود. مقاومت و استحکام این میلگرد پایین‌تر از میلگرد آجدار است. به همین دلیل، میلگرد اروپایی برای استفاده در مکان‌هایی که احتمال وقوع حوادث طبیعی، مانند طوفان و زلزله وجود دارد، مناسب نیست.

در دیگر مکان‌ها نیز باید، مقاومت کششی و فشاری لازم برای بتن سنجیده شده و سپس از این میلگرد استفاده شود.

میلگرد با روکش اپوکسی

کاربرد این میلگرد در پروژه‌هایی است که احتمال خوردگی آن­ها بالاست. این میلگرد، یک میلگرد کربنی است که پوششی از روکش اپوکسی دارد. دیگر ویژگی‌های آن مانند استحکام و مقاومت کششی، مشابه میلگرد کربنی است.

از این میلگرد در پروژه‌های ساختمانی مناطق مرطوب، پل‌ها و سازه‌های دریایی استفاده می‌شود.

میلگرد GFRP

این میلگرد، یکی از جدیدترین دستاوردهای تکنولوژی در ساخت میلگرد است. جنس GFRP از پلیمر تقویت‌شده با الیاف شیشه است. نام دیگر این میلگرد، فایبرگلاس است و کاربردهای تخصصی‌تری دارد. از ویژگی‌های آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• وزن فوق‌العاده سبک
• مقامت در برابر خوردگی 100 درصد
• قیمت بسیار گران
• عدم امکان خم‌کاری در محل پروژه
• ساخت سفارشی متناسب با نیاز پروژه

میلگرد استنلس استیل یا میلگرد ضدزنگ

میلگرد استنلس استیل، گران‌ترین میلگرد بازار است. فولاد ضدزنگ به‌کاررفته شده در این میلگرد، مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی دارد و برای محافظت از خودش تنها به پوشش بتن متکی نیست. استفاده از آن در پروژه‌های ساختمانی مناطق خشک، لازم نیست اما در مناطق مرطوب، یک گزینه ایده­آل است.

طبقه بندی میلگرد بر اساس درجه مقاومت

در هر کشور و منطقه‌ای از دنیا استاندارد خاصی برای تعیین مقاومت میلگردها به کار می‌رود. در کشور ما استاندارد مهندسی کشور روسیه بیش از دیگر استانداردها متداول است. این استاندارد، روش دیگری برای دسته‌بندی انواع میلگرد بر اساس مقاومت و شکل آن­ها ارائه می‌کند. در اینجا این دسته‌بندی را هم مرور می‌کنیم.

میلگرد A1

میلگرد A1، ازنظر جنس، جزء میلگردهای نرم دسته‌بندی شده و شکل ظاهری آن ساده و بدون آج است. استفاده از میلگرد A1 برای پروژه‌های جوشکاری و آهنگری، مناسب است. برخی از ویژگی‌های این میلگرد عبارت‌اند از:

• مقاومت: S240
• تنش جاری: 2300 کیلوگرم بر سانتی‌مترمربع
• تنش گسیختگی 3800 کیلوگرم بر سانتی‌مترمربع
• تغییر شکل پلاستیکی: 25 درصد

 میلگرد A2

این میلگرد به آج ساده یا نیمه سخت نیز معروف است. روی میلگرد A2 یک سری آج به‌صورت مارپیچ وجود دارد که مقاومت کششی آن را بالا می‌برد. از این میلگرد در خاموت­ها و دیوارهای برشی در ساختمان، استفاده می‌شود. جوشکاری این میلگرد نسبت به میلگرد A1 سخت‌تر است و تنها در مواردی که چاره دیگری وجود ندارد، می‌تواند انجام شود. ویژگی‌های ساختاری میلگرد A2 عبارت‌اند از:

• مقاومت: S340
• تنش جاری: 0030 کیلوگرم بر سانتی‌مترمربع
• تنش گسیختگی 0050 کیلوگرم بر سانتی‌مترمربع
• تغییر شکل پلاستیکی: 19 درصد

میلگرد A3

میلگرد A3 یک میلگرد سخت با شکل آج پیچیده‌تر است. دو رشته آج مارپیچ در خلاف جهت یکدیگر در سرتاسر این میلگرد کشیده شده‌اند که با یکدیگر تداخل کرده و اشکال هفت یا هشت را تشکیل می‌دهند. این میلگرد به‌هیچ‌وجه قابل جوشکاری نیست و اصطلاحاً یک میلگرد خشک محسوب می‌شود. از میلگرد A3 در طول تیرها و ستون‌های استفاده نمی‌شود. مشخصات این میلگرد به شرح زیر است:

• مقاومت: بالاتر از S340
• تنش جاری: 4000 کیلوگرم بر سانتی‌مترمربع
• تنش گسیختگی 6000 کیلوگرم بر سانتی‌مترمربع
• تغییر شکل پلاستیکی: 14 درصد

در پی‌ریزی ساختمان، میلگرد A2 به‌صورت عرضی و میلگرد A3 به‌صورت طولی در شبکه میلگرد، قرار می‌گیرند.

میلگرد A4

سخت‌ترین نوع میلگرد بوده که دارای شکل آج ترکیبی نسبت به محور طولی است. این میلگرد نیز قابل جوشکاری نیست و وزن کمتری نسبت به سایر میلگردها دارد. به‌طوری‌که معادل یک تا دو کیلوگرم از وزن هر مترمربع از سازه بتنی، کم می‌کند. این میلگرد، گران‌تر از سه نوع قبلی است و مقاومت آن بین 500S تا 520S است. میلگرد A4 معمولاً در ساخت سازه‌های بزرگ فولادی و شهری استفاده می‌شود.

انواع میلگرد و کاربردهایش در یک نگاه

میلگرد سازه‌ای فولادی است که در ساختمان‌سازی به‌منظور افزایش مقاومت کششی و استحکام بتن، استفاده می‌شود. این مقاطع فولادی انواع مختلفی دارد که بسته به کاربردشان می‌توان آن‌ها در دو دسته پرکاربرد و میلگردهای با کاربری خاص قرار داد.

همان‌طور که در این مقاله بررسی کردیم، میلگردهای آجدار، کربن فولادی و گالوانیزه بیشترین کاربرد را در ساختمان‌سازی دارند. دیگر انواع میلگرد مانند نیمه سخت، GFRP، اروپایی، ضدزنگ و روکش اپوکسی نیز در موارد خاصی، مورداستفاده قرار می‌گیرند.

در این مقاله، همچنین انواع میلگرد و کاربردهایشان را بر اساس استاندارد کشور روسیه که در کشور ما هم معمول است، بررسی کردیم. طبق این استاندارد چهار نوع میلگرد A1 تا A4 وجود دارد که انواع A2 و A3 بیشترین کاربرد را در ساختمان‌سازی، به‌خصوص در پی ساختمان دارند.

همچنین با توجه به افزایش قیمت فولاد و تاثیرگذاری مستقیم بر قیمت روز میلگرد و قیمت آهن، جهت مشاهده آخرین و به‌روزترین قیمت میلگرد که به صورت روزانه به‌روزرسانی می‌شود، می‌توانید به صفحه رسمی قیمت میلگرد در شرکت آهن‌آنلاین مراجعه نمایید تا از آخرین قیمت میلگرد با برندهای کوثر اهواز، میلگرد میانه، شاهرود، آناهیتا گیلان و یا سایر برندهای معتبر و منتخب خود در قطرها و سایزهای مختلف مطلع شوید، حتی در صورت نیاز به مشاوره، با مشاوران مجرب مجموعه آهن آنلاین به صورت رایگان ارتباط مستقیمی را برقرار سازید.