اقتصاد ۲۴- آمار گویای آن است که از سال ۱۳۹۲ ساخت و ساز روند نزولی به خود گرفته تا اینکه در ۱۳۹۷ همزمان با آغاز برنامهریزی برای طرح اقدام ملی و جهش قیمتها در بازار مسکن، ساخت و ساز نیز افزایش یافته است.
طی ۹ سال گذشته اوج تولید مسکن در سال ۱۳۹۲ بوده که برای ۸۰۹ هزار و ۸۴۳ واحد مسکونی پروانه صادر شده است. در همان مقطع قیمت مسکن شهر تهران در مقایسه با هشت سال قبل از آن ۵۰۰ درصد افزایش یافت. اگرچه بخشی از رونق ساخت و ساز در سال ۹۲ میتواند به پروژه مسکن مهر مربوط باشد، اما طبق بررسیها سهم مسکن مهر از پروانههای صادره در آن مقطع حدود ۱۱۵ هزار واحد در سال بوده است. گزارشها نشان میدهد دولت دهم در پایان کار خود ۶۹۰ هزار واحد را تحویل داد که به طور میانگین سالیانه ۱۱۵ هزار واحد را شامل میشود.
سال ۱۳۹۳ و پس از روی کار آمدن دولت یازدهم به دلیل جهش سنگین قیمت مسکن که پیش از آن رخ داده بود و پایین بودن قدرت خرید متقاضیان، ساخت و ساز به یکباره نصف شد. آمارها نشان میدهد در سال ۹۳ برای تعداد ۴۰۰ هزار و ۱۶۴ واحد مسکونی پروانه صادر شده که از کاهش ۵۰.۵ درصد در مقایسه با سال قبل از آن حکایت دارد.
افت تولید مسکن در سالهای پس از آن ادامه پیدا کرد تا اینکه در سال ۹۶ به حدود ۳۳۷ هزار واحد رسید. اما سال ۱۳۹۷ تقاضا برای دریافت پروانه ساختمانی با رشد مواجه شد. در آن سال تولید مسکن به ۳۷۶ هزار واحد رسید که احتمالا بخشی از این رشد ناشی از صدور پروانه برای واحدهای اقدام ملی مسکن بوده است.
آمار ساخت وساز بر اساس پروانههای صادره طی ۹ سال منتهی به ۱۳۹۹ بدین شرح است: سال ۱۳۹۱ تعداد ۷۶۱ هزار و ۱۲۱، سال ۹۲ تعداد ۸۰۹ هزار و ۸۴۳ واحد، سال ۹۳ تعداد ۴۰۰ هزار و ۱۶۴ واحد، سال ۹۴ تعداد ۳۵۸ هزار و ۲۳۱ واحد، سال ۹۵ تعداد ۳۴۴ هزار و ۵۹۷ واحد، سال ۹۶ تعداد ۳۳۷ هزار و ۵۱۹ واحد، سال ۹۷ تعداد ۳۷۶ هزار و ۵۷۵ واحد، سال ۹۸ تعداد ۳۸۲ هزار و ۵۶۵، و سال ۹۹ تعداد ۴۹۰ هزار و ۵۹۷ واحد مسکونی.
همانطور که آمار توضیح میدهد تولید مسکن در سال گذشته با رشد ۲۳ درصدی در مقایسه با سال ۱۳۹۸ و افزایش ۴۵ درصدی در مقایسه با پایینترین میزان سالیانه ساخت وساز یعنی سال ۹۶ همراه بوده است.
با وجود رشد تولید مسکن در کل کشور، میزان ساخت و ساز در تهران چنگی به دل نمیزند. ساخت و ساز در شهر تهران نسبت به سال گذشته افت ۱۸ درصد و در مقایسه با سال ۱۳۹۰ کاهش ۸۰ درصدی را نشان میدهد؛ رکود معاملات، کاهش توان متقاضیان و افت بازده سرمایه از مهمترین عوامل تردید سازندگان در تعریف پروژههای جدید ارزیابی میشود.
بیشتر بخوانید: وعده وزیر اقتصاد برای بازار مسکن
در پنج ماهه نخست سال ۱۴۰۰ فقط ۲۴۹۱ پروانه ساختمانی در شهر تهران صادر شده که از افت ۱۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۹ حکایت دارد. در واقع به طور میانگین در هر ماه ۴۹۸ پروانه صادر و ۳۶۸۶ واحد جدید در شهر تهران ساخته شده است.
با توجه به تعداد ۷.۴ واحد مسکونی برای هر پروانه، حجم ساخت و ساز در پنج ماهه نخست امسال ۱۸ هزار و ۴۳۳ واحد مسکونی بوده که اگر تقسیم بر پنج ماه شود، به طور متوسط در هر ماه ۳۶۸۶ واحد مسکونی جدید در شهر تهران ساخته میشود که حدود یک سوم تقاضای موثر بازار را شامل میشود.
میزان ساخت و ساز در تهران نسبت به سال ۱۳۹۰ از نظر تعداد واحد مسکونی افت ۷۹ درصد و از نظر تعداد پروانه کاهش ۸۰ درصدی یافته است. ۱۰ سال قبل به طور میانگین در هر ماه ۲۴۸۰ پروانه ساختمانی در شهر تهران صادر شده و حدود ۱۷ هزار و ۵۰۰ خانه جدید در تهران ساخته میشد. تعداد کل پروانههای سال ۱۳۹۰ به میزان ۲۹ هزار و ۷۶۳ فقره و تعداد واحدهای مسکونی احداثی ۲۱۰ هزار و ۹۲۴ واحد بوده است.