تاریخ انتشار: ۱۵:۲۰ - ۲۸ بهمن ۱۴۰۰
در آستانه آغاز دور پنجم گفتگو‌ها

شانس آشتی ایران و عربستان چقدر است؟

ایرج مسجدی، سفیر ایران در عراق، می‌گوید که به زودی، دور پنجم مذاکرات در بغداد برگزار خواهد شد. افزون بر آن، وزارت امور خارجه ایران با حسن نیت تمام، از خبر یکی شدن شبکه انرژی عربستان سعودی و عراق استقبال کرد. اگرچه، پیش از آن، تهران تامین نیروی برق مردم عراق را جزء منافع مسلم خود می‌دانست.

شانس آشتی ایران و عربستان چقدر است؟

اقتصاد ۲۴-پس از چهار دور مذاکره در بغداد در سال ۲۰۲۱ میلادی، به نظر می‌رسید که گفتگو میان تهران و ریاض در خصوص عادی سازی روابط به بن بست رسیده است. بعد از ماه اکتبر، کمترین دیدار جدیدی برگزار نشد و مقامات دو کشور همچنان یک شعار را تکرار می‌کنند که فقط در صورت تغییر رفتار طرف مقابل، اوضاع بهتر خواهد شد.
اما، در اواخر سال گذشته، هنوز امیدی برای بهبود روابط وجود داشت، مقامات عربستان سعودی موافقت کردند که برای سه دیپلمات ایرانی ویزا صادر کنند تا دفتر تهران در سازمان همکاری‌های اسلامی در جده افتتاح شود. در اواخر ماه ژانویه سال جاری، نمایندگی ایران کار خود را از سر گرفت.
البته، این رویداد را می‌توان به عنوان حسن نیت ایران تلقی کرد. ایرج مسجدی، سفیر ایران در عراق، می‌گوید که به زودی، دور پنجم مذاکرات در بغداد برگزار خواهد شد. افزون بر آن، وزارت امور خارجه ایران با حسن نیت تمام، از خبر یکی شدن شبکه انرژی عربستان سعودی و عراق استقبال کرد. اگرچه، پیش از آن، تهران تامین نیروی برق مردم عراق را جزء منافع مسلم خود می‌دانست. بدین ترتیب، در سال ۲۰۲۲ میلادی، این شانس وجود دارد که صفحه جدید و صلح آمیزتری در تاریخ دو کشور رقم بخورد.
به نظر می‌رسد که ایران و عربستان سعودی در یک دایره بی پایان رقابتی گرفتار شده اند. هر دو طرف قوی‌تر از آن هستند که به طرف مقابل ببازند. در این میان، این دشمنان بیش از حد درگیر فرایند‌های منطقه‌ای هستند و بیش از آن جاه طلب و سرسخت که نمی‌توانند، عقب نشینی کنند. در نهایت، تهران و ریاض به خوبی، از آسیب پذیری خود آگاه هستند و از آن هراس دارند که در یکی از نقاط کلیدی تضاد در منافع که تعداد آن‌ها در طول سال‌ها در حال افزایش است، یکدیگر را دست کم گرفته و تسلیم شوند.
اگرچه، امکانات بی حد و حصر نیستند، اما هر دو طرف از فرسودگی و خستگی به دور نیستند. پیروزی نه فقط سخت است، بلکه غیرممکن نیز به نظر می‌رسد. در چنین وضعیتی، مبارزه می‌تواند تا بی نهایت ادامه یابد و از یک دایره به دایره دشوارتری تبدیل شود.
اما، به رغم عمق خصومت ها، درگیری میان عربستان سعودی و ایران هرگز به یک رویارویی آشکار تبدیل نشد. از مدت‌ها پیش، هر دو کشور به هزینه گزاف مناقشه نظامی مستقیم واقف هستند و حتی در دوره‌های اوج رقابتشان، موفق شدند، از آغاز مناقشه اجتناب کنند.
نیاز تهران به تنش زدایی، مدت‌ها قبل از روی کار آمدن ابراهیم رئیسی آشکار شد. برخلاف تصور رایج، این موضوع به دلیل کمبود منابع مالی نیست. مدل جنگ نیابتی ایران نسبتا ارزان است. گروه مسلح حزب الله در لبنان، حشد الشعبی در عراق و حوثی‌ها در یمن عمدتا، به سلاح گرم ساده مسلح هستند و از نظر تجهیزات، بیشتر شبیه گروه‌های چریکی هستند. تهران می‌داند که چگونه در حد توان خود مبارزه کند و در هر سطحی از تحریم ها، برای ماجراجویی‌های سیاسی خود، منابع مالی لازم را پیدا می‌کند.


بیشتر بخوانید: تماس اخیر بایدن با ملک سلمان یعنی توافق با ایران نزدیک است؟


مشکل بیشتر در این است که ایران در جنگ‌های جاری حتما پیروز نمی‌شود. در دهه ۲۰۰۰ و اوایل دهه ۲۰۱۰ میلادی، ایران نفوذ خود را در خاورمیانه افزایش داد، اما در پنج سال گذشته، تقریبا فقط به حفظ مواضع فعلی اش پرداخته است. افزون بر آن، مشکل منابع انسانی مطرح است.
ایران از استراتژی «لزوم برقراری صلح» حمایت می‌کند. از سوی دیگر، پیوسته، از ریاض برای آغاز مذاکرات درخواست می‌شود. وزارت امور خارجه ایران تصریح می‌کند که امریکا و اسرائیل نمی‌توانند امنیت را در منطقه تامین کنند و این یعنی، مساله فقط از راه گفتگو حل و فصل می‌شود.
یک عامل مهم دیگر، به قدرت رسیدن اصولگرایان در ایران است. رئیسی با درک مشکلات اقتصادی و اجتماعی کشور به دنبال یافتن دلایلی برای خوش بینی است تا بتوان به مردم امید داد. توافق هسته‌ای و صلح با عربستان سعودی می‌تواند، ابزار مهمی باشد. افزون بر این که در زمان اصلاح طلبان، تهران در هر دوی این حوزه‌ها شکست خورده است.
ریاض معتقد است که اصولگرایان در ایران به شخصیت اصلی نظام یعنی آیت الله خامنه ای، رهبر معظم انقلاب و همچنین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نزدیک‌تر هستند. بدین ترتیب، ضمانت‌های رئیسی بیشتر از ضمانت‌های حسن روحانی کارسازتر واقع می‌شوند.
گفت وگوی آغاز شده میان طرفین و گام‌های نخست به سوی یکدیگر از بروز تغییرات مثبت در سیاست منطقه‌ای حکایت دارد. اگرچه، خوش بینی در این مسیر محدود است، زیرا دلایل اصلی برای رقابت همچنان برقرار است. تاریخ روابط میان ایران و عربستان سعودی در دوره‌هایی عادی بوده است. اما، نباید از یاد برد که پس از تنش زدایی، مرحله جدیدی آغاز می‌شد که درگیری میان ایران و عربستان سعودی را با قدرت تازه تری شعله ور می‌کرد.

منبع: ایتارتاس/ دیپلماسی ایرانی

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۲۳ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عربستان ۲۰۲۵؛ از میانجی گری میان ایران و آمریکا تا حل بحران اوکراین/ در عربستان انقلاب نخواهد شد، چون جوانان بن سلمان را دوست دارند/ پادشاهی سعودی مانند کره جنوبی مدرنیزه می‌شود

قیمت دلار و یورو امروز پنجشنبه ۲۳ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ تیپ گنگ مهسا حجازی در حال خرید عید با کلاه گپ چند میلیونی

عکس/ استوری عاشقانه آیسان آقاخانی و رضا گلزار حسابی سروصدا کرد

عکس/ بنر‌های عجیب در سراسر شهر تهران جلب توجه کرد

عکس/ سارا و نیکا در آغوش محسن تنابنده

عکس/ ژست عجیب شیدا یوسفی با فرش ایرانی

عکس/ استایل طاووسی شبنم قلی‌خانی با جواهر گران قیمت

عکس/ نمایی از خرم آباد ۹۳ سال پیش با خانه‌های کاهگلی

عکس/ قابی ماندگار و دیدنی از کتایون ریاحی در کنار نوه محمدعلی فردین

عکس/ حال و هوای مردم تهران در اسفند ۲۳ سال پیش

عکس/ تیپ کژوال لیندا کیانی با کیف و گوشواره یاقوتی

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

توصیه جدی وزارت بهداشت برای خرید شیرینی و آجیل

اعتراف اسکارلت جوهانسن

شیرینی پزی مخصوص عید ۱۴۰۴

مرگ هولناک دختر مدرسه‌ای در ویلای اجاره‌ای

طرز تهیه فرنی شیره انگور، افطاری گرم و مقوی

جی ۲۰ چگونه عمل می‌کند و چرا اهمیت دارد؟/ اگر G20 متحمل شکست شود چه چیزی از بین خواهد رفت؟

رسوایی با برگه آزمایش

طرز تهیه نان سیب زمینی روسی

ربودن زن جوان با قصد آزار و اذیت

چرا برخی خاطرات را فراموش می‌کنیم؟

زیدآبادی: دکتر پزشکیان! مملکت در حال فنا شدن است، می‌خواهی چه کنی؟

ایران خواستار آتش‌بس دائمی در غزه شد

محمد فاضلی: عدد دبش در تاریخ ریاضیات می‌ماند!

واتساپ با قابلیت‌های تازه به‌روز‌رسانی شد!

سرپیچی ایرلاین‌ها از ممنوعیت توزیع مواد غذایی ناسالم

توضیح سخنگوی وزارت خارجه درباره محتوای نامه ترامپ به ایران

فیلم/حافظ‌خوانی سفیر کره جنوبی در ایران

ساعت کاری کارمندان تغییر کرد

پزشکیان: امروز دیگر کسی حرف خوب بدون عمل را از ما قبول نمی‌کند

پوتین: با پیشنهاد آتش‌بس موافقیم

ماجرای شماره متفاوت آقای گل لیگ یک

CFT و پالرمو در کمیسیون تصویب شد

آمریکا وزیر نفت را تحریم کرد

جزئیات قرعه‌کشی دور حذفی لیگ نخبگان آسیا اعلام شد

الجولانی پیش‌نویس اعلامیه قانون اساسی را امضا کرد

شهرداری تهران: هیچ مجوزی برای تخریب ساختمان سینگر صادر نشده

سهمیه سوخت تغییری نخواهد کرد

عصبانیت شدید نتانیاهو از گزارش سازمان ملل درباره جنایات اسرائیل

اتحادیه اروپا: به برجام متعهد هستیم

درگاه پرداخت ریالی روی وبسایت قمار!

محمدرضا شریفی نیا کیست؟| بازیگر پرحاشیه و تأثیرگذار سینمای ایران

مرگ پرویز در ۷۰ سالگی

مهدی قایدی به شخص مورد علاقه‌اش رسید

صلح اوکراین تازه آغاز ماجراست!

عکس/ ویلا‌های لاکچری ۸۳ سال پیش در بابلسر

اینفوگرافی/ عواملی که سلامت روده‌ها را تهدید می‌کند

فیلم‌های سینمایی آخر هفته تلویزیون

قیمت برنج ایرانی به ۲۰۰ هزار تومان رسید

بهترین افطاری برای ماه رمضان

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس

افزایش ۲۵ درصدی قیمت بلیت قطار در آستانه نوروز

قیمت انواع دستگاه ماینر + جدول

پرسپولیس گرانترین و تراکتور ارزانترین بلیت در ایران

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

فیلم/ عذرخواهی مجری صداوسیما از شهرداری

دلیل افطار کردن با خرما در ماه رمضان چیست؟

چرا بعد از غذا خوردن میل به شیرینی داریم؟

با رقم فساد چای دبش چند هواپیما می‌شد خرید؟

برای پیشگیری از زوال عقل در پیری چه باید کرد؟