هیزم جنگ جهانی سوم منتظر یک جرقه / تداوم جنگ روسیه و اوکراین چه پیامدی برای اقتصاد ایران به همراه خواهد داشت؟

اقتصاد۲۴  کیمیا نجفی -  عملیات نظامی روسیه در خاک اوکراین بامداد روز پنجشنبه ۲۴ فوریه (۵ اسفند) با فرمان ولادیمیر پوتین، رئیس فدراسیون روسیه آغاز شد. آنطور که گفته می‌شود تداوم جنگ عواقب اقتصادی بزرگی برای اقتصاد جهانی به همراه خواهد داشت.

پس از کش‌وقوس‌های فراوان ارتش روسیه به خاک اوکراین لشکرکشی کرد و دو کشور رسما وارد جنگ شدند. در پی حمله نظامی روسیه به اوکراین بیشتر بازار‌های جهانی تحت تأثیر قرار گرفته‌اند و در روز‌های گذشته با نوسانات زیادی روبه‌رو بودند. حال این پرسش مطرح می‌شود که در صورت تداوم این جنگ، آینده بازار‌های داخلی ایران چه خواهد شد؟ ابراهیم نکو، دبیر دوره نهم کمیسیون اقتصادی مجلس در پاسخ به این پرسش به اقتصاد ۲۴ گفت: پیش از بررسی آثار مخرب جنگ بر اقتصاد باید بگویم که متاسفانه هیزم جنگ جهانی سوم در سراسر جهان انباشته شده و برای آتش منتظر یک جرقه است. البته برخی‌ها معتقدند که ما با جنگ جهانی سوم فاصله بسیاری داریم، اما من مخالف این نظر هستم. البته اینکه به طور حتمی اکنون این جنگ را تجربه کنیم جای تردید و بحث و بررسی دارد. به هرصورت جنگ میان روسیه و اوکراین جهان را در یک شوک فرو برده و وحشت ناشی از این جنگ هنوز خود را به طور کامل نشان نداده است. اما در میان این نگرانی‌ها چند تحلیل و پیش‌بینی وجود دارد که باید مورد توجه قرار بگیرد. اولین پیش‌بینی این است که روسیه تصمیم دارد تعدادی از کشور‌ها از جمله اوکراین را تحت حاکمیت غیرمستقیم خود در بیاورد و با گماشتن دست نشانده‌های خود بر این کشور‌ها به اهداف امپراتور مابانه خود برسد. تحلیل دیگر این است که روسیه بخواهد جنگ را ادامه بدهد و این جنگ با مقاومت اوکراین به یک جنگ فرسایشی تبدیل شود که در این شرایط ممکن است جنگ نظامی نهایتاً به یک جنگ اقتصادی پیچیده تبدیل شود که می‌تواند تمام کشور‌ها را تحت تاثیر قرار بدهد. بر اساس این تحلیل اگر این جنگ طولانی شود قطعاً جهان در حوزه اقتصاد با چالش‌های بیشماری روبه‌رو خواهد شد و ایران هم از این قاعده مستثنی نیست.

این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه به چالش‌های اقتصادی در صورت تداوم جنگ پرداخت در این خصوص گفت: تبعات اقتصادی احتمالی اکنون با تحریم‌هایی که علیه روسیه انجام شده خود را نمایان کرده است و ادامه این شرایط بدون شک پایه‌های اقتصاد جهان را به لرزه در می‌آورد. به بیان روشن‌تر هنگامی که جنگ اقتصادی میان غربی‌ها و روسیه به وقوع بپیوندد و تحریم‌های گسترده‌ای که اکنون نشانه‌های آن آغاز شده، شروع شود متاسفانه اقتصاد تمام کشور‌ها تحت تاثیر قرار می‌گیرند. در آن شرایط می‌توان به بحث افزایش تورم جهانی اشاره کرد، هنگامی که اقتصاد جهانی با چالش مواجه شود کشور ما نیز متاثر از این این اتفاقات خواهد بود.

در صورت تداوم جنگ، جمع‌بندی برجام با تاخیر همراه می‌شود

دبیر دوره نهم کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه گفتگو به مسئله برجام اشاره کرد و در این خصوص گفت: اگر این جنگ تداوم پیدا کند و به سرعت تاثیر خود را بر اقتصاد جهانی بگذارد متأسفانه می‌توان گفت که ایران در اولین مرحله در بحث برجام دچار چالش‌های خواهد شد. به بیانی واضح‌تر در صورت تداوم جنگ احتمالاً جمع‌بندی برجام با تأخیر همراه باشد. اگر نتیجه برجام با تاخیر همراه باشد قطعاً چالش‌هایی در اقتصاد ایران به وجود خواهد آمد.
وی افزود: این احتمال وجود دارد که ما با یک جنگ اقتصادی تمام عیار روبه‌رو باشیم. اقتصاد با توجه به شرایط و پایه‌های لرزانش که ناشی از اعمال تحریم‌های ظالمانه امریکا بوده است از این جنگ متاثر خواهد شد. البته این مسئله به موضع سیاستمداران ایران بستگی دارد من معتقدم تاکنون موضع‌گیری سیاستمداران ایران در مقابل جنگ روسیه و اوکراین مطلوب بوده است.

تلاطم در بازار ارز ایران در صورت تداوم جنگ

دبیر دوره نهم کمیسیون اقتصادی مجلس در بخش دیگری از صحبت‌هایش به ارزیابی بازار‌های داخلی پرداخت و در این خصوص ادامه داد: جنگ‌های بزرگ به ویژه جنگ‌های اقتصادی در تمام کشور‌ها و در تمام بخش‌های آن‌ها اثر می‌گذارد؛ بنابراین به هنگام جنگ هیچ کشوری در امان نخواهد بود، اگر بخواهیم وضعیت بازار‌های داخلی ایران در صورت تداوم جنگ را ارزیابی کنیم باید بگویم که در ابتدا بازار ارز ما شاهد تلاطم بیشتری خواهد شد هنگامی که بازار ارز با تلاطم مواجه شود چه بخواهیم و چه نخواهیم بازار‌های موازی نیز که در ارتباط با معیشت مردم است تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: اینکه جنگ میان روسیه و اوکراین تا چه زمانی ادامه پیدا کند بسیار با اهمیت است اگر این دو کشور به یک صلح فوری در کوتاه مدت برسند مسلماً آثار منفی پیش‌بینی شده اتفاق نخواهد افتاد، اما اگر این جنگ برای مدت زمان طولانی ادامه داشته باشد اقتصاد تمام کشور‌ها با چالش‌های جدی روبه‌رو خواهند شد.