اقتصاد۲۴- اکنون، با اعمال تحریمهای خارجی و کاهش شدید ارزش روبل روسیه، جایگاه اقتصادی روسیه همچنان کاهش یافته است. اگر با نرخ ارز امروزی اندازه گیری شود، اقتصاد روسیه بیست و دومین اقتصاد بزرگ جهان خواهد بود، با تولید ناخالص داخلی (GDP) که خیلی بیشتر از ایالت اوهایو نیست.
این جایگاه فاصله بسیار زیادی با گذشته دارد، زمانی که روسیه یک قدرت واقعی جهانی بود. بر اساس دادههای گردآوری شده توسط مورخ اقتصادی فقید آنگوس مدیسون، این کشور در سال ۱۹۱۳ پنجمین اقتصاد بزرگ جهان پس از ایالات متحده، چین، آلمان و بریتانیا بود. در سال ۱۹۵۷، زمانی که شوروی برای پرتاب اولین ماهواره به فضا از ایالات متحده پیشی گرفت، اقتصاد این کشور پس از آمریکا دومین اقتصاد بزرگ جهان بود.
پوتین و اقتصاد روسیه
ولادیمیر پوتین در پی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و بحران مالی ۱۹۹۸ که در آن روسیه بدهی خود را نپرداخت و نرخ ارز ثابت خود را کنار گذاشت، به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد.
در آن زمان، تولید ناخالص داخلی روسیه با ارزش بازار به ۲۱۰ میلیارد دلار رسیده بود و آن را به بیست و چهارمین اقتصاد بزرگ جهان پس از اتریش تبدیل میکرد. (همه ارقام تولید ناخالص داخلی معاصر از چشم انداز اقتصاد جهانی اکتبر ۲۰۲۱ است که توسط صندوق بین المللی پول منتشر شده است.)
تحت حکومت پوتین تولید ناخالص داخلی روسیه در نرخ ارز در بازار ده برابر افزایش یافت و روسیه را به اهمیت جهانی بازگرداند و قدرت خرید را برای طبقه متوسط آن فراهم کرد.
با این حال، محققان روسیه استدلال کردند که با شروع رشد اقتصاد روسیه، از اوج خود در سال ۲۰۱۳، پوتین به دنبال مشروعیت جدیدی برای حکومت از طریق اقدامات سیاست خارجی بوده است و این تلاشها با الحاق کریمه در سال ۲۰۱۴ آغاز شد.
در روسیه چه میگذرد؟
تهاجم روسیه به اوکراین، در شرایطی که تولید ناخالص داخلی روسیه با نرخ بازار روسیه بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۰ یک سوم ارزش خود را از دست داده است، نشاندهنده قویتر شدن استراتژی پوتین است.
بیشتر بخوانید: آیا طلا ۱۰۰ دلار سقوط خواهد کرد؟
با این حال، تحریمهای مالی و اقتصادی بیامان غرب تنها سقوط اقتصادی روسیه را تسریع کرده است؛ ارزش سهام روسیه که در بازار بریتانیا معامله میشود ۹۸ درصد کاهش یافته است و ۵۷۲ میلیارد دلار از ثروت این کشور را از بین برده است.
واحد پول روسیه به ۱۵۵ روبل در هر دلار کاهش یافته است که از ۷۵ روبل به ازای هر دلار آمریکا قبل از حمله، بیش از ۵۰ درصد ارزانتر است.
تولید ناخالص داخلی یک کشور با نرخ بازار، تولید ناخالص داخلی آن است که به یک ارز جهانی مانند دلار آمریکا تبدیل شده است. در حالی که راههای دیگری برای اندازهگیری تولید ناخالص داخلی وجود دارد، وقتی صحبت از تجارت و سرمایهگذاری جهانی - و قدرت اقتصادی - میشود، نرخ بازار مهم است.
تولید ناخالص داخلی روسیه با نرخ بازار در سال ۲۰۲۱، ۱.۶۵ تریلیون دلار آمریکا بود که برای تبدیل آن به یازدهمین اقتصاد بزرگ جهان، پس از کره جنوبی کافی بود. اگر تولید ناخالص داخلی تخمینی روسیه در سال ۲۰۲۱ تا ۷ مارس ۲۰۲۲ بر اساس نرخ ارز خام به جای میانگین قیمتی نرخ ارز تخمین زده شود رتبه بندی تغییر میکند و روسیه به رتبه بیست و دوم سقوط میکند و در بین تایوان و لهستان قرار میگیرد.
این کاهش احتمالاً دست کم گرفته شده است؛ در حالی که کاهش روبل باعث کاهش نرخ مبادله تولید ناخالص داخلی روسیه به دلار آمریکا میشود، اقتصاد ضعیف روسیه مستقیماً تولید ناخالص داخلی روسیه را کاهش میدهد و انزوای روسیه رقابت اقتصادی آن را از بین خواهد برد و شکاف اقتصادی را در میان مدت بیشتر خواهد کرد.
اقتصاد جهانی پس از تهاجم اوکراین به کدام سمت میرود؟
تهاجم پوتین به اوکراین به معنای پایان صادرات گندم از اوکراین بوده است و احتمالاً فروش روسیه را نیز قطع کرده است. کاملاً مشخص نیست که صادرات نفت و گاز روسیه تا چه حد کاهش یافته است، اما اتحادیه اروپا در حال حرکت برای پایان دادن به این وابستگی است.
شاید این انتظار نرود که جنگ پوتین تأثیر زیادی بر تولید خودرو داشته باشد، اما ماشینهای مدرن شامل سیمکشیهای زیادی هستند که توسط یک بخش تخصصی ساخته میشوند و بسیاری از سیمهای اروپایی، به نظر میرسد ساخت اوکراین هستند.