طرح دو فوریتی تحریم شرکت اپل در حالی در مجلس کلید خورد که این طرح با مخالفتهای جدی روبرو شده و منتقدان گفتهاند طراحان امکان عملی شدن طرح، نقاط قوت و ضعف و ... را با متخصصان در میان نگداشتهاند.
اقتصاد24 - نمایندگان مجلس گاه طرحهایی میدهند که به سوژه رسانهها و شبکههای اجتماعی داخلی و خارجی تبدیل میشود؛ یکی از سوژهها طرح دو فوریتی جدید نمایندگان مجلس تحریم شرکت آمریکایی ایفون است. اولین نکته اینکه در طرح مجلس به جای شرکت اپل، از شرکت آیفون نام برده شده است؛ در حالی که آیفون یکی از محصولات شرکت اپل است. از این نکته که بگذریم در این طرح گفته شده با رجیستر نشدن گوشیهای اپل در ایران میتوان از سوی ایران به اقتصاد آمریکا ضربه زد.
در جنگ اقتصادی همه افراد کشور و مسئولان باید در مقابل فشار خارجی ایستادگی کنند، اما این موضوع لزوما به آن معنی نیست که مجلس با آن هزینه سنگین، هر طرح ناپخته و پر ایرادی به نام مقابله با تحریمکنندگان را تصویب کند.
طرح تحریم شرکت اپل در حالی از سوی برخی نمایندگان مجلس مطرح میشود که برند گوشی بسیاری از نمایندگان مجلس، اپل است. جالب آنکه در بند آخر این طرح گفته شده مقامهای کشور حق ندارند از این برند استفاده کنند! شاید به همین دلیل بود که برخی نمایندگان ترجیح دادند اساسا چنین طرحی را امضا نکنند. محمود صادقی گفته بود: «با توجه به اینکه فایده و آثار تحریم اپل (به تعبیر طراحان، آیفون!) برایم روشن نیست با وجود اصرار یکی از طراحان آن را امضا نکردم.»
علیرضا رحیمی نیز گفته بود «در شرایطی که ایرانیها بیش از یک میلیون از محصولات اپل را خریداری و استفاده میکنند تحریم شرکت اپل (و باصطلاح طراحان، آیفون) به شوخی بهارستانی شبیهتر است تا قانونگذاری در مجلس. فرآیند مواجهه با تحریمها را شعاری و بیخاصیت نکنیم. قانون ممنوعیت استفاده از ماهواره هنوزهم رسمی است!»
جلال میرزایی البته به نکته دیگری اشاره کرد و گفت: «اگر اپل در ایران نمایندگی یا شبکه فروش مانند کشورهایی مثل چین و ترکیه داشت این تحریم قابل قبول بود ولی وقتی این شرکت در ایران دفتری ندارد و خدماتی ارائه نمیکند، پرداختن به این موضوع بی معناست و شأن مجلس را پایین میآورد.»
حسن نوروزی که از موافقان طرح بوده، میگوید: «فروش اپل در ایران سالانه یک میلیارد دلار است و اگر این تحریم را انجام دهیم به همین اندازه به این شرکت ضرر وارد میشود.» سندی از رقم مورد اشاره نماینده رباط کریم در دست نیست. آمارهای موجود میگوید شرکت اپل سالیانه حدود یک میلیون گوشی به ایران میفروشد و سال گذشته نیز همین میزان گوشی به ایران فروخت و رقم فروش کل این شرکت ۱۸۰ میلیون گوشی در کل دنیا است این بدان معناست که میزان فروش گوشی آیفون در ایران ۵ دهم درصد کل فروش جهان است. ضمن آنکه این شرکت کالاهای دیگری به جز موبایل میفروشد و اقتصاد آن متکی به فروش گوشی نیست.
نوروزی یکی از طراحان تحریم آیفون! به تبصره فعالیت وزارت خارجه برای همپیمانی امت اسلامی بسیار امیدوار است. او گفته «اگر دوستان ما در کشورهای همسایه و غرب آسیا به تحریم سیستمهای دیگر غیر از اپل روی بیاورند، فکر میکنم بتوانیم سالانه ۱۰ میلیارد دلار به آمریکا ضربه بزنیم.»
آندره بارتلز تحلیلگر مسائل فناوری در گزارشی که پیش از اعمال تحریمها علیه ایران در واشنگتن پست منتشر کرد، نوشته بود «اپل تا پایان سال ۲۰۱۵ حدود ۲۲۰ میلیون دستگاه آیفون را در جهان به فروش خواهد رساند که ظرفیتهای فناوری ایران، اگر شرکت اپل بتواند در حالتی بسیار خوشبینانه، سالانه حدود ۲ میلیون دستگاه آیفون را در ایران به فروش برساند (در سال مالی ۲۰۱۶)، این بدان معناست که سهام شرکت اپل حدود یک درصد افزایش خواهد داشت.» میزان یک درصد در اوج مبادلات مالی ایران به کشورهای دیگر و لغو تحریمها بود، این میزان پس از خروج آمریکا از برجام به شدت کاهش یافته است.
در طرح اخیر دو فوریتی تحریم شرکت آمریکایی آیفون! پای پنج وزارتخانه و بانک مرکزی به میان آمده است. وزارت ارتباطات مکلف خواهد بود از ثبت تلفن همراه گوشیهای متعلق به شرکت آیفون خودداری کرده و کمرگ نیز مسئول جلوگیری از واردات آن است. همچنین وزیر ارشاد موظف شده که جلوی تبلیغات آن را بگیرد. وزارت صنعت نیز باید جلوی ثبت سفارش این محصول را بگیرد و در نهایت بانک مرکزی جلوی پرداخت ارز برای واردات آن. وزارت خارجه هم موظف شده امت اسلامی را به پیوستن به صف تحریم کنندگان ترغیب کند!
بدین ترتیب عملا ۵ وزارتخانه، بانک مرکزی و سازمان گمرک درگیر طرحی خواهند شد که اساسا هیچ پشتوانه کارشناسی ندارد؛ طرحی که توسط نمایندگانی که تهیه شده که حتی تفاوت آیفون و اپل را نمیدانستهاند. شاید بهتر آن بود که طراحان امکان عملی شدن طرح، نقاط قوت و ضعف و ... را با متخصصان در میان میگذاشتند و سپس به تهیه طرحی جامع اقدام میکردند نه آنکه بودجه کشور و هزینه سرسامآور مجلس را در شرایط جنگ اقتصادی اینگونه هدر بدهند.