تاریخ انتشار: ۱۰:۲۶ - ۰۳ خرداد ۱۴۰۱
«اقتصاد ۲۴» بررسی کرد

دیپلماسی حیاتی حول محور میدان گازی آرش / میدان گازی آرش تنش تازه یا عامل همگرایی ایران و عربستان و کویت؟

هم عربستان و هم کویت به گاز میدان آرش نیاز دارند. عربستان با بهره‌برداری از میدان آرش، در کنار افزایش نقش انرژی‌های تجدیدپذیر در سبد انرژی‌اشد، می‌تواند نفت خام بیشتری صادر کند. کویت نیز از منابع میدان آرش در امنیت انرژی بیشترین بهره را خواهد بود. ایران نیز امیدوار است در نبود روسیه به بازیگر تازه عرصه صادرات گاز تبدیل شود پس به این میدان گازی و نفتی از همیشه بیشتر نیاز دارد.

میدان گازی نفتی آرش

اقتصاد۲۴- میرا قربانی فر: روز ۵ فروردین و در حالی که بیشتر رسانه‌های ایران و روزنامه‌ها در تعطیلات نوروزی به سر می‌بردند خبری در رسانه‌های کویتی و عربستانی منتشر شد که نشان می‌داد این دو کشور آماده همکاری برای توسعه میدان نفتی_ گازی آرش یا الدوره هستند. میدان بزرگ گازی و نفتی که برای سال‌ها میان ایران و کویت مشترک بوده است و در سال‌های اخیر و پس ازط حل اختلافات مرزی بین کویت و عربستان حالا این کشور نیز مدعی این میدان نفتی شده است.
بهره‌‎برداری از میدان مشترک گازی آرش در دو دهه گذشته از اختلافات ایران با کویت و عربستان بوده و حال عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی در جریان سفر خود به کویت و محمد عبداللطیف الفارس، وزیر نفت کویت، توافقنامه توسعه میدان آرش در خلیج فارس را امضا کردند. هر دو این کشور‌ها قصد دارند حدود ۷ میلیارد دلار بر روی این میدان سرمایه‌گذاری کنند تا چشم انداز وسیع تری را برای توسعه منطقه عملیات مشترک باز کند، به ویژه این که میدان آرش حاوی مقادیر عظیمی گاز طبیعی به میزان ۱۱ تریلیون فوت مکعب و ۳۰۰ میلیون بشکه نفت است.

میدان گازی آرش یا الدوره، مساله این است

میدان گاز و نفت آرش- الدوره برای سال‌ها بین دو کشور ایران و کویت مشترک شناخته می‌شد، که در سمت ایران با نام «آرش» و در سمت کویت با نام «الدوره» خوانده می‌شود. این میدان گازی از میادین مشترک ایران، با کشور‌های کویت و عربستان است و ذخیره درجای گاز میدان آرش ۲۰ تریلیون فوت مکعب و ذخیره نفت درجای این میدان نیز نزدیک به ۳۱۰ میلیون بشکه برآورد می‌شود.
این میدان در جنوب غربی جزیره خارک و در جنوب میدان نفتی فراساحلی ابوذر (اردشیر سابق) در آب‌های مرزی بین ایران و منطقه سابقاً بی طرف میان کویت و عربستان قرار دارد. این میدان عظیم که حجم ذخایر گازی آن ۱۳ تریلیون فوت مکعب (۳۶۸ میلیارد متر مکعب) تخمین زده شده و در سال ۱۹۶۷ (۱۳۴۶) توسط شرکت نفتی ژاپنی «ای ـ او ـ سی»، کشف شد و از همان ابتدای کشف، این میدان گازی اختلاف میان ایران و کویت بر سر مرز آبی دو کشور، در منطقه قرارگیری این میدان مشترک آغاز شد، اما اختلافات به صورت اظهارنظر‌هایی در جلسات باقی ماند.

اختلاف مرز آبی از اولین دلایل اختلاف بر سر میدان گازی آرش

مساله مرز‌ها همواره و در میان همه کشور‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است، اما نباید از یاد برد که مساله مرز در منطقه پرتنشی، چون خاورمیانه حتی از اهمیت بیشتری نیز برخوردار است. منطقه‌ای که فارغ از بحران‌های مداوم سیاسی امنیتی، یکی از مخازن بزرگ انرژی و سوخت‌های فسیلی در جهان محسوب می‌شود.
در همین راستا نیز فارغ از مرز‌های خاکی، مرز‌های آبی در این منطقه از اهمیت ویژه تری برخوردار هستند و ایران و کویت نیز از این قاعده مستنثی نیستند.
یکی از این مرز‌های مبهم با احیای برنامه‌های کویت و عربستان سعودی برای توسعه میدان گازی که در ایران آرش و در سمت عربی الدوره خوانده می‌شود، دوباره مورد بحث قرار گرفته است. عدم‌تعیین مرز آبی میان ایران و کویت در این منطقه، اختلافات بین طرفین بر سر میادین هیدروکربنی را تشدید خواهد کرد. عربستان سعودی و کویت پس از توافقی که در سال ۲۰۱۹ برای حل اختلافات مرز‌های آبی به دست آوردند، شروع به تقسیم سهم از میادین مشترک بین خود کردند. اما در سال‌جاری تصمیم گرفتند تا میدان گازی آرش را هم بدون در نظر گرفتن سهم ایران، بین خود تقسیم کنند.
اهمیت میدان آرش علاوه بر حضور لایه‌های نفتی و گازی با مقدار زیاد میعانات گازی، حفظ حاکمیت کشورمان بر آب‌های این منطقه و مناقشه مرزی است که طی حدود ۱۰ سال اخیر توسط کشور کویت به وجود آمده است. بر اساس اطلاعات موجود و قوانین بین المللی، نظیر عمق آب و فاصله تا سرزمین خشکی، مرز دریایی در سال‌های قبل از انقلاب اسلامی تعیین شده که همین مرز مورد قبول و تاکید کشورمان است.


بیشتر بخوانید: کویت: میدان گازی الدره موضوعی بین ما، ایران و عربستان است


طبق این مرز، حدود ۴۰ درصد ساختمان نفتی و گازی موجود میدان آرش در آب‌های ایران قرار دارد. سال‌ها پیش شرکت ملی نفت ایران به منظور تعیین میزان ذخایر درجای این میدان، یک حلقه چاه اکتشافی (چاه شماره یک آرش) حفر کرد که موقعیت این چاه نزدیک به خط مرزی مورد قبول کشورمان است. طی ۱۰سال گذشته کشور کویت با مستمسک قرار دادن نتایج لرزه نگاری انجام شده توسط شرکت شل برای این کشور، به تعریف خط مرزی جدید اقدام کرد که بر اساس این مرز، کل ساختمان میدان آرش در بخش عربی میدان قرار دارد، اما این مرز هیچ گاه مورد پذیرش کشورمان قرار نگرفته است.

ایران معترض حذف از پروسه بهره برداری

این اقدام طرف‌های عربی باعث اعتراض ایران شد و خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه این توافق را مخالف مذاکرات گذشته و غیرقانونی خواند. او همچنین تاکید کرد که ایران حق بهره برداری از میدان گازی آرش را برای خود محفوظ می‌داند. همچنین احمد اسدزاده، معاون وزیر نفت نیز گفت که ایران بهره برداری از این میدان را مورد مطالعه قرار داده و حتی بدون تعیین مرز‌ها نیز می‌توان آن را به صورت مشترک توسعه داد. جواد اوجی وزیر نفت گفت که ایران به زودی حفاری در این میدان را آغاز خواهد کرد. پس از واکنش ایران به اقدام مشترک کویت و سعودی، احمد ناصر المحمد الصباح، وزیر امور خارجه کویت در یک کنفرانس مشترک مطبوعاتی با وزیر امور خارجه فرانسه ضمن تایید ادعای ایران برای این میدان، به مذاکرات سه جانبه با حضور ایران درباره مرز‌های دریایی اشاره کرد.
نهم فروردین سال جاری و تنها ۴ روز پس از قرارداد کویت و عربستان بر سر میدان گازی آرش، دو اتفاق دیگر نیز روی داد؛ ابتدا «احمد ناصر الاحمد الصباح» وزیر خارجه کویت در جریان کنفرانس مطبوعاتی مشترک با «ژان ایو لودریان» همتای فرانسوی‌اش اعلام کرد که «میدان گازی الدوره یک موضع سه جانبه میان این کشور، عربستان و ایران است»، اما با گذشت ساعاتی وی با تغییر سخنانش که معلوم بود تحت فشار آن‌ها را بیان کرده، مدعی شد، میدان نفتی - گازی آرش (الدورا) صرفا کویتی - سعودی است و ایران در این زمینه، طرف ما نیست و آنچه در نشست خبری مطرح شد در خصوص مدارات فلات قاره است».
این در حالی است که شیخ احمد ناصر آل محمد الصباح، وزیر خارجه کویت، در آن زمان تاکید کرده و به صراحت گفته بود که میدان گازی آرش «یک موضوع سه‌جانبه بین کویت، عربستان سعودی و ایران است.»

تاریخ اختلافات بر سر میدان گازی جنجالی

میدان گازی و نفتی آرش

اما چطور میدان گازی که ابتدا تنها محل گفتگو بین ایران و کویت بود، ناگهان نه تنها سه جانبه فرض شد بلکه به نوعی ایران از روند برنامه ریزی و مذاکرات کنار گذاشته شد؟
برای پاسخ این پرسش باید در تاریخ حدود ۶۰ سال عقب برویم. نخستین گفتگو‌های ایران و کویت برای تحدید حدود مرز دریایی دو کشور در مهر ماه ۱۳۴۲ (۱۹۶۳) برگزار گردید و در جریان دهه ۴۰ شمسی ادامه داشت، ولی راه به جایی نبرد و به صورت اظهار نظر‌هایی در جلسات باقی ماند. تا این که در سال ۲۰۰۱ ایران به استقرار تجهیزات برای آغاز حفاری اکتشافی در این میدان اقدام کرد.
کویت با اطلاع از آغاز حفاری‌های اکتشافی توسط ایران، بحث شکایت در مراجع بین المللی را پیش کشید و در نهایت ایران نیز با هدف حسن همجواری تا تعیین تکلیف این موضوع و تعیین مرز‌های آبی فعالیت‌های اکتشافی و توسعه‌ای خود روی میدان آرش را متوقف کرد. این اقدام کویت و همکاری ایران در توقف فعالیت هایش، در حالی بود که عربستان و کویت در طرحی مشترک از سال ۲۰۰۰ فعالیت‌های اکتشافی و توسعه‌ای را روی این میدان گازی بدون اطلاع ایران آغاز کرده بودند.

کشمکش ایران و کویت حدود ۲ دهه پیش

در تیر ماه ۱۳۷۹ بیژن زنگنه، وزیر نفت وقت ایران، گفت که میدان فراساحلی آرش در مالکیت ایران است، ولی مقام‌های کویتی قایل به مشترک بودن این حوزه بین ایران و کویت‌اند. در همان زمان مقام‌های دو کشور اعلام کردند که هیچ گونه اختلافی بین ایران و کویت در این زمینه وجود ندارد و در دیدار شیخ سعود ناصر الصباح، وزیر نفت کویت، از ایران در اوایل مرداد ۱۳۷۹، وزیران نفت دو کشور وجود هر گونه اختلاف در مورد تعیین مرز دریایی دو کشور را رد کردند.
در پرتو این اظهارات خوشبینانه، گفتگو‌های تحدید حدود مرز‌های آبی دو کشور بعد از دو دهه توقف دوباره در آذر ماه ۱۳۷۹ (دسامبر ۲۰۰۰) از سر گرفته شد، ولی نتیجه‌ای به بار نیاورد. در این میان، ایران در سال ۲۰۰۱ به استقرار تجهیزات برای آغاز حفاری در این میدان اقدام کرد، ولی کویت با تهدید به شکایت از تهران به نهاد‌های بین المللی، ایران را از هر گونه فعالیت تا رسیدن به نتیجه قطعی در تعیین مرز‌های آبی دو کشور بازداشت.
پس از آن، اما «بیژن زنگنه» وزیر وقت نفت کشورمان در خصوص فعالیت‌های اکتشافی و توسعه‌ای کویت در این میدان مشترک پس از توقف فعالیت‌ها از سوی ایران در تاریخ ۲۸ اکتبر ۲۰۰۲ (۶ آبان سال ۱۳۸۲) هشدار داد که ایران از حقوق خود درباره میدان گازی آرش نخواهد گذشت و به کویت درباره امضای هرگونه قرارداد تا قبل از تعیین مرز‌ها هشدار داد. در طول ۱۹ سال گذشته، عربستان و کویت به طور مشترک با مرزبندی‌های دو جانبه بدون در نظر گرفتن حق ایران در حال انجام عملیات اکتشافی بدون بهره برداری میدان هستند. به گزارش شانا در سال ۹۱ وزارت نفت سیاست توسعه میدان آرش را در مشارکت با کویت اعلام کرد و مذاکراتی از سوی وزارت امور خارجه با کویت برای تعیین تکلیف میدان آرش انجام گرفت. بیژن زنگنه وزیر وقت نفت درست ۱۱ سال بعد از اظهار نظر قبلی، در تاریخ ۴ مرداد ۹۳ در خصوص این میدان گفت: «پرونده این میدان مشترک یک موضوع باز و حل نشده است و برای حل آن نیازمند گذشت زمان هستیم.»

دورخیز ایران در سال ۱۳۹۳ برای آغاز بهره برداری از میدان گازی آرش

به فاصله یک دهه بعد و در حالی که اختلافات به جدیت هم چنان ادامه داشت و حین سفر امیر کویت به کشورمان در سال ١٣٩٣، معاونت امور بین الملل وزارت نفت با همکاری کارشناسان مربوط به تعریف سناریو‌های مختلف مرزی جهت امضای تفاهم نامه فی ما بین رئیس جمهوری کشورمان و امیر کویت اقدام کرد.
این در حالی بود که عملیات ساخت جکت آرش نیز در شرف اتمام بود و این سازه آماده نصب در موقعیت تعیین شده بود، اما پس از سفر امیر کویت، به شکل ناگهانی کلیه فعالیت‌های این میدان به حالت تعلیق در آمد و در سکوت خبری جکت (پایه) ساخته شده برای این میدان نیز تغییر کاربری داده و برای نصب در یک میدان دیگر آماده شد.
بالاخره، اما کویت و عربستان ۵ مرداد ماه سال ۱۳۹۵ با تسلیم یک شکایت نامه علیه ایران به سازمان ملل، تهران را به دست یازی حریم دریایی خود متهم کردند. بر پایه این شکایت نامه شناور‌های نظامی ایران با تردّد غیر قانونی و مکرّر به آب‌های مرزی کویت و عربستان، حاکمیت این دو کشور و صلح و امنیت منطقه را زیر پا گذاشته‌اند. در بخشی از این شکایت نامه ایران در دو مورد به نقض حاکمیت عربستان و کویت متهم شد وعربستان و کویت درشکایت نامه مذکور از ایران خواسته‌اند که برای تعیین مرز‌های دریایی خود با آن‌ها به مذاکره بنشیند.

زیاده خواهی کویت و عربستان در مقابل ایران

این شکایت، اما ۶ سال پیش در حالی تنظیم شد که کشور کویت به طور مشخص به شکل مداوم تاکید بر سهم ١٠٠ درصدی این کشور از میدان الدوره داشته و موجودیت میدان آرش را به رسمیت نمی‌شناسد و در ۵ فروردین امسال بر اساس بیانیه شرکت نفت کویت، این کشور و عربستان در ۲۱ مارس سندی را برای توسعه میدان گازی الدوره امضا کردند که انتظار می‌رود روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز و ۸۴ هزار بشکه در روز میعانات نفتی تولید کند.

اهمیت میدان گازی آرش برای ایران و کویت و عربستان

این شرایط در حالی است که هم عربستان و هم کویت به گاز طبیعی میدان آرش نیاز دارند. عربستان برای تولید برق مجبور است بخش مهمی از نفت تولیدی را در نیروگاه‌ها به مصرف برساند. این در حالی است که با بهره‌برداری از میدان آرش، در کنار افزایش نقش انرژی‌های تجدیدپذیر در سبد انرژی‌اشد، می‌تواند نفت خام بیشتری صادر کند. کویت هم از منابع میدان آرش در امنیت انرژی خویش بیشترین بهره را خواهد بود. ایران نیز که امیدوار است در نبود روسیه به بازیگر تازه عرصه صادرات گاز تبدیل شود به این میدان گازی و نفتی از همیشه بیشتر نیاز دارد.
هم چنین این نکته حایز اهمیت است که ایران و عربستان به عنوان دو کشور با ذخایر عظیم نفت در بازار جهانی انرژی رقیب هم هستند. عربستان با توجه به روابط خوبش با غرب توانسته است با افزایش ظرفیت تولید نفت نقش حیاتی در بازار نفت و مبادلات بازار جهانی انرژی ایفا کند.

واکنش سریع ایران به توافق ۵ فروردین عربستان و کویت

پس از توافق اخیر عربستان و کویت، بلافاصله ایران به آن واکنش نشان داد. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، گفت توافق جدید که هدفش توسعه میدان مشترک گازی آرش/الدُره «غیرقانونی» است. خطیب‌زاده بر محفوظ بودن حق ایران برای بهره‌برداری از میدان آرش تاکید کرد. این تاکید در حالی است که برخی از کارشناسان انرژی در ایران بر این باور هستند که مهم این نیست که چند درصد میدان مشترک در خاک ایران قرار گرفته باشد مثلا اگر ۱۰ درصد آن در حوزه حاکمیتی ایران باشد به این معنی نیست که فقط ۱۰ درصد منابع موجود در این میدان متعلق به ایران است. میدان مشترک به هر اندازه که در خاک یک سرزمین واقع شده باشد آن کشور می‌تواند با استفاده از ظرفیت‌های مالی و تکنولوژیکی برای بهره‌برداری اقدام کند.


بیشتر بخوانید: میدان گازی آرش روی میز مذاکره ایران و عربستان


بهترین روش برداشت از میادین مشترک با تکیه بر برداشتن صیانتی بهره‌برداری مشترک از میدان خواهد بود. با توجه به ادامه تحریم‌ها و مشخص نبودن زمان توافق احتمالی هسته‌ای، به نظر نمی‌رسد ایران با تکیه بر منابع مالی و تکنولوژی شرکت‌های داخلی بتواند به‌زودی برداشت از منابع این میدان را شروع کند.
براساس اطلاعات موجود و قوانین بین‌المللی، نظیر عمق آب و فاصله تا سرزمین خشکی، مرز دریایی در سال‌های قبل از انقلاب اسلامی تعیین شد، ولی ایران هنوز آن را قبول دارد.
براساس این مرزبندی، حدود ۴۰ درصد ساختمان نفتی و گازی میدان آرش، در آب‌های ایران واقع شده است. سال‌ها پیش شرکت ملی نفت ایران برای تعیین میزان ذخایر درجا یک حلقه چاه اکتشافی (چاه شماره یک آرش) حفر کرد. موقعیت این چاه نزدیک خط مرزی مورد قبول تهران است.
هم چنین باید توجه داشت که روابط ایران با کویت در قیاس با روابط ایران با عربستان با فراز و نشیب زیادی همراه نبوده و به نظر می‌رسد دو کشور مایل به بهره‌گیری از منابع میدان آرش در جهت گسترش همه جانبه روابط بین دو کشور باشند.
پس از تحولات اخیر در مورد میدان مشترک آرش «جواد اوجی» وزیر نفت ایران در حساب توییتری خود نوشت که مطالعات جامع میدان مشترک آرش با حفاری چاه اکتشافی و انجام لرزه‌نگاری تکمیل شده و به زودی با نصب جکت (پایه)، عملیات حفاری در این میدان آغاز خواهد شد. آقای اوجی با تاکید بر تمایل ایران برای شروع مذاکره و همکاری برای توسعه این میدان با کشور‌های همسایه بر اراده ایران برای بهره برداری از این میدان تاکید کرده بود.

لزوم توافق جامع بین سه کشور همجوار

در این میان باید توجه کرد که اگر اولویت سه کشور برداشت صیانتی از منابع این میدان باشد باید توافقی جامع بین سه کشور برای تعیین مرز آبی صورت بگیرد تا هر کشور با توان فنی و مالی خود اقدام به برداشت کند. به نظر می‌رسد در مورد آینده این منابع میدان با توجه به مشکلات حقوقی موجود فقط حقوقدان‌های آشنا با قوانین مرز‌های آبی بتوانند نظری مطابق با واقعیت ارائه کنند.
بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران بین‌المللی صنعت نفت معتقدند که تعیین‌تکلیف وضعیت این میدان در دستان ایران است. به گزارش دنیای اقتصاد از مدیا لاین، این رسانه در گزارشی اظهار کرده که حالا توپ در زمین ایران است و اگر این اختلافات در چند ماه آینده حل نشود، مناقشه‌ای جدید در خلیج‌فارس ایجاد خواهد شد و ممکن است ایران از اکتشاف بدون مشارکت خود، جلوگیری کند. این وبگاه همچنین می‌گوید که قطر و عمان به عنوان متحدان ایران در خلیج فارس نیز ممکن است در آینده به مذاکرات بر سر این میدان اضافه شوند و به کاهش تنش‌ها و احقاق حقوق ایران در این میدان کمک کنند.

ایران می‌تواند بازی را بهم بزند

همچنین وبگاه آپ استریم که بر روند‌های جهانی در صنعت نفت و گاز متمرکز است، می‌گوید اقدام کویت و عربستان با هدف به حاشیه راندن ایران انجام شده و چنین اقدامی می‌تواند به اختلافات طولانی‌مدتی با ابعاد گسترده‌تر بدل شوند. تحلیلگران آپ استریم معتقدند عربستان این اقدامات را در راستای تضعیف توان ایران انجام می‌دهد و اتفاقی نیست که پس از سال‌ها اختلاف سعودی‌ها با کویت، در میانه مذاکرات برای رفع تحریم‌های ایران چنین تصمیمی اعلام می‌شود. این تحلیلگران معتقدند که عربستان می‌خواهد ایران را به تقابل جدید منطقه‌ای بکشاند. آن‌ها می‌گویند که عربستان برای جلوگیری از حصول توافق ایران و قدرت‌های جهانی بر سر پرونده هسته‌ای و لغو تحریم‌ها، که منجر به بازگشت بشکه‌های نفت ایران به بازار و تقویت جایگاهش در اوپک می‌شود، حاضر است دست به هر کاری بزند.

عقب ماندگی ایران در برداشت از میادین مشترک نفت و گاز با همسایگانش

در این میان باید به این مهم نیز توجه کرد که ایران ۲۸ میدان نفت و گاز مشترک با کشور‌های همسایه از جمله عراق، عربستان، قطر، کویت، امارات متحده عربی، عمان، بحرین و ترکمنستان و باکو دارد که تقریبا در همه آن‌ها از بقیه همسایه‌ها عقب مانده است. کشورمان با عراق ۵ میدان نفتی مشترک دارد، با عربستان ۴ میدان نفتی، با امارات ۴ میدان، در طول مرز مشترک آبی ایران و قطر هم میدان نفتی رشادت قرار دارد، همچنین لایه نفتی میدان پارس جنوبی که مهم‌ترین میدان مشترک ایران است هم بین ایران و قطر مشترک است.


بیشتر بخوانید: خطیب‌زاده: توافق عربستان و کویت بر سر میدان مشترک با ایران غیرقانونی است


ایران با عمان در میدان نفتی هنگام مشترکیم. به گزارش ایندیپندنت در همه میادین مشترک برداشت ایران کمتر از دیگر کشورهاست که به دلیل نبود تجهیزات لازم و توسعه نیافتن میادین است. تنها در میدان مشترک پارس جنوبی قطر ۱۰ سالی زودتر از ایران توسعه این میدان را آغاز کرد و تاکنون ۲.۵ برابر ایران، تولید گاز و میعانات گازی از این میدان مشترک داشته است. هرچند طبق آمار‌های جدید ایران اکنون در پارس جنوبی از قطر پیشی گرفته است.
به گفته کارشناسان ایران حداقل ۱۰ تا ۱۵ سکوی ۲۰ هزار تنی و ۲۰ تا ۳۰ کمپرسور عظیم برای حفظ سطح تولید از این میدان مشترک نیاز دارد که ارزش آن‌ها مجموعا حدود ۲۵ تا ۳۷ میلیارد دلار برآورد می‌شود. با این حال به نظر می‌رسد دستگاه‌های متولی از جمله وزارت امور خارجه و وزارت نفت باید سیاست گذاری‌های خود را متوجه این میادین کنند تا حق مردم ایران توسط کشور‌های همسایه تضییع نشود.

ابراز تمایل وزیر انرژی عربستان برای مذاکره و پاس وزیر نفت به وزارت خارجه

حال، اما میدان نفتی گازی آرش توامان به محلی برای بروز اختلاف و شاید حتی مسیری دیگر برای مذاکره و تفاعهم تبدیل شده است. روز ۲۶ اردیبهشت سال جاری و حدود ۵۰ روز پس از توافق کویت و عربستان، وزیر انرژی عربستان اعلام کرد که ریاض از تهران به صورت رسمی برای گفتگو در مورد میدان گازی مشترک (آرش) دعوت به عمل آورده است. عبدالعزیز بن سلمان در همان روز ضمن تاکید بر این مطلب در این کنفرانس گفت: «کویت و عربستان خواهان گفتگو با ایران درباره میدان گازی الدره (آرش) هستند چرا که منابع موجود در آن جزء منافع مشترک دو کشور است.»
این سخنان وزیر انرژی عربستان پس از گردش چند باره نظرات وزیر انرژی کویت، اما نشان می‌داد که ایران بازیگر جدی در میدان گازی آرش است و آن چنان که تصور می‌شد حذف ایران از این پروژه که حداقل ۴۰ درصد آن در آب‌های سرزمینی ایران واقع شده است ساده نیست.
به فاصله یک روز بعد از این اظهارات بود که این بار وزیر نفت ایران در پاسخ به سوالات خبرنگاران درباره درخواست وزیر انرژی عربستان گفت: «اجازه بدهید وزارت خارجه در این زمینه صحبت کند، زیرا در این خصوص وزارت امور خارجه در حال صحبت و حل و فصل موضوع است.»
او در ادامه نیز گفت که «ما برنامه مطالعات‌مان روی میدان آرش تقریباً تکمیل شده و با برنامه‌ریزی خوبی که شرکت ملی نفت انجام می‌دهد، به زودی نصب سکو در آنجا انجام خواهد شد.»
وزیر نفت هم چنین درباره اختلاف با کویت نیز گفت: «از نظر ما میدان آرش بین کویت، عربستان و ایران مشترک است.»
این اظهارات دو وزیر از دو کشور با روابط پرتنش از یک سو نشان می‌دهد عربستان حالا بیشتر از قبل آگاه شده است که ایران بازیگر برداشت از میدان گازی آرش است و قابل حذف نیست و از سوی دیگر با توجه به اظهارات وزیر ایرانی به نظر می‌رسد پرونده میدان گازی آرش به وزارت خارجه سپرده شده است و شاید حالا یکی از مفاد محل مذاکره و بحث بر روی میز مذاکرات ایران عربستان باشد.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت سکه و طلا امروز یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ شهادت یک فوتبالیست لبنانی در حملات اسراییل

عکس / مسابقه دوی ماراتن دبی با مشارکت هزاران شرکت‌کننده

عکس/ دیدار صادر کننده حکم بازداشت نتانیاهو با آیت الله سیستانی

عکس/ بن سلمان زیر چادر در بیابان عربستان

اینفوگرافی/ مکانیسم ماشه در برجام چیست؟

عکس/ مهر‌های جعلی در پرونده چای دبش

عکس/همسر علیرام نورایی در اینستاگرام گرد و خاک به پا کرد

عکس/ فرش کردستان با نقش شیر و خورشید متعلق به ۱۵۰ سال پیش

عکس/محمدعلی فردین در پشت صحنه «سلطان قلب‌ها»

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ + جدول

عکس عجیب میثم مطیعی در کنار ویرانه‌های بیروت

عکس/ تیپ خیلی خاص احسان علیخانی در جشن حافظ

عکس/ نتانیاهو به این کشور‌ها برود دستگیرش می‌کنند

عکس/ گربه میهمان ویژه دیدار جام حذفی!

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

چه عواملی بر عرضه و تقاضا تأثیر می‌گذارند؟

بیشترین علت شکایت از آموزش و پرورش چیست؟

چرا بورس واکنش منفی به صدور قعطنامه شورای حکام نداشت؟/ ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت خبر بدی برای بازار سرمایه است

دفاع قاطعانه علی ربیعی از دولت پزشکیان

اطلاعیه مهم/ گاز این مناطق فردا ۸ ساعت قطع می‌شود

وحید محمودی سرپرست صندوق بازنشستگی کشوری شد

فیلترینگ یا خودتحریمی در جنگ روایت‌ها !

چرا برای اولین بار در چند دهه اخیر برق مردم در آبان ماه قطع شد؟

اینفوگرافیک / چرا اتهامات رادیکال‌ها در مورد ماجرای تابعیت فرزندان ظریف نادرست است؟

شرایط و ضوابط واردات انواع خودرو‌های سواری

محرومیت ۳۴ ورزشکار از پاداش دولت توسط رئیس جمهور!

اسپانسر جنجالی لوگوی پرسپولیس را توقیف کرد!

عکس/استوری نرگس خانه به دوش درباره بیماری عجیبش

ماجرای جنجالی یک قتل اشتباهی در تهران

پزشکیان: در حال تهیه یک دستورالعمل کلی بر مبنای وفاق ملی هستیم

بیشترین فوت شدگان تهران در کدام مناطق ساکن بوده‌اند؟

عکس/استوری تازه ملیکا شریفی‌نیا درباره خبر ازدواجش

توئیت عضو دفتر رهبری درباره مذاکره ایران و آمریکا

فیلترینگ، آسیب جدی به پیشرفت علوم خواهد زد

پیش بینی قیمت سکه و طلا فردا ۵ آ‌ذر ۱۴۰۳/ ریزش قیمت سکه و طلا آغاز شد؟

لاریجانی: ایران در حال آماده‌سازی پاسخ به اسرائیل است

عکس/ نتانیاهو به این کشور‌ها برود دستگیرش می‌کنند

عکس/ گربه میهمان ویژه دیدار جام حذفی!

زلنسکی: احتمال پایان جنگ در ۲۰۲۵ زیاد است

غیبت سیدمهدی رحمتی به‌دلیل یک عمل جراحی

عکس عجیب میثم مطیعی در کنار ویرانه‌های بیروت

پیش بینی بورس فردا دوشنبه ۵ آذر ۱۴۰۳

پیش بینی قیمت دلار فردا ۵ آذر ۱۴۰۳/ ریزش قیمت دلار با فرمان مذاکرات هسته‌ای

آخرین تغییرات سازمان سنجش از زبان وزیر علوم

عکس/محمدعلی فردین در پشت صحنه «سلطان قلب‌ها»

تحول در سیاست‌های بانک‌ها: از بنگاه‌داری به تامین مالی تولید

عکس/رونمایی از پیراهن استقلال با شماره خاص

نرخ‌های جدید تسعیر ارز برای «وبصادر» آثار درآمدی دارد

یک پزشک آبروی کریستیانو رونالدو را برد

ساخت برج‌های فرایندی صنایع پلیمر گچساران به اتمام رسید/ ورود اولین محموله خرید خارجی به گمرک

اسامی برگزیدگان آبان ماه قرعه‌کشی تسهیلات طرح "امید رفاه" بانک رفاه کارگران اعلام شد

عکس/همسر علیرام نورایی در اینستاگرام گرد و خاک به پا کرد

ضرورت گسترش تعامل دوجانبه بانک تجارت با صنعت پتروشیمی

عکس/آیدا پناهنده، سرمست از دیشب، یاد پارسا پیروزفر افتاد

تقدیر اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان البرز از کارشناسان HSE کارخانه صنایع لاستیکی سهند برای سومین سال متوالی

«جم‌نما» پس از ۵ سال وقفه با رویکردی جدید منتشر می‌شود

استمرار پاسخگویی و ایفای تعهدات

سبد محصولات بانک مسکن «زرین» شد

آبگیری مخازن سد‌های کشور آغاز شد

آثار مثبت افزایش سرمایه بانک مسکن در توسعه ساخت و ساز‌ها

عکس/ کامنت عجیب همسر علیرام نورایی در اینستاگرام

افزایش ۱۰۰ درصدی فعالیت بیمه سرمد در حوزه‌های انرژی و مهندسی

درایت قابل تحسین بانک ملی ایران در تامین مالی پروژه‌های زیرساختی کشور

هزینه قبض کم مصرف‌ترین خانوار‌ها در ۴ سال اخیر+ نمودار

ماشین دودی سوغات ناصرالدین شاه میراث ملی شد+ عکس