دلیل بی‌اعتنایی فردوسی به ترامپ چیست؟

اقتصاد24 - زهرا علی اکبری- صرافان، در شرایطی عادی، بدون افزایش شدید تقاضا یا کاهش شدید آن در حال فعالیت هستند و اوضاع در سومین روز اعلام خبر عادی تر از همیشه به نظر می رسد.

این صرفا یک ادعا نیست. صرافان در پاسخ به این سئوال که آیا تقاضا برای خرید یا فر وش بالا رفته است یا خیر سری به نشانه نفی تکان می‌دهند و می‌گویند تغییری رخ نداده و التهاب اولیه و چند ساعته بازار در روز دوشنبه نیز فروکش کرده است.

این آرامش در حالی بر سبزه میدان و فردوسی حکمفرماست که اردیبهشت ماه سال آینده صدای پای بحران در بازار ارز بلندتر از همیشه بود.

اقدامات صورت گرفته برای مهار شوک ارزی اعم از تعطیلی صرافی‌ها و ... نتوانست وضعیت را عادی کند و اتفاقا تصمیمات غیرعادی خود زمینه را برای التهاب بیشتر بازار فراهم کرد. امروز اما صرافان در خصوص شرایط کنونی در بازار می‌گفتند بازارساز توانست از پس التهاب برآید اما این همه ماجرا نبود چرا که شرایط بازار ارز اجازه افزایش قیمت را نمی‌دهد.

سمیعی رییس اسبق کانون صرافان در گفتگو با خبرآنلاین عادی بودن وضعیت بازار ارز را تایید کرد و گفت: وقتی قیمت واقعی است، التهاب و شوک ارزی معنایی ندارد، در حقیقت مهمترین عامل بحران ارزی سال گذشته غیر واقعی بودن قیمت ارز بود که این بازار را مستعد افزایش نرخ کرد.

بازار ارز از چه مسائلی تاثیر می‌گیرد؟

بازار ارز ایران در شرایط کنونی تحت تاثیر سیاست قرار دارد، چند سالی است که التهابات سیاسی بالا و پایین شدن نرخ ارز در بازار را سبب می شود.

با این حال دامنه این نوسان در چند سال گذشته، با مستثنی کردن سال ۱۳۹۷، مهار شده تر از قبل است. برخی این وضعیت را نشانه بلوغ بازار ارزی ایران می‌دانند اما در این میان، عملکرد بانک مرکزی محور تحلیل‌ها در خصوص وضعیت بازار ارز ایران است.

دلار در شرایط کنونی در کانال سیزده هزار تومان قرار دارد، درست در روزهایی که احتمال عدم تمدید معافیت نفتی ایران منتشر شد، برخی تلاش می کردند القا کنند دلار در آستانه بیست هزار تومانی شدن است اما در مقابل، بازار ارز در انتظار اجرایی شدن طرح ویژه بانک مرکزی است، بازار متشکل ارزی، بازاری که تولدش، به تدریج نقش بازارهای سلیمانیه و دوبی در قیمت‌گذاری ارز ایران را کاهش می دهد و عملیات کشف قیمت را به داخل کشور منتقل می‌کند.

اگر خریدار حرفه‌ای ارز باشید، می‌دانید قیمت‌های روزانه از ساعت یازده صبح مشخص می‌شود چرا که ساعت کاری بازارهای ارزی خارج از کشور یعنی سلیمانیه، هرات و دوبی در این محدوده زمانی است.

بازار ارز ایران

بازار متشکل ارزی اما این عملیات را به داخل منتقل کرده و اشراف بانک مرکزی بر بازار ارز را دو چندان خواهد کرد.

هر چند برخی احتمال ترکیدن حباب ارزی در اثر فعالیت این بازار را می‌دهند اما صرافان می‌گویند، فعالیت این بازار به تدریج تاثیر خود را بر بازار آشکار می کند و نمی‌توان توقع داشت در سایه تشدید تحریم دلار چند هزار تومانی نیز ارزان شود چرا که مولفه درآمد نفتی و بحران سیاسی نه فقط در بازار ایران که در بازار ارز هر کشور نفتی با اهمیت تلقی می شود.

همتی نیز دو برنامه مهم ایجاد بازار متشکل ارزی، راه‌اندازی عملیات بازار باز را اولویت مهم دستگاه تحت تصدی‌اش در سال جاری می داند.

بازار متشکل ارزی چیست؟

بازار متشکل ارزی قرار است برای خرید و فروش ارز بین بازیگران اصلی بازار ارز ایجاد شود. بازیگران اصلی در حقیقت بانک‌ها و صرافی‌ها هستند که قرار مانند شرکت‌های کارگزاری بورس برای خرید و فروش ارز، کد کارگزاری دریافت می‌کنند که این موضوع منوط به تشکیل پرونده و ارائه اطلاعات و مدارک مورد نیازی است که بانک مرکزی به آن‌ها اعلام کرده است.

یکی از مهم‌ترین نقش‌هایی که این بازار قرار است در نظام ارزی کشور ایفا کند، کشف نرخ ارز به صورت عرضه و تقاضاست.

با توجه به سیستمی که برای این بازار طراحی شده، امکان ایجاد اخلال در این بازار و تغییر نرخ‌های ناگهانی به حداقل رسیده و در صورتی که بتواند جای خود را در معاملات کلان ارزی کشور باز کند (که در واقع برنامه اصلی این بازار است) می‌تواند از نوسانات ناگهانی و غیرمنطقی در بازار ارز جلوگیری کند.

به نظر می رسد بازار ارز حالا ترجیح داده است به جای توجه به فشار سیاسی ترامپ واقعیات موجود در بازار ارز را مد نظر قرار دهد و شمارش معکوس برای آغاز به کار بازار متشکل ارزی را در دستور کار قرار دهد. این بدان معنی است که اتفاقات تازه ای در بازار ارز در راه است.