اقتصاد۲۴- ویتامین E یکی از ۴ ویتامین محلول در چربی است که به عنوان یک آنتی اکسیدان نقش اساسی در حفاظت از بدن در برابر آسیبهای ناشی از اکسیژن فعال که در جریان متابولیسم تشکیل میشود یا در محیط زیست صورت میگیرد، دارد. جذب این ویتامین مانند سایر ویتامینهای محلول در چربی بستگی به وجود چربی در رژیم غذایی و عملکرد مناسب سیستم صفراوی و لوزالمعده دارد.
ویتامین E از طریق دادن یک هیدروژن به رادیکالهای آزاد و تبدیل آنها به ترکیبات بیخطر عمل میکند. این عمل پاکسازی رادیکالهای آزاد نامیده میشود. همچنین این ویتامین دارای خاصیت ضد انعقادی است که به جریان راحت خون در رگهایی که دارای پلاکتهای چربی چسبنده به دیواره هستند، کمک میکند. ویتامین E همچنین باعث افزایش توانایی دستگاه ایمنی بدن به منظور مقابله با بیماریها میشود.
مصرف ویتامین E منجربه جلوگیری از پیشرفت بیماری آلزایمر، کمک به درمان بیماریهای چشمی مثل آب مروارید، کمک به درمان دژنراسیون وابسته به سن ماکولا، کاهش احتمال سکته قلبی در بیماران مبتلا به دیابت، کند کردن روند پیری سلولها، تقویت انسان در مقابل آلودگیهای زیستمحیطی، مقابله با کمخونی، درمان مشکلات ناشی از چربیهای بد هضم و کمک به بهبود بیماریهای پوستی، زخمها، اختلالات تولید مثل و کاهش دردهای پیش از قاعدگی و کاهش علائم و نشانههای لوپوس میشود.
قبلا یکی از عملکردهای ویتامین E نقش محافظتی آن در برابر گسترش آترواسکلروز بیان شده بود که مطالعات بالینی اخیر نتایج متفاوتی و اغلب نتایج منفی نشان دادهاند؛ بنابراین هیچ توصیهای مبنی بر استفاده از مکملهای ویتامینی E برای پیشگیری از بیماری قلبی _ عروقی ارائه نداده است.
بیشتر بخوانید: بهترین زمان برای خوردن صبحانه، نهار و شام
غنیترین منابع ویتامین E شامل بادام، دانه آفتابگردان و روغنهای گیاهی خوراکی است.
از آنجایی که این ویتامین نامحلول در آب است در نتیجه پخت در آب از بین نمیرود، ولی فرآیند سرخ کردن زیاد میتواند آن را از بین ببرد. این ویتامین در حضور گرما و شرایط اسیدی، پایداری خود را حفظ میکند، اما توسط چربیهای تند شده، قلیاها، اکسیژن، سرب، نمکهای آهن و اشعه ماورابنفش از بین میرود.
ویتامین E کمترین سمیت را در بین ویتامینها دارد. انسان و حیوانات قادر به تطبیق تا مقادیر حداقل ۱۰۰ برابر بیش از نیاز آن هستند. استفاده از مقادیر زیاد ویتامین E میتواند منجر به ایجاد اختلال در استفاده از سایر ویتامینهای محلول در چربی شود.
مصرف بیش از حد مجاز روزانه ذکر شده ویتامین E خطرناک است و میتواند باعث اختلال در انعقاد خون پس از جراحت و بریدگی شود. مصرف مقادیر بالاتر میتواند باعث خونریزی مغزی و سکته ناشی از خونریزی در مغز گردد. یک مطالعه چندساله در مردان نشان داد که مصرف روزانه ۴۰۰ واحد بینالمللی ویتامین E نه تنها جلوی سرطان پروستات را نگرفت، بلکه خطر آن را هم افزایش داد.
بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، افرادی که داروهای ضد انعقاد خون مصرف میکنند، بهتر است بدون نظر پزشک از مکملهای ویتامین E استفاده نکنند، زیرا خطر خونریزی را در آنان افزایش میدهد. استفاده از مکملهای قوی ویتامین E همچنین میتواند تاثیر داروهای شیمی درمانی را کاهش دهد.