تاریخ انتشار: ۱۰:۲۰ - ۱۶ خرداد ۱۴۰۱

كنترل قيمت دلار با كدام ابزار؟

همزمان با افزایش نرخ دلار در بازار آزاد (تا مرز ۳۲ هزار تومان) سران قوا به بانک مرکزی اختیاراتی ویژه دادند تا در بازار ارز به صورت نامحدود مداخله کند. سران قوا تصمیم گرفتند علاوه بر افزایش اختیارات بانک مرکزی، معاملات آتی طلا و سکه را نیز ممنوع کنند.

كنترل قيمت دلار

اقتصاد۲۴- همزمان با این جلسه، تعدادی از صراف‌های منتخب در ساختمان بانک مرکزی با مدیران ارزی این بانک جلسه داشتند و خبرگزاری فارس نیز به نقل از منبعی که نامش فاش نشده گزارش داد که صبح پنجشنبه، «دو نفر از دلال‌های بزرگ طلا و ارز» به دلیل آنچه معاملات غیرقانونی و گسترده طلا و ارز خوانده شده، دستگیر شده‌اند. در نبود قیمت واقعی دلار در بازار آزاد و سکوت رسانه‌ها در این باره خبرگزاری فارس تنها رسانه نزدیک به دولت بود که روز پنجشنبه تایید کرد قیمت دلار از مرز ۳۱ هزار تومان فراتر رفته است.

علی صالح‌آبادی، رییس کل بانک مرکزی نیز چند روز قبل در حاشیه جلسه هیات دولت در این باره گفته بود با پوشش کاملی که در بازار‌ها انجام می‌دهیم، قطعا آرامش در بازار ارز ایجاد می‌شود؛ البته بانک مرکزی از ظرفیت قوانین موجود استفاده می‌کند و به زودی اختیارات ویژه‌ای هم برای بانک مرکزی اضافه می‌شود و می‌تواند به تعادل در بازار کمک زیادی کند. اما کارشناسان حوزه اقتصادی بر این باورند که هر زمان بحث مداخله بانک مرکزی در بازار ارز مطرح شده هزینه‌های سنگینی بر اقتصاد کلان وارد کرده است.

مقصود از مداخله بانک مرکزی چیست؟

آلبرت بغوزیان، اقتصاددان و استاد دانشگاه در مورد مجوز اخیر سران قوا به بانک مرکزی برای مداخله در بازار ارز معتقد است؛ در ابتدا باید مشخص شود منظور از مداخله بانک مرکزی در بازار ارز چیست، آیا منظور این است که بانک مرکزی باید بگیر و ببند در بازار ارز راه بیندازد یا اینکه به میزان کافی ارز در بازار تزریق کند تا نرخ ارز به نرخ‌های قبلی برگردد؟

او در ادامه گفت: سوال اصلی اینجاست که آیا نرخ قبلی دلار نرخ مناسبی بوده و آیا با مجوز سران قوا نرخ ارز را به ۲۷ هزار تومان بازمی‌گردانند یا اینکه با این مجوز قصد تثبیت قیمت‌ها را دارند؟


بیشتر بخوانید: دولت خوشحال می‌شود ارز را گران‌تر بفروشد


بغوزیان گفت: در گذشته نیز با افزایش نرخ ارز بانک مرکزی و دولت بازار ارز را پلیسی کرده بودند و بستن صرافی‌ها و عدم اعلام نرخ ارز در سایت‌ها یا استقرار پلیس در خیابان فردوسی از جمله اقدامات این بانک بود و به نوعی سعی داشتند تا معاملات خارج از سیستم رسمی را کنترل کنند. اما آنچه رخ داد این بود که تا یک مدتی بازار به صورت نامرئی اداره می‌شد و پس از آن هم نه نرخی پایین آمد و نه عوامل مداخله‌گر در بازار از بین رفتند و مجددا بازار ارز به روال قبلی بازگشت و صرافی‌ها بعد از آن باز هم باج دادند و سایت‌ها هم نرخ‌ها را مجددا اعلام کردند و آن‌گونه که شاهد بودیم در نرخ‌هایی بالاتر از قیمت‌های قبلی قیمت دلار اعلام شد.

این اقتصاددان در ادامه گفت: این تجربه‌ها نشان می‌دهد که بانک مرکزی اراده‌ای برای حفظ نرخ‌ها و ثبات آن ندارد و اگر قرار بر این است تا بانک مرکزی در بازار ارز مداخله‌ای داشته باشد مستلزم این است تا ارز کافی برای مداخله در بازار ارز داشته باشد، اما به دلیل اینکه به هر کسی در نرخ رسمی ارز فروخته نمی‌شود یا اینکه خرید‌ها به ۲ هزار دلار در سال محدود شده است مسلما یک بازار موازی نیز تشکیل می‌شود.

بغوزیان ادامه داد: البته این موضوع برای همه بازار‌ها صدق می‌کند و هر بازاری را که محدود به یک قیمت کنند و شرایط احراز برای آن تعیین شود در کنار آن بازار دومی شکل خواهد گرفت که نه شرایط احراز می‌خواهد و نه محدودیتی برای آن وجود دارد شبیه همین قیمتی که در حال حاضر برای قیمت دلار وجود دارد که در بازار رسمی ۲۶ هزار تومان است، اما با قیمت ۳۲ هزار تومان هر میزان دلاری که بخواهید به راحتی می‌توانید تهیه کنید.

نرخ بهینه دلار حایز اهمیت است نه نرخ تعادلی

این کارشناس ارشد اقتصادی با بیان اینکه بانک مرکزی در ابتدا باید تکلیف خود را با نرخ بهینه ارز مشخص کند، تصریح کرد: آیا تقاضای ارز در بازار به گونه‌ای هست که بتواند از سوی بانک مرکزی پاسخ داده شود یا اینکه تنها بحث سوداگری در این بازار مطرح است؟ و آیا بانک مرکزی با دریافت این اختیار از سوی سران قوا خواهد توانست هر میزان ارزی که نرخ‌ها را بهینه می‌کند در بازار ارز عرضه کند؟

او افزود: بانک مرکزی ابتدا باید اعلام کند اختیار نامحدودی که از سوی سران قوا به این نهاد داده شده به چه معنی است و دوم اینکه برنامه بانک مرکزی برای این اختیارات چیست؟ آیا این اختیارات در جهت کاهش نرخ ارز است؟ و اینکه چقدر توان خرید مردم را افزایش خواهد داد؟ بغوزیان با بیان اینکه بنده معتقدم بانک مرکزی نرخ ارز را متلاطم می‌کند، خاطرنشان کرد: بانک مرکزی در کل دنیا تنها نهادی است که در تئوری و در عمل اقتدار این را دارد تا بازار ارز را مدیریت کند این در حالی است که بانک مرکزی ما در ایران ثابت کرده است که در جهت افزایش نرخ خیلی راحت می‌تواند اقدام کند، اما در جهت کاهش نرخ‌ها بسیار ناتوان است.

این اقتصاددان در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود اینکه بانک مرکزی اعلام می‌کند بازار اسکناس دلار در کشور بازاری کوچک است باز هم این بازار نوسان قیمتی دارد، افزود: در بازار ارز نیز بحث عرضه و تقاضا حاکم است و این دو هستند که نرخ ارز را مشخص می‌کنند بانک‌های مرکزی در دنیا این اختیار را دارند که نرخ ارز را به سمت نرخ بهینه هدایت کنند که اصطلاحا به آن مدیریت نرخ ارز می‌گویند یا رژیم ارزی که رژیم نرخ ارز مدیریت شده است، اما متاسفانه بانک مرکزی کشور ما مدیریتی ندارد و نمی‌داند چه نرخی را باید برقرار کند.

بغوزیان افزود: زمانی که قیمت دلار از ۲۷ هزار تومان به ۳۲ هزار تومان رسیده است به این معنی است که مدیریتی در بازار وجود ندارد. این در حالی است که با عرضه ارز نرخ‌ها را می‌توانند پایین آورند یا با کاهش عرضه نرخ‌ها را بالا ببرند و در یک محدوده‌ای نگه دارند که سه شاخصه اقتصاد کلان را بهبود بخشند (ثبات قیمت‌ها، رشد اقتصادی و اشتغال)، اما متاسفانه هیچگاه از زبان روسای بانک مرکزی نشنیده‌ایم که هدف بانک مرکزی از دخالت در بازار این سه متغیر کلان باشد. او ادامه داد: هر زمان که بانک مرکزی در بازار ارز دخالت کرده از یک تا دو هفته قیمت‌ها ثابت بوده، اما پس از آن قیمت کالا‌ها بر اساس نرخ‌های جدید تعیین شده و پس از دو هفته‌ای که نرخ ارز را کاهش داده دیگر هیچ کالایی نرخش به قیمت‌های قبلی برنگشته است.

بغوزیان خاطرنشان کرد: یکی از ملموس‌ترین مثال‌ها نرخ خودروی پراید است آن‌گونه که شاهد بودیم در دولت آقای روحانی هم نرخ دلار به ۳۰ هزار تومان رسید، اما قیمت پراید بسیار پایین‌تر از نرخی بود که امروز مجددا بهای دلار در کانال ۳۰ هزار تومان قرار گرفته است و این سوال پیش می‌آید که آیا نرخ ارز اگر ثباتی داشته باشد دیگر تورمی نخواهیم داشت و قیمت‌ها آرام خواهند گرفت؟

او افزود: اگر بانک مرکزی نرخ‌ها را مدیریت نکند علاوه بر آنچه امروز بر سر قیمت لبنیات و تخم‌مرغ و... آمد و با رشد قیمتی مواجه بودیم باز هم به دلیل موج دیگر افزایش نرخ ارز بهانه‌ای جدید برای رشد قیمت این کالا‌ها پیش می‌آید.

بغوزیان گفت: بانک مرکزی به عنوان یک نهاد سیاست‌گذار پولی و ارزی باید نقش خود را به خوبی ایفا کند و بنده معتقدم این نهاد نباید به فکر سود و زیان خود باشد و در ترازنامه خود سود را نشان دهد بلکه خروجی بانک مرکزی نیز شبیه یک وزارتخانه باید باشد و تنها حفظ متغیر‌های کلان اقتصادی در یک محدوده مطلوب را مدنظر قرار دهد، اما متاسفانه بانک مرکزی تنها جایی برای فروش ارز و درآمدزایی برای دولت شده است و اگر هم ارزی داشته در نرخی بالاتر فروخته است و همین است که بازار متشکل ارزی ما هم نمی‌تواند بازار ارز را مدیریت کند.

 

منبع: اعتماد

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت All-in-One اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ تئاتر دهقان ۵۴ سال پیش ابتدای خیابان لاله‌زار

عکس/ لباس زنان در تشریفات دربار پهلوی ۵۰ سال پیش

عکس/ ساعت میلیاردی محمدرضا گلزار خبر ساز شد

عکس/ سرویس و نگهداری لامبورگینی چقدر هزینه دارد؟

عکس/ ایران رتبه پنجم جدیدترین رنکینگ لیگ‌ فوتبال آسیا

عکس/ نمایی دیدنی از حرم امام رضا ۱۳۰ سال پیش و دوره قاجار

اینفوگرافی/ شلوغ‌ترین مسیر‌های مهاجرتی دنیا کجاست؟

عکس/ پرتاب ساعت مچی به سوی رامین رضاییان در دربی ۱۰۵

تصویری قدیمی از فریدون جیرانی

عکس/ خشکبار شاهرضا ۶۰ سال پیش در خیابان شاهرضا سابق و انقلاب فعلی

عکس/ لاله مرزبان و شهاب حسینی در حاشیه یک سریال

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

چه رشته هایی در آینده بازار کار خوبی خواهند داشت؟

پیش بینی قیمت دلار امروز ۱۱ اسفند ۱۴۰۳/ ترمز دلار کشیده شد؟

ماه رمضان چه دارد که باید منتظر آن باشیم؟

پیش بینی قیمت طلا و سکه امروز ۱۱ اسفند ۱۴۰۳/ آیا الان زمان مناسبی برای خرید طلا است؟

استیضاح وزیر اقتصاد یعنی التهاب بازار و نوسان شدیدتر قیمت ارز/ برکناری همتی کاری عوام‌فریبانه است

نکات تغذیه‌ای برای رفع تشنگی در ایام روزه داری

تقویت حافظه با مصرف این نوع چای

تولید آب از هوا با ضایعات مواد غذایی

رئیس بانک مرکزی: افزایش ۳۰ درصدی ارز ۲۸.۵۰۰ تومانی منتفی شده است

یکشنبه اول ماه مبارک رمضان است

امضای قرارداد معدنی میان آمریکا و اوکراین لغو شد

واکنش ایران به اظهارات وزیر خارجه ترکیه

جر و بحث ترامپ با زلنسکی: تو برگ برنده نداری

جدول لیگ برتر در پایان هفته بیست‌و‌یکم

علیرضا حقیقی: از جوانی کاسیاس صدایم می‌کردند!

سرنوشت تعدادی از مفقودی‌های حادثه سقوط بهمن مشخص شد/ جزئیات

انگلیسی زبان رسمی آمریکا می‌شود

سخنگوی هیأت رئیسه مجلس: استیضاح همتی در دستور کار یکشنبه مجلس

تداوم اظهارات غیرهمسوی وزیر دفاع با پزشکیان

ادعای عجیب جبرائیلی درباره شرط حمایت صاحبان دلار از پزشکیان

خون یحیی به جوش آمد؛ نهادهای نظارتی ورود کنند!

مذاکرات غیرمستقیم اسرائیل و حماس در قاهره برای مرحلهٔ دوم آتش‌بس آغاز شده است

عربستان، قطر و عمان فردا را اولین روز ماه رمضان اعلام کردند

جایزه برندگان اسکار چیست؟

پیش بینی بورس فردا شنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۳

فیلم/چند ثانیه کافی است تا زندگی برای همیشه تغییر کند

درخواست تاجگردون از شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت برای کم شدن بی‌ثباتی اقتصادی

سامانه جدید بارشی در کشور؛ هلال احمر اعلام آماده باش کرد

استیضاح همتی در دستور کار روز یکشنبه مجلس قرار گرفت + جزئیات

مفقود شدن ۶ نفر در بهمن؛ اعزام تیم‌های نجات به محل حادثه

واکنش ایران به فراخوان خلع سلاح پ‌ک‌ک

هشدار مدیریت بحران به تهرانی‌ها؛ شنبه یکشنبه مراقب باشید

برنامه حضور النصر در ایران مشخص شد

برای درمان یبوست چه بخوریم؟

بهترین غذا برای سحری ماه رمضان چیست؟

آیا سرطان دهان کشنده است؟

عکس/ لاله مرزبان و شهاب حسینی در حاشیه یک سریال

رقابت جذاب والیبال برفی دختران در دیزین

آیا وام ودیعه مسکن در سال آینده افزایش می‌یابد؟

پیش‌بینی بازار خودرو در هفته دوم اسفند ۱۴۰۳

بازار فرش ایران در اختیار قاچاقچیان افغانستانی

عکس/ پرتاب ساعت مچی به سوی رامین رضاییان در دربی ۱۰۵

قیمت جدید کالا‌های اساسی اعلام شد+ جدول

عکس/ خشکبار شاهرضا ۶۰ سال پیش در خیابان شاهرضا سابق و انقلاب فعلی

ماجرای سرقت گردبند ۱۰۰میلیونی در پیروزی چه بود؟

اظهارات جدید عارف درباره قطعی برق

تصویری قدیمی از فریدون جیرانی

رکورد فوق العاده گلزن پرسپولیس در دربی

عکس/ آیین نوروز خوانی در گرگان

فیلم/ انفجار بمب حین اقامه نماز جمعه در پاکستان