تنگنای شدید اجاره‌بها

اقتصاد۲۴- تهران کارگران را از خود رانده است. آخرین گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که میانگین قیمت هر مترمربع مسکن تهران در شهریور امسال از ۴۳ میلیون تومان عبور کرده و یک کارگر برای خانه‌دارشدن در تهران ناچار است یک‌سوم حقوق خود را به مدت ۱۳۳ سال پس‌انداز کند که عملا غیرممکن است!

از سوی دیگر میانگین اجاره‌بهای هر متر‌مربع مسکن تهران مطابق اعلام معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در بهار امسال با ۵۰ درصد رشد نسبت به اواخر سال گذشته به حدود ۱۲۶‌هزار‌و ۹۰۰ تومان رسیده است که با این حساب یک کارگر برای اجاره یک آپارتمان ۷۰ متری در تهران ناچار است حدود ۱.۵ برابر حقوق خود اجاره بپردازد.

انتظار ۱۳۳‌ساله کارگران برای خانه‌دار‌شدن در تهران

اگر حداقل حقوق و مزایای کارگران ایرانی یعنی دستمزد ماهانه حدود پنج‌میلیون‌و ۶۸۰ هزار تومان را در نظر بگیریم، درآمد سالانه یک کارگر حدود ۶۸‌میلیون‌و ۱۶۰ هزار تومان می‌شود که این میزان درآمد نه‌تنها برای خرید خانه مناسب نیست بلکه در‌حال‌حاضر معادل حدود یک‌سوم قیمت پراید به‌عنوان ارزان‌ترین خودروی بازار داخلی است!

در‌حال‌حاضر و بر‌ اساس اعلام بانک مرکزی میانگین قیمت یک متر‌مربع مسکن در شهر تهران به حدود ۴۳‌میلیون‌و ۲۱۶ هزار تومان رسیده است.

در واقع میانگین قیمت یک آپارتمان ۷۰‌متری در تهران حدود سه‌میلیارد‌و ۲۵ میلیون تومان است که اگر بخواهیم آن را به دستمزد سالانه کارگران ایرانی تقسیم کنیم، باید گفت که یک کارگر ایرانی برای خانه‌دار‌شدن در تهران نیاز به ۴۴ سال پس‌انداز دارد!

البته برای محاسبه استاندارد شاخص طول انتظار برای خانه‌دارشدن، یک‌سوم درآمد افراد را در نظر می‌گیرند که با این حساب یک‌سوم درآمد سالانه کارگران ایران در‌حال‌حاضر حدود ۲۲‌میلیون‌و ۷۲۰ هزار تومان است. با این حساب طول انتظار یک کارگر برای خانه‌دارشدن در تهران به حدود ۱۳۳ سال می‌رسد و باید گفت عملا تهران کارگران را رانده است و آنها قدرت خرید خانه در پایتخت ایران را ندارند.

حالا کارگران ایران نه‌تنها امکان خرید خانه در تهران را ندارند بلکه حتی قدرت اجاره در پایتخت را هم از دست داده‌اند.

بر‌ اساس اعلام معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی میانگین اجاره هر متر‌مربع واحد مسکونی در تهران در بهار امسال به حدود ۱۲۶‌هزار‌و ۹۰۰ تومان رسیده که در مقایسه با رقم ۸۴‌هزار‌و ۸۰۰ تومان پایان سال ۱۴۰۰ رشد نزدیک به ۵۰درصدی داشته است.

با این حساب یک کارگر برای اجاره یک آپارتمان ۷۰‌متری در تهران ناچار است ماهانه و به‌طور میانگین حدود هشت‌میلیون‌و ۸۸۳ هزار تومان بپردازد که این میزان اجاره تقریبا حدود ۱.۵ برابر تمام حقوق و مزایای کارگران است.

نگاهی به ارقام اجاره خانه در محلات جنوبی تهران نشان می‌دهد که اجاره خانه در جنوب شهر هم برای کارگران دشوار شده است.

یک آپارتمان ۶۴‌متری در هزار دستگاه نازی‌آباد در‌حال‌حاضر با رقم ۷۰ میلیون تومان رهن و ۴.۵ میلیون تومان اجاره ماهانه آگهی شده است و یک آپارتمان ۷۰‌متری در محله شوش به ۱۲۰ میلیون تومان ودیعه و ماهانه ۳.۵ میلیون تومان اجاره نیاز دارد. یک آپارتمان ۴۵‌متری در خزانه هم با ۶۰ میلیون تومان رهن و سه میلیون تومان اجاره ماهانه آگهی شده است.

قیمت هر متر خانه از ۴۳ میلیون تومان عبور کرد

حالا بر ‌اساس آخرین گزارش بانک مرکزی در شهریور امسال متوسط قیمت یک متر‌مربع مسکن در شهر تهران، ۴۳‌میلیون‌و ۲۱۶ هزار تومان بوده که نسبت به ماه قبل و مدت مشابه سال قبل به ترتیب ۱.۱ و ۳۶.۳ درصد افزایش یافته است.

علاوه‌بر‌این، تعداد معاملات انجام‌شده در این ماه حدود شش هزار فقره بود که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه در سال ۱۴۰۰ به ترتیب ۲۲.۹ و ۲۲.۵ درصد کاهش را نشان می‌دهد و بررسی توزیع تعداد واحدهای مسکونی معامله‌شده در شهر تهران به تفکیک عمر بنا حاکی از آن است که واحدهای تا پنج سال ساخت با سهم ۲۸.۴ درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند.

این در حالی است که در میان مناطق ۲۲‌گانه شهر تهران، بیشترین قیمت هر متر خانه ۸۷‌میلیون‌و ۱۳۰ هزار تومان در منطقه یک و کمترین آن با ۲۱‌میلیون‌و ۵۰۰ هزار تومان در منطقه ۱۸ بوده است که هر‌یک از آنها با افزایش ۲۶.۴ درصدی در منطقه یک و ۱۸.۸ درصدی در منطقه ۱8 مواجه شده‌اند.

توزیع فراوانی تعداد واحدهای مسکونی معامله‌شده بر حسب قیمت یک متر‌مربع بنا در شهریور امسال نیز حاکی از آن است که واحدهای مسکونی در دامنه قیمتی ۳۰ تا ۳۵ میلیون تومان به ازای هر متر‌مربع بنا با سهم ۱۱.۸ درصد بیشترین سهم از تعداد معاملات شهر تهران را به خود اختصاص دادند و دامنه قیمتی ۲۵ تا ۳۰ و ۳۵ تا ۴۰ میلیون تومان با ۱۱.۲ و ۱۰.۴ درصد سهم در رتبه بعدی قرار دارد.

از سوی دیگر، در شهریور امسال توزیع فراوانی تعداد واحدهای مسکونی معامله‌شده بر‌ اساس ارزش هر واحد نشان‌دهنده آن است که واحدهای مسکونی با ارزش یک میلیارد تا یک‌میلیارد‌و ۵۰۰ میلیون تومان با اختصاص سهم ۱۳.۹ درصد بیشترین سهم از معاملات انجام‌شده را داشته‌اند.

همچنین، توزیع معاملات انجام‌شده مسکن بر ‌اساس مناطق شهری در تهران حاکی از آن است که منطقه ۵ با ۱۴.۴ درصد از کل معاملات، بیشترین سهم معاملات شهر تهران را به خود اختصاص داده است.

اوضاع اجاره خانه در شهریور امسال

بررسی شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و در کل مناطق شهری در شهریور امسال نشان‌دهنده رشدی معادل ۴۰.۹ و ۴۶.۸ درصد نسبت به ماه مشابه سال گذشته است.

لازم به توضیح است که رشد ماهانه شاخص مزبور در شهریور در شهر تهران و کل مناطق شهری به‌ ترتیب معادل ۴.۶ و ۴.۷ درصد است.

به گزارش ایسنا متوسط اجاره‌بها در شهر تهران در یک ماه گذشته ۴.۶ درصد افزایش داشت که از دلایل اصلی آن می‌توان به رکود در بخش فروش، افزایش سطح عمومی قیمت کالاها و انتقال فشار تورمی از قیمت مسکن به بخش اجاره اشاره کرد.

در واقع تنها در یک ماه گذشته اجاره‌بها در شهر تهران ۴.۶ درصد افزایش داشته بلکه رشد بیش از چهار‌برابری را در مقایسه با میزان افزایش قیمت مسکن به ثبت رسانده است. شاخص رشد سالانه کرایه مسکن نیز در پایتخت ۴۱ درصد و در کل مناطق شهری کشور حدود ۴۷ درصد بود.

این در حالی است که تورم نقطه به نقطه مسکن در تهران طبق شاخص بانک مرکزی ۳۶.۳ درصد و در کل کشور (مطابق گزارش مرکز آمار) ۳۲.۶ درصد بود. تورم ماهانه در هر دو شاخص فروش مسکن و اجاره‌بها در کل کشور نیز ۳.۵ درصد به ثبت رسید.

با فروکش‌کردن انتظارات کاهشی در حوزه فروش، رشد قیمت خانه در آخرین ماه از نیمه اول سال به پایین‌ترین سطح خود از فروردین تاکنون رسید و افزایش ماهانه ۱.۱ درصد را به ثبت رساند.

طبق اعلام بانک مرکزی شهریور امسال رشد ماهانه و سالانه قیمت مسکن در تهران به ترتیب ۱.۱ و ۳۶.۳ درصد بود.

آمار و ارقام نشان می‌دهد که با وجود ثبات نسبی قیمت مسکن در شهر تهران، بازار اجاره در پایتخت و کل کشور تا حدودی ملتهب است. عواملی مانند تورم عمومی (۴۲ درصد)، میزان افزایش دستمزد (۵۷ درصد)، جبران عقب‌ماندگی بازار اجاره نسبت به قیمت مسکن، پر‌شدن ظرفیت بازار ملک، رکود معاملات، انتقال انتظارات تورمی از بخش خرید و فروش به سمت بازار اجاره و کاهش بازدهی بازارهای رقیب مسکن از دلایل رشد اجاره‌بها ارزیابی می‌شود.

روند کاهشی معاملات شهر تهران که از تیرماه امسال آغاز شده، در شهریور نیز ادامه پیدا کرد. شهریور امسال شش‌هزارو 33 فقره معامله مسکن در تهران منعقد شد که از کاهش ۲۳ و ۲۲.۵ درصدی به ترتیب نسبت به مرداد امسال و شهریور سال گذشته حکایت دارد. تجربه نشان می‌دهد در زمان استراحت بازار مسکن و ثبات قیمت‌ها، بازار اجاره به‌تدریج عقب‌ماندگی خود را جبران می‌کند.