آقای جلیلی! برجام، خسارت محض بود یا بی‌برجامی؟

اقتصاد۲۴- در نقد سخنان سعید جلیلی در مورد فصل هفتم شورای امنیت سازمان ملل و برجام، حرف زیاد، محکم و متقن زده شده است و دیگر نیازی نیست در این نوشتار به آن بپردازیم.

دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، اما «برجام را خسارت محض» نامیده است که قصد دارم در این یادداشت با بررسی چند آمار جزئی به آن بپردازم.

حسن روحانی با شعار مذاکره و رسیدن به توافق هسته‌ای نظر مثبت مردم را به خود جلب کرد. بسیاری از رای دهندگان به این دلیل به روحانی رای دادند که نقطه مقابل سعید جلیلی بود.

رئیس جمهور روحانی، دولت را از محمود احمدی نژاد در شهریور ۹۲ تحویل گرفت. تورم نقطه به نقطه ۳۸ و تورم سالانه ۳۷.۲ بود. در همان سال اول و با شعار مذاکره، اقدام عملی و انتصاب محمد جواد ظریف دیپلمات خوش‌نام ایرانی به عنوان مذاکره کننده هسته‌ای به جای سعید جلیلی، تورم سیر نزولی به خود گرفت و بعد از مدت‌ها دلار رنگ ثبات را به خود دید.

بیشتر بخوانید: پاندول برجام؛ وضعیت چانه‌زنی‌های دیپلماتیک در برنامه جامع اقدام مشترک

در پایان عمر اول دولت روحانی برای اولین بار در تاریخ جمهوری اسلامی، مردم شاهد تورم تک رقمی بودند. نرخ تورم ۶.۹ درصدی به ثبت رسیده در سال ۹۵ پایین‌ترین نرخ تورم میانگین در سال‌های پس از انقلاب است. در این زمان نرخ رشد منفی دولت دهم، مثبت شد و حتی در بازه‌ای به ۱۲ درصد هم رسید. اگرچه حاصل دوپینگ نفتی بود.

این آما در دولت روحانی زمانی خراب و اقتصاد ایران دچار طوفان‌های سهمگین شد که سکان برجام با امضای ترامپ از دستان روحانی خارج شد. حالا اجازه بدهید آمار بعد از برجام را تا همین آذرماه نسبت به آخرین روز‌های دولت حس روحانی مقایسه کنیم. در همین یک سال و اندی قیمت دلار از محدوده ۲۸ هزار تومان به ۴۰ هزار تومان و حتی بالاتر از آن رسید.

تورم از ۴۳.۷ به ۴۸/۵ رسیده است. تورم سالانه هم در پله ۴۵ مانده است. این آمار نشان می‌دهد که اقتصاد ایران بدون برجام هیچ رشدی نداشته و هیچ تغییری در زندگی مردم ایجاد نشده است و چه بسا برخی از زندگی‌ها با سختی‌های بیشتری روبرو شده است.

حالا باید از سعید جلیلی پرسید که برجام خسارت محض است یا بی‌برجامی؟ در زمان برجام مردم نمی‌خریدند، چون منتظر ارزان شدن بودن و در دوران بی‌برجام مردم می‌خرند تا گران نشود. وضعیت اقتصاد کشور نشان داده است که بدون برجام، چرخ کشور لنگ می‌زند و حتی در برخی مواقع حرکت نمی‌کند.

وزیر اقتصاد دولت سیزدهم در راستای سخنان سعید جلیلی گفته است: «یک جریانی است که می‌خواهد اثبات کند که شما غیر از اینکه مسایل خارجی خود را حل کنید نمی‌توانید اقتصاد ایران را اداره کنید!»

آقای وزیر و جناب دولت در سایه باید به این نکته توجه کنند که روزگار، روزگار آمار و داده است. دوران برجام متعلق به عهد عتیق نیست و مردم به خوبی به یاد دارند که ثبات در آن زمان چگونه بود و الان در چه وضعیتی است. اگر اقتصاد ایران به مسائل خارجی وابسته نبود که حداقل در این یک سال تکانی به خود می‌داد و وضعیت زندگی مردم بهتر می‌شد.

هنوز یادمان نرفته است که به بهانه زمستان سخت اروپا، همین دوستان با توصیه‌های غلط خود اجازه ندادند از پنجره باز شده به سمت احیای برجام استفاده کنیم و حالا زمستان در حال گذر است و اقتصاد ایران حسابی برفی شده است.

بسته تنگه هرمز، راهکار اقتصادی ایران افراد برای ایران است و این درحالی است که اقتصاد کشور با با بستن نه با گشودن در‌ها به سمت جهان رنگ آرامش به خود می‌بیند.