اقتصاد۲۴- آشفتگی در بازارهای سرمایه گذاری نظیر نرخ پایین سود بانکی، رشد نرخ بازار سود بین بانکی، نوسان دربازار سرمایه، تاخت و تاز قیمتها در بازار سکه و ارز، رشد سرسام آور قیمت خودرو و مسکن این روزها همه را کلافه و سردرگم کرده است، موضوعی که باعث شده تا بازار سفته بازی برای افراد ریسک پذیر داغ و خیلیها در این شرایط با خروج سپردههای خود از بانکها به دلیل وجود فاصله عمیق نرخ سود بانکی ۲۲ و نیم درصدی در مقابل تورم حدود ۵۰ درصدی روانه بازارهای غیررسمی برای خرید ارز، سکه و ... شوند تا ارزش سرمایه هایشان از گزند تورم فزاینده در امان ماند. اقدامی که بخش عمده آن به دلیل اجرای سیاست بی تاثیر تغییر نرخ سود بانکی بخصوص کاهش نرخ سود سپردهای کوتاه مدت بود که زمینه خروج سپردهها را از برخی بانکها فراهم کرده است.
با توجه به کاهش منابع بانکها در پی افت شدید سپرده گذاری و خروج سپردههای کوتاه مدت، این روزها نیاز خیلی از بانکها به نقدینگی بیشتر شده است چنین موضوعی موجب شده تا بانکها بعضا برای تامین نقدینگی مورد نیاز خود از بانکهای دارای بنیه مالی قوی، پول را با نرخ سود بیش از ۲۳ درصد بگیرند
بیشتر بخوانید: رکورد جدید برای سود بینبانکی
حال با توجه به کاهش منابع بانکها در پی افت شدید سپرده گذاری همراه با خروج سپرده ها از سیستم بانکی، بنابراین نیاز خیلی از بانکها این روزها به نقدینگی بیشتر شده است چنین موضوعی موجب شده تا بانک ها بعضا برای تامین نقدینگی مورد نیاز خود از بانکهای دارای بنیه قوی مالی، پول را با نرخ سود بیش از ۲۳ درصد بگیرند، رقمی که البته فراتر از نرخ سود بانکی است که بانک مرکزی آن را چندی پیش بصورت رسمی اعلام کرد.
طبق گزارش های موجود نرخ سود بین بانکی در کشور طی ۵ ماه اخیر با حدود ۳ درصد رشد همراه شده است، به طوری که این نرخ در اواخر شهریور ۲۰.۸۶ و در انتهای آذرماه این رقم به ۲۱.۱ همچنین در بهمن ماه به ۲۲.۵۴ و در نهایت اکنون چنین رقمی به ۲۳.۱ درصد رسیده است. افزایش نرخی که بیانگر نیاز سیستم بانکی به نقدینگی بوده است و معلوم نیست با چنین وضعیتی رقم نرخ سود بازار بین بانکی در ماههای آینده چه عددی باشد. حال بانک مرکزی در تازه ترین گزارش خود اعلام کرده نرخ سود بازار بین بانکی با رشد ۰.۴۷ درصدی نسبت به آخرین نرخ هفتگی به ۲۳.۰۱ درصد رسیده است. البته نرخ سود در بازار بین بانکی از ۳۰ آذرماه به سطح ۲۱ درصدی ورود کرد و همچنان روند صعودی را تاکنون حفظ کرده بود.
کامران ندری، کارشناس اقتصادی و معاون سابق پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی رشد نرخ سود در بازار بین بانکی را ناشی از افت منابع بانکها عنوان کرد و اظهارداشت: افزایش نرخ سود بین بانکی نشان از کسری میزان نقدینگی بانکها دارد که معمولا به دلیل خروج سپرده ها و کاهش میزان سپرده گذاری در بانک ها اتفاق می افتد در چنین شرایطی بانک ها به ناچار برای تامین نیازهای ضروری خود به نقدینگی، مجبورمی شوند تعاملات بین بانکی خود را در راستای تامین منابع بیشتر کنند.
وی با بیان اینکه بخش عمده منابع بانکی در پی رشد نرخ تورم از بانک ها خارج و جذب بازارهایی چون سکه، ارز و سهام شده است، افزود: پیش بینی ها حاکی از این است که نرخ سود بازار بین بانکی طی ماههای آینده بیش از رقم جدید ( ۲۳ درصد) نیز بشود چرا که نرخ سود بانکی اکنون رقمی جذاب نیست که سپردگذاران بخواهند سرمایه های خود را دربانک نگه دارند و یا اینکه منابع جدیدی در قالب سپرده گذاری جذب بانک ها شود.
علاوه بر این شرایط به گونه ای است که بخش عمده سپرده گذاران با سررسید قراردادها خواهان پولهای خود از سیستم بانکی هستند و بانک ها نیز برای اینکه بتوانند به تعهدات خود در این زمینه عمل کنند مجبور خواهند شد به هر قیمتی نقدینگی لازم را ازبانک های دیگر با پرداخت سود مشخص به آنها تهیه کنند.
این کارشناس بانکی خاطرنشان کرد: تغییر نرخ سود بانکی و رسیدن رقم این شاخص به ۲۲ و نیم درصد تاثیری بر ایجاد انگیزه برای سپرده گذاران بانکی بجای نگذاشت، البته خیلی از سرمایه گذاران در پی اظهارات مسئولان نسبت به افزایش نرخ سود بانکی منتظر رقمی جذاب بالای ۲۵ درصد بودند اما از آنجایی که تعیین نرخ سود بانکی حتی کمتر از نصف نرخ تورم در نظر گرفته شد، بنابراین سیاست نرخ سود بانکی نه تنها منجر به جمع آوری نقدینگی از بازارهای موازی نشد بلکه سرمایه ها را نیز تا حدی از بانک فراری داد.
ندری اضافه کرد: این روزها رشد نرخ تورم درکنار آشفتگی قیمت ها در بازار ارز و سکه زمینه ساز هجوم سرمایه گذاران به این بازارها شده که ضروری است تصمیم گیران اقتصادی بخصوص مدیران بانک مرکزی در این شرایط حساس هر سریعتر با اقدامات اصولی مانع از رشد قیمت ها در چنین بازارهای شوند زیرا سودی که هم اکنون در بازارهای موازی و غیررسمی است در بازارهای رسمی نظیر بازار پول و... وجود ندارد و این موضوع باعث خروج سپرده ها از سیستم بانکی شده است.
حجت الله فرزانی، دیگر کارشناس بانکی نیز در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره علت افزایش نرخ سود بازار بین بانکی گفت: رسیدن نرخ سود بین بانکی رویکردی معمولی و متدوال بوده و در تعاملات بین بانکی رقم این نوع نرخ معمولا به مراتب فراتر از نرخ مشخص سود بانکی است.
البته عقیده برخی این است که این روزها به دلیل فعال بودن بازارهای موازی چون ارز، سکه و سهام منابع از بانک ها خارج می شود اما باید گفت: انجام هر گونه فعالیت اقتصادی با گردش مالی که صورت می گیرد در نهایت منجر به ورود و خروج پول به سیستم بانکی خواهد شد در چنین شرایطی گردش پول کماکان در سیستم بانکی وجود دارد و در این فرایند ترکیب پول است که تغییر می کند.
وی اظهارداشت: البته برخی سپرده گذاران در موقع سر رسید قراردادهای خود وقتی می بینند بازار جذابی غیر از بانک وجود دارد پولهای خود را از بانک خارج و اقدام به معامله در این بازارهای سودآور می کنند. از طرفی نیز خیلی ها در سرمایه گذاری در بانک ها سپرده های کوتاه مدتی دارند که با رونق سایر بازارهای سرمایه گذاری آن را به آن بازارها می برند با این وجود مسئولان باید با برنامه ریزی طوری عمل کنند که بازارهای سرمایه گذاری دچار آشفتگی و نوسان نشود تا نقدینگی در یک بازار جمع شود.
بنا به این گزارش، نرخ سود بازار بین بانکی طی ۵ ماه اخیر با رشد مواجه بوده است به طوری که در اواخر شهریور این نوع نرخ ۲۰.۸۶ و در انتهای آذرماه این رقم به ۲۱.۱ همچنین در بهمن ماه به ۲۲.۵۴ و در نهایت اکنون چنین رقمی به ۲۳.۱ درصد رسیده است. حال معلوم نیست که چنین نرخی در ماههای آینده به چه رقمی برسد.
منبع: بازار