برای سرمایه گذاری عربستان در ایران به یک رابطه چند ساله نیاز است/ احتمال تغییر در سهمیه کارت‌های سوخت وجود دارد

اقتصاد۲۴- میرا قربانی فر - روز‌های اخیر حوزه انرژی در ایران با دو موضوع تازه مواجه بود؛ یکی سفر وزیر خارجه عربستان به ایران و بازگشایی سفارت دو کشور در تهران و ریاض! مساله‌ای که بسیاری برای بهبود و گشایش اقتصادی و از جمله همکاری در حوزه انرژی و به خصوص گازی به آن امیدوار شده اند و مورد دیگر تکرار چند باره شایعاتی که درباره افزایش قیمت بنزین منتشر شده است؛ مساله‌ای که باز با تکذیب‌های جدی از سوی مسئولان مواجه شده است.

در این میان نرسی قربان می‌گوید که بودجه ۱۴۰۲ بسته شده است و امکان تغییر قیمت حامل‌های سوخت بسیار اندک است.

نرسی قربان، متخصص ایرانی حوزه اقتصاد انرژی است. او دکترای اقتصاد انرژی از دانشگاه لندن دارد. از او درباره تحولات تازه بین ایران و عربستان و امکان همکاری دو کشور در حوزه انرژی که تا امروز رقیب یکدیگر بوده اند و همچنین مساله افزایش قیمت حامل‌های سوخت پرسیده ایم.

نرسی قربان در همان ابتدا و با اشاره به حواشی اخیری که پیرامون افزایش قیمت حامل‌های انرژی ایجاد شده است، به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: «امروز دیگر بودجه بسته و همه کار‌ها انجام شده است پس چه تغییری ممکن است رخ بدهد؟ برای این تغییر حامل‌های سوخت به اراده‌ای قوی‌تر نیاز است.»

این کارشناس سیاسی در ادامه نیز در پاسخ به این پرسش که ایران اکنون در حال واردات بنزین از روسیه است و آیا این مساله نمی‌تواند موجب افزایش قیمت حامل‌های سوخت شود نیز می‌افزاید: «برنامه اصلی تغییرات در حوزه حامل‌های سوخت و انرژی بر روی نحوه توزیع است و حالا من دقیق نمی‌دانم چه برنامه و روشی را در دستور کار دارند، اما به نظر می‌رسد که برنامه این است که در کارت بنزین تغییراتی دهند و در واقع هر شهروندی نتواند با کارت دیگری از بنزین ۳ هزار تومانی استفاده کند و درواقع این اجازه را سلب کنند. در واقع تلاشی است که هر کسی تنها باید با کارت خود بنزین بزند بنابراین تغییرات زیادی در آن به‌وجود می‌آید. اگر این در مورد گازوئیل هم صدق کند، رقم صرفه جویی بنزین و گازوئیل رقم بسیار بالایی می‌شود. البته طرح‌های دیگری نیز احتمالا برای جا به جایی در سهمیه بنزین در حال بررسی باشد.»

نرسی قربان در ادامه نیز با توجه به تجدید ارتباط ایران با عربستان و روندی که در پیش گرفته شده است و همچنین با اشاره به ذخایر نفتی عربستان و پیش بینی‌هایی که درباره همکاری دو کشور در حوزه انرژی می‌شود به اقتصاد ۲۴ تصریح می‌کند: «فروش گاز به عربستان مستلزم وجود زیرساخت‌هایی است که اکنون برای ایران موجود نیست و زمان زیادی نیز برای ایجاد این زیرساخت‌ها نیاز است. یعنی این‌طور نیست که فردا برای صادرات گاز بیشتر و افزایش برداشت تصمیم بگیرند و این کار نیز انجام شود. از طرف دیگر در مورد اقتصاد ایران و عربستان می‌دانید که هر دو وابسته به صادرات نفت هستند و در این زمینه نمی‌توانند چندان همکاری با هم داشته باشند. در مورد مساله همکاری در حوزه‌های دیگر انرژی همچون میادین گازی نیز همان‌گونه‌که گفتم نیاز به ایجاد زیرساخت‌هایی است که خودش یک پروژه بلندمدت است؛ بنابراین از دید من تنها کاری که می‌توان انجام داد در دو حوزه مشترک است که ما با هم فعالیت داریم و می‌توانند در آن حوزه‌ها همکاری کرد.»

نرسی قربان در ادامه درباره دو حوزه‌ای که ریاض و تهران می‌توانند همکاری کنند نیز می‌گوید: «در دو حوزه نفتی مشترک که اکنون عربستان در حال برداشت و تولید از آن است و ایران این کار را انجام نمی‌دهد، دو کشور می‌توانند دست به همکاری مشترک بزنند.»

بیشتر بخوانید: امنیت به جای تجارت؛ تردید‌ها درباره مزایای اقتصادی تنش‌زدایی با عربستان برای ایران

این کارشناس حوزه انرژی در ادامه نیز با اشاره به امکان سرمایه گذاری عربستان در حوزه گازی ایران با توجه به رشد ۸ درصدی اقتصادی این کشور و توان آن برای سرمایه گذاری به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: «اگر عربستان در چندین حوزه گازی ایران در خلیج‌فارس سرمایه‌گذاری کند و بخواهد آن را به مایع تبدیل کند یا با لوله انتقال دهد شدنی است و این امکان وجود دارد، اما باید توجه کرد این کار زمان زیادی می‌طلبد و به سرعت قابل انجام نخواهد بود و در کمترین حالت ممکن است به ۴ تا ۵ سال زمان نیاز باشد و این‌که فکر کنیم،حالا بتوانیم فردا یا روز پس از آن با عربستان همکاری گازی کنیم، این روند شدنی نیست. برای سرمایه گذاری عربستان در ایران به زمانی طولانی رابطه و امنیت در این رابطه نیاز است. برای سرمایه گذاری زود هنگام، راه فوری وجود ندارد مگر این‌که روی چیزی سرمایه‌گذاری کنند که ربطی به صادرات گاز به عربستان سعودی نداشته باشد، مثلا سرمایه گذاری در صنعت فولاد یا حتی ممکن است در پتروشیمی نیز این سرمایه گذاری را انجام دهد. غیر از این موارد من موردی دیگری را فعلا و در کوتاه مدت نمی‌بینم.»