ایران در بن بست «سئول»؛ پیگیری پول‌های بلوکه شده ایران نیاز به اجازه مجلس ندارد

اقتصاد۲۴- درعین حال به گزارش خبرگزاری ها، محمد دهقان معاون حقوقی ریاست‌جمهوری صبح امروز در حاشیه جلسه هیئت دولت گفته که «ما مطالباتی از کره داشتیم و در گذشته مذاکرات لازم آن انجام شد و نظرات وکلای بین‌المللی را گرفتیم و از وکلای کره نیز نظریه حقوقی گرفتیم. پیگیری حقوقی منابع بلوکه‌شده در کره نیازمند اجازه مجلس است»
او تاکید کرده «با توجه به موافقتنامه سرمایه‌گذاری ما با کشور کره، این وجوه مشمول موافقتنامه می‌شود و تقاضای داوری به مجلس رفته و درباره وجوه ما در کره و بحرین منتظر نظر مجلس هستیم که اجازه ارجاع داوری را بدهند؛ از سال گذشته آمادگی انجام این کار را داشتیم و برخی دستگاه‌ها منتظر حل مسأله از طریق مذاکره بودند که مذاکره به نتیجه کافی نرسید.».

اما علی بیگدلی کارشناس مسایل بین الملل به خبرآنلاین گفته که «با توجه به این که ایران اف‌ای تی اف و برجام را به سرانجام نرسانده مسئله قابل حل نبوده، و نمی‌تواند از طریق مصوبه مجلس و پیگیری حقوقی دولت از طریق مجامع حقوقی بین المللی قابل حل باشد.» او تاکید می‌کند که «عراق در همسایگی ما است و هر لحظه نیز نیازمند گاز و برق ایران است الان نتوانسته مستقیما به ما پول بدهد و پول ما را به بانکی در عمان حواله کرده است و این یک مقدار تحقیر آمیز است»

بیشتر بخوانید: ادعای تازه عراق درباره بدهی به ایران؛ یک میلیارد و ۸۴۲ میلیون یورو پرداخته‌ایم

بیگدلی: شکایت ایران تبلیغاتی و بی اثر است / کُره جنوبی به تنهایی نمی‌تواند در مورد پرداخت بدهی به ایران تصمیم گیری کند
علی بیگدلی کارشناس مسائل بین الملل

در نهایت بیگدلی معتقد است «گرفتن چنین تصمیمی بیشتر دارای جنبه تبلیغاتی و برای اقناع افکار عمومی است. در مورد کره باید گفت حجم مبادلات ما با کره خیلی زیاد است خصوصا از جهت ورود کالا‌های مستیقم و به همین جهت برای کره ما بازار خوبی بودیم، از این رو کره دارد آمریکا را تحت فشار قرار می‌دهد تا مشکل ایران حل و پول پرداخت شود، منتهی با توجه به تحریم‌های بسیار شدیدی که آمریکا گذاشته، کره توانایی اینکار را ندارد که بخواهد پول ایران را پرداخت کند. بنظر من اصلا نیازی به قانون نداشت که دولت چنین نامه‌ای داده است.»

او در باره رای دیوان می‌گوید: «دیوان ممکن است ما را حاکم بکند، ولی قدرتش بسیار پایین است، زیرا خود آمریکا هم عضو دیوان نیست. کره هم می‌تواند توجهی به این موضوع نکند و بگوید تحریم‌های آمریکا، بسته بودن شبکه بانکی ایران و عدم عضویت ایران در اف‌ای تی اف اجازه نمی‌دهد ما این پرداخت را انجام دهیم، و این دلایل خاصی است که هیچ کشوری تا حالا نتوانسته از آن عدول کند؛ بنابراین این اقدامی که ایران کرده یک نوع کار تبلیغاتی و سیاسی است و بنظر می‌رسد اینکار باعث نمی‌شود تا کره قانع شود پول ما را پرداخت کند. اگر حتی دیوان هم حکم به نفع ایران صادر کند، از آنجا که جنبه اجرایی آن صفر است و آمریکا بار‌ها این را نپذیرفته، نمی‌تواند خیلی در بازپرداخت بدهی کره به ما موثر باشد.»

او در نهایت می‌گوید «با توجه به تبعیت فعلی کره از تصمیمات آمریکا و تحریم‌های سنگینی که آمریکا وضع کرده، این چیزی نیست که کره به تنهایی بتواند اینکار را انجام دهد، همچنین با توجه به قطعنامه ۲۲۳۱ در شورای امنیت و برنامه موشکی و تحریم‌ها، کار به هیچ جا نمی‌رسد و نمی‌تواند در دریافت بدهی کره به ایران موثر باشد. ضمن این که همان طور که گفتم موانع موجود اعم از عدم پذیرش اف‌ای تی اف و بسته بودن شبکه بانکی نیز تاثیر گذار خواهند بود.».

اما دیدگاه‌های شهریار حیدری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به مساله طلب ایران از کره جنوبی حاکی از آن است که ایران ممکن است راه حل‌های خسارتبار دیگری مانند قطع رابطه با کره جنوبی را دنبال کند. ایران گمان می‌کند از آن جا که از نظر تجاری و نفتی کره وابستگی زیادی به ایران دارد (وابستگی نفتی پالایشگاه‌های کره به نفت ایران) ایران می‌تواند طلب ۷ میلیارد دلاری خود را از کره جنوبی بستاند. اما حاملان این دیدگاه به نظر می‌رسد آزمون شکست سخت روسیه برای عدم ارسال گاز به قصد فشار به اتحادیه اروپا برای کناره گیری از کمک به اوکراین را به درستی تجربه نکرده اند و یا از آن آگاهی ندارند. بر اساس این تجربه اروپا نه تنها با زمستان سخت مواجه نشد که در نهایت این کرملین بود که مزه تلخ شکست را چشید.

در این باره شهریار حیدری تاکید می‌کند که «دولت رایزنی‌هایی پیرامون بازگشت پول‌های بلوکه شده ما در کره انجام داده که به نتیجه نرسیده، از این رو از مجلس خواسته است برای تعلیق یا افزایش سطح روابط با کره تصمیم‌گیری کند.» او بدون توجه به نظر علمی حقوقدانان نظام بین الملل تاکید می‌کند که «قاعدتا کره جنوبی از منظر عرف بین الملل و مسائل قضایی و قوانین پیرامون آن هیچ دلیلی برای بلوکه کردن دارایی‌های ما ندارد.» او در عین حال به وزن آمریکا در اعمال تحریم به ایران و شرکای اقتصادی اش می‌گوید: «بهانه تحریم‌ها بهانه خوبی نیست، چون پیشتر کره اعلام کرد از طریق یک کشور دیگر مثلا مثل عمان نسبت به پرداخت پول‌های بلوکه شده ما اقدام می‌کند. ما این موضوع را یک راهکار دانستیم و پذیرفتیم، اما ظاهرا باز به بهانه‌های مختلف طفره رفتند. در نتیجه ما مجبوریم که برخورد قضایی مجلس و برخورد دیپلماتیک با موضوع داشته باشیم. همچنین باید تحقیق شود و اگر واقعا کره به همین شکل حرکت کند ما مجبور هستیم روابط را قطع کنیم.»

اکنون سوال این است که اگر ایران بدون پیوستن به اف‌ای تی اف یا احیای برجام به اشتباه پناه ببرد به قطع رابطه، به سرعت آن گونه که در کشور‌های همسایه نیز شاهدش بودیم، باز هم بازار دیگری را از دست نخواهد داد؟ اما سوال مذکور دنبال این سوال کلیدی قابل طرح است که آیا ایران کماکان خط مشی مقابله با نظام جهانی را ادامه می‌دهد؟

حیدری: رایزنی‌ها برای بازگشت پول‌های بلوکه شده ایران در کره به نتیجه نرسیده / اگر «سئول» به همین شکل حرکت کند، مجبور به «قطع روابط» هستیم
شهریار حیدری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس

این در شرایطی است که سید محمد صدر، عضو مجمع تشخیض مصلحت نظام نیز به صراحت اعلام کرده است برخی مسئولان درک درستی از مسائل ایران ندارند یا هنوز به این درک نرسیده‌اند که سفره مردم به ارتباطات بین‌الملل و مسائلی نظیر FATF گره خورده است. اما سرانجام به این نتیجه می‌رسند که باید سیاست خارجی را در نظر بگیرند.
او به درستی تاکید می‌کند که «انزواطلبی بین‌المللی و تداوم آن برای ایران تبعات بسیار بدی دارد و در پی خود انزوای اقتصادی را برای کشور ایجاد می‌کند. چنین رویکردی، مهم‌تر از روابط دیپلماتیک، مشکلات اساسی در روابط تجاری ایران ایجاد می‌کند. به‌عنوان مثال امروز اکثر کشور‌های جهان عضو FATF هستند؛ چراکه دولت‌ها می‌دانند اگر عضو این سازمان نباشند و در فهرست سیاه قرار بگیرند در تجارت خارجی با مشکل جدی مواجه می‌شوند. نظیر آنچه اکنون برای ایران رخ داده و امکان مبادله پولی و مالی با بانک‌های بزرگ دنیا وجود ندارد.»

او در ادامه به «فشار چین به ایران برای پذیرش FATF» اشاره می‌کند و می‌گوید: «دیر یا زود باید FATF (اف‌ای تی اف) در ایران اجرا شود. ازجمله آنکه چین، شریک تجاری و سیاسی اصلی ایران چنین خواسته‌ای دارد.»
اکنون این جمله بیگدلی قرین صحت نیست که می‌گوید: «گرفتن چنین تصمیمی (شکایت به داوری) بیشتر دارای جنبه تبلیغاتی و برای اقناع افکار عمومی است.»