تعجب جهان از صف بنزین‌ در ایران!

اقتصاد۲۴-روزنامه "فایننشال تایمز" در مورد موضوع چالش افزایش قیمت بنزین در ایران می‌نویسد: "در حالی که دولت‌های غربی تلاش می‌کنند تا قیمت سوخت را کنترل کنند مقام‌های ایران با مشکل بسیار متفاوتی مواجه هستند: بنزین آن کشور بسیار ارزان است.

یارانه‌های سنگین دولتی تضمین می‌کنند که قیمت بنزین در ایران تنها به میزان ۰.۰۳ دلار در لیتر باقی مانده باشد در حالی که این قیمت در پمپ بنزین‌های امریکا ۱.۱۰ دلار به ازای هر لیتر و در بریتانیا ۱.۸۸ دلار بازای هر لیتر برای مصرف کنندگان است. ایران نفت خیز با لیبی و ونزوئلا که دارای ذخایر نفتی بیش‌تر از عربستان سعودی هستند به عنوان کشور‌های دارای ارزان‌ترین بنزین در جهان رقابت می‌کند. با این وجود، اکنون افزایش شکاف بین

مقام‌های ایرانی می‌گویند تقاضای سوخت پالایش شده از ماه مارس به میزان یک پنجم افزایش یافته است، اما محدودیت در ظرفیت پالایش باعث شده که این کشور نتواند نفت خام خود را بیش‌تر به محصولات مورد استفاده در وسایل نقلیه تبدیل کند. از آنجایی که دولت با واردات سوخت با نرخ بازار و سپس فروش آن به مصرف کنندگان با قیمت بسیار پایین‌تر ضرر قابل توجهی را متحمل می‌شود، فشار برای پایان دادن به سال‌ها بنزین فوق العاده ارزانی که ایرانیان به آن عادت کرده اند افزایش یافته است. "محمدرضا میرتاج الدینی" نماینده مجلس در هفته جاری به رسانه‌های داخلی ایران گفته بود که یارانه سوخت اکنون سه برابر کل بودجه عمرانی کشور است، اما کسی جرات نمی‌کند درباره افزایش قیمت بنزین سخنی بگوید. افزایش قیمت بنزین خطر تکرار اعتراضات خیابانی را به دنبال دارد که دولت ایران آخرین بار در سال ۲۰۱۹ میلادی پس از افزایش قیمت بنزین آن را تجربه کرد. وضعیت فعلی پایین بودن قیمت بنزین پایدار نیست، اما به نظر می‌رسد دولت ایران شهامت سیاسی افزایش قیمت را ندارد.

کارشناسان می‌گویند مصرف هم چنان بالا می‌رود و دولت بنزین را با نرخ‌های جهانی فقط برای فروش با نرخ‌های یارانه‌ای بالا وارد می‌کند اگر قیمت‌ها ثابت بماند مدیریت تقاضا در مدت دو سال غیرممکن خواهد بود.

قیمت ۰.۰۳ دلار برای سهمیه ماهیانه ۶۰ لیتر پرداخت می‌شود و برای هر مقداری که بیش از این مقدار باشد تقریبا افزایشی دو برابری پیدا می‌کند. با این وجود، برخی از رانندگان در هفته‌های اخیر با محدودیت‌هایی مواجه شده‌اند و به آنان گفته شده بیش از ۴۰ لیتر بنزین خریداری نکنند.

این روزنامه می‌افزاید: "مقام‌های شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران می‌گویند مصرف بنزین در ایران از ماه مارس ۲۰ درصد افزایش یافته و به ۱۲۴ میلیون لیتر در روز رسیده است، اما ظرفیت پالایش داخلی به ۱۰۷ میلیون لیتر محدود شده است.

تحلیلگران بر این باورند که ایران در اوایل سال جاری از همسایگان شمالی دریای خزر خود و اخیرا از کشور‌های حوزه خلیج فارس و آسیایی بنزین خریداری کرده، اما این قرارداد‌ها برای محافظت از فروشندگان در برابر مواجهه با پیامد‌های تنبیهی ناشی از نقض تحریم‌های امریکا مسکوت باقی ماندند.

یک تحلیلگر به "فایننشال تایمز" می‌گوید: "این وضعیت دولت را برای پرداخت هزینه واردات و سرعت بخشیدن به پروژه‌های توسعه برای افزایش ظرفیت پالایشی تحت فشار قرار می‌دهد". برای آن دسته از ایرانیانی که سوخت ارزان را حق مادری می‌دانند، زیرا کشورشان در جایگاه بالایی در میان بزرگترین دارندگان ذخایر نفت و گاز جهان قرار دارد معضل دولت حل نمی‌شود.

یک راننده تاکسی ۳۲ ساله در تهران می‌گوید: "ما برخلاف سایر کشور‌ها ذخایر عظیم انرژی در اختیار داریم چرا باید افزایش قیمت بنزین را بپذیریم؟ آیا حقوق ما بر اساس استاندارد‌های بین المللی پرداخت می‌شود؟ من ماهیانه ۲۰۰ دلار درآمد دارم. چه کسی در دنیا چنین دستمزد اندکی را دریافت می‌کند"؟