اقتصاد ۲۴- ماجرا چندان پیچیده نبود تا روزی که پیمان جبلی، رئیس سازمان صدا و سیما روز چهارشنبه ۲۰ دی در حاشیه هیأت دولت در جمع خبرنگاران گفته بود: همکاران ما در سازمان یک تلاش بسیار پیچیده و شبانه روزی را در ماههای اخیر انجام دادند که ما بتوانیم به تعداد ۲۰۰ کانال انتخاباتی به تعداد حوزههای انتخابیه در اختیار نامزدها قرار دهیم.
در همین راستا اعلام شد که نامزدها باید از طریق سامانه ستاد تبلیغات به نشانی em ۱۴۰۲.ir برای تبلیغات تلویزیونی ثبت نام کنند. کمی بعدتر اعلام شد برای آن ۲۴ هزار و هشتصد و بیست و نه نفر که ثبتنام قطعی داشتند، شرایط تبلیغات فراهم شده است و هر نامزد باید ویدئوهای خود را در قالب مصوب سازمان صدا و سیما تولید کند. این بسته تصویری که حدود بیست دقیقه خواهد بود، شامل ویدئوی حامیان، سوابق، برنامهها و دیدگاههای نامزد خواهد بود. تعداد پخش و بازپخش در هر حوزه انتخابیه متناسب با تعداد نامزدهایی است که برای تبلیغات تلویزیونی نامنویسی کردهاند. چنانچه نامزد نتواند تبلیغات خود را با قواعد مصوب تولید کند یا از تبلیغات تلویزیونی منصرف شود، مبلغ دریافتی برگردانده نخواهد شد.
در نهایت با اعلام صداوسیما به نامزدها برای استفاده از ۲۰۰ شبکه محلی، رقم دریافتی از هر نامزد ۵تا ۷۰ میلیون خواهد بود که در تهران به بالای ۱۰۰ میلیون میرسد؛ مثلا در مورد شهر تهران، نامزد انتخاباتی برای ثبتنام در سامانه تبلیغات ۲۰ دقیقهای تلویزیون ویژه انتخابات مجلس، باید رقم ۱۵۰ میلیون تومان بپردازد. به عبارتی دقیقهای ۷ میلیون تومان.
تعرفهای که کمی عجیب بود و طبق محاسبات رقمهای هنگفت میلیاردی را به حساب این سازمان واریز میکرد وقتی نامزدها به این وضعیت اعتراض کردند
«محمدصالح مفتاح»، دبیر ستاد انتخابات سازمان صداوسیما با اشاره به هزینههای تبلیغات انتخاباتی در صداوسیما گفت: قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی در ماده ۷۴ و ۸۱، ضوابط استفاده از بسترهای عمومی برای تبلیغات را مشخص کرده است. در آیین نامه همین قانون که در هیأت دولت به تصویب رسیده است، شرایط و ضوابط تعیین هزینههای تبلیغات تعیین شده و گفته شده که این مبالغ میتواند بر اساس هزینه تمام شده آن خدمت در نظر گرفته شود.
دبیر ستاد انتخابات سازمان صداوسیما اعلام کرد، قیمتگذاری کسر کوچکی از هزینههاست و قاعدتا اگر کسی بخواهد بداند که ارزش واقعی آنتن صداو سیما چقدر است، میتوان آن را با قیمت تبلیغات تجاری مقایسه کرد. تبلیغات تجاری به صورت ثانیهای محاسبه میشود که عدد بسیار بزرگی است. در این قیمتگذاری، اولا اگر به قیمت معمول تبلیغات توجه کنیم، میبینیم که ۱۰۰ میلیون تومان نسبت به هزینههایی که انجام میشود، عدد بزرگی محسوب نمیشود. اگر بررسی کنید که برای چاپ پوستر و تولید محصولات رسانهای چقدر هزینه میشود، میبینید که این عدد، عدد بزرگی نیست. ۱۰۰ میلیون تومانی که اعلام شده مربوط به ۱۲ تا ۱۳ حوزه انتخابیه است. برای حوزه انتخابیه تهران ۱۵۰ میلیون تومان و مابقی بسیار پایینتر از این اعداد است. بیشترین تکرار مربوط به حوزههای انتخابیه بین ۲۰ تا ۴۰ میلیون تومان هزینه برای افراد است تا بتوانند تبلیغات خود را انجام دهند. اگر بر اساس اجازه قانون، مبنای هزینه را هزینه تمام شده قرار میدادیم، عدد بسیار بزرگتری میشد. ولی ما تلاش کردیم امکان تبلیغات را به نسبت هزینهای که شده، شبهرایگان در خدمت نامزدهای انتخاباتی قرار میدهیم. قاعدتاً این هزینهها، هزینه تمامشده نیست و هزینه تمامشده عدد بسیار بزرگتری برای ماست.
بیشتر بخوانید: درآمد صداوسیما از تبلیغات انتخابات مجلس چقدر است؟/ ۲۰ دقیقه روی آنتن ۱۵۰ میلیون تومان، علی برکت الله!
البته به صراحت تمام میتوان گفت ۱۰۰ میلیون تومان همچنان عدد بزرگی به شمار میآید آن هم برای تبلیغات چند دقیقهای در صداوسیما و نامزدها هم متوجه این ماجرا هستند، بلافاصله پس از این اعتراضها صداوسیما لیستی را منتشر کرد که رقمی بین ۶۰ تا ۹۰ درصد برای تبیلغات تخفیف گذاشته است، اما چرا؟ مگر دبیر ستاد انتخابات سازمان صداوسیما اعلام نکرده بود که «قاعدتاً این هزینهها، هزینه تمامشده نیست و هزینه تمامشده عدد بسیار بزرگتری برای ماست.» پس چرا چنین تغییر عجیبی درباره قیمتها رخ داد؟
یک اصلی وجود دارد به نام عرضه و تقاضا که چندان هم پیچیده نیست؛ هرقدر تقاضا بیشتر باشد عرضه افزایش پیدا میکند و هرقدر تقاضا کمتر باشد عرضه هم کم میشود. از آنجایی که این ماجرا هم یک مسئله اقتصادی است میتوان گفت دلیل این کاهش قیمت ناگهانی و عجیب تعرفههای تبلیغاتی برای نامزدها خیلی مشخص است و آن هم عدم استقبال آنها برای گرفتن فرصت تبلیغات از تلویزیون است که باعث این عقب نشینی بزرگ شده است و از آنجایی که احتمالا واریزیها قابل قبول نبوده، صداوسیما ۱۰ میلیون تومان را به صفر میلیون تومان ترجیح داده است.
نکته دوم این عقب نشینی یک اتفاق خوب را رقم زده است، حاکمیت و مردم از رسانه ملی توقع دارد که از انتخابات که یک اتفاق ملی است حمایت کند و از آنجایی که معاون اول قوه قضاییه اعلام کرده که: «قوه قضاییه با متخلفان انتخابات برخورد میکند.» صداوسیما خواسته اعلام کند که قصد دارد از این اتفاق حمایت کند.