هدفگذاری ریاض برای ۲۰۳۰؛ راهبرد قدرت نرم عربستان در صنعت بازی‌های رایانه‌ای

اقتصاد ۲۴- عربستان سعودی در تلاش است به بازیگری مطرح در صنعت پررونق ۳۰۰ میلیارددلاری بازی‌های ویدئویی و ورزش‌های الکترونیک تبدیل شود، صنعتی که از سرگرمی پا فراتر گذاشته است و در خط مقدم گردشگری مدرن، نوآوری‌های اجتماعی، انتقال فرهنگ، و مهارت‌های آینده قرار دارد.

پیش‌ازاین محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، از راهبرد بازی‌های ملی و بازی‌های ورزشی رایانه‌ای رونمایی کرده بود. رسانه‌های عربی همان زمان گزارش دادند این اقدام ولیعهد عربستان سعودی، شروع دوران جدیدی در صنعت بازی‌های رایانه‌ای و تبدیل پادشاهی سعودی به یکی از قطب‌های این حوزه به‌حساب می‌آید.

به گفته محمد بن‌سلمان، راهبرد موردنظر به‌وسیله خلاقیت و انرژی شهروند‌های عربستان سعودی هدایت می‌شود و این رویکرد در قلب راهبرد مربوط به بازی‌های ملی و بازی‌های ورزشی رایانه‌ای قرار دارد. راهبرد اعلام شده از سوی ولیعهد عربستان سعودی سه هدف داشت دارد که به طور مستقیم بر شهروند‌های عربستان سعودی، بخش خصوصی و بازی‌ساز‌ها و طرف‌دار‌های بازی‌های رایانه‌ای تأثیر می‌گذارد کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی کرده بودند این راهبرد، به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم، باعث می‌شود تا تولید ناخالص داخلی عربستان سعودی رشدی معادل بیش از ۱۳ میلیارد دلار را تجربه کند.

علاقه عربستان سعودی به صنعت بازی‌های ویدئویی بخشی از طرح تنوع‌بخشی به اقتصادش است؛ کارشناسان پیش‌بینی کردند که بازار جهانی بازی‌های ویدئویی در سال‌های آتی ۹ تا ۱۲ درصد رشد کند. در سال‌های اخیر، محبوبیت مسابقه‌های بازی‌های ویدئویی افزایشی فزاینده داشته است و میلیون‌ها بیننده دارد. با وجود این، مزایای سرمایه‌گذاری و بومی‌سازی این صنعت به اقتصاد محدود نمی‌شود.

عربستان از تحول بازی‌های ویدئویی به‌عنوان بستر فناوری استفاده می‌کند و این کشور به‌تازگی متوجه شده که بازی‌های ویدئویی در مرکز پیشرفت فناوری‌هایی مانند اقتصاد مجازی و تولید محتوا قرار دارند. این بستر‌ها فقط برای بازی نیستند، بلکه محدوده‌های جدیدی برای تعامل اجتماعی، تجارت و موجودیت دیجیتال‌اند. بازی‌های ویدئویی همچنین بستری برای آزمایش هوش مصنوعی‌اند و راه را برای جوامع فناوری محور هموار می‌کنند.

چه آنکه پیشرفت عربستان سعودی در دنیای بازی‌های رایانه‌ای اتفاقی نیست، بلکه نتیجه همسویی راهبردی چند عامل کلیدی است که این کشور را در جایگاهی منحصربه‌فرد در این صنعت پررقابت قرار می‌دهد.

بیشتر بخوانید: دلیل بی طرفی عربستان در بحران دریای سرخ؛ دلخوری از امریکا یا فرار از بحران؟

دولت عربستان پتانسیل این صنعت را شناسایی کرده و با تأسیس «فدراسیون بازی‌های الکترونیک» و راه‌اندازی برنامه «راهبرد ملی بازی‌های رایانه‌ای و ورزش‌های الکترونیک»، برای رشد این حوزه در کشور تلاش کرده است. ازاین‌رو کارشناسان برآورد کردند که تا سال ۲۰۳۰، این طرح ۳۹ هزار شغل در عربستان سعودی ایجاد کند و به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم سهمی ۱۳ میلیارددلاری در تولید ناخالص داخلی داشته باشد. حدود ۵۰ درصد جمعیت عربستان سعودی زیر ۲۵ سال سن دارند، و این موضوع در رونق بازی‌های رایانه‌ای در این کشور نقشی چشمگیر دارد. در مجموع، بیش از ۷۰ درصد سعودی‌ها به بازی‌های رایانه‌ای مشغول‌اند.

صندوق سرمایه‌گذاری عمومی این کشور گام‌های بلندی برای تبدیل عربستان سعودی به قطب صنعت بازی‌های رایانه‌ای برداشته است. در ژانویه ۲۰۲۲، صندوق سرمایه‌گذاری عمومی «سوی گیم گروپ» (Savvy Game Group) را راه‌اندازی کرد تا رشد و توسعه بلندمدت ورزش‌های الکترونیکی و صنعت بازی‌های رایانه‌ای را هدایت کند. این گروه علاوه بر سرمایه‌گذاری در این حوزه، سه مرکز بازی پیشرفته احداث کرده است که تازه‌ترین مرکز ۲۰۰۰ مترمربع مساحت دارد.

نئوم که ابرپروژه صندوق سرمایه‌گذاری عمومی است، در نظر دارد تا به قطبی برای بازی و رسانه تبدیل شود. در فوریه ۲۰۲۲، نئوم قراردادی با ام‌بی‌سی گروپ امضا کرد تا یکی از اولین استودیو‌های طراحی و تولید بازی‌های رایانه‌ای در منطقه تأسیس شود. این مرکز بازی با جذب استعداد‌های جهان به عربستان سعودی نه‌تن‌ها مسیری شغلی برای نسل‌های آینده ترسیم می‌کند؛ بلکه فرصت‌های اشتغال در صنایع مرتبط گوناگون ایجاد می‌کند. دسترسی به منابع، راهبرد و افراد مستعد عربستان سعودی را نه فقط در جایگاه مشارکت بلکه پیش‌گام در صنعت بازی‌های رایانه‌ای قرار می‌دهد، بازیگری که می‌تواند در عرصه جهان اثری مثبت بگذارد.

در همین راستا آسوشیتدپرس گزارش داد صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی سپتامبر گذشته حدود ۴۰ میلیارد دلار در مجموعه تجاری جدیدی سرمایه‌گذاری کرد که قرار است این کشور را تا سال ۲۰۳۰، به قطب بازی‌های رایانه‌ای تبدیل کند. گروه ساوی گیمز که متعلق به صندوق ۷۰۰ میلیارددلاری سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی است، در نظر دارد ۳۹ میلیارد دلار در صنعت بازی‌های رایانه‌ای سرمایه‌گذاری کند. این گروه تجاری امیدوار است در هفت سال آینده، ۲۵۰ شرکت محلی و ۳۹ هزار شغل ایجاد کند.

بر اساس تحقیق شرکت نیوزو، برآورد می‌شود حدود ۳.۲ میلیارد نفر در سراسر جهان از بازی‌های رایانه‌ای استفاده می‌کنند و این صنعت در سال ۲۰۲۲، حدود ۱۸۴.۴ میلیارد دلار درآمد داشته است. بنا بر گزارشی که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، درآمد بازی‌های رایانه‌ای به‌تن‌هایی از مجموع درآمد سینما‌های جهان، پخش آنلاین و فروش آلبوم موسیقی، و پنج لیگ ورزشی پردرآمد جهان بیشتر است. کارشناسان روابط بین‌الملل معتقدند عربستان به‌مراتب بیش از گذشته در حال تقویت قدرت نرم خود در سطح جهان است. دیپلماسی، اقتصاد و تکنولوژی سه حوزه‌ای است که عربستان در آن‌ها تلاش می‌کند قدرت نرم خود را تقویت کرده و در گام نخست به برتری منطقه‌ای و سپس در ردیف کشور‌های با قابلیت رقابت جهانی قرار گیرد.