وظیفه دولت، دخالت در ساخت مسکن نیست

اقتصاد ۲۴- مهرماه امسال بود که دولت اعلام کرد، قصد دارد دو میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی و از طریق تهاتر نفت، به طرح نهضت ملی مسکن تزریق کند. موضوعی که صندوق ملی مسکن نیز برای آن اعلام آمادگی کرد.

این موضوع از آن زمان مسکوت ماند تا اینکه به‌تازگی مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی منبع مالی جدیدی برای آن معرفی کرد؛ اما استفاده از منابع صندوق ملی مسکن و صندوق توسعه ملی چه مزایا و معایبی خواهد داشت؟

مسکن به تزریق پول از محل دیگری نیاز ندارد

بیت‌الله ستاریان، کارشناس حوزه مسکن در توضیح تزریق سرمایه از طریق صندوق توسعه ملی به پروژه نهضت ملی مسکن به تجارت‌نیوز گفت: «اگر دولت بخواهد از صندوق توسعه ملی یا تهاتر نفت به هر طریقی در بخش مسکن استفاده کند، فاجعه به بار می‌آید و خطرناک‌ترین اقدامی است که می‌توان برای حل این مشکل انجام داد. به عبارت دیگر این کار می‌تواند تورمی ایجاد کند که در ۴۰ سال گذشته سابقه نداشته است.»

وی افزود: «مسکن به تزریق پول از محل دیگری نیاز ندارد و اگر سرعت گردش مالی افزایش یابد و بتوان ابزار‌های مالی را راه‌اندازی کرد می‌تواند از ظرفیت‌های درونی بخش بازار استفاده کند. مسکن به اندازه کافی منابع دارد، اما گردش آن کند است.»

استفاده از صندوق ملی مسکن می‌تواند مفید واقع شود

این کارشناس حوزه مسکن همچنین در مورد استفاده از صندوق ملی مسکن، اظهار کرد: «صندوق ملی مسکن یکی از ابزار‌های مالی است که استفاده از آن می‌تواند مفید باشد، اما تنها یکی از ابزار‌های موجود در بخش مسکن است.»

ستاریان افزود: «دولت باید تمام ابزار‌های مالی را برای بخش خصوصی در دسترس قرار دهد تا بخش خصوصی در جایگاه متولی مسکن بتواند بدون دخالت دولت کار کند.»

او ادامه داد: «دولت از اجرای نقش اصلی خود ناتوان است و نمی‌تواند ابزار‌های مالی را برای بخش خصوصی راه‌اندازی کند. از آنجا که نمی‌تواند در ساختار‌های اقتصادی دست ببرد، بنابراین کار‌های نمایشی و ژورنالیستی انجام می‌دهد.»

دولت به جای عمل به وظایف، شوآف می‌کند

ستاریان همچنین درباره حضور دولت در پروژه‌های ساخت در کشور بیان کرد: «دولت از وظایف خود دور شده و به‌جای آن کار‌های نمایشی، تبلیغاتی و شوآف انجام می‌دهد. این مساله مشخص است که دولت نمی‌تواند پروژه نهضت ملی مسکن را به نتیجه برساند، اصلا دولت در این بین چه کاره است؟ سرمایه‌گذار، تولیدکننده و مصرف‌کننده از بخش خصوصی هستند. همان‌گونه که گفته شد وظیفه دولت دخالت در ساخت و ساز نیست.»

بیشتر بخوانید: بازار مسکن در کما وعده‌های پوشالی دولت

وی افزود: «دولت اگر ابزار‌های مالی را راه‌اندازی کند مردم خود تولید می‌کنند، به خرید و فروش می‌پردازند و تولید آنقدر بالا می‌رود که مسکن هم مانند کالا‌های دیگر شود. در ادامه اگر مسکن رشد متناسبی داشته باشد تورم مواد خوراکی و پوشاک نیز کاهش پیدا می‌کند. گردش مالی که در این بخش وجود دارد تورم را کاهش می‌دهد و قدرت خرید را بالا می‌برد.»

وظیفه دولت راه‌اندازی ابزار‌های مالی در حوزه مسکن است

ستاریان گفت: «وظیفه دولت این است که صندوق مسکن، صکوک و اوراق مشارکت را برای بخش خصوصی راه بیاندازد و بازار‌های رهنی را برای این قشر توسعه دهد. این اقدامات نباید تنها برای بخش دولتی و شرکت‌های مربوط به آن باشد بلکه باید برای بخش خصوصی نیز در دسترس و فاینانس و استفاده از منابع خارجی برای آزاد باشد.»

همان‌طور که دیگر کارشناسان و فعالان این حوزه نیز هشدار داده بودند، دولت باید دخالت مستقیم در بخش مسکن را رها کند و عرصه‌ای را فراهم آورد که بخش خصوصی و متقاضیان بتوانند آزادانه در آن به فعالیت بپردازند.

وظیفه دولت ساخت مسکن نیست، توانایی کافی نیز برای این کار ندارد و با توجه به تجربه‌های پیشین نیز پروژه خانه‌دار کردن مردم با شیوه کنونی راه به جایی نخواهد برد.