مشخصات سوخو ۵۷؛ جنگنده‌ای چندمنظوره و رادارگریز

اقتصاد۲۴: سوخو سو-۵۷ یک هواپیمای جنگنده جدید روسیه است. در ابتدا تصور می‌شد که سوخو ۵۷  یک جنگنده برتری هوایی است، اما مشخص شد که این هواپیما دارای قابلیت حمله زمینی ثانویه است.

این هواپیمای رادارگریز جدید برای جایگزینی جنگنده‌های قدیمی میگ-۲۹ و سوخو-۲۷ طراحی شده است. این جنگنده را می‌توان پاسخ روسیه به F-۲۲ رپتور آمریکایی دانست.

تاریخچه سوخو ۵۷

توسعه این جنگنده از سال ۲۰۰۱ آغاز شد. این جنگنده اولین پرواز خود را در سال ۲۰۱۰ انجام داد. در سال ۲۰۱۴ یک نمونه اولیه پیش تولید برای آزمایش و ارزیابی به نیروی هوایی روسیه تحویل داده شد. این آزمایشات در سال ۲۰۱۵ به پایان رسید. برنامه ریزی شده بود که این جنگنده در سال ۲۰۱۷-۲۰۱۸ وارد خدمت شود و تا سال ۲۰۲۰ به قابلیت عملیاتی کامل برسد. اما تا سال ۲۰۱۷ این هواپیما برای تولید در مقیاس کامل آماده نشد. به احتمال زیاد عقب‌نشینی‌ها مربوط به مسائل فنی، توسعه ناقص برخی از سیستم‌های اصلی آن مانند موتورها، موشک‌های جدید و تجهیزات الکترونیکی و همچنین مشکلات مالی بوده است.

تا سال ۲۰۱۸ حداقل ۹ هواپیمای سوخو-۵۷ شامل نمونه‌های اولیه و جنگنده‌های پیش تولید ساخته شد. برنامه ریزی شده بود که در سال ۲۰۱۸ اولین دسته از ۱۲ جنگنده پیش تولید به نیروی هوایی روسیه تحویل داده شود. در سال ۲۰۱۸ چند جنگنده سوخو-۵۷ پیش تولید در سوریه مستقر شدند. در سال ۲۰۱۹ نیروی هوایی روسیه اولین دسته از ۷۶ جنگنده سوخو-۵۷ را سفارش داد. تولید در مقیاس کامل در همان سال آغاز شد. در سال ۲۰۱۹ اولین سقوط Su-۵۷ رخ داد. این جنگنده رادارگریز جدید در طی یک پرواز آزمایشی با از کار افتادن سیستم‌های کنترل سقوط کرد.

این یک شکست در تولید انبوه این جنگنده رادار گریز روسی محسوب می‌شد. در سال ۲۰۲۲ تنها ۲ تا ۸ جنگنده سوخو-۵۷ به نیروی هوایی روسیه تحویل داده شد. این‌ها را می‌توان اولین هواپیمای تولیدی دانست که به نیروی هوایی روسیه رسید. علیرغم ادعا‌ها مبنی بر اینکه این پیشرفته‌ترین جت جنگنده روسیه به سرعت بر آسمان تسلط خواهد یافت، در طول تهاجم روسیه به اوکراین در سال‌های ۲۰۲۲-۲۰۲۳ به ندرت از آن استفاده شده است.

جنگنده نسل چهارم یا پنجم؟

علیرغم اینکه از این جنگنده به عنوان یک جنگنده نسل پنجم یاد می‌شود، اما تردید‌های جدی در مورد آن وجود دارد، زیرا برخی از مقامات نظامی ایالات متحده، سوخو ۵۷ را فقط به عنوان جنگنده پیشرفته نسل چهارم معرفی کردند. روسیه هنوز در توسعه، کسب و به کارگیری برخی از آخرین فناوری‌ها عقب است. اگرچه سوخو سوخو-۵۷ قطعا سطح مقطع راداری و تعدادی پیشرفت‌های دیگر را نسبت به جنگنده چند منظوره سوخو-۳۵ فعلی کاهش داده است.

بودجه ساخت این هواپیما تا حدی توسط هند تامین شد و هند نیز قصد داشت تا ۲۵۰ فروند از این جنگنده‌های نسل بعدی را که با نام هال اف‌جی‌اف‌ای یا هواپیمای جنگنده نسل پنجم شناخته می‌شوند، خریداری کند. برنامه ریزی شده بود که نسخه هندی با نسخه روسی متفاوت باشد. برخی منابع پیشنهاد کردند که هال اف‌جی‌اف‌ای دارای پیکربندی دو نفره خواهد بود. با این حال، در سال ۲۰۱۸ هند از این پروژه خارج شد، زیرا هندی‌ها معتقد بودند که نیاز‌های آن‌ها برای رادارگریزی، رادار‌ها و حسگر‌ها را برآورده نمی‌کرد.

طرح سوخو-۵۷ به طور کلی معمولی است. این جنگنده چند منظوره از شکل دهی مخفی کاری برای منحرف کردن امواج رادار استفاده می‌کند. سلاح‌ها در جایگاه‌های داخلی اسلحه ذخیره می‌شوند که مخفی بودن رادار‌ها را به خطر نمی‌اندازند. این هواپیمای جنگی دارای سطح مقطع راداری ۰.۱ متر مربع است. رادار‌ها نسبت به جنگنده‌های قبلی روسی کمتر قابل رویت هستند، اما از نظر پنهان کاری به شدت به F-۲۲ رپتور و F-۳۵ لایتینگ II ایالات متحده می‌افتند.

موتور سوخو ۵۷

انتظار می‌رفت این جنگنده روسی از دو موتور ساترن ۱۱۷S استفاده کند که ۸۶.۳ کیلو نیوتن نیروی رانش خشک و ۱۴۲ کیلو نیوتن در پس سوز تولید می‌کند. از همین موتور‌ها در جنگنده چند منظوره سوخو-۳۵S استفاده می‌شود. با این حال، در طول اولین پرواز خود، نمونه اولیه سوخو ۵۷ از موتور‌های کاملاً جدید زحل استفاده کرد که نیروی رانش بیشتری تولید می‌کند. مشخصات دقیق موتور‌های جدید مشخص نیست.

برخی منابع مدعی هستند که موتور‌های جدید ۱۷۵ کیلونیوتن نیروی رانش در پس‌سوختن تولید می‌کنند. سوخو-۵۷ قادر است با سرعت مافوق صوت بدون استفاده از پس سوز خود پرواز کند.

تسلیحات سوخو ۵۷

در جنگنده سوخو ۵۷ دو محفظه داخلی بزرگ سلاح در پشت سر هم بین موتور‌ها نصب شده است. همچنین دو جایگاه جانبی برای موشک‌های هوا به هوای کوتاه برد وجود دارد. گمان می‌رود که این هواپیما تا ۷۵۰۰ کیلوگرم مهمات حمل کند. این حجم عظیمی از سلاح است. این جنگنده دارای ۱۰ نقطه هاردپوینت داخلی و ۶ نقطه سخت خارجی برای موشک‌های هوا به هوا R-۷۴M و R-۷۷M، موشک‌های هوا به سطح Kh-۳۸M، Kh-۳۱AD و Kh-، موشک‌های ضد کشتی ۳۵U، موشک‌های ضد تشعشع Kh-۳۱PD و Kh-۵۸UShK، بمب‌های هدایت شونده KAB-۲۵۰، KAB-۵۰۰ و KAB-۱۵۰۰ است.

برنامه ریزی شده است که جنگنده سوخو قادر به حمل موشک کروز پرتاب براهموس NG نیز خواهد بود. این جنگنده مجهز به یک توپ ۳۰ میلی متری تک لول است. سرعت شلیک این سلاح ۱۵۰۰ گلوله در دقیقه است.  

مشخصات کلی جنگنده سوخو-۵۷

کشورسازنده: روسیه
ورود به خدمت: ۲۰۲۲
خدمه: ۱

ابعاد و وزن
طول: ۲۲ متر
طول بال: ۱۴.۲ متر
ارتفاع: ۶ متر
وزن (خالی): ۱۸.۵ تن
وزن (حداکثر برخاستن): ۳۷ تن

موتور‌ها و عملکرد
موتورها: ۲ 
کشش (خشک / با پس سوز): ۲ x ? /۱۷۵ کیلونیوتن
حداکثر سرعت: ۲۶۰۰ کیلومتر در ساعت
سرعت کروز: ۱۳۰۰ تا ۱۸۰۰ کیلومتر در ساعت
سقف سرویس: ۲۰ کیلومتر

تسلیحات
توپ: ۱ در ۳۰ میلی متر
موشک‌های هوا به هوا R-۷۴M آرچر و R-۷۷M آر