ماجرای طرح کالابرگ الکترونیکی از کجا کلید خورد؟

اقتصاد۲۴- کالابرگ فجرانه از بهمن ماه ۱۴۰۲ کلید خورد و تا اردیبهشت امسال ادامه داشت. وزیر کار می‌گوید در حال بررسی این طرح هستند. آنطور که از کارشناسان این وزارتخانه جویا شدم قرار است یارانه تشویقی ۲۲۰ هزار تومانی در قالب طرح کالابرگ الکترونیکی امسال هم ادامه پیدا کند، اما زمان اجرای آن مشخص نیست و احتمالا فرق چندانی با طرح قبلی ندارد.

طرح کالابرگ الکترونیکی در کنار یارانه نقدی از بهمن ماه سال قبل در دستور کار دولت قرار گرفت. این طرح در ابتدا در استان هرمزگان کلید خورد. کالابرگ الکترونیک شامل ۱۰ قلم کالای اساسی می‌شود که خانوار‌ها می‌توانند بر اساس نیاز خود، مقدار کمتر یا بیشتری از کالا‌های اساسی را تا سقف میزان اعتبار که ۱۲۰ هزار تومان است خریداری کنند. بدین ترتیب یارانه دهک‌های یک تا سه درآمدی به ۵۲۰ هزار تومان و یارانه دهک‌های چهارم تا هفتم درآمدی به ۴۲۰ هزار تومان افزایش یافت.

طرح کالابرگ الکترونیکی کالا‌هایی مثل ماست، شیر، پنیر، قند و شکر، ماکارونی، روغن مایع، برنج، مرغ و تخم‌مرغ را به ارزش ۵۳۰ هزار تومان شامل می‌شود که در این میان مردم حق انتخاب دارند که از میان ۱۰ قلم ارائه شده برند یا نام تجاری مورد نظر خود را خریداری کنند. در ضمن قیمت اقلام به نرخ شهریور ماه ۱۴۰۰ عرضه می‌شود. دولت در طرح کالابرگ الکترونیکی طبق سبد کالای مشخص شده مابه‌التفاوت قیمت کالا را در طول دوره پرداخت می‌کند. ناگفته نماند که خانوار دهک یک تا ۹ معیشتی در طرح کالابرگ الکترونیک جای می‌گیرند.

جزئیات کالابرگ الکترونیک در طرح فجرانه

کالابرگ فجرانه یا کالابرگ الکترونیکی به نام طرح فجرانه ابتکار جدید دولت سیزدهم محسوب می‌شود که با شروع دهه فجر کلید خورد. قرار شد این طرح به مدت سه ماه یعنی از ۱۷ بهمن ماه تا ۱۸ اردیبهشت ماه به اجرا درآید. طرح کالابرگ الکترونیک فجرانه در فاز اول خود شرط ۲۰۰ هزار تومان خرید از یارانه را حذف کرد و اعتبار تشویقی آن از ۱۲۰ هزار تومان به ۲۲۰ هزار تومان افزایش داد.

کالابرگ الکترونیکی در قالب یارانه تشویقی یک سبد ۱۱ قلمی برای تامین حداقل کالری، پروتئین، ریزمغذی و ویتامین‌های لازم برای هر فرد با قیمت‌های مبنای سال ۱۴۰۱ را شامل می‌شود. آنگونه که اعلام شده، مابه‌التفاوت قیمت سبد مبنا سال ۱۴۰۱ با قیمت روز (۱۴۰۲) از محل یارانه جددی دولت تامین می‌شود. بر این اساس، قیمت روز سبد مشتمل بر ۱۱ قلم به بهای ۷۴۳ هزار و ۷۵۰ تومان بوده که اگر خانوار دهک‌های اول تا هفتم این سبد را خریداری کنند، به مبلغ ۵۲۳ هزار و ۳۰۰ تومان برای آن‌ها محاسبه می‌شود و مابه‌التفاوت آن تا قیمت روز به مبلغ ۲۲۰ هزار و ۴۵۰ تومان از محل اعتبار جدید دولت تامین خواهد شد.

اعتبار کالابرگ فجرانه چقدر است؟

یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی جدای از اعتبار ۲۲۰ هزار تومانی است و خانوار یارانه‌بگیر به صورت مجزا یارانه نقدی خود را به صورت ماهانه دریافت می‌کنند. آنطور که وزارت رفاه اعلام کرده، مبلغ حمایتی دولت به صورت اعتبار در حساب سرپرست خانوار اختصاص پیدا می‌کند که می‌تواند در زمان خرید و متناسب با میزان خرید مصرف کند. شرطی که وجود دارد این است که خانوار می‌تواند اقلام طرح کالابرگ فجرانه را در سقف وزنی و کالایی تعریف شده خرید کند و امکان جابه‌جایی اعتبار بین گروه‌های کالایی وجود ندارد. برای مثال، اگر اعتباری برای خرید برنج اختصاص داده شود، نمی‌توان با آن روغن خرید؛ بنابراین در طرح فجرانه کالابرگ الکترونیکی، اگر فردی در دهک اول تا سوم قرار داشته باشد، به جای دریافت ۴۰۰ هزار تومان یارانه، ۶۲۰ هزار تومان دریافت می‌کند. اگر این فرد جزو دهک چهار تا هفت باشد، به جای یارانه ۳۰۰ هزار تومانی، یارانه تشویقی ۵۲۰ هزار تومانی می‌گیرد.

بیشتر بخوانید:سرنوشت کالابرگ مشخص شد

مدل جدید کالابرگ الکترونیکی در سال ۱۴۰۳

حدود ۲۰ روزی می‌شود که مهلت اجرای کالابرگ فجرانه یا همان یارانه تشویقی به پایان رسیده و به جز برخی اظهارات پراکنده نظر قطعی درباره سرنوشت این طرح وجود ندارد. آخرین بار وزیر کار در حاشیه یک مراسم اعلام کرد که «برای پرداخت یارانه تشویقی ۲۲۰ هزار تومانی کالابرگ الکترونیکی در حال بررسی هستیم و به زودی نتیجه اعلام می‌شود.» بنابراین جزئیاتی از این طرح اعلام نشد. برای رسیدن به پاسخ این پرسش که آیا یارانه تشویقی کالابرگ الکترونیکی خرداد ۱۴۰۳ به حساب سرپرستان واریز می‌شود یا خیر؛ نظر فاطمه حسینی، سخنگوی سازمان هدفمندی یارانه‌ها را جویا شدم که او وظیفه پاسخگویی به این پرسش را در حیطه اختیارات وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی دانست، چرا که به گفته حسینی یارانه تشویقی در قالب طرح کالابرگ الکترونیکی به یارانه‌بگیران اختصاص داده می‌شود نه در قالب یارانه نقدی.

در ادامه با کارشناسان وزارت کار موضوع را در میان گذاشتم که این شخص اعلام کرد یارانه تشویقی در قالب کالابرگ الکترونیکی که از بهمن ماه پارسال آغاز شد و تا اردیبهشت ادامه داشت، قرار است برای سال جاری هم ادامه پیدا کند. البته به گفته این کارشناس وزارت کار، این یارانه تشویقی همان کالابرگ فجرانه است که هنوز زمان اجرای آن مشخص نیست، اما احتمالا تفاوت چندانی با طرح قبلی ندارد.