تاریخ انتشار: ۰۷:۰۴ - ۱۹ تير ۱۴۰۳
در اقتصاد۲۴ بخوانید:

تعریف ضریب جینی در علم اقتصاد به زبان ساده

ضریب جینی به طور سنتی در مطالعات نابرابری و مدل‌سازی ریسک اعتباری استفاده می‌شود. در این مطلب درباره ضریب جینی و نحوه محاسبه آن بخوانید.

تعریف ضریب جینی در علم اقتصاد به زبان ساده

اقتصاد۲۴- شیوا سپهری: ضریب جینی (شاخص جینی یا نسبت جینی) معیاری آماری از نابرابری اقتصادی در جمعیت یک کشور است. ضریب جینی پراکندگی درآمد یا توزیع ثروت در بین اعضای یک جمعیت را اندازه گیری می‌کند.

ضریب جینی چیست؟

ضریب جینی(Gini Coefficient) یکی از پرکاربردترین معیار‌های سنجش نابرابری اقتصادی است. ضریب جینی می‌تواند هر مقداری بین ۰ تا ۱ (یا ۰ درصد تا ۱۰۰ درصد) داشته باشد. ضریب صفر نشان دهنده توزیع کاملاً برابر درآمد یا ثروت در یک جمعیت است. ضریب یک نشان دهنده یک نابرابری کامل است(زمانی که یک نفر در عمده درآمد را دریافت می‌کند، در حالی که افراد دیگر هیچ کسب نمی‌کنند.) علاوه بر این، در برخی موارد نادر، ضریب می‌تواند بیش از ۱۰۰ درصد  باشد. این امر از نظر تئوری زمانی رخ می دهد که درآمد یا ثروت یک جمعیت منفی باشد.

با این حال، سناریو‌های ذکر شده در بالا در دنیای واقعی بسیار نادر هستند. داده‌ها نشان می‌دهد که ضریب جینی به طور کلی از ۲۴ درصد تا ۶۳ درصد متغیر است. توجه داشته باشید که ضریب جینی معیار مطلق درآمد یا ثروت یک کشور نیست. این ضریب فقط پراکندگی درآمد یا ثروت در یک جمعیت را اندازه گیری می‌کند.

اصول ضریب جینی چیست؟

ضریب جینی یکی از پرکاربردترین معیار‌های نابرابری اقتصادی است، زیرا با اصول زیر مطابقت دارد:

۱. ناشناس بودن

این ضریب هویت افراد پردرآمد و کم درآمد یک جمعیت را فاش نمی‌کند.

۲. مقیاس استقلال

محاسبه ضریب جینی به این بستگی ندارد که اقتصاد چقدر بزرگ است، چگونه اندازه گیری می‌شود یا یک کشور چقدر ثروتمند است. برای مثال، کشور‌های ثروتمند و فقیر ممکن است به دلیل توزیع درآمد مشابه، ضریب یکسانی را نشان دهند.

تعریف ضریب جینی در علم اقتصاد به زبان ساده

۳. استقلال جمعیت

ضریب به اندازه جمعیت بستگی ندارد.

۴. اصل انتقال

این ضریب موقعیت‌هایی را نشان می‌دهد که درآمد از یک فرد ثروتمند به یک فرد فقیر منتقل می‌شود.


بیشتر بخوانید: همه چیز درباره نقدینگی در علم اقتصاد به زبان ساده


محدودیت‌های ضریب جینی

علیرغم مزایای متعدد آن مانند جهانی بودن و مقیاس پذیری، هنوز محدودیت‌هایی برای ضریب جینی وجود دارد:

۱. اعتبار نمونه اندازه گیری

به گزارش اقتصاد۲۴ اعتبار محاسبات ضریب جینی می‌تواند به حجم نمونه بستگی داشته باشد. برای مثال، کشور‌های کوچک یا کشور‌هایی که تنوع اقتصادی کمتری دارند، اغلب ضرایب پایینی را نشان می‌دهند، در حالی که کشور‌های بزرگ از نظر اقتصادی متنوع معمولاً ضرایب بالایی را نشان می‌دهند.

۲. عدم دقت داده‌ها

ضریب جینی مستعد خطا‌های داده‌های سیستماتیک و تصادفی است. بنابراین، داده‌های نادرست می‌تواند اعتبار ضریب را مخدوش کند.

۳. ضریب جینی یکسان، اما توزیع درآمد متفاوت

در برخی موارد، ضریب می‌تواند برای کشور‌هایی با توزیع درآمد متفاوت، اما سطح درآمد برابر یکسان باشد.

۴. ضریب جینی منعکس کننده تغییرات ساختاری در یک جمعیت نیست

یکی از اشکالات ضریب جینی این است که تغییرات ساختاری یک جمعیت را در نظر نمی‌گیرد. چنین تغییراتی می‌تواند به طور قابل توجهی بر نابرابری اقتصادی در یک جمعیت تأثیر بگذارد. به طور کلی، این وضعیت به این دلیل است که جوانان نسبت به افراد مسن‌تر درآمد کمتری دارند.

روش محاسبه ضریب جینی

کواردو جینی اولین کسی بود که سعی کرد تا یک شاخص برای بررسی توزیع ناعادلانه ثروت بیابد. لیکن قبل از او فردی به نام مکس لورنز بود که یک منحنی برای نشان دادن عدالت اقتصادی در یک جامعه ترسیم کرد. منحنی لورنز کار به این صورت است که محور X را درصد جمعیت و محور Y منحنی را درصد درآمد قرار داده و به این ترتیب منحنی را ترسیم می کنیم. هرچه به سمت انتهای منحنی پیش بروید، درصد درآمد افراد بیشتر می‌شود و هرچه به سمت نقطه صفر و محور مختصات بروید؛ مجموع درآمد افراد کمتر است. لازم به ذکر است که در این نمودار هرچه منحنی به سمت پایین کشیده شود و به اصطلاح شکم بدهد، ضریب جینی به عدد ۱ نزدیک‌تر شده و نشان می‌دهد که عدالت اقتصادی در حال کاهش است. برای محاسبه این شاخص باید مساحت منطقه A را به مساحت جمع مناطق A و B تقسیم کنیم.

تعریف ضریب جینی در علم اقتصاد به زبان ساده

ضریب جینی در ایران 

آخرین آمار ضریب جینی که در ایران منتشر شده است، مربوط به سال ۱۴۰۱ است که بانک مرکزی آن را اعلام کرد و نشان می‌داد که ضریب جینی در کشور به میزان  ۰.۲ واحد درصد کاهش یافته است. با توجه به اینکه رقم ضریب جینی در سال ۱۴۰۰ برابر با ۰.۳۹۳۸ بوده، پس از تجربه کاهش ۰.۲ واحد درصدی به ۰.۳۹۱۸ در سال ۱۴۰۱ رسیده است. کاهش این شاخص نابرابری در سال گذشته را می‌توان متأثر از اعطای یارانه‌هایی دانست که پس از حذف ارز ترجیحی به گروه‌های کم‌درآمد جامعه پرداخت شد.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت روز روغن خوراکی + جدول

قیمت انواع گوشی موبایل سامسونگ، شیائومی و نوکیا + جدول

قیمت انواع لپ تاپ لنوو + جدول

قیمت سکه و طلا امروز چهارشنبه ۱ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسر امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز سه‌شنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز سه‌شنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز سه‌شنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ لباس اجق وجق بهاره رهنما در دیدار با جاری سابقش

عکس/ زنان اصفهانی ۵۸ سال پیش در حال شستن لباس در زاینده رود

عکس/ تیپ دیده نشده محمدرضا شریفی نیا در ۲۵ سالگی با انگشترای عجیب

عکس/ تاج پرنسسی همسر دوم معین در مراسم عروسیشان

تصاویر تکان دهنده از بازداشت قاتلان دانشجوی دانشگاه تهران

عکس/ چهره بامزه علی دایی ۲۳ سال پیش با لباس سربازی

عکس/ پوستر AFC برای بازی بین استقلال و الریان

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

خواص شگفت انگیز رزماری برای لاغری

هشدار فدراسیون کوهنوردی: از ۲ تا ۸ اسفند کوه نروید

آتش استیضاح زیر پای وزیر اقتصاد

اجساد ‌ ۴ اسیر اسراییلی فردا تحویل داده می‌شود

زلنسکی: ترامپ در دام اطلاعات نادرست گرفتار شده است

یک داور در باشگاه پرسپولیس مدیر شد

فیلم/ فیلمی کم‌تر دیده‌شده از تبدیل سفارت اسرائیل به فلسطین

شوک شبانه به استقلال

نقش بختیاری‌زاده در صعود استقلال

رهبر انقلاب: منتظر اقدام قطر برای بازگرداندن مطالبات ایران هستیم

فیلم/ توضیحات فعال سیاسی آمریکایی در مورد چگونگی شهادت سیدحسن نصرالله

محمد حبیبی آزاد شد

منوچهر والی‌زاده صدای جاودان دوبله ایران کیست؟

عکس/ محمدرضا زنوزی در جلسه با مسعود پزشکیان

بیانیه قطر درباره دیدار امیر این کشور با رهبر انقلاب و رئیس‌جمهور

میزان واردات بنزین امسال به سه میلیارد دلار می‌رسد

فیلم/ واکنش عابدینی به طولانی‌شدن ساخت ماکت ساختمان فدراسیون

عدد سبد معیشت مشخص شد

فیلم/ نشست خبری امیر قطر با پزشکیان

فیلم/ قدردانی وزیر علوم از صاحب سوپرمارکت اطراف دانشگاه شریف

بازگشت کریستیانو رونالدو در آستانه دیدار با استقلال + عکس

اعلام محدودیت ترافیکی جاده‌ای تا چهارم اسفند

علی پروین از خودش رفع اتهام کرد

روزنامه اصولگرا: می‌خواهند با پروژه قتل یک دانشجو، ناآرامی خیابانی را شروع کنند

جویباری: منتظر جواب ماتزاری هستیم

سیدمحمد خاتمی یک پیام صادر کرد

سازمان لیگ برای تعویق دربی همراهی کند

نخستین عکس از دیدار امیر قطر با رهبر انقلاب

قدردانی پزشکیان از تلاش امیر قطر برای برقراری آتش بس در غزه

استراتژی ما، هوشمندسازی فرآیند‌ها و خلق ارزش بر مبنای تحلیل نیاز‌های مشتریان است

ورود برنج ۴۸ هزار تومانی به بازار

همدلی قوا باعث خروج از مشکلات اقتصادی کشور می‌شود/ اقدامات مهم غیرتورمی برای رسیدن به رشد اقتصادی

عزم جدی برای تأمین مالی رشد اقتصادی/ تأمین حدود ۸۰ درصد بودجه دولت از سوی وزارت اقتصاد

لزوم حمایت سازمان پدافند غیرعامل کشور برای مدیریت پیشگیری و توسعه زیرساخت‌های کیش

آمار عجیب از شمار مرگ‌و میر‌های جاده‌ای در ایران

بانک صادرات ایران برترین غرفه اولین نمایشگاه دستاورد‌ها و توانمندی‌های حراست

ادارات این استان تا آخر سال پنج‌شنبه‌ها تعطیل شد

حمایت بانک رفاه کارگران از واحد‌های فعال در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی

پزشکیان: قطر جایگاه ویژه‌ای در ایران دارد

شخصی‌سازی بیمه‌نامه‌ها و توسعه خدمات آنلاین چشم‌انداز آینده بیمه نوین

عملکرد مناسب و قابل دفاع شرکت سرمایه‌گذاری دستاورد دی

پاپ فرانسیس رهبر کلیسای کاتولیک کیست؟ / از نگرش‌های نوین در دنیای معاصر تا ترویج هم‌زیستی میان ادیان

60 هزار فروشنده در پیندو تا نیمه بهمن 1403

قیمت حبوبات افزایش یافت

فیلم/ امیر قطر: ما تاکید کردیم که بهترین راه برای حل نزاع‌هایی که در منطقه وجود دارد گفت‌و‌گو‌های سازنده است

اینفوگرافی/ ترفندهای خانه‌تکانی سریع و آسان برای عید

اروپا و خاورمیانه در برابر دو انتخاب

اولین واکنش بازار به استیضاح همتی در بحبوحه فشار‌های خارجی

سالمندان از چه رفتار‌هایی بدشان می‌آید؟

فیلم/ جزئیات کالابرگ قبل از عید از زبان عضو کمیسیون اجتماعی