تاریخ انتشار: ۰۹:۲۲ - ۲۵ تير ۱۴۰۳
پیدا و پنهان یک اتحاد

رقابت خطرناک عربستان و امارات در خاورمیانه؛ آیا بن سلمان دست به برادرکشی می‌زند؟

در باب اختلاف میان رهبران امارات و عربستان گمانه زنی‌ها بسیار است؛ در همین قاب گروهی از شکاف میان دو بازیگر می‌گویند و گروهی دیگر ضمن تایید برخی از اختلاف نظر‌ها در حوزه هایی، چون یمن و یا افریقا، عربستان و امارات را متحدانی می‌دانند که قادرند اختلاف هایشان را مدیریت کنند.

رقابت خطرناک عربستان و امارات

اقتصاد۲۴- کارشناسان حوزه خاورمیانه در باب ماهیت رابطه محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی (MBS) با محمد بن زاید، رئیس جمهور امارات متحده عربی (MBZ) تحلیل های متفاوتی دارند. برخی از مفسران معتقدند که شکاف ادعایی بین این دو رهبر عرب به حدی است که که زمینه برای رویارویی میان ریاض و ابوظبی هموار شده است، در حالی که برخی دیگر به دیدار اخیر رهبران دو بازیگر در شرق عربستان سعودی به عنوان نشانه ای از عدم وجود تنش جدی اشاره می کنند.

پیدا و پنهان یک اتحاد

به نوشته تی آر تی، در حالی که بعید است روابط منطقه‌ای بین امارات و عربستان قطع شود و سناریویی مشابه آنچه در باب قطر در سال 2017 رخ داد، تکرار گردد- ریاض و ابوظبی اولویت‌ها، مواضع و منافع متفاوتی دارند که باعث ایجاد پیچیدگی‌هایی شده است.از مسئله عادی‌سازی روابط با اسرائیل گرفته تا درگیری‌های خاص در آفریقا مانند جنگ داخلی سودان، منافع عربستان و امارات با یکدیگر همسو نیست، بنابراین طبیعتاً برخی اصطکاک‌ها در امور دوجانبه وجود دارد. همچنین رقابت اقتصادی جدی فزاینده ای بین این دو کشور شورای همکاری خلیج فارس (GCC) وجود دارد، زیرا هر دو برنامه های توسعه و تنوع اقتصادی خود را دنبال می کنند.جوزف آ. کچیچیان، یکی از اعضای ارشد مرکز ملک فیصل در ریاض، در مصاحبه با  تی آر تی گفت: بن سلمان، در عرصه منطقه و میان کشورهای حاشیه خلیج فارس، رهبری برجسته است که دوست دارد سیاست ها را تنظیم و تأثیر خود را در صحنه بین المللی نشان دهد.در همین راستا در باب روابط او با رهبر امارات گمانه زنی های بسیاری مطرح است.

عزیز القاشیان، یکی از همکاران پروژه فرقه گرایی در دانشگاه لنکستر مدعی است، روابط دو بازیگر آمیزه‌ای از صمیمیت، تنش، و عمل گرایی است. به گفته حسین ایبیش، محقق ارشد مقیم موسسه کشور‌های عربی خلیج فارس در واشنگتن، تنش بین رهبران ریاض و ابوظبی در قاب"رقابت تلخ" قابل تبیین نیست. در عوض، او روابط این دو را بخشی از یک "رابطه رقابتی محدود و قابل مدیریت" توصیف کرد که سالم‌تر از "توهم تسلط و تبعیت" است که عربستان سعودی و امارات در دوره پس از ۲۰۱۱ به اجرا گذاشتند. ایبیش افزود، اما در زیر روکش وحدت، رقابتی حل نشده نهفته که منعکس کننده واقعیت قدرت اقتصادی، سیاسی و حتی نظامی در خلیج فارس است. سال ۲۰۲۱، مقامات ریاض شرکت‌های خارجی را ملزم کردند تا دفتر مرکزی خود را تا سال ۲۰۲۴ در این کشور مستقر کنند. اگرچه رهبری در عربستان سعودی نشان داد که چگونه این بخشی از یک استراتژی است که هدف آن تضمین تعهد بلندمدت واقعی توسعه است، اما همین مقوله چالشی برای موقعیت امارات متحده عربی به عنوان کشور شورای همکاری خلیج فارس ایجاد کرد، جایی که اکثر شرکت‌های خارجی فعال در خلیج فارس مقر اصلی خود را در آن تعریف می‌کنند.

1864001-1464723967 (1)

منبع اصلی شکاف

از نظر ساختار امنیتی شبه جزیره عربستان، یمن بزرگترین منبع اختلاف بین عربستان سعودی و امارات است.از مارس 2015، ریاض و ابوظبی هم صدا با یکدیگر ائتلاف نظامی عربی را رهبری کردند که هدف آن معکوس کردن دستاوردهای یمن در سال های 2014 تا 2015 بود. اما چندین سال پس از آن مبارزات، رهبری امارات متوجه شد که کنشش پرهزینه شده از همین رو مسیر خود را تغییر داد.در سال 2019، امارات به طور رسمی نیروهای خود را از یمن خارج کرد و تمرکز خود را بر تأثیرگذاری بر مناظر جنوبی یمن از طریق بازیگران غیردولتی جانشین آغاز کرد. این امر مستلزم حمایت امارات از گروه‌های مختلف یمنی مانند شورای انتقالی جنوب (STC) و خالی کردن پشت عربستان سعودی  در شمال یمن بود

واقعیت این است که امارات و عربستان سعودی در وهله اول با برنامه های مختلف وارد میدان یمن شدند و جنگ های متفاوت اما متداخل و چارچوب های ایدئولوژیک متفاوت را دنبال کردند. با گذشت زمان، شکاف ها عریان شد.نمی توان انکار کرد که تضاد منافع بین عربستان سعودی و امارات در یمن، پویایی هایی را در زمین ایجاد کرده که در خدمت منافع یمن است. عدم همسویی بین ریاض و ابوظبی عامل بزرگی بوده که زمینه ساز ضعف و ناکارآمدی شورای رهبری ریاست جمهوری شد؛ نهادی که در راس دولت شناخته شده بین المللی یمن قرار داشت.


بیشتر بخوانید: وقتی همه دریا‌ها به خاورمیانه می‌رسند؛ امارات و عربستان سودای تبدیل شدن به هاب دریایی جهان را دارند


شورای انتقالی جنوب تحت حمایت امارات با عناصر مورد حمایت عربستان در یمن که به وحدت شمال-جنوب اعتقاد دارند، مخالف است. همانطور که کچیچیان توضیح داد، حمایت ابوظبی از این این شورا، که خواستار برپایی مجدد کشور مستقل یمن جنوبی است که قبلاً از سال 1967 تا 1990 وجود داشت، منجر به "واگرایی های جدی" بین سیاست های خارجی عربستان و امارات در قبال یمن شده است.کچیچیان توضیح می‌دهد که دو شریک شورای همکاری خلیج‌فارس به واسطه حمایت از گروه‌های مختلف یمنی جهت تحقق اهداف عملی خود، زمینه را برای تجزیه این کشور جنگ زده هموار کردند. علاوه بر این، به نظر نمی رسد ریاض و ابوظبی آماده باشند تا اختلافات خود را کنار بگذارند و از رهبری واحدی برای احیای وحدت در یمن و بازسازی این کشور حمایت کنند. وینا علی خان، محقق یمن و خلیج فارس، به تی آر تی گفت: «هنوز شایعاتی وجود دارد مبنی بر اینکه امارات در تلاش برای کنترل بندر عدن است. به صراحت بگویم، برنامه های متضاد عربستان و امارات در یمن همچنان به تکه تکه شدن شورای رهبری یمن کمک می کند.با این وجود، تا کنون ریاض و ابوظبی موفق شده اند از دامن زدن به منافع متضاد خود در یمن جلوگیری کنند، حتی اگر برخی از مفسران تنش های میان دو بازیگر را عریان کنند.

 

MbS-1068x826

علی خان مدعی است: ریاض و آنها «در تقسیم‌بندی رقابت‌های خود مهارت نشان داده‌اند، به‌ویژه زمانی که وضعیت در زمین به نقطه جوش رسیده است».رهبری عربستان سعودی تقسیم دوفاکتو یا قانونی یمن را فاجعه بار می داند. دلایل مختلفی وجود دارد، از جمله این واقعیت که ریاض معتقد نیست که بتواند در یک کشور مستقل در جنوب یمن که ممکن است در آینده دوباره ظهور کند، نفوذ کافی داشته باشد. با این حال، سیاستگذاران در ریاض ممکن است در موقعیتی قرار بگیرند که به موجب آن باید از جدایی در جنوب یمن نهایت استفاده را ببرند.سایر کارشناسان نیز با این تحلیل موافق هستند. کچیچیان به  تی آر تی گفت: « این فرضیه که یمن جنوبی در حال ظهور چالش‌هایی جدی برای ریاض ایجاد می‌کند؛ برای رهبران عربستان زنگ خطر را به صدا در آورده است.به باور این تحلیلگر، اما اگر چنین شکافی در یمن، چه رسمی و چه غیررسمی، ایجاد شود، ریاض احتمالا با دقت واکنش نشان خواهد داد تا از تشدید یا پیچیده شدن بی مورد تنش ها که می تواند علیه منافع امنیتی ژئوپلیتیکی عربستان سعودی نتیجه معکوس داشته باشد، اجتناب کند.الغاشیان گفت: «پیش‌بینی می‌کنم که نخبگان حاکم سعودی ارزیابی کنند که چگونه یک یمن جنوبی مستقل بر ثبات در مرز عربستان تأثیر می‌گذارد».برای عربستان سعودی مشخص شده که مایل است در برخورد با چه کسی عملگرا باشد. از همین رو بعید است به شورای انتقالی جنوب اجازه دهند تا قدرت بگیرد. بنابراین، اگر کشور یمن جنوبی تعریف شود، این بدان معناست که هر دو یمن تا سال‌های آینده در حوزه رقابت عربستان و امارات مدیریت خواهند شد.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع گوشی موبایل اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ اچ پی HP امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۲۳ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

نامه مدیرعامل شستا به قالیباف درباره اتفاقات روز گذشته مجلس

عربستان ۲۰۲۵؛ از میانجی گری میان ایران و آمریکا تا حل بحران اوکراین/ در عربستان انقلاب نخواهد شد، چون جوانان بن سلمان را دوست دارند/ پادشاهی سعودی مانند کره جنوبی مدرنیزه می‌شود

عکس/ استایل رسمی طناز طباطبایی با لباس دیپلمات و ساعت چند میلیونی

عکس/ رشیدی کوچی کارزار عدم ابلاغ قانون حجاب راه انداخت

عکس/ شب‌های روشن ماه رمضان بازار البلد عربستان

عکس/ شکل و شمایل سبزه میدان تهران ۹۳ سال پیش وقتی خاکی بود

عکس/ ساختمان هواپیمایی هما ۵۳ سال پیش از فراز آسمان

عکس/ استوری عاشقانه بهاره رهنما حسابی سوژه شد

عکس/ تیپ سیاه و سفید رابعه اسکویی با اشک مصنوعی

عکس/ شور و حال بازار ساغریسازان رشت ۱۱۳ سال پیش

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

شهرداری تهران: هیچ مجوزی برای تخریب ساختمان سینگر صادر نشده

سهمیه سوخت تغییری نخواهد کرد

عصبانیت شدید نتانیاهو از گزارش سازمان ملل درباره جنایات اسرائیل

اتحادیه اروپا: به برجام متعهد هستیم

درگاه پرداخت ریالی روی وبسایت قمار!

محمدرضا شریفی نیا کیست؟| بازیگر پرحاشیه و تأثیرگذار سینمای ایران

مرگ پرویز در ۷۰ سالگی

مهدی قایدی به شخص مورد علاقه‌اش رسید

صلح اوکراین تازه آغاز ماجراست!

عکس/ ویلا‌های لاکچری ۸۳ سال پیش در بابلسر

اینفوگرافی/ عواملی که سلامت روده‌ها را تهدید می‌کند

فیلم‌های سینمایی آخر هفته تلویزیون

قیمت برنج ایرانی به ۲۰۰ هزار تومان رسید

بهترین افطاری برای ماه رمضان

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس

افزایش ۲۵ درصدی قیمت بلیت قطار در آستانه نوروز

قیمت انواع دستگاه ماینر + جدول

پرسپولیس گرانترین و تراکتور ارزانترین بلیت در ایران

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

فیلم/ عذرخواهی مجری صداوسیما از شهرداری

دلیل افطار کردن با خرما در ماه رمضان چیست؟

چرا بعد از غذا خوردن میل به شیرینی داریم؟

با رقم فساد چای دبش چند هواپیما می‌شد خرید؟

برای پیشگیری از زوال عقل در پیری چه باید کرد؟

فیلم/ تمرین شنای سوئدی امام جماعت با نمازگزاران در مسجد

خوانندگی زنان با کدام قواعد فقهی و قانونی مغایرت دارد؟

عکس/ سلفی حسن روحانی و ابطحی در یک مراسم افطاری

قیمت هر سکه از ۸۰میلیون تومان عبور کرد

میوه شب عید تا ۱۵۰ درصد گران شد

اعلام جزییات و زمان حراج سکه ضرب ۱۴۰۳

طلای جهانی تغییر مسیر داد

عکس/ حمل تابوت رضاخان ۸۰ سال پیش روی توپ جنگی

شرط مهم برای عقبگرد قیمت دلار چیست؟

عکس/ خانواده تهرانی با فولکس قورباغه‌ای ۶۳ سال پیش در جاده چالوس

هیجان قیمت سکه فروکش خواهد کرد؟

عکس/ تیپ و چهرۀ جذاب یانگوم با کت و کیف چرم قرمز میلیون دلاری

عکس/ سید حسن خمینی به دیدار مهدی کروبی رفت

عکس/ نماز جماعت مسعود پزشکیان به همراه کارگران

عکس/ ساختمان‌های عجیب خیابان سپه در کرمانشاه ۸۳ سال پیش

عکس/ فرمان اجرای سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۴۰۵ از سوی پزشکیان

عکس/ چهره باورنکردنی نصرالله معین در ۲۰ سالگی بدون عینک

فیلم/ حافظ خوانی و تبریک نوروز سفیر کره جنوبی پای هفت سین

عکس/ استایل عجیب ترلان پروانه با کتونی‌های یغور و مینی بگ زنجیردار

عکس/ تمرین خواهران منصوریان در خانه کشتی

عکس/ حضور پزشکیان در شهرک صنعتی قرچک

عکس/ حال و هوای مردم تهران در اسفند ۲۳ سال پیش

عکسی متفاوت از فرودگاه مهرآباد و خیابان‌های اطراف ۶۴ سال پیش

عکس/ رودیگر و ورژن ترسناک شادی جنجالی علیرضا بیرانوند

عکس/ تیپ لاکچری مهرداد صدیقیان و علی اوجی روی فرش قرمز