عزیز نصیرزاده با «رکوردشکنی» راهی وزارت دفاع شد /سرنوشت وزرای دفاع ادوار مختلف زیر ذره بین + جدول

اقتصاد ۲۴- مجلسی‌ها روز گذشته تکلیف سکاندار وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح را روشن کردند تا امیر عزیز نصیرزاده با بیشترین رأی در میان وزرای پیشنهادی دولت پزشکیان و البته کل وزرا در ادوار چهارده گانه دولت ها، بر صندلی‌ای تکیه بزند که امیر محمدرضا آشتیانی طی سه سال گذشته سکانداری آن را عهده دار بود. پارلمان دوازدهم با ۲۸۱ رأی موافق، از ۲۸۸ رأی ماخوذه به نصیرزاده برای حضور در این جایگاه اعتماد کرد.

او امروز نیز راهی این وزارتخانه شد و صندلی مدیریت را تحویل گرفت. او در نخستین اظهاراتش از این جایگاه گفت؛ «ان‌شاءالله سیر پیشرفت‌های دفاعی با هدف بازدارندگی فعال با قدرت ادامه خواهد داشت و از سر ریز فناوری‌های دفاعی نیز برای حل گلوگاه‌هایی که در کشور وجود دارد استفاده خواهد شد.»

امیر نصیرزاده پیش از این به‌عنوان جانشین رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کرد. از جمله سوابق او، می‌توان به سمت‌هایی، چون وابسته نظامی جمهوری اسلامی ایران در ایتالیا، مدیریت جنگ الکترونیکی معاونت عملیات نهاجا، معاونت اطلاعات نیروی هوایی، معاونت طرح و برنامه نهاجا، معاونت هماهنگ‌کننده نیروی هوایی (رئیس ستاد نیروی هوایی ارتش) و جانشینی فرمانده نیروی هوایی ارتش، اشاره داشت.

قرعه به نام نصیرزاده افتاد

اما تا پیش از معرفی امیر عزیز نصیرزاده به عنوان وزیر پیشنهادی دفاع، چهره هایی، چون دریادار حبیب‌الله سیاری، دریادار شهرام ایرانی، سرتیپ پاسدار سیدمحمدی فرحی، سرتیپ امیرحاتمی و سرتیپ پاسدار قاسم تقی‌زاده از جمله اسامی بودند که نامشان در رسانه‌ها و محافل سیاسی به عنوان گزینه‌های احتمالی حضور در لیست پیشنهادی آقای رئیس جمهور دیده می‌شد. اما در نهایت قرعه به نام خلبان عزیز نصیرزاده، افتاد.

موافقان و مخالفان چه گفتند؟ نصیرزاده چه پاسخ داد؟

روز ۲۹ مردادماه، سومین روز بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی کابینه چهاردهم در صحن علنی مجلس، عزیز نصیرزاده زیر ذره بین نمایندگان رفت تا صلاحیت او برای تکیه بر صندلی مهم ساختمانِ وزارت دفاع مورد بررسی قرار گیرد.

در ابتدای دو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و کمیسیون صنایع و معادن با قرائت گزارش‌های خود مُهر تایید بر صلاحیت وزیر پیشنهادی زدند تا مجلس وارد نطق موافقان و مخالفان شود.

بیشتر بخوانید: اشتباه باورنکردنی در پوستر وزارت دفاع

یاسر سلیمانی، علی بابایی کارنامی، سید جلیل میرمحمدی میبدی و مهدی طغیانی ۴ نماینده مخالف با وزیر پیشنهادی بودند. این درحالی بود که سه سال قبل امیر قرایی آشتیانی بدون هیچ مخالفی توانسته بود رأی مجلس را بگیرد.

یاسر سلیمانی، نماینده بافت و رابر اولین نامی بود که از سوی هیات رئیسه اعلام شد و گرچه به عنوان مخالف پشت تریبون جایگاه ویژه رفت، اما هیچ گونه سخنی در جهت مخالفت با وزیر پیشنهادی دفاع بیان نکرد.

علی بابایی کارنامی، نماینده ساری و از مخالفان وزیر پیشنهادی وزارت دفاع و پشتیبانی هم مخالفت جدی نداشت و بیشتر انتظاراتش را مطرح کرد؛ ««مجلس نباید شانه خالی کند. مرکز پژوهش‌های مجلس برخی نکاتی دارد. از جمله اینکه وزارت دفاع و نیرو‌های مسلح وظیفه دفاعی و پشتیبانی دارد و باید بخش‌های اقتصادی و مردمی کردن آن را داشته باشد و باید از این ظرفیت مردمی شدن اقتصاد استفاده کند. بهتر بود بهره‌گیری از سازمان‌هایی نظیر شانگ‌های و بریکس مورد توجه قرار بگیرد، این نقد نیست، اما امیدوارم مورد توجه قرار گیرد.»

سید جلیل میرمحمدی میبدی، نماینده مردم تفت و میبد از دیگر مخالفان امیر عزیزنصیرزاده بود که گفت: «مهمترین حکم قانونی برای تقویت بنیه دفاعی و تقویت بازدارندگی کشور، اختصاص حداقل ۵ درصد از منابع بودجه عمومی و درآمد‌های اختصاصی به عنوان سهم تقویت بنیه دفاعی است؛ این اصلی‌ترین حکم است که می‌تواند به وزارت دفاع کمک کند تا همه منویات مورد نظرش را عملیاتی کند. از وزیر دفاع درخواست داریم تا توضیح دهد قرار است دولت و مجلس را چگونه پای کار بیاورد تا این سهم ۵ درصدی را در اختیار بگیرد. همچنین درخواست داریم تا در آمایش صنایع زیر مجموعه وزارت دفاع اقداماتی صورت بگیرد تا استان‌های میزبان این صنایع بتوانند از حضور آن‌ها بهره‌مند شوند.»

مهدی طغیانی، نماینده اصفهان نیز ضمن مخالفت با امیر نصیرزاده، با بیان اینکه در برنامه‌های وزیر پیشنهادی دفاع، مانند برنامه برخی دیگر از وزرا، از حیث توجه به صندوق‌های بازنشستگی، ایرادات جدی وجود دارد، بیان کرد: «اداره یکی از صنعتی‌ترین وزارتخانه‌های کشور با نگاه نیرو‌های مسلح، جز با بازآرایی ارتباط سازمان داخلی و بیرونی وزارتخانه، ممکن نیست. برنامه‌ای در وزارتخانه برای این موضوع طراحی شده، اما از جهت سازمانی جدی گرفته نمی‌شود و مدیران قصد دارند آن را داخل وزارتخانه محبوس کنند. این برنامه را در برنامه توزیع شده امیر نصیرزاده در کمیسیون ندیدم و از ایشان می‌خواهم در این خصوص توضیح دهند.»

رحیم زارع، فرهاد طهماسبی، ابراهیم نجفی و سلمان زارع، جزو نمایندگانی بودند که در موافقت با حضور امیر عزیز نصیرزاده در وزارت دفاع پشت تریبون مجلس رفتند.

رحیم زارع، نماینده آباده در مجلس، در موافقت با وزیر پیشنهادی دفاع گفت: «عصر الان عصر ابر رقابت است و جهان دارای پیچیدگی‌ها و نوسات و ابهام و دنیا با سرعت رو به پیشرفت است و این‌ها تحت تاثیر فناوری و تکنولوژی است. این پیشرفت‌ها در بعد زمان غیر ممکن است. آقای نصیرزاده در هر سمت و مسئولیتی توانمندی‌های خود را در ارتقای بنیه دفاعی به کار بستند و همواره موفق‌ترین فرمانده بوده اند. ایشان دارای تفکری راهبردی هستند و در سطوح علمی نیز عملکرد چشمگیری داشته‌اند. راه اندازی صنعت قطعه سازی در نیروی هوایی نشان دهنده اعتقاد ایشان به نخبگان و دانشمندان کشور است.»

فرهاد طهماسبی، نماینده نی‌ریز و از موافقان وزیر پیشنهادی وزارت دفاع بیان کرد: «متناسب سازی حقوق بازنشستگان لشکری، ایجاد بیمه نوین نیرو‌های مسلح، توسعه نظام حمایتی جامع از نیرو‌های مسلح مانند ارائه خدمات بالینی در منزل، هدفمند کردن کمک‌های حمایتی، معیشتی و درمانی برای رزمندگان و ایثارگران و توانمندسازی ایثارگران و بازنشستگان از دیگر برنامه‌های ایشان است.»

سلمان زارع، نماینده لاهیجان نیز با دفاع از برنامه وزیر پیشنهادی دفاع، خاطر نشان کرد: «ایشان موفق‌ترین فرمانده نیروی ارتش ایران است. طراحی و تولید قطعه‌های هواپیما‌های جنگی و مسافربری، از جمله کار‌های حائز اهمیت ایشان بوده است. از شما نمایندگان عزیز می‌خواهم با رای قاطع با انتصاب این فرمانده دلاور به افتخارات ما در کشور افزوده شود.»

ابراهیم نجفی، نماینده آستانه اشرفیه در مجلس با موافقت با برنامه وزیر پیشنهادی دفاع گفته بود: «تجربه کاری و برنامه وزیر پیشنهادی دفاع در شرایطی که افول تدریجی آمریکا در نظام بین‌الملل تداوم یافته، نقش آفرینی قدرت‌های منطقه رو به تغییر است و معادلات نظم امنیتی منطقه به ویژه بعد از عملیات طوفان الاقصی و وعده صادق دستخوش تغییر شده، بسیار کارآمد است.»

بعد از به پایان رسیدن نطق مخالفان و موافقان وزیر پیشنهادی دفاع، نوبت به وزیر پیشنهادی پزشکیان رسید تا با قرار گرفتن در پشت تریبون، از برنامه‌های خود دفاع کند. امیرنصیرزاده در نطق دفاعیه از خود در صحن مجلس با تشکر از اعتماد پزشکیان و حمایت مجموعه نیرو‌های مسلح به ویژه رئیس ستاد کل، و همچنین نمایندگان موافق و مخالف، گفت که از همه نظرات استفاده خواهم کرد.

وی در تحلیلی از محیط پیرامونی کشور، گفت: «در حال حاضر شرایط منطقه و جهان در حوزه‌های مختلف قدرت به ویژه حوزه امنیت و دفاع به گونه‌ای است که تغییرات محیطی به سرعت صورت می‌گیرد.»

وی همچنین بیان کرد: «جهت تامین نیازمندی‌های نیرو‌های مسلح و تحقق سیاست‌های رئیس جمهور محترم ضمن انجام هماهنگی‌های لازم با ستاد کل و سازمان‌های تابعه در نیرو‌های مسلح از کلیه ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه دانشگاهی و علمی کشور بهره خواهیم بود.»

جوانترین و مسن‌ترین وزیر دفاع ادوار مختلف

امیر عزیز نصیرزاده، شانزدهمین وزیر دفاعی است که از ابتدای انقلاب تا به امروز عهده دار این مسئولیت شده است. او با ۶۰ سال سن در زمان پذیرش این مسئولیت، جزو وزرای دفاعی است که در رده سنی بالا قرا رمی گیرد.

محمد فروزنده که در دولت دوم هاشمی رفسنجانی جایگزین اکبر ترکان شده بود در زمان انتصاب، ۳۳ سال سن داشت و جوانترین وزیر دفاع در ادوار مختلف بوده است. البته مرحوم اکبر ترکان نیز در لیست وزرای جوان قرار داشته و در زمان وزارت خود ۳۷ سال سن داشت.

آخرین وزیر دفاع امیر محمدرضا قرایی آشتیانی، بود که ۳ سال در دولت رئیسی مسئولیت این وزارتخانه را عهده دار بود. او با ۶۱ سال سن در زمان انتصاب، مسن‌ترین وزیر دفاع ایران تا به امروز است.

بیشتر بخوانید: واکنش وزارت دفاع به قرار دادن نام سپاه در فهرست سازمان‌های تروریستی

سرنوشت وزرای دفاع سابق

با تکیه نصیرزاده بر کرسی ریاست وزارت دفاع، تاکنون ۱۶ چهره نظامی سکاندار این وزارتخانه بوده اند. مصطفی چمران، سرلشکر جواد فکوری و سرلشکر موسی نامجو، سه وزیر دفاعی بوده اند که به شهادت رسیده‌اند.

همچنین دولت موقت سه وزیر دفاع را به خود دیده بود، احمد مدنی، محمدتقی ریاحی و مصطفی چمران، سه وزیر دفاع دولت موقت مهدی بازرگان هستند.

احمد مدنی، نخستین وزیر دفاع، تنها دو ماه به عنوان وزیر دفاع، فعالیت کرد و پس از آن به عنوان استاندار خوزستان منصوب شد. پس از او محمدتقی ریاحی، نیز نزدیک به یکسال وزیر دفاع بود و سپس از این سمت استغفا کرد. پس از ریاحی نیز مصطفی چمران به مدت یک سال این مسئولیت را عهده دار بود.

* در جدول زیر اسامی وزرای دفاع و سوابق آنان آمده است؛