ابزارهای بازار پولی و مالی چیست؟/ با انواع و ویژگی‌های آن آشنا شوید

اقتصاد۲۴- شیوا سپهری: آیا می‌دانستید که می‌توانید در اوراق بهادار کوتاه‌مدت سرمایه‌گذاری کنید و سرمایه راکد خود را به دارایی‌های مفید تبدیل و از آن سود کسب کنید؟ بازار پول این امکان را برای شما فراهم می‌کند. شما می‌توانید در چندین ابزار بازار پول سرمایه‌گذاری کنید که به راحتی قابل بدل شدن به نقدینگی هستند.

بازار پولی و مالی چیست؟

بازار پول بازاری مالی است که در آن دارایی‌های مالی کوتاه‌مدت با دوره سررسید یک سال یا کمتر معامله می‌شوند. این بازار با ابزارهای مالی بسیار نقدشونده و کم‌ریسک سروکار دارد که در بورس‌های اوراق بهادار معامله می‌شوند.

بیشتر بخوانید: نرخ بازگشت سرمایه چیست؟+ فرمول محاسبه

هدف اصلی بازار پول ارائه تأمین مالی کوتاه‌مدت به وام‌گیرندگان مانند سرمایه‌گذاران خصوصی، دولت‌ها و مردم است. این بازار بخش مهمی از اقتصاد است که جریان بهینه وجوه بین کسانی که منابع اضافی دارند و کسانی که به تأمین مالی نیاز دارند را تشویق می‌کند.

ابزارهای بازار پول

به گزارش اقتصاد۲۴ ابزارهای بازار پول قراردادهای مالی هستند که در بازار پول برای دوره‌های کمتر از یک سال معامله می‌شوند. مؤسسات ارائه‌دهنده این ابزارها به سرمایه‌گذاران شامل بانک‌های تجاری، شرکت‌ها، دولت‌ها و مؤسسات مالی غیربانکی هستند.

انواع ابزارهای بازار پول چیست؟

انواع مختلفی از ابزارهای بازار پول وجود دارند که بازدهی پایداری برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال گزینه‌های سرمایه‌گذاری کم‌ریسک هستند، ارائه می‌دهند. برخی از ابزارهای رایج بازار پول به شرح زیر تعریف شده‌اند:

گواهی سپرده (CD)

این گواهی‌ها مستقیماً توسط یک بانک تجاری با نرخ تخفیف‌دار صادر می‌شوند و مدت زمان آن‌ها معمولاً بین هفت روز تا یک سال است. گواهی‌های سپرده به‌طور مشابه با سپرده‌های ثابت بانکی عمل می‌کنند، به‌جز این که قدرت مذاکره بالاتر و نقدینگی بیشتری دارند.

گواهی‌های سپرده توسط بانک معرفی می‌شوند و به یک گزینه محبوب سرمایه‌گذاری برای افرادی است که به دنبال دارایی‌های کوتاه‌مدت هستند. زیرا هیچ ریسکی ندارند و نرخ بهره‌ای بیشتر از سپرده‌های ثابت ارائه می‌دهند.

اوراق خزانه

این اسناد توسط دولت‌ها زمانی که به تأمین مالی نیاز دارد، صادر می‌شوند. این اوراق بهادار با ارزش تخفیف‌دار صادر و در بازارهای اولیه و ثانویه معامله می‌شوند. از آنجا که اوراق خزانه توسط دولت پشتیبانی می‌شود، ریسک مرتبط با آن‌ها ناچیز است.

اوراق تجاری

این یک ابزار بازار پول بدون ضمانت است که توسط شرکت‌های بزرگ به عنوان سفته صادر می‌شود. دوره سررسید این اوراق کمتر از یک سال است، بنابراین نرخ بهره آن نسبت به سایر اوراق بدهی بسیار پایین‌تر است.

این ابزار بازار پول به وام‌گیرندگان امکان می‌دهد تا از طریق جمع‌آوری سرمایه مستقیم از بازار، به تأمین مالی کوتاه‌مدت دست یابند.

قرارداد بازخرید یا رپو

رپو توافق‌نامه‌های رسمی بین دو طرف هستند که در آن صادرکننده تضمین می‌کند که در آینده اوراق بهادار را بازخرید خواهد کرد. این معاملات تنها بین دو طرفی که توسط بانک مرکزی تأیید شده‌اند، می‌تواند انجام شود، زیرا توافق‌نامه‌های بازخرید معمولاً شامل معاملات اوراق بهادار دولتی می‌شود. تاریخ خرید و نرخ بهره از پیش تعیین شده است.

اسناد تضمین شده بانکی

اسناد تضمین شده بانکی یک سند مالی است که توسط بانک‌های تجاری صادر می‌شود و پرداخت آتی را به وام‌دهنده تضمین می‌کند. این سند شرایط بازپرداخت را به وضوح مشخص می‌کند، از جمله تاریخ بازپرداخت و مبلغی که باید بازپرداخت شود. دوره سررسید این ابزار امن و قابل اعتماد معمولاً بین ۳۰ تا ۱۸۰ روز است.

چرا ابزارهای بازار پول مهم هستند؟

وجود و عملکرد بازار پول برای عملکرد بدون مشکل اقتصاد بسیار حیاتی است. ابزارهای بازار پول به دولت، شرکت‌ها و مؤسسات مالی کمک می‌کنند تا برای نیازهای فوری خود بدهی‌های کوتاه‌مدت تأمین کنند. 

این ابزارهای مالی ایمن، نقدشونده و کوتاه‌مدت در محیطی تحت نظارت فعالیت می‌کنند؛ به همین دلیل، گزینه محبوبی برای افرادی است که به دنبال سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار امن کوتاه‌مدت هستند.