اقتصاد۲۴-«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در سخنرانی آغازین خود در نشست فصلی شورای حکام آژانس که امروز آغاز شده و تا جمعه ادامه دارد، ادعاهایی رادرباره برنامه صلحآمیز هستهای ایران مطرح کرد.
گروسی با اشاره به گزارش فصلی خود درباره برنامه هستهای ایران، درباره میزان تولیدات اورانیوم غنیشده ایران گفت: ذخایر اورانیوم ایران تا خلوص ۲۰ درصد و ۶۰ درصد همچنان رو به افزایش است و ایران تعداد آبشارهایی را که برای تولید «یواف۶» (UF ۶) استفاده میکند، افزایش داده است. سه سال و نیم از زمانی که ایران اجرای تعهدات هستهای خود ذیل برجام، از جمله اجرای پروتکل الحاقی را متوقف کرده و بنابراین، سه سال و نیم از زمانی که آژانس دسترسی تکمیلی در ایران داشته، گذشته است.
مدیرکل آژانس درباره توافق انپیتی میان آژانس و ایران مدعی شد: هیچ پیشرفتی در حلوفصل مسائل پادمانی باقیمانده حاصل نشده است. آژانس تداوم اشراف خود درباره تولید سانتریفیوژها و موجودی آنها، روتورها و بیلوزها، آب سنگین و کنسانتره سنگ اورانیوم در ایران را از دست داده است. ایران میگوید تمامی مواد، فعالیتها و محلهای هستهای ضروری را ذیل توافق انپیتی با آژانس اعلام کرده است.
گروسی با ادعای اینکه «اگرچه، این اظهارات با ذرات اورانیوم با منشا انسانی که از سوی آژانس در محلهای اعلامنشده در ایران یافته شده است، مغایرت دارد»، گفت که «آژانس نیاز دارد محل (یا محلهای) فعلی مواد هستهای یا تجهیزات آلودهای را که به کار رفتهاند، بیابد».
او در ادامه گفت: ایران که اعلام کرده است اجرای کد اصلاحی ۳.۱ را به تعلیق درآورده، هنوز این وظیفه قانونی خود را اجرا نمیکند. این مسائل پادمانی باقیمانده از تعهدات ایران ذیل توافق جامع پادمانی آن نشات میگیرند و باید برای آژانس حلوفصل شوند تا بتواند تضمین بدهد که برنامه هستهای ایران، منحصرا، صلحآمیز است.
گروسی درباره توافق پادمانی نیز گفت: این مسائل پادمانی باقیمانده از تعهدات ایران ذیل توافق جامع پادمانی آن نشات میگیرند و باید برای آژانس حلوفصل شوند تا بتواند تضمین بدهد که برنامه هستهای ایران، منحصرا، صلحآمیز است.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنین درباره اجرایی شدن بیانیه مشترک آژانس و ایران گفت: هیچ پیشرفتی در ۱۵ ماه گذشته در زمینه اجرایی شدن بیانیه مشترک چهارم مارس ۲۰۲۳ حاصل نشده است. من از ایران میخواهم بیانیه مشترک را با به کار بستن جدی پیشنهادات مشخص آژانس بیانیه مشترک اجرایی کند.
بیشتر بخوانید:اولین اقدام پزشکیان برای لغو تحریمهای ایران
او درباره تعامل با «مسعود پزشکیان» رئیسجمهور جدید ایران گفت: پس از انتخابات در ایران، من با رئیسجمهور پزشکیان تبادل پیام کرده و آمادگیام را برای دیدار با او در تهران به منظور ازسرگیری گفتگوها و همکاری میان آژانس و ایران ابراز کردم. او موافقت کرد که در موقعیتی مناسب دیدار کنیم.
گروسی با درخواست انجام گرفتن هرچه سریعتر این دیدار گفت: من از ایران میخواهم این دیدار را در آیندهای نهچندان دور ترتیب بدهد تا بتوانیم گفتگوهای سازندهای داشته باشیم که به سرعت، به نتایجی واقعی منجر شود.
مدیرکل آژانس در بخش دیگری از سخنرانی امروز خود، به سفر اخیر خود به اوکراین و دیدار با «ولودیمیر زلنسکی» رئیسجمهور اوکراین اشاره کرد و گفت: من با رئیسجمهور اوکراین دیدار و درباره تقویت ایمنی هستهای در اوکراین گفتگو کردیم. ما موضع کنشگرانهتری درباره نظارت بر پستهای الکتریکی حیاتی اوکراین اتخاذ میکنیم که برای ایمنی نیروگاههای هستهای آن ضروری است.
او درباره بازدید از نیروگاه اتمی زاپوریژیا گفت: وضعیت در نیروگاه اتمی زاپوریژیا همچنان پرمخاطره است. انفجارهای مدام، حملات پهپادی، تیراندازیها، اخلال مکرر در تامین خارجی انرژی در میان دیگر چالشهای موجود، خطر یک سانحه هستهای را افزایش میدهد.
گروسی افزود: در ۱۱ اوت، در یکی از برجهای خنککننده این نیروگاه آتشسوزی رخ داد که من و تیمم در این سفر آن را بازرسی کردیم. آسیب وارده ممکن است مستلزم تخریب این برح باشد.
مدیرکل آژانس توضیح داد: این برجهای خنککننده در حال حاضر که شش رآکتور نیروگاه اتمی زاپوریژیا در حالت «خاموشی سرد» قرار دارند، به عنوانی بخش از سازوکار خنککننده مورد نیاز نیستند. طبق توصیه آژانس، بدیهی است که هیچ رآکتوری تا زمانی که این درگیری ایمنی و امنیت هستهای این نیروگاه را به خطر میاندازد، راهاندازی مجدد نخواه شد.