اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: سوسن تسلیمی بازیگر و کارگردان برجسته ایرانی است که به دلیل تواناییاش در بازیهای قوی و تاثیرگذار، به یکی از چهرههای ماندگار سینمای ایران تبدیل شده است. او بیشتر در دهه ۶۰ فعال بود و سپس به سوئد مهاجرت کرد. تسلیمی به دلیل مهارتهای بالای بازیگری و عمق بخشیدن به شخصیتها، تحسین منتقدان و مخاطبان را برانگیخت.
سوسن تسلیمی ۱۸ بهمن ۱۳۲۸ در رشت متولد شد. پدرش خسرو تسلیمی مدیر تولید و تهیه کننده، مادرش منیره آخوندنیا بازیگر و برادرش سیروس تسلیمی بازیگر و هر سه از چهرههای عرصه فیلم و تئاتر هستند. سوسن تسلیمی تابعیت ایرانی – سوئدی دارد و در حال حاضر ساکن سوئد است. سوسن تسلیمی دارای مدرک لیسانس در رشته تئاتر از دانشگاه تهران در سال ۱۳۵۲ است. سوسن تسلیمی سالها پیش با داریوش فرهنگ، بازیگر و کارگردان موفق تلویزیون ازدواج کرد و از او صاحب یک دختر به نام توکا شد. این بازیگر پس از چند سال، از داریوش فرهنگ طلاق گرفت. گفته میشود دلیل طلاق این دو، تصمیم سوسن برای مهاجرت بوده است.
سوسن تسلیمی در سال ۱۳۵۰ وارد گروه حرفهای تئاتر میشود و بازیگری تئاتر را در این گروه به رهبری آربی آوانسیان میآموزد. سپس وارد رشته تئاتر در دانشگاه هنرهای زیبای تهران میشود و در سال ۱۳۵۲ از این رشته فارغ التحصیل میشود.
سوسن تسلیمی بیشتر در آثار بهرام بیضایی هنرنمایی میکند و به عنوان بازیگر اصلی در فیلمهای او ظاهر میشود. اولین اثر سینمایی که در آن ایفای نقش کرد فیلم چریکه تارا بود که کارگردانی آن را بهرام بیضایی برعهده داشت. این فیلم در سال ۱۳۵۷ و همزمان با حوادثی که منجر به انقلاب شد تولید میشود و به همین علت نیمه تمام میماند و در سال ۱۳۶۰ تکمیل میشود. چریکه تارا اولین فیلم تاریخ سینمای ایران بود که موفق به شرکت در جشنواره فیلم کن فرانسه شد. سوسن تسلیمی در این فیلم در نقش یک زن مقتدر بازی درخشانی داشت و در جشنواره سن سباستین مورد تقدیر قرار گرفت. با متوقف شدن چریکه تارا سوسن تسلیمی نیز برای مردم ناشناس باقی میماند.
او در سریال معروف سربداران به کارگردانی محمد علی نجفی بازی میکند و با بازی بینظیرش در این سریال میدرخشد و به چهرهای معروف تبدیل میشود. او در سال ۱۳۵۰ در تله تئاتر روسپی بزرگوار و در سال ۱۳۵۲ در حلقه جادو که از کارهای تلویزیونی ایشان بود بازی میکند. او در سریال سربداران در نقش فاطمه بازی کرد و یک چهره مقتدر و فعال از یک زن را به تصویر کشید به طوری که در تاریخ بازیگری ایران و جهان بیسابقه بود.
سوسن تسلیمی در سال ۱۳۶۴ در فیلم مادیان با کارگردانی علی ژکان بازی کرد. این فیلم موفق تحسین منتقدان را در پی داشت. او در سال بعد در فیلم طلسم ساخته داریوش فرهنگ ایفای نقش کرد. او در این فیلم که بر اساس نمایشنامه قلعه کولاک نوشته بهرام بیضایی بود در نقش یک زن مطیع و آرام بازی متفاوتی از خود ارائه میدهد. این فیلم در پنج رشته در پنجمین جشنواره فیلم فجر نامزد شد و یکی از آثار مهم داریوش فرهنگ بود.
او اولین فیلمی که کارگردانی کرد فیلم «خانه شیطان» بود که در جشنواره فیلم گوتنبرگ به عنوان فیلم افتتاحیه به نمایش درآمد و بعد از آن بیشتر به کارگردانی پرداخت. او سه فیلم سریالی برای تلویزیون سوئد کارگردانی کرد که یکی از آنهاکه فیلم یک ساعتهای به نام «عشق، عشق، عشق» که در مورد زندگی یک مادر و دختر سوئدی است بسیار مورد استقبال مردم قرار گرفت. سپس فیلم چهار ساعته «بازداشتگاه» را کارگردانی کرد. او همچنین در طول این مدت علاوه بر کارگردانی فیلم چندین نمایش نامه تئاتر را نیز کارگردانی کرد که «مدیرعامل» از جدیدترین کارهای او در زمینه تئاتر است.
او در سال ۱۳۶۶ به کشور سوئد مهاجرت کرد. اولین فیلمی که در سوئد بازی کرد فیلم «مرز» به کارگردانی رضا پارسا بود. در سال ۱۳۷۰ اولین تئاتر خود در سوئد به نام «مدآ» که کارگردانی و نوشتن متن و بازی آن همه به عهده خود او بود را به روی صحنه برد که این نمایشنامه در واقع از آثار کلاسیک یونان اقتباس شده بود و خود با کمک ماسکهای مختلف آن را بازی کرد. پیش از این کار در تئاتری به نام «آنگرد» بازی کرده بود.
از سال ۱۹۹۹ میلادی تا ۲۰۰۲ میلادی جزو هیئت مدیره انیستیتوی فیلم سوئد که مهمترین مرکز تصمیم گیرنده فیلم سوئد است بود و هم اکنون در وزارت فرهنگ سوئد از اعضای هیئت مشاورین تئاتر است. همچنین تدریس بازیگری نیز از فعالیتهای او در سوئد است. او نمایشنامههای زیادی در سرتاسر سوئد اجرا کردهاست که اکثر آنها به زبان سوئدی اجرا شدهاند. او از سال ۱۹۹۹ میلادی دیگر در تئاتر بازی نکرد.
• سوسن تسلیمی در حالی که در کشور سوئد به کار بازیگری و کارگردانی در سینما و تئاتر مشغول بوده، در این کشور در سال ۲۰۰۲ جایزه شخصیت ممتاز هنری و فرهنگی را از آن خود کرد.
• از دیگر افتخارات تسلیمی، کسب جایزه سلستینا در سال ۱۹۹۵ به دلیل فیلم ریکس تیاترین است.
• کسب جایزه بهترین بازیگر در سال ۱۹۹۹ برای نمایش مدهآ نیز از دیگر افتخارات سوسن تسلیمی به شمار میآید.
فیلمهای سینمایی
• فیلم چریکه تارا در سال ۱۳۵۷ با کارگردانی بهرام بیضایی در نقش تارا
• فیلم سینمایی یزدگرد در سال ۱۳۶۱ با کارگردانی بهرام بیضایی در نقش زن آسیابان
• فیلم سینمایی مادیان در سال ۱۳۶۴ با کارگردانی علی ژاکیان در نقش رضوانه
• فیلم باشو غریبه کوچک در سال ۱۳۶۴ با کارگردانی بهرام بیضایی در نقش نایی جان
• فیلم سینمایی طلسم در سال ۱۳۶۵ با کارگردانی داریوش فرهنگ در نقش عروس مرده
• فیلم سینمایی شاید وقتی دیگر در سال ۱۳۶۶ با کارگردانی بهرام بیضایی در نقشهای کیان، ویدا و مادر
آثار کارگردانی سوسن تسلیمی
• فیلم حادثه قریب الوقوع در کشور سوئد
• فیلم تلویزیونی عشق، عشق، عشق
• فیلم تلویزیونی بازداشتگاه
• دنیای یک هرزه (در کشور سوئد)
• خانه جهنمی
سریالها
• سریال سربداران در سال ۱۳۶۳ با کارگردانی محمد علی نجفی در نقش فاطمه
• روسپی بزرگوارد در سال ۱۳۵۲ نویسنده: ژان پل سارتر
• حلقه جادو در سال ۱۳۵۲ برای کودک و نوجوان
• لیست فعالیتههای سوسن تسلیمی در تئاتر
• کارگردانی، نویسندگی و بازی تئاتر مده آ در سال ۱۳۷۰ در سوئد با اقتباس از اساطیر یونانی
• زیر زمین
• دایره گچی قفقازی نویسنده: برتولت برشت
• خواهر من باغی است با حصار نویسنده:تنسی ویلیامز
• زنده بگور نویسنده: صادق هدایت
• پیرمرد مضحک نویسنده: تادئوش روژهویچ
• سواری درآمد… نویسنده: مهین تجدد
• خلوت خفتگان نویسنده: پیتر گیل
• عروسی خون نویسنده: فدریکو گارسیا لورکا
• داستانی نه تازه نویسنده: مهدی هاشمی
• کالیگولا نویسنده: آلبر کامو
• ایولف کوچک نویسنده: هنریک ایبسن
• انسان و حیوان و تقوا نویسنده: لوئیجی پیراندلو
• نامههایی از من به خانوادهام نویسنده: رضا قاسمی
• باغ آلبالو نویسنده: آنتون چخوف
• ترس و نکبت رایش سوم نویسنده: برتولت برشت
• شهر کوچک ما نویسنده: تورنتون وایلدر
• روسپی بزرگوار نویسنده: ژان پل سارتر
• وای بر مغلوب نویسنده: غلامحسین ساعدی
• با خشم به یادآور نویسنده: جان آزبرن
• چشماندازی از پل نویسنده: آرتور میلر
• امشب از خود میسازیم نویسنده: لوئیجی پیراندلو