تاریخ انتشار: ۲۲:۳۹ - ۲۶ آذر ۱۴۰۳
اقتصاد۲۴ گزارش می‌دهد؛

شاپور اردشیر (شاپور اول) کیست؟/درباره دومین پادشاه ساسانی چه می‌دانیم؟

شاپور اول ساسانی، دومین پادشاه از سلسله ساسانی بود که در هنگام حیات پدرش اردشیر اول، به جانشینی او برگزیده شد. اردشیر به دلیل بیماری از سلطنت کناره گرفت و پسرش شاپور اول را جانشین خود کرد. او در زمان شاهنشاهی پدر، در مقام نائب‌السلطنه ایران، در نبرد‌های زیادی شرکت کرد و جایگاه والایی را نزد اردشیر اول پیدا کرد.

شاپور اردشیر (شاپور اول) که بود؟/درباره دومین پادشاه ساسانی چه می‌دانیم؟

اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: شاپور اردشیر، که معمولاً به نام شاپور اول ساسانی شناخته می‌شود، یکی از برجسته‌ترین شاهان سلسله ساسانی بود که از سال ۲۴۰ میلادی تا ۲۷۰ میلادی بر ایران حکومت کرد. او فرزند اردشیر بابکان، بنیان‌گذار سلسله ساسانی، بود و نقش مهمی در گسترش و تحکیم این امپراتوری ایفا کرد. شاپور اول به دلیل موفقیت‌های نظامی، اقدامات عمرانی و حمایت از فرهنگ و ادیان مختلف، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شاهان تاریخ ایران شناخته می‌شود.

زندگینامه شاپور اول

در منابع تاریخی، چنین آمده است که اردشیر اول ساسانی دستور داد همسرش را به قتل برسانند و وزیر او «تنسر» وقتی دانست همسر اردشیر حامله است، دستور داد او را به جایی دور دست ببرند و نگه دارند تا فرزند او متولد شود. تنسر، وزیری عاقل و سیاستمدار بود و می‌دانست که اردشیر یک روز پشیمان می‌شود و آنها را امان نمی‌دهد. شاپور تا سن ۱۵ سالگی بی‌خبر از پدرش زندگی کرد. در سن ۱۵ سالگی در مسابقه چوگانی که در قصر اردشیر، بین جوانان ترتیب داده شده بود، شرکت کرده و تمام هم‌سن و سال‌های خود را شکست داد. اردشیر در آن زمان آرزو کرد کاش چنین پسری داشت. تنسر موقعیت را مغتنم شمرد و به اردشیر مژده داد که او شاپور فرزند اردشیر است.

به سلطنت رسیدن شاپور اول

شاپور اول ساسانی، دومین پادشاه از سلسله ساسانی بود که در هنگام حیات پدرش اردشیر اول، به جانشینی او برگزیده شد. اردشیر به دلیل بیماری از سلطنت کناره گرفت و پسرش شاپور اول را جانشین خود کرد. او در زمان شاهنشاهی پدر، در مقام نائب‌السلطنه ایران، در نبرد‌های زیادی شرکت کرد و جایگاه والایی را نزد اردشیر اول پیدا کرد. شاپور اول ساسانی به دست پدرش اردشیر اول، تاج شاهی را بر سر گذاشت و زمام امور را در دست گرفت. او در زمان پادشاهی خود با دعوت مانی به دین جدید روبه‌رو شد. شاپور اول که در حکومت‌داری، از شیوه تسامح دینی استفاده می‌کرد، از مانی حمایت کرد و برای وحدت حکومت خود از آموزه‌های او بهره گرفت. شاپور اول توانایی اداره امور مذهبی کشور را نداشت و اداره این امور را به یک روحانی زرتشتی به نام «کرتیر» سپرد. کرتیر قوانین جدیدی برای دولت ساسانی به تصویب رساند و در دوره چندین پادشاه ساسانی آنها را به اجرا گذاشت.


بیشتر بخوانید: اورمزد شاپور (هرمز اول) کیست و درباره سومین پادشاه ساسانی چه می‌‎دانیم؟


شاپور ساسانی در دوره سلطنت خود بر ایران، سه بار با سپاه روم جنگید. او دو جنگ را با رومیان پشت سر گذاشت و در جنگ سوم، روم را به‌سختی شکست داد. از پیامد‌های جنگ ایران و روم، تصرف ارمنستان بود. به دست آوردن ارمنستان، شکست بزرگی را به روم تحمیل کرد. شاپور اول ساسانی، موفق به شکست والریانوس در سال ۲۵۴ میلادی شد. شاپور در دوره سلطنت خود، برای گسترش قلمرو ساسانیان، تلاش بسیار کرد. او چندین بار با رومیان وارد جنگ شد و هر بار توانست آنها را شکست دهد. 

شاپور اردشیر (شاپور اول) که بود؟/درباره دومین پادشاه ساسانی چه می‌دانیم؟

شاپور در جنگ با روم، ارمنستان را تصرف کرد. در دوره دوم جنگ‌های ایران و روم که از سال ۲۵۲ تا ۲۵۳ میلادی به طول انجامید، شکست سنگینی به امپراتوری روم وارد کرد و در جنگ بریلیسوس، ارتش روم را شکست داد. دور سوم جنگ‌های ایران و روم، ایرانیان انطاکیه را تصرف کردند. رومی‌ها از تصرفات ایرانیان خشمگین شدند و به مرز‌های ایران تاختند. در این لشکرکشی والریانوس نیز حضور داشت که شکست سختی خورد و اسیر سپاه ساسانیان و تسلیم شاپور اول ساسانی شد.

نقش برجسته شاپور اول

در طی پادشاهی شاپور اول ساسانی، سه پادشاه از روم به ایران حمله کردند و هر سه شکست خوردند. گوردیانوس در حمله به ایران کشته شد؛ فیلیپ عرب شاه دیگر روم، شکست خورد و به شاپور اول تسلیم شد و والرین نیز در سال ۲۶۰ میلادی با داشتن سپاهیان بسیار در جنگ با نیرو‌های نظامی شاپور شکست خورد و با تمامی سپاهیان خود اسیر شد. شاپور اول ساسانی دستور داد که سنگ‌تراشان نقش برجسته‌های مختلفی از او در سراسر امپراتوری حجاری کنند و شرح این پیروزی‌ها را حجاری کنند. سنگ‌نگاره‌ها بر سر شاه‌راه‌ها و گذرگاه‌های اصلی کنده شدند. در این آثار، رویداد‌های تاریخی عصر شاپور اول به وضوح قابل‌مشاهده است. او وقایع بزرگ تاریخ عصر خود را روی صخره‌ها حک کرد تا فتوحات او در یاد‌ها بمانند و آیندگان از آن استفاده کنند. نقش برجسته‌های شاپور اول، عبارت‌اند از پیروزی شاپور بر روم، دیهیم ستانی اهورامزدا، نقش برجسته پیروزی شاپور اول و رومی‌ها، نقش برجسته سوم شاپور اول و رومی‌ها و نقش برجسته شاپور اول و امپراطور‌های رومی.

مرگ شاپور اول

شاپور اول بر اثر بیماری در شهر بیشاپور درگذشت و احتمال داده می‌شود مرگ او در ۲۷ می‌مصادف با سی‌ویکمین دوره حکومت او باشد و پس از او پسرش هرمزد اردشیر جانشینی را از آن خود ساخت. در این خصوص کتب قبطی مانویان بیان می‌کند که او در اثر بیماری و در شهر بیشابور جان خود را از دست داده است.

میراث شاپور اول

شاپور اول امپراتوری پایدار و پررونقی را تا زمان مرگش حفظ کرد. دوران حکومت او توسط بیشتر نویسندگان باستان به‌عنوان نمونه‌ای از حکومت یک شاه نجیب و جنگاور بزرگ تحسین شده است. او در کنار شاپور دوم، قباد اول و خسرو انوشیروان به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین پادشاهان ساسانی شناخته می‌شود. یکی از بزرگ‌ترین آثار هنری دوره ساسانی، مجسمه شاپور اول است که ارتفاع آن ۶.۷ متر بوده و از یک ستون استالاگمیت در غاری که به غار شاپور معروف است در استان فارس تراشیده شده است. افسانه‌ها می‌گویند که این غار همچنین مقبره شاپور اول را در خود دارد، اما این موضوع هرگز تأیید نشده است.

این مجسمه با دقت و ظرافتی چشمگیر تراشیده شده و احتمالاً در زمان‌های باستان با جواهرات نیز تزئین شده بود؛ این شاهکار هنری به‌قدری با دقت ساخته شده که حتی در وضعیت کنونی‌اش نیز تصویر شاه بزرگ را همچنان به شکل تأثیرگذاری به نمایش می‌گذارد و نمایی از عظمت باستانی ایران و نمادی همیشگی برای امیدواری به آیندۀ این سرزمین باشکوه است.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت میوه در میادین تره بار امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت سکه و طلا امروز دوشنبه ۲۲ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت خودرو‌های شرکت کیا در بازار ایران + جدول

قیمت سکه و طلا امروز یکشنبه ۲۱ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز دوشنبه ۲۲ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت All-in-One اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

قیمت دلار و یورو امروز دوشنبه ۲۲ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز یکشنبه ۲۱ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز یکشنبه ۲۱ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ استوری باشگاه پرسپولیس برای کارتال

عکس/ جمعی از وزرا و درباریان ناصرالدین شاه در مهمانی خانۀ صدراعظم

عکس/ قیمت دلار ۱۳ سال پیش ۱۴۰۰ تومان!

عکس/ اعلام شرایط فروش خودرو کرمان موتور A۵

عکس/ قاب عاشقانه ساعد سهیلی و گلوریا هاردی در جشنواره

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

فیلم/ نخستین مصاحبه فرزند سید حسن نصرالله در صداوسیما

عکس/ تصویری دیده نشده از قهرمان بزرگ و ستاره سینما

عکس/ تصویری از مصطفی خامنه‌ای در راهپیمایی امروز

عکس/ طارمی آماده بازی حساس امشب مقابل فیورنتینا

فیلم/ سخنان جنجالی علیرضا فغانی درباره قیمت دلار

عکس/ شهاب حسینی و همسرش در اختتامیه جشنواره فیلم فجر

موسی کلیم‌الله نخستین جایزه را گرفت

احتمال ترکیدن حباب سکه چقدر است؟

فیلم/ فیلم جالب بوسیدن همنام آفریقایی رهبر انقلاب ازسوی ایشان

غیبت احمدی‌نژاد در مراسم راهپیمایی ۲۲ بهمن

فیلم/ حس و حال استاد عنایت بخشی پیش از آغاز مراسم اختتامیه جشنواره فجر

عکس/ تصاویری از علی لاریجانی در میان جمعیت

عکس یادگاری با پزشکیان در مترو

نتانیاهو ایران را تهدید کرد

پیش‌بینی بورس فردا سه‌شنبه ۲۳ بهمن ۱۴۰۳

آغاز مراسم اختتامیه جشنواره فیلم فجر

نامه عوامل خدای جنگ در آستانه اختتامیه

استارلینک روی موبایل‌ها فعال شد

رئیس‌جمهور رومانی استعفا کرد

طلا دوباره گران شد

نقش انقلاب اسلامی در اعتلای زبان فارسی؛ از هویت ملی تا نفوذ جهانی

انتصاب مدیرعامل و عضو هیات مدیره جدید هلدینگ سرمایه‌گذاری فرهنگیان

عکس/ این عکس فرزند رهبر انقلاب مربوط به راهپیمایی امسال نیست

جایگزین سوسانو معرفی شد

کریستیانو رونالدو به تهران سفر نمی‌کند

فیلم/ محسن کیایی: عابدزاده و دایی فوتبالیست‌های محبوبم هستند

ادارات و مدارس این استان‌ها فردا تعطیل شد

گواردیولا: شاید فردا شب اخراج شوم!

فیلم/ واکنش حدادعادل به دلار ۱۰۰ هزار تومانی

فیلم/ نتانیاهو در جلسه دادگاه: حالم خوب نیست

رسایی: هر کس از مذاکره حرف زد، باید او را بی‌شرف خطاب کرد

پیش بینی قیمت دلار فردا ۲۳ بهمن ۱۴۰۳/ وضعیت قرمز در بازار اسکناس آمریکایی

پیشنهاد جنجالی دانمارکی‌ها: خرید کالیفرنیا در ازای گرینلند

حال و هوای پخت ۲۰ تن شله زرد نذری در شیراز

بابک رضازاده: تنها چهار درصد از منابع مولدسازی محقق شده است

عکس/ قاب احساسی جمشید اسماعیل خانی و دخترش ۴۱ سال پیش

درمان معجزه آسا یبوست با مصرف این مواد غذایی در منزل

قیمت جدید دام زنده در بازار امروز ۲۲ بهمن اعلام شد

عکس/ چهره خاص هما روستا ۵۰ سال پیش در جشن عروسی اش

جدول زمان‌بندی واریز حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی منتشر شد

پیش بینی قیمت طلا و سکه فردا ۲۳ بهمن ۱۴۰۳/ خرید‌های هیجانی در بازار طلا و سکه

شهلا جاهد کیست؟ / از عشق به ناصر محمدخانی تا پایان زندگی

قیمت رسمی انواع میوه و سبزی در بازار امروز ۲۲ بهمن اعلام شد + جزئیات

عکس/ ژست چینی‌ها در یوم الله ۲۲ بهمن

فرار عجیب تراکتور از هشت پرونده کمیته انضباطی

عکس/ نمای هوایی حیرت انگیز از شهرک اکباتان تهران

قطعنامه راهپیمایی سراسری ۲۲ بهمن سال ۱۴۰۳

عکس/ جولان بی‌ام و، فورد، پیکان و یک اتوبوس ۵۳ سال پیش در جاده هراز

عکس/ قاب دیده نشده از مجری محبوب دهه شصتی‌ها به همراه فرزندانش

عکس/ متروسواری پزشکیان بعد از سخنرانی در میدان آزادی