تاریخ انتشار: ۲۲:۳۹ - ۲۶ آذر ۱۴۰۳
اقتصاد۲۴ گزارش می‌دهد؛

شاپور اردشیر (شاپور اول) کیست؟/درباره دومین پادشاه ساسانی چه می‌دانیم؟

شاپور اول ساسانی، دومین پادشاه از سلسله ساسانی بود که در هنگام حیات پدرش اردشیر اول، به جانشینی او برگزیده شد. اردشیر به دلیل بیماری از سلطنت کناره گرفت و پسرش شاپور اول را جانشین خود کرد. او در زمان شاهنشاهی پدر، در مقام نائب‌السلطنه ایران، در نبرد‌های زیادی شرکت کرد و جایگاه والایی را نزد اردشیر اول پیدا کرد.

شاپور اردشیر (شاپور اول) که بود؟/درباره دومین پادشاه ساسانی چه می‌دانیم؟

اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: شاپور اردشیر، که معمولاً به نام شاپور اول ساسانی شناخته می‌شود، یکی از برجسته‌ترین شاهان سلسله ساسانی بود که از سال ۲۴۰ میلادی تا ۲۷۰ میلادی بر ایران حکومت کرد. او فرزند اردشیر بابکان، بنیان‌گذار سلسله ساسانی، بود و نقش مهمی در گسترش و تحکیم این امپراتوری ایفا کرد. شاپور اول به دلیل موفقیت‌های نظامی، اقدامات عمرانی و حمایت از فرهنگ و ادیان مختلف، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شاهان تاریخ ایران شناخته می‌شود.

زندگینامه شاپور اول

در منابع تاریخی، چنین آمده است که اردشیر اول ساسانی دستور داد همسرش را به قتل برسانند و وزیر او «تنسر» وقتی دانست همسر اردشیر حامله است، دستور داد او را به جایی دور دست ببرند و نگه دارند تا فرزند او متولد شود. تنسر، وزیری عاقل و سیاستمدار بود و می‌دانست که اردشیر یک روز پشیمان می‌شود و آنها را امان نمی‌دهد. شاپور تا سن ۱۵ سالگی بی‌خبر از پدرش زندگی کرد. در سن ۱۵ سالگی در مسابقه چوگانی که در قصر اردشیر، بین جوانان ترتیب داده شده بود، شرکت کرده و تمام هم‌سن و سال‌های خود را شکست داد. اردشیر در آن زمان آرزو کرد کاش چنین پسری داشت. تنسر موقعیت را مغتنم شمرد و به اردشیر مژده داد که او شاپور فرزند اردشیر است.

به سلطنت رسیدن شاپور اول

شاپور اول ساسانی، دومین پادشاه از سلسله ساسانی بود که در هنگام حیات پدرش اردشیر اول، به جانشینی او برگزیده شد. اردشیر به دلیل بیماری از سلطنت کناره گرفت و پسرش شاپور اول را جانشین خود کرد. او در زمان شاهنشاهی پدر، در مقام نائب‌السلطنه ایران، در نبرد‌های زیادی شرکت کرد و جایگاه والایی را نزد اردشیر اول پیدا کرد. شاپور اول ساسانی به دست پدرش اردشیر اول، تاج شاهی را بر سر گذاشت و زمام امور را در دست گرفت. او در زمان پادشاهی خود با دعوت مانی به دین جدید روبه‌رو شد. شاپور اول که در حکومت‌داری، از شیوه تسامح دینی استفاده می‌کرد، از مانی حمایت کرد و برای وحدت حکومت خود از آموزه‌های او بهره گرفت. شاپور اول توانایی اداره امور مذهبی کشور را نداشت و اداره این امور را به یک روحانی زرتشتی به نام «کرتیر» سپرد. کرتیر قوانین جدیدی برای دولت ساسانی به تصویب رساند و در دوره چندین پادشاه ساسانی آنها را به اجرا گذاشت.


بیشتر بخوانید: اورمزد شاپور (هرمز اول) کیست و درباره سومین پادشاه ساسانی چه می‌‎دانیم؟


شاپور ساسانی در دوره سلطنت خود بر ایران، سه بار با سپاه روم جنگید. او دو جنگ را با رومیان پشت سر گذاشت و در جنگ سوم، روم را به‌سختی شکست داد. از پیامد‌های جنگ ایران و روم، تصرف ارمنستان بود. به دست آوردن ارمنستان، شکست بزرگی را به روم تحمیل کرد. شاپور اول ساسانی، موفق به شکست والریانوس در سال ۲۵۴ میلادی شد. شاپور در دوره سلطنت خود، برای گسترش قلمرو ساسانیان، تلاش بسیار کرد. او چندین بار با رومیان وارد جنگ شد و هر بار توانست آنها را شکست دهد. 

شاپور اردشیر (شاپور اول) که بود؟/درباره دومین پادشاه ساسانی چه می‌دانیم؟

شاپور در جنگ با روم، ارمنستان را تصرف کرد. در دوره دوم جنگ‌های ایران و روم که از سال ۲۵۲ تا ۲۵۳ میلادی به طول انجامید، شکست سنگینی به امپراتوری روم وارد کرد و در جنگ بریلیسوس، ارتش روم را شکست داد. دور سوم جنگ‌های ایران و روم، ایرانیان انطاکیه را تصرف کردند. رومی‌ها از تصرفات ایرانیان خشمگین شدند و به مرز‌های ایران تاختند. در این لشکرکشی والریانوس نیز حضور داشت که شکست سختی خورد و اسیر سپاه ساسانیان و تسلیم شاپور اول ساسانی شد.

نقش برجسته شاپور اول

در طی پادشاهی شاپور اول ساسانی، سه پادشاه از روم به ایران حمله کردند و هر سه شکست خوردند. گوردیانوس در حمله به ایران کشته شد؛ فیلیپ عرب شاه دیگر روم، شکست خورد و به شاپور اول تسلیم شد و والرین نیز در سال ۲۶۰ میلادی با داشتن سپاهیان بسیار در جنگ با نیرو‌های نظامی شاپور شکست خورد و با تمامی سپاهیان خود اسیر شد. شاپور اول ساسانی دستور داد که سنگ‌تراشان نقش برجسته‌های مختلفی از او در سراسر امپراتوری حجاری کنند و شرح این پیروزی‌ها را حجاری کنند. سنگ‌نگاره‌ها بر سر شاه‌راه‌ها و گذرگاه‌های اصلی کنده شدند. در این آثار، رویداد‌های تاریخی عصر شاپور اول به وضوح قابل‌مشاهده است. او وقایع بزرگ تاریخ عصر خود را روی صخره‌ها حک کرد تا فتوحات او در یاد‌ها بمانند و آیندگان از آن استفاده کنند. نقش برجسته‌های شاپور اول، عبارت‌اند از پیروزی شاپور بر روم، دیهیم ستانی اهورامزدا، نقش برجسته پیروزی شاپور اول و رومی‌ها، نقش برجسته سوم شاپور اول و رومی‌ها و نقش برجسته شاپور اول و امپراطور‌های رومی.

مرگ شاپور اول

شاپور اول بر اثر بیماری در شهر بیشاپور درگذشت و احتمال داده می‌شود مرگ او در ۲۷ می‌مصادف با سی‌ویکمین دوره حکومت او باشد و پس از او پسرش هرمزد اردشیر جانشینی را از آن خود ساخت. در این خصوص کتب قبطی مانویان بیان می‌کند که او در اثر بیماری و در شهر بیشابور جان خود را از دست داده است.

میراث شاپور اول

شاپور اول امپراتوری پایدار و پررونقی را تا زمان مرگش حفظ کرد. دوران حکومت او توسط بیشتر نویسندگان باستان به‌عنوان نمونه‌ای از حکومت یک شاه نجیب و جنگاور بزرگ تحسین شده است. او در کنار شاپور دوم، قباد اول و خسرو انوشیروان به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین پادشاهان ساسانی شناخته می‌شود. یکی از بزرگ‌ترین آثار هنری دوره ساسانی، مجسمه شاپور اول است که ارتفاع آن ۶.۷ متر بوده و از یک ستون استالاگمیت در غاری که به غار شاپور معروف است در استان فارس تراشیده شده است. افسانه‌ها می‌گویند که این غار همچنین مقبره شاپور اول را در خود دارد، اما این موضوع هرگز تأیید نشده است.

این مجسمه با دقت و ظرافتی چشمگیر تراشیده شده و احتمالاً در زمان‌های باستان با جواهرات نیز تزئین شده بود؛ این شاهکار هنری به‌قدری با دقت ساخته شده که حتی در وضعیت کنونی‌اش نیز تصویر شاه بزرگ را همچنان به شکل تأثیرگذاری به نمایش می‌گذارد و نمایی از عظمت باستانی ایران و نمادی همیشگی برای امیدواری به آیندۀ این سرزمین باشکوه است.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه و طلا امروز چهارشنبه ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت انواع گوشی موبایل اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ اچ پی HP امروز + جدول

قیمت دلار و یورو امروز چهارشنبه ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

طبیعت زمستانی بی نظیر در ارتفاعات گلستان

عکس/ حال و هوای ۹۸ سال پیش جادۀ رشت و پل منجیل

عکس/ چهره جوان محمدرضا گلزار ۲۳ سال پیش با مدل مو عجیب

عکس/ چهره زیبای باران کوثری در آغوش مهدی هاشمی وقتی ۷ ساله بود

عکس/ ترکیب اصلی سپاهان و پرسپولیس

عکس/ پاسخ عضو دفتر رهبری به محمد حسین خوشوقت

عکس/ قابی عاشقانه از سعید راد و نوش آفرین ۵۳ سال پیش با تیپ اروپایی

عکس/ استایل بامزه نازنین بیاتی ۲۳ سال پیش با لباس مدرسه

عکس/ وضعیت شوکه کننده گیت ورودی فرودگاه چابهار

عکس/ شباهت باورنکردنی ایرج نوذری به مادرش همه را متعجب کرد

عکس/ مراسم عروسی لیلا فروهر ۲۰ سال پیش با مدل مو عجیب

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

گفت‌وگوی پوتین و ترامپ درباره ایران

بازی استقلال و نساجی در ورزشگاه آزادی

استقلال دنبال خودنمایی مقابل چشمان ایتالیایی

پیش‌بینی مهم یک انبوه‌ساز از بازار مسکن تا یک سال آینده

بررسی وضعیت و کیفیت زندگی مستاجران

اعلام زمان اجرای طرح خط خودروهای پرسرنشین

قیمت طلا به نقطه حساس رسید

از پذیرش حق غنی سازی تهران تا گزینه «یا بمباران یا توافق»؛ غربی‌ها در ۲۰ سال مذاکره چه پیشنهاداتی روی میز ایران گذاشتند؟

چرا خرید و فروش ارز متوقف شد؟

مقصر خاموشی‌های اخیر در تهران کیست؟

سردرگمی قیمت خودرو در بازار امروز + جدول

آغاز دور جدید ثبت نام بدون قرعه کشی سایپا ویژه بهمن ۱۴۰۳ با تحویل سه ماهه

طعنه روزنامه دولت به ایده وفاق پزشکیان

جزئیات جدید از زمان واریز اضافه‌کاری پرستاران

بازدید پزشکیان از صنایع کشتی سازی شهید محلاتی بوشهر

آیا توزیع کالابرگ سفره مردم را نجات دهد؟

مبلغ افزایش حقوق کارگران در سال آینده اعلام شد

زمان دقیق واریز عیدی بازنشستگان تامین اجتماعی اعلام شد

تعارض حیات‌وحش و جامعه محلی در ایران و پاکستان؛ پلنگ‌ها با سم، با گلوله، با چوب و چماق می‌میرند!

وضعیت هواشناسی امروز

پیش بینی اصولگرایانه و اصلاح طلبانه از سرنوشت FATF/ مخالفان و موافقان پرونده اف ای تی اف چه می گویند؟/ کوهکن: باید محتاطانه برخورد کرد

وضعیت آلودگی هوای تهران در ۲۵ بهمن ۱۴۰۳

بیانیه وزارت امور خارجه درباره مذاکره با آمریکا

مدیریت مصرف یعنی قطعی برق در سرمای شبانه زمستان؟!

بازی اردن و مصر در زمین سوخته؛ ترکش‌های قمار ژئوپلتیکی ترامپ در خاورمیانه/ اسرائیل گرفتار در باتلاق متحدان

ناترازی انرژی به شبکه برق زد و اختلاف دو وزارتخانه بالا گرفت/ ۴۵ میلیارد سرمایه‌گذاری فوری برای ترمیم شبکه گازی و انرژی ایران

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

صفحه اول روزنامه‌های ورزشی امروز

صفحه اول روزنامه‌های اقتصادی امروز

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

چگونه می توان نرم افزار نصب کرد؟

با این میوه زمستانی وزن کم کنید

تقویت استخوان‌ها با مصرف این ماده معدنی

مرگ مادر بعد از سقط جنین غیرقانونی

عکسی از تولد ۳۳ سالگی بازیگر زیبای سریال نجلا

بهترین گوشی موبایل ۲۰۲۳ کدام است؟

عکس سیاه‌پوش ژاله صامتی در سوگ مادرش

زیاد غذا می‌خورید؟ علتش مشخص شد

پول های مردم از بورس به بازار طلا و سکه سرازیر شد/ با این روند امیدی به آینده بازار سرمایه نیست

فیلم/مقایسه هوش مصنوعی آیفون با سامسونگ

عکس/سعید راد و همسرش نوش‌آفرین در دهه ۵۰

تصویری از مهراوه شریفی‌نیا در دوره دبستان

موسیمانه سکوتش را شکست

کاخ سفید: ترامپ تاکید کرد که به ایران اجازه دستیابی به سلاح هسته‌ای را نخواهد داد؛ این خط قرمز او است