تاریخ انتشار: ۲۲:۳۹ - ۲۶ آذر ۱۴۰۳
اقتصاد۲۴ گزارش می‌دهد؛

شاپور اردشیر (شاپور اول) کیست؟/درباره دومین پادشاه ساسانی چه می‌دانیم؟

شاپور اول ساسانی، دومین پادشاه از سلسله ساسانی بود که در هنگام حیات پدرش اردشیر اول، به جانشینی او برگزیده شد. اردشیر به دلیل بیماری از سلطنت کناره گرفت و پسرش شاپور اول را جانشین خود کرد. او در زمان شاهنشاهی پدر، در مقام نائب‌السلطنه ایران، در نبرد‌های زیادی شرکت کرد و جایگاه والایی را نزد اردشیر اول پیدا کرد.

شاپور اردشیر (شاپور اول) که بود؟/درباره دومین پادشاه ساسانی چه می‌دانیم؟

اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: شاپور اردشیر، که معمولاً به نام شاپور اول ساسانی شناخته می‌شود، یکی از برجسته‌ترین شاهان سلسله ساسانی بود که از سال ۲۴۰ میلادی تا ۲۷۰ میلادی بر ایران حکومت کرد. او فرزند اردشیر بابکان، بنیان‌گذار سلسله ساسانی، بود و نقش مهمی در گسترش و تحکیم این امپراتوری ایفا کرد. شاپور اول به دلیل موفقیت‌های نظامی، اقدامات عمرانی و حمایت از فرهنگ و ادیان مختلف، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شاهان تاریخ ایران شناخته می‌شود.

زندگینامه شاپور اول

در منابع تاریخی، چنین آمده است که اردشیر اول ساسانی دستور داد همسرش را به قتل برسانند و وزیر او «تنسر» وقتی دانست همسر اردشیر حامله است، دستور داد او را به جایی دور دست ببرند و نگه دارند تا فرزند او متولد شود. تنسر، وزیری عاقل و سیاستمدار بود و می‌دانست که اردشیر یک روز پشیمان می‌شود و آنها را امان نمی‌دهد. شاپور تا سن ۱۵ سالگی بی‌خبر از پدرش زندگی کرد. در سن ۱۵ سالگی در مسابقه چوگانی که در قصر اردشیر، بین جوانان ترتیب داده شده بود، شرکت کرده و تمام هم‌سن و سال‌های خود را شکست داد. اردشیر در آن زمان آرزو کرد کاش چنین پسری داشت. تنسر موقعیت را مغتنم شمرد و به اردشیر مژده داد که او شاپور فرزند اردشیر است.

به سلطنت رسیدن شاپور اول

شاپور اول ساسانی، دومین پادشاه از سلسله ساسانی بود که در هنگام حیات پدرش اردشیر اول، به جانشینی او برگزیده شد. اردشیر به دلیل بیماری از سلطنت کناره گرفت و پسرش شاپور اول را جانشین خود کرد. او در زمان شاهنشاهی پدر، در مقام نائب‌السلطنه ایران، در نبرد‌های زیادی شرکت کرد و جایگاه والایی را نزد اردشیر اول پیدا کرد. شاپور اول ساسانی به دست پدرش اردشیر اول، تاج شاهی را بر سر گذاشت و زمام امور را در دست گرفت. او در زمان پادشاهی خود با دعوت مانی به دین جدید روبه‌رو شد. شاپور اول که در حکومت‌داری، از شیوه تسامح دینی استفاده می‌کرد، از مانی حمایت کرد و برای وحدت حکومت خود از آموزه‌های او بهره گرفت. شاپور اول توانایی اداره امور مذهبی کشور را نداشت و اداره این امور را به یک روحانی زرتشتی به نام «کرتیر» سپرد. کرتیر قوانین جدیدی برای دولت ساسانی به تصویب رساند و در دوره چندین پادشاه ساسانی آنها را به اجرا گذاشت.


بیشتر بخوانید: اورمزد شاپور (هرمز اول) کیست و درباره سومین پادشاه ساسانی چه می‌‎دانیم؟


شاپور ساسانی در دوره سلطنت خود بر ایران، سه بار با سپاه روم جنگید. او دو جنگ را با رومیان پشت سر گذاشت و در جنگ سوم، روم را به‌سختی شکست داد. از پیامد‌های جنگ ایران و روم، تصرف ارمنستان بود. به دست آوردن ارمنستان، شکست بزرگی را به روم تحمیل کرد. شاپور اول ساسانی، موفق به شکست والریانوس در سال ۲۵۴ میلادی شد. شاپور در دوره سلطنت خود، برای گسترش قلمرو ساسانیان، تلاش بسیار کرد. او چندین بار با رومیان وارد جنگ شد و هر بار توانست آنها را شکست دهد. 

شاپور اردشیر (شاپور اول) که بود؟/درباره دومین پادشاه ساسانی چه می‌دانیم؟

شاپور در جنگ با روم، ارمنستان را تصرف کرد. در دوره دوم جنگ‌های ایران و روم که از سال ۲۵۲ تا ۲۵۳ میلادی به طول انجامید، شکست سنگینی به امپراتوری روم وارد کرد و در جنگ بریلیسوس، ارتش روم را شکست داد. دور سوم جنگ‌های ایران و روم، ایرانیان انطاکیه را تصرف کردند. رومی‌ها از تصرفات ایرانیان خشمگین شدند و به مرز‌های ایران تاختند. در این لشکرکشی والریانوس نیز حضور داشت که شکست سختی خورد و اسیر سپاه ساسانیان و تسلیم شاپور اول ساسانی شد.

نقش برجسته شاپور اول

در طی پادشاهی شاپور اول ساسانی، سه پادشاه از روم به ایران حمله کردند و هر سه شکست خوردند. گوردیانوس در حمله به ایران کشته شد؛ فیلیپ عرب شاه دیگر روم، شکست خورد و به شاپور اول تسلیم شد و والرین نیز در سال ۲۶۰ میلادی با داشتن سپاهیان بسیار در جنگ با نیرو‌های نظامی شاپور شکست خورد و با تمامی سپاهیان خود اسیر شد. شاپور اول ساسانی دستور داد که سنگ‌تراشان نقش برجسته‌های مختلفی از او در سراسر امپراتوری حجاری کنند و شرح این پیروزی‌ها را حجاری کنند. سنگ‌نگاره‌ها بر سر شاه‌راه‌ها و گذرگاه‌های اصلی کنده شدند. در این آثار، رویداد‌های تاریخی عصر شاپور اول به وضوح قابل‌مشاهده است. او وقایع بزرگ تاریخ عصر خود را روی صخره‌ها حک کرد تا فتوحات او در یاد‌ها بمانند و آیندگان از آن استفاده کنند. نقش برجسته‌های شاپور اول، عبارت‌اند از پیروزی شاپور بر روم، دیهیم ستانی اهورامزدا، نقش برجسته پیروزی شاپور اول و رومی‌ها، نقش برجسته سوم شاپور اول و رومی‌ها و نقش برجسته شاپور اول و امپراطور‌های رومی.

مرگ شاپور اول

شاپور اول بر اثر بیماری در شهر بیشاپور درگذشت و احتمال داده می‌شود مرگ او در ۲۷ می‌مصادف با سی‌ویکمین دوره حکومت او باشد و پس از او پسرش هرمزد اردشیر جانشینی را از آن خود ساخت. در این خصوص کتب قبطی مانویان بیان می‌کند که او در اثر بیماری و در شهر بیشابور جان خود را از دست داده است.

میراث شاپور اول

شاپور اول امپراتوری پایدار و پررونقی را تا زمان مرگش حفظ کرد. دوران حکومت او توسط بیشتر نویسندگان باستان به‌عنوان نمونه‌ای از حکومت یک شاه نجیب و جنگاور بزرگ تحسین شده است. او در کنار شاپور دوم، قباد اول و خسرو انوشیروان به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین پادشاهان ساسانی شناخته می‌شود. یکی از بزرگ‌ترین آثار هنری دوره ساسانی، مجسمه شاپور اول است که ارتفاع آن ۶.۷ متر بوده و از یک ستون استالاگمیت در غاری که به غار شاپور معروف است در استان فارس تراشیده شده است. افسانه‌ها می‌گویند که این غار همچنین مقبره شاپور اول را در خود دارد، اما این موضوع هرگز تأیید نشده است.

این مجسمه با دقت و ظرافتی چشمگیر تراشیده شده و احتمالاً در زمان‌های باستان با جواهرات نیز تزئین شده بود؛ این شاهکار هنری به‌قدری با دقت ساخته شده که حتی در وضعیت کنونی‌اش نیز تصویر شاه بزرگ را همچنان به شکل تأثیرگذاری به نمایش می‌گذارد و نمایی از عظمت باستانی ایران و نمادی همیشگی برای امیدواری به آیندۀ این سرزمین باشکوه است.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۲۸ دی ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۲۸ دی ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۲۸ دی ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ پوستر پرسپولیس برای دیدار با سپاهان

عکس/ پوستر AFC برای مسابقه سوپرجام بین پرسپولیس و سپاهان

عکس/ پرسپولیس چند بار قهرمان سوپرجام شد؟

عکس/ نورا هاشمی با لباس محلی در قشم

عکس/ ترکیب پرسپولیس مقابل سپاهان

عکس/ کاریکاتور کریم باقری در دستان بانوی هوادار پرسپولیس

عکس/ شبنم قلی خانی و مستانه مهاجر در دبی

عکس/ حضور خبرنگاران در محل دیدار پزشکیان و پوتین

اینفوگرافی/ تفاوت شکست خوردن با بازنده بودن

تصویری از ایلان ماسک و جف بزوس ۲۰ سال پیش

عکس/ نماز خواندن هیات همراه پزشکیان در کاخ کرملین

تورم دلاری به بازار دستگاه‌های فلزیاب رسید/ افزایش ۱۰۰ درصدی جویندگان گنج در ۷ سال گذشته

عکس‌های تولد ۲۴ سالگی باران خانم سریال گردن‌زنی

استوری معنادار معاون سابق پرسپولیس علیه درویش

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

معرفی خودرو مرسدس بنز S کلاس با موتور V ۱۲ + عکس

با همت و تلاش، کارنامه درخشانی را در ویترین نگاه مردم بگذاریم

آتش‌سوزی مهیب در یکی از بیمارستان‌های مشهد

فیلم/ اولین تصاویر از محل ترور دو قاضی در تهران

آینه صنعت پتروشیمی در ایران پتروکم/ شریعتمداری صدای صاحبان صنایع را شنید

تأکید محمد کبیری بر میزبانی شایسته از گردشگران نوروزی کیش

عکس/ حرم حضرت معصومه (س) در دوران قاجار ۱۲۹ سال پیش

حضور بیمه البرز در نمایشگاه تخصصی صنایع دریایی و دریانوردی ایران

فیلم/ برف شمال تهران را سفیدپوش کرد

عکس/ مکان حمله تروریستی به ۲ قاضی دیوان عالی

برگزاری دومین نشست تخصصی کنفرانس بین المللی فناوری با مشارکت بیمه البرز

واکاوی ابعاد ممنوع‌التصویری رییس دولت اصلاحات با اظهارات تازه حسن روحانی؛ چه کسی سیدمحمد خاتمی را ممنوع‌التصویر کرد؟

ورود اتباع ایرانی و مسافران اسرائیلی به سوریه ممنوع شد

بیانیه قوه قضائیه درباره ترور دو قاضی دیوان عالی

فیلم/ ماجرای ترور قاضی رازینی ۲۶ سال پیش

فیلم/ جشن تولد غم‌انگیز ماه‌چهره خلیلی با حضور پسرش

عکس/ واکنش حسام الدین آشنا به ترور سه قاضی در تهران

عکس/ نقش برجسته غزال در کاخ داریوش شوش بازماند از ۳۰۰۰ سال پیش

عکس/ ژست بامزه رُز و جک در پشت صحنه تایتانیک ۲۸ سال پیش

عکس/ قاب خانوادگی منوچهر وثوق در کنار پدرش ۷۶ سال پیش

هدیه ۵۰ میلیارد تومانی شیخ اماراتی به سردار آزمون+ عکس

قیمت جدید دام زنده ۲۹ دی‌ماه ۱۴۰۳ + جدول

جزییات تیراندازی و شهادت دو قاضی مقابل کاخ دادگستری

حال و هوای تشییع نمادین پیکر حضرت زینب (س)

بازیکن آرژانتینی در آستانه جدایی از استقلال

عکس/ قاب جذاب آناهیتا درگاهی و رویا جاویدنیا در ۳۷ و ۵۹ سالگی

عکس/ حمله مسلحانه به ۳ قاضی در دیوان عالی کل کشور

عکسی پرحاشیه و دیدنی از ملاقات پزشکیان و رئیس جمهور ترکمنستان

تیر اندازی مقابل کاخ دادگستری در میدان ارک

حمله تند کیهان به خودکشی ابراهیم نبوی

عکس/ تولد عجیب ابرا سریال یاغی در ۲۴ سالگی

عکسی پرحاشیه و با جزییات از ۵۵ سال پیش تهران

شکست سنگین پروژه درویش در پرسپولیس

افزایش قیمت مسکن در مکران نتیجه شایعه انتقال پایتخت

عکس/ جشن عروسی شاهرخان خان ۳۴ سال پیش

عکس/ کولاک سردار آزمون و مهدی قایدی در لیگ امارات

اختصاص ۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون یورو به واردات خودرو

مسکن ملی با قیمت هر متر ۵۰ میلیون تومان

قیمت‌های نجومی و عجیب خانه‌های کم‌متراژ در تهران

پرسپولیس فرمول قهرمانی لیگ را می‌داند

فیلم/ استقبال لبنانی‌ها از امانوئل ماکرون با شیرینی فرانسوی

عکس/ یک استقلالی در تیم جدید فرهاد مجیدی

افشای قتل‌های فجیع سه خواهر توسط برادر در بروجرد

عکس/ تمرین پدر و پسری علیرضا بیرانوند

خط و نشان کریم باقری برای رضا درویش

انباشت زباله بحران بزرگ در مازندران

قاتل پس از رضایت اولیا دم در خواب سکته کرد

بیانیه ستادکل نیرو‌های مسلح درباره سقوط بالگرد رئیسی

فیلم/ بازتاب تلخ اهدای کفن صداوسیما در رسانه‌های جهان

مرحله جدید واریز سود سهام عدالت در راه است