تاریخ انتشار: ۰۶:۱۷ - ۰۱ دی ۱۴۰۳
سکوت نهاد‌های متولی درباره یک عدد بزرگ ادامه دارد

۲۰ میلیون لیتر بنزین هر روز چطور گم می‌شود؟

محمدعلی خطیبی، رییس اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت در واکنش به سخنان رییس‌جمهور و ماجرای گم‌شدن روزانه ۲۰ میلیون لیتر سوخت گفت: این میزان سوخت قاچاق شده است که البته از ۱۰، ۱۵ تا۲۰ میلیون لیتر هم مطرح شده است که عمدتا قاچاق بنزین و گازوئیل است.

20 ميليون ليتر بنزين، هر روز چطور گم مي‌شود؟

اقتصاد۲۴-رییس‌جمهور اخیرا در سخنانی از ماجرای گم‌شدن روزانه ۲۰ میلیون لیتر سوخت گلایه کرده است؛ موضوعی که به سرعت به یکی از مباحث جدی در فضای رسانه‌ای و اقتصادی کشور تبدیل شد، این ادعا در حالی مطرح شده است که انتظار می‌رود دستگاه‌هایی مانند وزارت نفت و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، در مقام متولی اصلی این موضوع، شفاف‌سازی لازم را در خصوص کم‌وکیف این ماجرا انجام دهند و به پرسش‌های افکار عمومی پاسخ دهند.

گم‌شدن این حجم عظیم از سوخت، سوالات جدی در خصوص نظارت بر فرآیند‌های تولید، توزیع و صادرات سوخت در کشور ایجاد کرده است، همچنین نقش دستگاه‌های مختلف در این مساله، از جمله وزارت نفت، گمرک، نیروگاه‌ها، دستگاه‌های نظارتی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، قابل تأمل است.

با وجود اهمیت موضوع، تاکنون وزارت نفت و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز درباره این ادعا و جزییات آن سکوت اختیار کرده‌اند، در حالی که این نهاد‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین نهاد‌های نظارتی بر مقابله با قاچاق سوخت و جلوگیری از تخلفات در این حوزه شناخته می‌شوند.

اما چرا قاچاق سوخت در کشور رشد داشته است؟ کارشناسان حوزه انرژی بر این باورند که قیمت بنزین در ایران به دلیل یارانه‌های دولتی بسیار پایین‌تر از کشور‌های همسایه است و این اختلاف قیمت، انگیزه‌ای قوی برای قاچاقچیان ایجاد می‌کند.

ضعف نظارت‌های مرزی یا فقر و بیکاری مرزنشینان؟

موضوع دیگر به ضعف نظارت‌های مرزی برمی‌گردد. مرز‌های گسترده و نظارت ناکافی در برخی مناطق مرزی شرایط را برای انتقال غیرقانونی سوخت آسان‌تر می‌کند. نبود شفافیت در توزیع سوخت نیز باعث ضعف در سیستم‌های نظارتی و کنترل سهمیه‌بندی سوخت می‌شود همچنین فقر و بیکاری در مناطق مرزی، فقر و نبود فرصت‌های شغلی قانونی، افراد را به سمت قاچاق سوخت سوق می‌دهد.


بیشتر بخوانید:بخشی از بنزین مصرفی با استاندارد‌ها همخوانی ندارد


معمولا قاچاقچیان از روش‌های متعددی مانند حمل با مخازن کوچک، خودرو‌های شخصی و حتی لوله‌کشی‌های زیرزمینی برای انتقال بنزین استفاده می‌کنند. برخی از شبکه‌های قاچاق نیز از خودرو‌های سنگین یا نفتکش‌ها برای جابه‌جایی مقادیر انبوه استفاده می‌کنند که پیامد‌های این موضوع برای کشور باعث زیان اقتصادی می‌شود، قاچاق سوخت سالانه میلیارد‌ها تومان به اقتصاد ایران ضرر می‌رساند و بخشی از یارانه‌های دولتی به جای مردم به شبکه‌های قاچاق اختصاص می‌یابد.

جرایم سازمان‌یافته قاچاق سوخت و گسترش شبکه‌های مافیایی

ضمن آنکه قاچاق گسترده باعث کاهش بنزین در داخل کشور و فشار بر سیستم توزیع و کاهش عرضه داخلی می‌شود، همچنین افزایش جرایم سازمان‌یافته قاچاق سوخت با گسترش شبکه‌های مافیایی همراه است که امنیت و نظم اجتماعی را تهدید می‌کنند.

البته برخی بر این باورند که برای مقابله با قاچاق بنزین، اصلاح قیمت سوخت و کاهش شکاف قیمت سوخت بین ایران و کشور‌های همسایه می‌تواند انگیزه‌های قاچاق را کاهش دهد همچنین توسعه سامانه‌های نظارتی و استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند سامانه‌های «جی‌پی‌اس» برای ردیابی حمل‌ونقل سوخت، افزایش فرصت‌های شغلی در مناطق مرزی و ایجاد شغل‌های پایدار می‌تواند از گرایش افراد به فعالیت‌های غیرقانونی بکاهد همچنین تقویت همکاری‌های بین‌المللی و هماهنگی با کشور‌های همسایه برای جلوگیری از قاچاق سوخت در سطح منطقه می‌تواند مفید باشد.

چرا توفیقی در جلوگیری از قاچاق سوخت به دست نیامده است؟

محمدعلی خطیبی، رییس اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت در واکنش به سخنان رییس‌جمهور و ماجرای گم‌شدن روزانه ۲۰ میلیون لیتر سوخت به «اعتماد» گفت: این میزان سوخت قاچاق شده است که البته از ۱۰، ۱۵ تا۲۰ میلیون لیتر هم مطرح شده است که عمدتا قاچاق بنزین و گازوئیل است.

این نماینده اسبق ایران در هیات عامل اوپک در پاسخ به این پرسش که چرا هیچ نظارتی بر این جابه‌جایی‌هایی که به نظر می‌رسد به یک سیستم لجستیک حمل و نقل (نفتکش و کامیون) هم نیاز دارد نمی‌شود، گفت: این سوالی است که مطرح شده است و اینکه از تولید، واردات تا توزیع و... در دست دولت است و اگر چنانچه مشکلی وجود دارد دولت باید برای آن تصمیم جدی بگیرد. ضمن آنکه دولت بهتر از هر کسی می‌داند که چرا قاچاق سوخت صورت می‌گیرد و چگونه و از چه راهی قاچاق می‌شود و راه‌های مبارزه با آن چیست.

او با بیان اینکه دولت باید پاسخگو باشد، افزود: اینکه دولت سوال را مطرح کند و انتظار داشته باشد دیگران پاسخگو باشند درست نیست. ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز متولی این مساله است و وزارت نفت هم به عنوان توزیع‌کننده و تولیدکننده سوخت باید پاسخ بدهند. البته موضوع قاچاق سوخت بحث پیچیده‌ای است و موضوعی سطحی نیست، اما چندین سال است که مرتبا رسانه‌ها به این مساله می‌پردازند، اما به نظر می‌رسد باید به عنوان یک مطالبه جدی مطرح شود و دستگاه‌های متولی پاسخ بدهند و بگویند چرا نتوانسته‌اند در این سال‌ها توفیقی به دست بیاورند.

تفاوت قیمت‌ها جذابیت قاچاق را بالا برده است

خطیبی در ادامه تصریح کرد: البته مبارزه با قاچاق تنها به فرآورده‌های نفتی محدود نمی‌شود و در خصوص قاچاق سایر اقلام (مواد غذایی و پوشاک و...) به کشور‌های همسایه نیز قاچاق می‌شود و یکی از نقاط ضعف سیستم اقتصادی ما قاچاق سوخت است که هم به تولیدکننده و هم به مصرف‌کننده آسیب می‌رساند و دولت هم از این مساله متضرر می‌شود.

این کارشناس حوزه انرژی در ادامه افزود: قاچاق ۲۰ میلیون لیتر بنزین در روز رقم کمی نیست و باید نهاد‌های متولی در مورد آن توضیح بدهند و مبارزه با آن یک مبارزه جدی و بی‌امان تبدیل شود و اگر چنانچه دستگاه‌های متولی قادر به این مبارزه نیستند و نقاط ضعفی دارند از مجلس و دولت کمک بطلبند و همه را برای این مساله درگیر کنند.

خطیبی با اشاره به اختلاف قیمت سوخت در ایران و کشور‌های همسایه افزود: این تفاوت قیمت باعث جذابیت قاچاق سوخت و سایر کالا‌ها شده است، اما تنها با طرح مشکل از سوی دولت این مساله حل نمی‌شود.

بارگیری سوخت از اسکله‌های نامریی

این کارشناس حوزه انرژی در ادامه در پاسخ به این پرسش که چرا اسکله‌های نامریی که ادعا می‌شد جمع‌آوری می‌شوند هنوز وجود دارند، افزود: این مساله یک مطالبه است که این روز‌ها باعث اثرات منفی بر اقتصاد کشور شده است و پیامد‌های آن بر کسی پوشیده نیست و بایستی مبارزه‌ای جدی در این خصوص انجام شود و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و در راس آن شخص رییس‌جمهور به این موضوع وارد شوند و اگر مشکلی وجود دارد آن را حل کنند.

خطیبی در پاسخ به این پرسش که آیا مطرح شدن این موضوع بهانه‌ای برای افزایش نرخ بنزین نیست، گفت: هنوز مشخص نیست، اما زمانی که موضوع کارت‌های سوخت مطرح شد، یکی از توجیهات این بود که توزیع سوخت را مدیریت کنند که این روز‌ها هم کارت‌های سوخت مورد توجه قرار گرفته است و سفت و سخت هم اجرا شده است، اما دیگر توجیهی ندارد چرا که موضوعات ناقص اجرا شده است.


بیشتر بخوانید:چند لیتر سوخت در روز قاچاق می‌شود؟


او با بیان اینکه بعید است با شصت لیتر بنزینی که در کارت‌های سوخت مردم است قاچاقی صورت گیرد، گفت: البته برخی از مردم به جز سهمیه کارت‌ها سوخت آزاد هم استفاده می‌کنند، اما بقیه آن ممکن است با کارت جایگاه‌داران باشد که اصلا کنترلی بر آنها نیست و این حجم از قاچاق با کارت‌های سوخت مردم اصلا امکان‌پذیر نیست.

الزام بر تفاوت نرخ کارت سوخت جایگاه‌دارن با مردم

خطیبی با بیان اینکه باید بر روی کارت سوخت جایگاه‌داران نظارت شود، تصریح کرد: نرخ کارت جایگاه‌داران سوخت با نرخ کارت سوخت مردم باید متفاوت باشد، این درست نیست که هر فردی بتواند به جز کارت سوخت خودش از کارت جایگاه‌داران هم استفاده کند و بایستی قیمت آن، مقدار و مدیریت آن مشخص باشد.

او ادامه داد: اگر قرار است کارت‌های سوخت را جمع‌آوری کنند که هیچ، اما اگر کارت‌ها جمع‌آوری نشدند باید استفاده از آنها مشخص‌تر باشد، در مورد گازوئیل هم سال‌هاست که می‌شنویم به خودرو‌های گازوئیل‌سوز بر اساس پیمایش آنها گازوئیل تعلق گیرد که در این صورت قاچاقی نمی‌شود.

خطیبی خاطرنشان کرد: این موضوعات به یک مدیریت جدی نیاز دارد و دولت باید به صورت جدی وارد میدان شود و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز باید از متولیان و افرادی که قرار بود گازوئیل را بر اساس پیمایش اجرا کنند پرسید که چرا این طرح‌ها را اجرا نمی‌کنند؟

او گفت: خوشبختانه راهکار‌ها و مشکل مشخص است و برای اجرای این طرح نیاز داریم تا نیروی انتظامی، وزارت راه و شهرسازی وارد میدان شوند، چرا کارت‌های سوخت و طرح تخصیص گازوئیل به خودرو‌های سنگین بر اساس پیمایش را نمی‌توانیم مدیریت کنیم؟ این در حالی است که در بخش مدیریت باید جدی‌تر عمل کنیم و تنها با طرح موضوع این مشکلات حل نمی‌شود بلکه باید آسیب‌شناسی شود تا راه‌حلی غیر از راه‌های غیرقیمتی پیدا کرد.

خطیبی با بیان اینکه راه‌حل وجود دارد، گفت: البته می‌توان در پمپ بنزین‌های مرزی نرخ بنزین را بالاتر برد تا قیمت‌ها با دیگر نقاط کشور متفاوت باشد و قاچاق بنزین را کاهش داد.

منبع: روزنامه اعتماد
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت ماهی امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت قند و شکر امروز

قیمت تبلت سرفیس و سامسونگ امروز + جدول

عکس/ ژست و استایل خاص خانم سلطان سریال مهیار عیار در ۴۶ سالگی

قیمت خودرو‌های سایپا امروز یکشنبه ۱۶ دی ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ بیک ایمانوردی و سیامک اطلسی در نمایی از فیلم کج کلاخان ۵۰ سال پیش

عکس/ هرکول زمان ناصرالدین شاه ۱۳۰ سال پیش

عکس/ زیبایی شوکه کننده رابعه اسکویی در ۵۹ سالگی

عکس/ چهره زیبای بانو کیم سریال ایسان پس از ۱۷ سال

عکس/ نشست سران قوا با موضوع مدیریت بازار ارز

عکس/ چهره عجیب مادر کتایون سریال ماه و پلنگ در ۵۷ سالگی

دستگیری اعضای باند سرقت مسلحانه در پایتخت

عکس/ گشت و گذار پلنگ در ارتفاعات گیلان

اینفوگرافی/ جرایم راهنمایی و رانندگی که از آن بی اطلاعید!

مراسم تشییع پیکر رضا رئیس طوسی

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

برای پیشگیری از بیماری آنفلوآنزا چه کنیم؟

باید منتظر بازگشت موج گسترده کرونا باشیم؟

علیرضا عظیمی‌پور مدیرعامل جدید هلدینگ آتیه‌صبا کیست؟

هزینه‌های نجومی جشن تعیین جنسیت بلاگر‌ها

عکس/ صفحه اینستاگرام غزل ماهور خواننده ایرانی مسدود شد

قیمت تبلت سرفیس و سامسونگ امروز + جدول

استقلال با جدایی این بازیکن مخالفت کرد

قیمت قند و شکر امروز + جدول

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

عکس/ چهره مردانه مازیار لرستانی در ۵۸ سالگی نظر همه را جلب کرد

عکس/ غلامرضا تختی در بوئین زهرا پس از زلزله ۶۲ سال پیش

واکنش مشاور وزیر خارجه به حواشی پیرامون همسر عراقچی

عکس/ مراسم عروسی ماه چهره خلیلی و ابراهیم اشرفی ۱۰ سال پیش

علی شیرکانی، مدیرعامل هلدینگ صبا انرژی کیست؟

عکس/ سرنوشت دردناک پسر بروسلی در ۲۸ سالگی

فیلم/ حضور رسایی در رستوران لاکچری برج میلاد

عکس/ تغییر شوکه کننده راجینی بازیگر فیلم ملکه مار‌ها پس از ۳۱ سال

آغاز تمرینات پرسپولیس پس از ۴ روز استراحت

عکس/ تیپ خاص و جذاب بازیگر نقش سوجان در خیابان

بازار نوآفرین فرابورس میزبان عرضه اولیه نساجی بابکان/ تکیمیا ارزشگذار و متعهد خرید سهام

عکس/ مراسم عقد نوید محمدزاده و فرشته حسینی ۳ سال پیش

حضور بانک توسعه تعاون در دهمین رویداد بزرگ تراکنش ایران

سی برگزیده در سی‌امین سالگرد بیمه معلم

عکس/ تتوی دست زن محسن کیایی نظر همه را جلب کرد

ارزش سهام عدالت امروز ۱۷ دی ۱۴۰۳ + جدول

بانک دی در ۹ ماه ۱۹۰۱ میلیارد تومان درآمد داشت

فیلم/ تجمع بازنشستگان مقابل وزارت آموزش و پرورش

موفقیت بانک دی در بهبود سلامت و پایداری مالی

پزشکیان به وزارت کشور رفت

زمان برگزاری حراج سکه ضرب ۱۴۰۳ مشخص شد

استیضاح وزیر نفت متوقف شد

تجلیل از قهرمانان و مدال‌آوران المپیک ۲۰۲۴ توسط بانک صادرات ایران/ سیفی: نگاه بانک صادرات ایران به ورزش قهرمانی، سرمایه‌گذاری برای نسل آینده است

عکس/ قطع درختان در سطح شهر بندرعباس

مؤسسه اعتباری ملل، حامی نشست تخصصی حسابرسی فناوری اطلاعات در دهمین رویداد تراکنش ایران

فیلم/ پشت پرده بازداشت خبرنگار ایتالیایی در تهران

برگزاری ۴۱۴ رویداد ورزشی همگانی در کیش و کسب رتبه اول در بین مناطق آزاد کشور

فیلم/ سردار رادان: بچه که بودم دوست داشتم خلبان شوم

عکس/ احتمال استعفای نخست وزیر کانادا در ۷۲ ساعت آینده

عکس/ استایل جذاب و اروپایی شاهرخ استخری در ۴۴ سالگی

ماجرای خروج دارو‌های سرطانی از بیمارستان شریعتی

فیلم/ درگیری بر سر حجاب این بار در فرودگاه مهرآباد

برنده خوش‌شانس چهارمین دوره جشنواره فروش بیمه‌های عمر و حوادث بیمه دانا معرفی شد

سرمایه بیمه کوثر ۴۰۰۰۰ میلیارد ریالی می‌شود

فاجعه مرمت مدرسه خان در بافت تاریخی شیراز

سبد سرمایه گذاری بیمه‌های زندگی طلایی شد

فیلم/ توله خرس قهوه‌ای در سوادکوه تلف شد

یک مجوز و هزاران پرنده در خطر؛ نیاز به بازنگری قانونی نیم‌قرن پس از صدور مجوز‌های شکار پرندگان

فیلم/ مراسم سنتی محله خواجه عطا در بندرعباس

چرا بیمه‌های مهندسی بیمه سرمد؟