تاریخ انتشار: ۱۰:۵۴ - ۱۸ بهمن ۱۴۰۳
در گفت‌وگوی اقتصاد ۲۴ با یک کارشناس سیاست خارجی مطرح شد:

تهران باید خود را برای مذاکره مستقیم با واشنگتن آماده کند/ در صورت عدم مذاکره، نتانیاهو دستور حمله به تاسیسات هسته ای ایران را می‌گیرد

یک کارشناس سیاست خارجی می‌گوید: به باور من نامه ترامپ برای فشار حداکثری علیه ایران قابل پیش‌بینی بود چراکه در سال ۲۰۱۷ مشابه این کار را انجام داد. با این تفاوت که در آن مقطع ایران متوجه نشد و فرصت را از دست داد و در نهایت ترامپ از برجام خارج شد. الان هم اگر ایران پاسخ متناسبی ندهد و فرصت را از دست دهد به سمت شرایط سخت‌تر می‌رود و ممکن است فروش نفت ایران را به طور کامل صفر و ارتباط تجاری ایران با کشور‌های همسایه مانند عراق را قطع کند.

مذاکره ایران و آمریکا

اقتصاد۲۴- دونالد ترامپ، شامگاه سه‌شنبه پیش از دیدار با بنیامین نتانیاهو یادداشتی را که ناظر بر اعمال فشار حداکثری علیه ایران است، امضا کرد. برخلاف اینکه ترامپ از زمان مستقر شدنش در کاخ سفید، صد‌ها فرمان اجرایی را امضا کرده است، اما به گفته کارشناسان آنچه ترامپ علیه ایران امضا کرده است، در حکم یک نامه است و با فرمان اجرایی تفاوت دارد. او با بیان اینکه دستور او در قبال ایران بسیار سختگیرانه است، گفت: «حق ما است که از فروش نفت ایران جلوگیری کنیم». رئیس جمهور آمریکا با بیان اینکه برای صدور دستور فشار بر ایران مردد بوده است، اما ابراز امیدواری کرد که نیازی به استفاده از این دستور نباشد. او در ادامه تأکید کرد که ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد. او همچنین اعلام کرد که آماده مذاکره با ایران است.

به منظور بررسی بیشتر این اقدام ترامپ، اقتصاد ۲۴ با قاسم محبعلی مدیرکل پیشین خاورمیانه و شمال آفریقا در وزارت امور خارجه ایران، به گفت‌و‌گو نشسته است. مشروح این گفت‌و‌گو را در ادامه می‌خوانید.

*آقای محبعلی! تحلیل غالبی که از سوی کارشناسان بیان می‌شد، این بود که ترامپ تمایل به مذاکره و رفتن به سمت دیپلماسی دارد، اما چرا نامه فشار حداکثری علیه ایران را امضا کرد؟

- اقدام اخیر ترامپ مشابه سایر سیاست‌هایش است؛ بدین معنا که سیاست فشار را اعمال می‌کند و همزمان پیشنهاد مذاکره را می‌دهد تا از موضع قدرت با طرف مقابل وارد مذاکره شود. مانند کاری که با کانادا، مکزیک و پاناما کرد و اکنون با اتحادیه اروپا و چین هم همین کار را دارد انجام می‌دهد. هدف او رسیدن به توافق از موضع قدرت است و در مورد ایران هم احتمالا همین هدف را دارد. به باور من این اقدام ترامپ قابل پیش‌بینی بود چراکه در سال ۲۰۱۷ مشابه این کار را انجام داد. با این تفاوت که در آن مقطع ایران متوجه نشد و فرصت را از دست داد و در نهایت ترامپ از برجام خارج شد. الان هم اگر ایران پاسخ متناسبی ندهد و فرصت را از دست دهد به سمت شرایط سخت‌تر می‌رود و ممکن است فروش نفت ایران را به طور کامل صفر و ارتباط تجاری ایران با کشور‌های همسایه مانند عراق را قطع کند. در این صورت شرایط به گونه دیگری رقم خواهد بود.

*اکنون واکنش ایران چه باید باشد؟

- همانگونه که ترامپ پاسخ مشروط داده است، ایران هم باید متناسب با شرایط پاسخ مثبت مشروط دهد. ایران باید اعلام کند که آماده مذاکره است و در عین حال شرایطی که برای مذاکره دارد، آنهایی که لازم است را بصورت علنی اعلام کند. طبیعی است که ترامپ هم دنبال مذاکره مستقیم است. درواقع دیگر مذاکره غیرمستقیم و با واسطه یا با ۵+۱ و با حضور اروپایی‌ها بعید است که امکان وقوع داشته باشد. 

تهران باید برای یک مذاکره مستقیم، واکنش مثبت مشروط و آمادگی برای اینکه وارد گفت‌و‌گو شود، تصمیم بگیرد، این می‌تواند یک فرصت بی‌سابقه برای کشور باشد چراکه کنگره آمریکا بطور کامل در اختیار جمهوری‌خواهان است و از این رو اگر توافقی صورت گیرد، می‌تواند کلیه تحریم‌های آمریکا را لغو کند. باید توجه داشته باشیم که مذاکرات در این دوره تنها راجع به مسئله هسته‌ای نیست و می‌توان راجع به تمام مسائل مورد اختلاف گفت‌و‌گو کرد تا رضایت طرفین را تامین کند؛ بنابراین یک نقطه وسطی باید در گفت‌و‌گو‌ها پیدا شود. در غیر اینصورت ترامپ به سمت فشار‌های حداکثری می‌رود و حتی ممکن است انتظاری که نتانیاهو دارد مبنی بر اینکه مجوز حمله به تاسیسات ایران داده شود را از ترامپ بگیرد.

قاسم محبعلی

 

*می‌توان این فرض را مطرح کرد که امضای فشار حداکثری علیه ایران با جلسه ترامپ و نتانیاهو مرتبط بوده است؟‌

- می‌توان گفت تصمیم در گذشته گرفته شده ولی اعلامش به شکل هماهنگ و تنظیم شده با این دیدار بوده است. درواقع یک هشدار و در عین حال ایجاد یک زمینه برای مذاکره بوده است.


بیشتر بخوانید: برای ایران حیاتی است که مذاکره با آمریکا آغاز شود/ آمریکا، روسیه و چین با کارت ایران در برابر یکدیگر قرار می‌گیرند/ دولت پزشکیان آخرین فرصت برای نجات ایران است


*به نظر شما دولت پزشکیان تاکنون درباره مذاکرات فرصت‌سوزی نکرده است؟ بدین معنا که می‎‌توانست مانع از امضای همین نامه هم شود؟

- باید توجه داشته باشیم که دولت و وزارت خارجه در این موارد تصمیم گیر نیست. دولت پزشکیان کاری که تا الان انجام داده و نسبتا قابل تقدیر است، این است که از اینکه درگیری نظامی بوجود بیاید جلوگیری کرده است. در فاصله پس از روی کار آمدن ترامپ تاکنون و حتی پیشتر از آن محتمل بود که چنین اتفاقی به وقوع بپیوندد، اما آقای پزشکیان موفق شد از یک درگیری نظامی جلوگیری کند. به هر حال آتش بس در غزه و لبنان برقرار شده، شرایط سوریه هم تغییر کرده و یمن را هم اگرچه در لیست تروریست آمریکایی‌ها گذاشته شده‌اند، اما در آنجا هم آرامش برقرار است؛ بنابراین الان فرصت بهتری است برای اینکه ایران بتواند وارد مذاکره شود. شرطی که ترامپ گذاشته است که ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نکند، ایران به طور اصولی پذیرفته است ولی بحث بر سر آن است که آمریکا چگونه این اطمینان یا راستی‌آزمایی را داشته باشد. شاید چیزی که در مورد هند و پاکستان به دست آوردند درمورد ایران هم به دنبال دستیابی به آن باشند.

*در شرایطی که ترامپ فروش نفت ایران را صفر کند و از آن طرف هم تجربه سیاست چرخش به سمت شرق به ما نشان داده که ناموفق بوده و چین و روسیه به خاطر ایران، پشت آمریکا را خالی نمی‌کنند، چه تصوری می‌توان از آینده ایران داشت؟

- ترامپ یا توافق یا اعمال فشار و جلوگیری از فروش نفت را در مقابل هم قرار داده است. منافع چینی‌ها با آمریکایی‌هاست تا با ما. به خصوص اینکه بیش از ۵۰ درصد انرژی‌شان را از کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس تامین می‌کنند که در مقایسه با مقدار نفتی که از ما می‌گیرند بسیار پایین است. از سوی دیگر حجم تجارت چین با آمریکا بیش از ۶۰۰ میلیارد دلار است و قابل مقایسه با حجم تجارتشان با ما نیست. از این رو طبیعی است که اگر معامله‌ای برقرار شود ترجیح هر کشوری از جمله چینی‌ها این است که منافع ملی‌شان را حفظ کنند. این ما هستیم که نباید اجازه دهیم چنین اتفاقی رخ دهد؛ نه در مورد مذاکره احتمالی که ممکن است روس‌ها با آمریکایی‌ها بر سر اوکراین داشته باشند و نه درمورد مذاکره‌ای که ممکن است آمریکایی‌ها با چینی‌ها درمورد ایران داشته باشند. ایران باید خودش مستقیما تصمیم بگیرد با آمریکا مسائلش را حل کند تا دیگران با کارت ایران امتیاز نگیرند.

*در صورت تکرار اعمال فشار حداکثری، شرایط ایران با سال ۹۷ چه تفاوتی کرده است؟

- ایران آن موقع فرصت بهتری داشت ولی الان فرصت‌های ما کمتر شده است. هم شرایط اقتصادی ایران مانند آن زمان نیست و هم شرایط منطقه تغییر کرده است. فرصت‌های ایران کاهش پیدا کرده و طبیعتا هر مذاکره و توافقی براساس شرایط موجود صورت می‌گیرد. در عین حال که آمریکایی‌ها علاقه‌مند هستند که تمام انرژی‌شان را روی چین و روسیه بگذارند و حضورشان در خاورمیانه را کاهش دهند شاید حاضر باشند به ایران امتیازاتی دهند.


بیشتر بخوانید: واکنش عراقچی به اظهارات ترامپ


*آمریکا ممکن است چه امتیازاتی به ایران دهد؟

- آنچه ایران نیاز دارد سرمایه‌گذاری روی انرژی و گاز است که اروپایی‌ها به شدت به آن علاقه‌مند هستند. همچنین در حوزه‌های دیگر مانند امنیت. درمورد مسائل هسته‌ای هم مانند برجام شاید امتیازاتی بدهند.

*فرض کنیم که ایران حاضر به مذاکره نشود و ترامپ هم سیاست فشار حداکثری را اعمال کند. از آن طرف هم خبری از ارتباط تجاری با کشور‌های همسایه نیست. در چنین شرایطی چه تصوری می‌توان از شرایط کشور داشت؟

- این شرایطی است که ایران به سمت کره شمالی شدن حرکت می‌کند. از آنجایی که ایران شرایط و امکانات کره شمالی را ندارد باید هزینه‌های بسیار بیشتری از جنگ پرداخت کند. همانطور که می‌دانید از زمانی که دوران هسته‌ای شروع شده است تا الان، خسارتی که به اقتصاد ایران وارد شده بیشتر از میزان خسارات وارد شده در دوران جنگ است؛ بنابراین باید جلوی خسارات گرفته شود. مسئولیت دولت و حکومت این است که جلوی خسارت به ملت و کشور را بگیرد نه اینکه دنبال آرمان‌ها برود. ماموریتی که مردم به آنها داده‌اند این است که منافع، امنیت و رفاه آنها را تامین کند؛ لذا این مسیری است که باید پیموده شود.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع دوربین‌های عکاسی + جدول

عکس/ تغییر چهره ابن مرجانه سریال مختار پس از ۱۹ سال با مدل موی جدید

عکس/ چهره متفاوت رهبری ۶۲ سال پیش در سفر به استان گیلان به همراه یک دوست لبنانی

عکس/ استایل رسمی محمدرضا پهلوی و ثریا ۷۴ سال پیش در یک مراسم

عکس یادگاری عراقچی و وزرای خارجه شرکت‌کننده در اجلاس شانگهای

عکس دیده نشده از زهرا پزشکیان در کنار زینب سلیمانی در یک مراسم

عکس/ ژست و استایل جذاب بیتا سحرخیز در کافه‌ای دنج و لاکچری

عکس/ مراسم عروسی فروغ فرخزاد و پرویز شاپور ۷۳ سال پیش با تیپ اروپایی

عکس/ سردار باقری در کنار امیر ایرانی و امیر موسوی در بازدید از نیروی دریایی ارتش

فلسطینی‌های گرسنه و ناامید در غزه

عکس/ چهره متفاوت بنی صدر ۸۴ سال پیش در کنار برادران و خواهرش

عکس/ تغییر نام خیابان خالد اسلامبولی در تهران

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

قیمت دلار عقب نشینی کرد

خطر ساده‌انگار‌ها و کاغذپاره‌ساز‌ها بیش از تهدید ماشه/ ایران در آستانه فصل هفتم منشور ملل متحد است

ضرب الاجل ادعایی اروپا و آمریکا علیه ایران

آخرین مهلت دریافت کارت ورود به جلسه کنکور

فوری/ آتش‌سوزی فرودگاه مشهد کنترل شده است

حادثه تلخ واژگونی اتوبوس در استان یزد

بهانه‌های بنی‌اسراییلی علیه پزشکیان بعد از مصاحبه جنجالی

بورس کالا میزبان عرضه ۴۵۲ هزار تن انواع محصول

کف قیمت خودرو در بازار به ۵۲۰ میلیون رسید

بحران آب در ایران؛ زنگ خطر فرونشست، تورم غذایی و تهدید زیرساخت‌ها/ نشانه‌های یک فروپاشی زیست‌محیطی

توقیف یک کشتی نفتکش خارجی در دریای عمان

ورود اینترپل به پرونده ناپدید شدن سما جهانباز

شکست تکرار ۲۸ مرداد در دوره جنگ ۱۲ روزه

عوارض ماندگار جراحت جنگ ۱۲ روزه/ افزایش ۲۰ درصدی تماس تهرانی‌ها با اورژانس اجتماعی در جنگ با اسرائیل

آغاز دور جدید ثبت نام ایران خودرو ویژه تیر ۱۴۰۴ + جزئیات

قیمت جهانی نفت افزایش یافت

آغاز قطعی آب در تهران به بهانه افزایش دما

پرواز مجدد طلای جهانی

نگاه وزیر اقتصاد به بازار سرمایه چیست؟

فیلم/ تصاویر دوربین مداربسته مغازه از لحظه انفجار بعد از حمله اسرائیل به تجریش

آیا قیمت سکه واقعی است؟ این فرمول حقیقت را آشکار می‌کند!

فیلم دوربین‌های ترافیکی از وضعیت میدان تجریش بعد از حمله اسرائیل

دولت دوباره مالک سهام عدالت شد؟

بازار خودرو شوک شد + جدول

طلا‌های معادن ایران به جیب چه کسانی می‌رود؟

صعود قیمت نان و برنج، سقوط قدرت خرید مردم

تیغ مکانیسم ماشه بالای سر بازار ارز

انتقاد دوباره آذری‌جهرمی از اخلال در GPS

ترامپ: عجله‌ای برای مذاکره با ایران ندارم

واریز کالابرگ الکترونیکی دهک‌های ۴ تا ۷ به مرداد موکول شد؟

سردار غیب‌پرور به شهادت رسید

جزئیات پرداخت کمک هزینه جدید به بیمه شدگان تامین اجتماعی

تداوم اختلال در اینترنت و آینده مبهم کسب و کار‌های کشور

وزیر اقتصاد با چه مناطق آزادی طرف است؟

ابراز نگرانی بقایی نسبت به درگیری‌های منطقه

کنایه سخنگوی دولت اصلاحات به اظهارات قالیباف

پاکستان: حمله آمریکا به ایران غیرقابل قبول است

عکس/ قاب دیده نشده از همسر و فرزند سردار باقری

آیا دالان اقتصادی هند- خاورمیانه- اروپا می‌تواند جایگزین کانال سوئز شود؟/ اعراب منطقه برای کریدور جدید آماده می‌شوند

انتقاد زیدآبادی از اظهارات شمس‌الواعظین درباره جنگ ۱۲ روزه

پیش بینی مطهری از حمله بعدی اسرائیل به ایران

پمپئو: پوتین تهدید ترامپ را جدی بگیرد

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

وضعیت هواشناسی امروز