آمادگی تهران در برابر زلزله؛ زیر ۵۰ درصد/ واقعیت‌های تکان‌دهنده از بحران نجات تهرانی‌ها در برابر زلزله‌ بزرگ!

اقتصاد۲۴- در حالی که حدود ۱۹۵ سال از بزگترین زلزله تهران می‌گذرد بر اساس مطالعات انجام‌شده تهران در معرض خطر وقوع زلزله‌های با بزرگی ۷ ریشتر یا بیشتر قرار دارد. طی سال‌های اخیر هم تکانه‌هایی رادر این کلان شهر و حومه آن شاهد بوده‌ایم و در سال ۱۳۹۷، مطالعه‌ای نشان داد که امکان وقوع زلزله‌ای شدید در تهران میان سال‌های ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۹ وجود دارد.

به عبارتی زلزله بزرگ در تهران یک واقعیت اجتناب‌ناپذیر است که دیر یا زود رخ خواهد داد. با این حال، عدم آگاهی عمومی، ضعف در برنامه‌ریزی‌های شهری، منافع اقتصادی گروه‌های خاص و کم‌توجهی برخی از مسئولان باعث شده که این موضوع به‌طور جدی در دستور کار قرار نگیرد که البته لازم است با یک رویکرد علمی و عملی، برنامه‌ای مدون برای کاهش خطرات زلزله در تهران اجرا شود چرا که بدون انجام چنین اقداماتی، در صورت وقوع زلزله، تهران با یک بحران بزرگ انسانی، اقتصادی و اجتماعی مواجه خواهد شد که جبران آن سال‌ها به طول خواهد انجامید.

از این رو روز گذشته مانور ۱۰ هزار نفری زلزله در بوستان ولایت برگزار شد و بیش از ۱۶ کارگروه و۱۱۰ دستگاه اجرایی و سازمان تخصصی در این مانور مشارکت داشتند و موضوعاتی، چون آواربرداری، امداد و نجات، امداد هوایی، حریق و حوادث، اسکان و... شبیه سازی شد.

در گفت‌و‌گو با جلال ملکی معاونت اجتماعی و سخنگوی آتش‌نشانی تهران به ابعاد نقش مثبت این مانور در صورت وقوع احتمالی زلزله در تهران پرداخته ایم که در پی می‌آید.

پیشتر مدیریت ستاد بحران گفته‌اند تهران آمادگی ۵۰ درصدی زلزله را ندارد، در این مورد چه نظری دارید؟

ایشان اگر از ۵۰ درصد آمادگی گفته‌اند خیلی خوب گفته‌اند.

چطور، یعنی به زعم شما این آمادگی خیلی کمتر از این عدد است؟

اگر بخواهیم منطقی صحبت کنیم تهران خیلی کار دارد تا به روز‌های آمادگی برسد و فقط هم نباید یک دستگاه یا بخش را متولی اینکار کنیم. وقتی اسم بحران می‌آید باید همه دستگاه‌ها همفکری کنند. آن هم نه در زمانی که زلزله می‌آید دور هم جمع شویم و بگوییم چکار کنیم، این به درد نمی‌خورد. بهتر است در این روز‌ها که ایام آرامش است دستگاه‌های امدادی برنامه ریزی کنند و مردم به وظایف خود عمل کنند. باید نیرو‌های امدادی خود را تجهیز کنند و دوره‌های آموزشی و پرسنل مجرب را در اختیار بگیرند و آنهایی که باید منابع مالی را تامین کنند دست بکار شوند و خود مردم هم در راستای گذرادن دوره‌های آموزشی و ایمن کردن ساختمان‌ها اقدام کنند.

نقش این مانور‌ها را در بالا بردن ضریب‌های امنیتی چگونه ارزیابی می‌کنید؟

این یک مانور گسترده و خوب بود و می‌تواند در راستای تعامل و همکاری بهتر دستگاه‌های امدادی تاثیر بگذارد. اما اگر ما فکر کنیم با آماده شدن یک سازمان مثل آتش نشانی و چند دستگاه دیگر تمام مشکلات شهر ما حل می‌شود اصلا درست نیست. چرا که سازمان آتش نشانی و امدادی هیچ وقت برای بحران‌ها تعبیه نشده‌اند. در هر جای دنیا وقتی یک بحران بزرگ پیش می‌آید کشور‌ها تسلیم می‌شوند، مانند جنگل‌سوزی‌ها اخیر آمریکا.

بیشتر بخوانید:زلزله قصرشیرین را لرزاند

بعنی به عبارتی سازمان آتش نشانی برای بحران تعبیه نشده است؟

نخیر، سازمان‌های آتش نشانی و امدادی برای بحران تعبیه نشده‌اند و از این رو در تهران ستاد بحران تشکیل شده که ده‌ها دستگاه در کنار هم می‌نشینند و حتی در بحران‌های بزرگ می‌بینیم که نیرو‌های امدادی خارجی وارد عمل می‌شوند، چون می‌بینند که خود آن کشور دیگر توانایی لازم را ندارد. در همه جای دنیا آتش نشانی‌ها برای حوادث شهری تعبیه شده‌اند، اما در مواقع بحران می‌آیند و تا جایی که بتوانند کمک می‌کنند.

قبلا خبری داشتیم که چنانچه در تهران زلزله‌ای رخ دهد تا چند روز اول خود مردم باید برای نجات و خودو همراهان تلاش کنند چرا که بواسطه بسته شدن معابر و گوچه‌ها نیرو‌های امدادی امکان کمک رسانی سریع را ندارند.

اگر زلزله در حدی باشد که منجر به تخریب ساختمان‌ها بشود که معابر را بند بیاورد مطمئنا دو سه روز اول مشکلات امدادی وجود دارد. چون تا نیرو‌های امدادی از استان‌های معین و کشور‌های دیگر بیایند وکمک رسانی کنند زمان خواهد برد و از طرفی خود آنها نیز ممکن است آسیب‌هایی ببینند و با فرض اینکه در ۵۰ نقطه بخواهند کمک رسانی کنند قطعا کم می‌آورند و نیرو‌های لازم را ندارند. نمی‌توانیم بگوییم یک آتش نشانی قوی و یا یک شهرداری خوب داریم که اگر زلزله بیاید می‌توانند این موضوع را جمع کنند. نه اینطور نیست و کسانی که الان می‌دانند ساختمان‌های فرسوده دارند باید الان خودشان اقدام کنند.

یک سری سوله ستاد بحران شهر تهران ایجاد کرده که این سوله‌ها امکانات رفاهی خاصی ندارند و در مانور روز گذشته نیز از چادر به صورت نمادین استفاده شد.

ما در آتش نشانی چنین سوله‌هایی نداریم، آنها متعلق به ستاد بحران و هلال احمر است و ما چنینی سوله‌هایی نداریم ضمن اینکه نمی‌دانم کاربری این سوله‌ها اسکان دادن یا نگهداری تجهیزات است. من در این مورد اطلاعات دقیقی ندارم.

یعنی صرفا آتش نشانی با چادر می‌تواند زلزله زدگان را اسکان دهد؟

نه این هم حوزه کار آتش نشانی نیست. البته ما کمک می‌کنیم و نیرو‌های داوطلب و مردمی ما خیلی در این زمینه توانمند هستند و لی در مجموع چادر زدن و اسکان دادن وظیفه آتش نشانی نیست.