تکرار تعرض به تالاب آشوراده؛ ازسرگیری فعالیت‌های غیرقانونی پتروشیمی در میانکاله بهشهر

اقتصاد۲۴- شب بود و سکوت میانکاله را تنها صدای پرواز پرندگان می‌شکست. اما در گوشه‌ای از این پناهگاه حیات‌وحش، غرش موتور تریلی‌ها خبر از تهدیدی قدیمی می‌داد. پروژه پتروشیمی میانکاله که پیش‌ازاین لغو شده بود، بار دیگر با ورود تجهیزات سنگین، دوستداران طبیعت را نگران کرد.

در ۷۲ ساعت گذشته منتهی به ۲۲ فروردین ۱۴۰۴، گزارش‌های نگران‌کننده‌ای از فعالیت‌های غیرقانونی در محل پروژه پتروشیمی میانکاله منتشر شده است. فعالان محیط‌زیست محلی گزارش داده‌اند که در روز‌های ۲۰ و ۲۱ فروردین، تعدادی تریلی حامل تجهیزات به منطقه وارد شده و گمانه‌زنی‌هایی درباره ساخت سوله یا ازسرگیری فعالیت‌های ساختمانی را برانگیخته است.

«شینا انصاری»، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، به‌صراحت اعلام کرده است «هیچ پروژه قانونی به‌نام پتروشیمی میانکاله وجود ندارد» و سازمان تحت مدیریت او هیچ‌گونه مجوزی برای فعالیت در این محدوده صادر نکرده است. این موضع از سوی حمید ظهرابی، معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان، نیز تأیید شده. او بر «غیرقانونی بودن تمامی اقدامات اجرایی در محل» تأکید کرده و خواستار رفع تصرف زمین‌های پروژه شده است.

بااین‌حال، شواهد میدانی چیز دیگری را نشان می‌دهد. در روز‌های ۲۰ و ۲۱ فروردین، تعدادی تریلی وارد منطقه شده‌اند و به‌نظر می‌رسد مقدمات ساخت سوله یا آغاز دوباره پروژه در حال شکل‌گیری است. این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که دادستان مازندران، پیشتر دستور توقف فعالیت‌ها را صادر کرده بود. اجرای این دستور، اما طبق گزارش‌ها، با مقاومت یا بی‌توجهی مواجه شده است.

میانکاله، با تالابی به وسعت ۲۸ هزار هکتار، نه‌تنها پناهگاه حیات‌وحش که یکی از ارزشمندترین اکوسیستم‌های ایران است. این منطقه میزبان گونه‌هایی، چون فلامینگو، پلیکان سفید و عقاب دریایی دم‌سفید است و هرگونه دخل‌وتصرف می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری به تنوع زیستی آن وارد کند. پروژه پتروشیمی میانکاله که از ابتدا به‌دلیل فقدان مجوز‌های زیست‌محیطی و تهدیدات اکولوژیک با مخالفت‌های گسترده مواجه بود، در سال‌های گذشته رسماً لغو شد. اما گزارش‌های اخیر نشان می‌دهد این تهدید همچنان پابرجاست.

بیشتر بخوانید:عکس/ نیمی از میانکاله خشکید

فعالان محیط‌زیست که سال‌هاست برای حفظ میانکاله مبارزه می‌کنند، این فعالیت‌ها را «تعرض به میراث طبیعی ایران» می‌دانند. یکی از فعالان محلی به «پیام ما» گفت: «میانکاله نه‌تنها متعلق به ما، بلکه متعلق به نسل‌های آینده است. چگونه می‌توان این تخریب را توجیه کرد؟» آنها همچنین به شایعاتی درباره دخالت افراد بانفوذ در پشت پرده پروژه اشاره کرده‌اند، هرچند این ادعا‌ها هنوز تأیید رسمی نشده‌اند.

ادامه این فعالیت‌ها پرسش‌های جدی را درباره نظارت و اجرای قانون مطرح می‌کند. چرا باوجود لغو رسمی پروژه و دستورات قضائی، تجهیزات سنگین همچنان به منطقه وارد می‌شوند؟ آیا اراده‌ای برای توقف کامل این تخلفات وجود دارد؟ میانکاله که به‌عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره در یونسکو ثبت شده، امروز بیش از هر زمان دیگری به حفاظت نیاز دارد.

میانکاله یکی از حساس‌ترین زیست‌بوم‌های شمال ایران است؛ تالابی ۲۸ هزارهکتاری که پناهگاه حیات‌وحش محسوب می‌شود و میزبان گونه‌هایی، چون فلامینگو، پلیکان سفید، و عقاب دریایی دم‌سفید است. فعالان محیط‌زیست نسبت به آسیب‌های جبران‌ناپذیر ناشی از فعالیت پتروشیمی در این منطقه هشدار داده‌اند. به‌گفته آنان، ادامه پروژه نه‌تنها منجر به تخریب تنوع زیستی خواهد شد، بلکه حیات هزاران پرنده مهاجر و گونه‌های بومی را نیز تهدید می‌کند.

در مجموع، باوجود لغو رسمی پروژه و نبود مجوز‌های قانونی، شواهدی از ادامه فعالیت‌های ساختمانی در میانکاله دیده می‌شود؛ مسئله‌ای که تضاد آشکار میان اراده قانونی و واقعیت‌های میدانی را نشان می‌دهد.