چرایی خام فروشی مواد معدنی / صمدی: برای نجات از رکود سنگ خام را صادر می‌کنیم

سرمایه‌گذاری برخی ایرانیان در معادن چین، وزارت صنعت، معدن و تجارت را بر آن داشت تا پیشنهاد افزایش عوارض واردات سنگ از 8 به ۲۰ درصد را مطرح کند. رئیس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران معتقد است موانع چیده شده از سوی دولت صادرات 18میلیون تنی سنگ های تزئینی و نما را به حدود 4 میلیون تن رسانده است.

اقتصاد 24- چرایی خام فروشی مواد معدنی مثل بسیاری از مواد با ارزشی که در کشور استخراج می شود نظیر نفت، از جمله پرسش هایی است که هنوز پاسخی به آن داده نشده و هر بار صحبتی مبنی بر اصلاح این رویه به میان می آید و دوباره به فراموشی سپرده می شود.

به دلیل فقدان فناوری‌، در ایران از هر تن سنگ خام تنها رقمی معادل 12 متر سنگ فرآوری تولید می شود در حالی که با همین میزان سنگ خام، در چین معادل 18 متر سنگ فرآوری می شود. لذا امروز شاهد هستیم که سنگ خام از ایران به کشورهایی نظیر چین صادر و سپس همان سنگ فرآوری شده دوباره به ایران واردات می شود.

به گفته معاون معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت به علل های گوناگون کشورمان نتوانسته است در میان کشورهای مشابه دارای ذخایر معدنی همچون استرالیا، کانادا، آفریقای جنوبی و شیلی، در جایگاه واقعی خود قرار گیرد. حال دولت باید به جای ممنوع کردن معدنکاران از فروش خام سنگ به شرکت های خارجی، زمینه فروش آن را در داخل کشور به قیمت مناسب که سود کافی برای معدنکار داشته باشد، فراهم کند.

تعطیلی معادن، ضعف صنایع فرآوری، فقدان قابلیت برنامه ریزی برای فرآوری برخی مواد معدنی، مغایرت نرخ خرید صنایع داخلی از معدنکاران با قیمت جهانی مواد خام معدنی، فراهم نبودن زمینه برای فروش داخلی مواد خام معدنی، معضل تسهیلات بانکی و نرخ سود بالا، غفلت از بخش فرآوری مواد معدنی، تاثیر ظرفیت استخراج معدن بر موضوع خام فروشی، بی ثباتی در برنامه ریزی برای بهره برداری و تولید در بخش معدن و خام فروشی برخی سنگ ها توسط معدن داران و فعالان بخش صنایع معدنی از جمله آسیب‌های فعلی در حوزه معادن سنگ است.

به تازگی معاون معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت با اعلام علت سرمایه گذاری برخی ایرانیان در معادن چین، از پیشنهاد افزایش عوارض واردات سنگ به کشور به ۲۰ درصد خبر داد. به گفته جعفر سرقینی عوارض واردات سنگ ۸ درصد است که بازدارنده نیست و اخیراً پیشنهاد شده این عوارض به ۲۰ درصد افزایش یابد.

داشتن شفافیت در مشخص شدن مراحل مختلف طرح ها و پلکانی و پویا کردن آن ها، حضور بخش خصوصی در روند سیاست گذاری ها و پرهیز از اتخاذ تصمیمات و برنامه های کوتاه مدت و به نوعی خلق الساعه، اعتماد سازی و فراهم کردن بستر مناسب برای سرمایه گذاری بخش خصوصی و به ویژه خارجی در بخش های مختلف چرخه تولید، از اکتشاف گرفته تا محصول نهایی از جمله مواردی است که می تواند باعث پویایی صنایع معدنی کشور شود.

چرایی خام فروشی مواد معدنی

رئیس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران در همین رابطه به خبرنگار اقتصاد 24 می گوید: هر نوع دستور و تکلیفی از سوی دولت به معدنکاران جزء وارد ساختن ضربه به ساختار فعالیت و تولید در این بخش خاصیتی ندارد.

سعید صمدی با بیان اینکه طبق گزارش‌های آماری گمرک، واردات سنگ های تزئینی و نما تنها به 500 هزار تن می رسد که این رقم متوجه سنگ های خاصی است که در ایران تولید نمی شود. پس دولت به دنبال بهانه تراشی برای حرکت معدنکار در راستای تولید و صادرات است و تنها با فضاسازی شرایط ارزآوری را به مخاطره می اندازد! صادرات سنگ خام حراج نیست بلکه نجات از رکود است .

وی افزود: باید برای تولید و صادرات امکانات لازم و تکنولوژی جدید در اختیار معدنکاران قرار بگیرد وگرنه نمی توانند مواد معدنی را بعد از استخراج در انبار نگه دارند تا زمانی فرا برسد که دولتمردان بخواهند برای فرآوری آن اقدام به واردات تکنولوژی کنند چرا که هیچ یک از معدنکاران قدرت معجزه ندارند!

رئیس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران گفت: به دلیل شرایط رکود در ساخت و ساز که بیشتر مصرف این نوع سنگ ها را دارد شرایط تولید بسیار سخت تر شده است چراکه همین وضعیت باعث شده در ساختمان سازی کمتر از این نوع سنگ ها استفاده شود.

به گفته صمدی ، زمانی که ماده معدنی استخراج می شود نیازمند فرآوری است حالا با توجه به اینکه هیچ فناوری برای این بخش در دسترس کارخانه ها قرار نگرفته چطور توقع دارند که ماده معدنی روی دست معدنکاری که تنها با این حرفه چرخ اقتصاد را می گرداند باقی بماند.

وی تصریح داشت: از این رو با صادرات این مواد و تبدیل شدن آن به محصول ، باز از طریق واردات به چرخه مصرف در کشور برمی گردانند و یا بخش بیشتر آن مجدد به سایر کشورها صادر می شود.

چرا دولت با افزایش عوارض وارداتی مانع از خروج رکود در تولید ماده معدنی می شود؟

رئیس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران با انتقاد از اینکه در شرایطی که کشور نیاز به ارزآوری بالا دارد چرا دولت با افزایش عوارض وارداتی مانع از خروج رکود در تولید ماده معدنی می شود؟! چرا سعی دارند به هر نحوی بازار صادراتی این محصولات از بین برود؟!

این مسئول معدنی ادامه داد: امروز با فضاسازی در خصوص خام فروشی قصد تخریب این بخش از تولید تا صادرات را دارند و افرادی از خام فروشی صحبت می کنند که نه از مواد معدنی تولید شده اطلاعات جامعی دارند نه از دستگاه ها و شرایط کارخانه های کشور! اگر تکنولوژی های جدید در اختیار کارخانه ها قرار بدهند متوجه می شوند که معدنکاران و در مجموع زنجیره فعال در این بخش چطور بازارهای داخلی و صادراتی را در تصرف خود می گیرند.

چرا 100 سال است کسی به خام فروشی نفت اعتراض نمی کند؟

صمدی تاکید کرد: 100 سال است که با وجود اهمیت بالای نفت، خام فروشی می کنیم اما هیچ یک از مسئولان نسبت به به ادامه این مسیر منتقد نیست اما به خام فروشی مواد معدنی معترض هستند!

رئیس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران در پایان با هشدار نسبت به عواقب سنگ اندازی در راستای توسعه تولید و ارزآوری برای کشور گفت: این سرنوشت تنها یکی دو ماده معدنی در کشور نیست. این سرنوشت حتی برای سنگ آهن هم پیش بینی می شود تا حدی که با تاسف باید در انتظار بیچارگی سنگ آهنی ها باشیم و اگر کسی به عنوان ناجی این بخش وارد نشود قطعا مواد معدنی تولید شده در کشور به روزهای وحشتناکی خواهد رسید.