یارانه‌ای که به مردم نمی‌رسد

دولت در زمینه تنظیم بازار نمره مردودی را دریافت کرده است. این موضوع را نه تنها مردم و فعالان بازار تایید می‌کنند بلکه حتی نمایندگان مجلس نیز معتقدند دولت باید با اتخاذ سیاست‌های علمی و اقدام عملی در جهت حل مشکل این بخش اقدام کند.

اقتصاد24- حدود پنج روز به آغاز ماه محرم باقی مانده اما گشت‌وگذاری در بازار نشان می‌دهد که اقلام اساسی مردم از جمله شکر با افزایش قیمت و حتی کمبود قابل توجهی روبه‌رو شده است. در این میان گوشت، مرغ، برنج و دیگر کالاهای سفره مردم با موج جدیدی از گرانی روبه‌رو است. در این میان شاهد این هستیم که علاوه بر اقلام خوراکی و مواد غذایی، برخی از کالاهای پر تقاضا در این ماه از جمله ظروف یک بار مصرف برای ماه محرم و همچنین لباس و لوازم‌التحریر مدارس با گرانی بی‌سابقه‌ای روبه‌رو شده است.

افزایش قیمت کالاهای مورد نیاز مردم به خصوص در آستانه مناسبت‌های خاص با اینکه داستان جدیدی نیست اما آنچه منجر به اعتراض مردم و صاحبنظران اقتصادی می‌شود، به سیاست‌های نسنجیده دولت در حوزه ارز برمی‌گردد. سیاست‌هایی که به دنبال آن میلیاردها تومان ارز دولتی صرف واردات کالاهای اساسی از جمله گوشت و حتی کاغذ شد اما در نهایت هیچ کالایی با در نظر گرفتن ارز ۴۲۰۰ تومانی به دست مردم نرسید تا جایی که این روزها مردم علاوه بر اینکه برای خرید اقلام غذایی خود دچار مشکل هستند بلکه توان تامین مایحتاج تحصیلی فرزندان خود را هم ندارند. در حالی که برای واردات کاغذ دفاتر دولتی و همچنین اقلام غذایی ارز زیادی صرف شده است اما در نهایت این کالاها متناسب با نرخ آزاد راهی بازار شده است.

با این حال دولت قصد ندارد بساط ارز ۴۲۰۰ تومانی را جمع‌آوری کند و به سیاست‌های ناکارآمد قبلی خود ادامه می‌دهد. سیاست‌هایی که از اوایل سال گذشته نوسان بی‌سابقه ارز را در بازار پدید آورد و منجر به گرانی‌های سرسام‌آور در حوزه‌های گوناگون شد. اما تبعات سیاست‌های ارزی نامناسب دولت همچنان ادامه دارد به طوری که در آستانه ماه محرم با گرانی‌های قابل توجهی نسبت به سال گذشته روبه‌رو هستیم.

توزیع ۱۰۰ هزار تن کالای اساسی

به گفته رییس انجمن تولیدکنندگان ظروف یکبار مصرف، از زمانی که قیمت ارز افزایش پیدا کرد ما نیز مجبور شدیم به همان نسبت، قیمت محصولات خود را افزایش دهیم. بر این اساس به طور میانگین قیمت ظروف یکبار مصرف نسبت به سال گذشته سه برابر شده است. به گفته حمید صمدی، با کاهش قدرت خرید مردم، بازار داخلی دیگر جوابگوی تولید نیست. این در حالی است که اقلامی مانند برنج، گوشت، مرغ، حبوبات، شکر و … نیز با افزایش قیمت‌های جدیدی همراه است به طوری که به نظر می‌رسد کمبود اقلام مورد نیاز مردم در ماه محرم بیشتر از قبل خواهد شد.

بر همین اساس دبیر ستاد تنظیم بازار با اشاره به مصوبات جلسه دیروز ستاد تنظیم بازار گفت: ۱۰۰ هزار تن کالای اساسی از جمله برنج، شکر، روغن، چای گوشت قرمز و مرغ در طول ایام عزاداری محرم و صفر توزیع خواهد شد. عباس قبادی اظهار کرد: در این جلسه طرح ویژه تامین و تنظیم بازار کالاهای اساسی در ایام محرم و صفر برای تامین نیازهای مردم و هیئات مذهبی به تصویب رسید که براساس آن ۱۰۰ هزار تن کالای اساسی در این ایام توزیع خواهد شد.

دبیر ستاد تنظیم بازار افزود: با توجه به افزایش تقاضا در بازار مصوب شد تا از محل ذخایر موجود، برنج، شکر، روغن، چای، گوشت قرمز و گوشت مرغ توزیع شود.

وی تصریح کرد: همچنین به دلیل پاسخگویی به نیاز دانش‌آموزان و دانشجویان، ستاد تنظیم بازار مصوب کرده تا «نمایشگاه مهر» در ایام بازگشایی مدارس برگزار شود که در قالب آن دفاتر دانش‌آموزی و البسه مورد نیاز دانش‌آموزان عرضه خواهد شد.

قبادی از انجام بازرسی‌های سیار از ۱۰ شهریور تا ۱۵ مهرماه در سراسر کشور خبر داد و گفت: بازار به صورت کامل رصد خواهد شد و اجازه هیچ‌گونه تخلف و تخطی از قیمت‌های مصوب داده نخواهد شد.

وی گفت: همچنین رصد و پایش کالاهای ضروری و مورد نیاز مردم در این ایام از سوی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به صورت جدی‌تر و گسترده‌تری صورت خواهد گرفت چرا که در این ایام به طور طبیعی تقاضا بالاست. قبادی خاطرنشان کرد: توزیع دفترچه‌های دانش‌آموزی که با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد کشور شده‌اند در این نمایشگاه با قیمت مصوب صورت خواهد پذیرفت.

مدیریت نامناسب

با اینکه دولت از بابت تنظیم بازار نگرانی خاصی ندارد و معتقد است که نیاز مردم در آستانه محرم و همچنین نیاز دانش‌آموزان در آستانه سال تحصیلی به راحتی تامین می‌شود اما واقعیت این است که دولت بازار را به حال خودش رها کرده است. از این رو است که هیچ یک از کارشناسان اقتصادی از عملکرد دولت در این حوزه رضایت ندارند و معتقدند که دولت تنها منابع ملی را به بهانه کمک به مردم هدر داده است اما در نهایت حتی یک کیلو گوشت به قیمت دولتی هم به دست روستاییان و افراد بی‌بضاعت نرسیده است.

در همین خصوص عضو هیات‌رییسه کمیسیون کشاورزی مجلس با بیان اینکه دولت در زمینه تنظیم بازار نمره مردودی دریافت کرده، گفت: عملکرد دولت در بخش تنظیم بازار محصولات کشاورزی، صنعتی و خدماتی ضعیف بوده به طوری که به عنوان مثال شاهد هستیم قیمت خودرو تناسبی با قیمت محصولات خارجی و عرضه و تقاضا در بازار ندارد.

علی محمد شاعری با اشاره به اینکه قیمت محصولاتی مانند پیاز و سیب‌زمینی در کشور برای کشاورزان تبدیل به داستان پر غصه شده است، ادامه داد: نوسان قیمت محصولاتی مانند گوشت قرمز، گوشت مرغ، تخم‌مرغ، شیر و سایر اقلام تولیدی در داخل کشور به دلیل عدم مدیریت مناسب دولت در خصوص تنظیم بازار موجب گلایه شدید مردم شده است.

این نماینده مردم در مجلس با تاکید بر اینکه در حال حاضر مطالبه اصلی مردم اشتغال و کنترل نوسان قیمت محصولات است، عنوان کرد: دولت در زمینه اشتغال نیز برای نیروی کار برنامه‌ای ندارد، عدم تناسب عرضه و تقاضای نیروی کار نشان از عدم مدیریت مناسب دولت است.

وی با بیان اینکه در بخش تنظیم بازار دچار مشکل هستیم، خاطرنشان کرد: اگر دولت تنها به وظیفه تنظیم بازار خود به خوبی عمل می‌کرد در زمینه اشتغال، توزیع کالا، ارز و مسکن دچار مشکل نبودیم.

با اینکه غالب فعالان بخش خصوصی معتقدند که باید ارز دولتی در رابطه با کالاهای اساسی نیز حذف شود و یارانه ها به صورت مستقیم به دست اقشار ضعیف برسد اما برخی کارشناسان بر این عقیده هستند که این اقدام افزایش تورم و گرانی هرچه بیشتر اقلام اساسی را به دنبال دارد. بر این اساس آنچه می تواند در شرایط فعلی بازار را از شر افزایش قیمت‌های چندبرابری رها کند، به سر وسامان دادن سیستم توزیع بر می گردد.

سیستم توزیع در کشور ما آنچنان بی در و پیکر است که درست در آستانه مناسبت های خاص با سودجویی و اخلال برخی منفعت‌طلبان در بازار روبه‌رو می شویم. در حالی که اگر دولت تدابیر مناسبی را برای این حوزه لحاظ کند، میوه و اقلام مورد نیاز مردم با اختلاف قیمت چند برابری از محل تولید تا عرضه فروخته نمی شود.

منبع: جهان صنعت