سایه سیاست بر کلاس درس/ آمار میانگین سال‌های تحصیل و سال‌های مورد انتظار در مدرسه چقدر است؟

اقتصاد۲۴- داده‌های مربوط به سال‌های مورد انتظار ادامه تحصیل در کشور‌های مختلف جهان، تصویر روشنی از سطح توسعه‌یافتگی آموزشی، دسترسی به آموزش و سیاست‌های حمایتی دولت‌ها در زمینه تحصیل ارائه می‌دهد. این شاخص نشان می‌دهد که یک کودک به طور متوسط چند سال انتظار می‌رود در سیستم آموزشی رسمی کشور خود حضور داشته باشد. البته می‌تواند از مقطع پیش‌دبستانی تا آموزش عالی را در بر بگیرد. در صدر کشور‌ها موناکو با میانگین ۲۱.۶ سال قرار دارد که نشان‌دهنده تعهد بالا به آموزش و امکان دسترسی طولانی‌مدت به تحصیلات رسمی است. پس از آن، کشور‌هایی مانند یونان ۲۰.۸ سال و استرالیا ۲۰.۶ سال نیز در جایگاه‌های بالایی قرار دارند.

کشور‌هایی نظیر ترکیه با ۱۹.۸ سال، فنلاند ۱۹.۴ سال، نیوزلند ۱۹.۳ سال، سوئد ۱۸.۹ سال و نروژ ۱۸.۷ سال نیز عملکردی بسیار خوب در حوزه آموزش دارند. در این کشور‌ها آموزش به عنوان یکی از ستون‌های اصلی توسعه انسانی تلقی شده و با سیاست‌هایی همچون تحصیل رایگان، حقوق ماهانه برای دانش‌آموزان یا دانشجویان و برنامه‌های آموزشی نوآورانه تقویت شده است. بریتانیا ۱۷.۸ سال و آلمان ۱۷.۳ سال نیز در میان کشور‌های اروپای غربی وضعیت مناسبی دارند هرچند کمی پایین‌تر از میانگین کشور‌های اسکاندیناوی هستند. این کشور‌ها دارای سیستم‌های دانشگاهی قدرتمند، اما در برخی موارد با چالش‌هایی مانند هزینه‌های آموزش عالی مواجه هستند.

در کشور‌های آسیایی، شرایط متنوع‌تری دیده می‌شود. هنگ‌کنگ با ۱۶.۸ سال، سنگاپور ۱۶.۷ سال، کره جنوبی ۱۶.۶ سال و ژاپن ۱۵.۵ سال از نظر کیفیت آموزش بسیار پیشرفته‌اند، اما سال‌های مورد انتظار ادامه تحصیل در آنها نسبت به کشور‌های غربی اندکی پایین‌تر است. این موضوع می‌تواند ناشی از ساختار متمرکز، سرعت بالای ورود به بازار کار یا فشار‌های اجتماعی برای ورود سریع‌تر به دانشگاه باشد. در کشور‌های در حال توسعه، اختلاف چشمگیری مشاهده می‌شود. چین با ۱۵.۴ سال مورد انتظار در مدرسه نسبت به سایر کشور‌های منطقه وضعیت نسبتاً بهتری دارد اگرچه همچنان از استاندارد‌های کشور‌های توسعه‌یافته فاصله دارد. در منطقه خاورمیانه، کشور‌هایی مانند عربستان سعودی ۱۶.۹ سال، ایران ۱۳.۹ سال و عمان ۱۳.۴ سال عملکردی متوسط داشته‌اند. ایران با وجود چالش‌های اقتصادی و محدودیت‌های زیرساختی توانسته سطحی قابل‌قبول از دسترسی به آموزش را حفظ کند، اما هنوز با کشور‌های توسعه‌یافته فاصله دارد. عراق با ۱۲.۳ سال از نظر آموزش با مشکلات جدی روبه‌روست.

در قاره آفریقا وضعیت نگران‌کننده‌تر است. آفریقای جنوبی با ۱۳.۷ سال با وجود آنکه نسبت به بسیاری از کشور‌های آفریقایی در شرایط بهتری قرار دارد، اما همچنان با چالش‌هایی مانند کمبود معلمان، زیرساخت‌های ضعیف و نابرابری آموزشی مواجه است. پایین‌ترین رقم در این فهرست متعلق به سودان جنوبی با تنها ۵.۶ سال آموزش مورد انتظار است که بازتاب‌دهنده‌ی عمیق‌ترین مشکلات آموزشی ناشی از جنگ داخلی، فقر گسترده و نبود سیاست‌های مؤثر در حوزه آموزش است.

نگاهی به میانگین سال‌های تحصیل در جهان

داده‌های مربوط به میانگین سال‌های واقعی تحصیل نشان‌دهنده سطح دسترسی و بهره‌مندی افراد از آموزش رسمی در کشور‌های مختلف است. کشور‌های توسعه‌یافته در صدر جدول قرار دارند یعنی آلمان با ۱۴.۳ سال، سوئیس ۱۳.۹ سال، آمریکا، کانادا و بریتانیا با بیش از ۱۳ سال آموزش نشان‌دهنده دسترسی گسترده، نظام آموزشی پایدار و نرخ پایین ترک تحصیل هستند. کشور‌های نروژ، فنلاند، سوئد، کره جنوبی و ژاپن نیز با میانگین حدود ۱۳ سال عملکردی مطلوب دارند. اما ایران با ۱۰.۸ سال در حد متوسط قرار دارد، اما از ترکیه با ۹ سال، چین ۸ سال و هند ۶.۹ سال وضعیت بهتری دارد. در کشور‌های کمتر توسعه‌یافته، مانند عراق با ۶.۷ سال و سومالی با ۱.۹ سال میانگین سال‌های تحصیل بسیار پایین است که بیانگر موانعی، چون فقر، جنگ و دسترسی محدود به آموزش است. این آمار شکاف عمیق آموزشی بین کشور‌های توسعه‌یافته و در حال توسعه را نشان می‌دهد و بر ضرورت سرمایه‌گذاری در آموزش در کشور‌ها تأکید دارد.