فرخنده گل‌افشان کیست؟ / مروری بر زندگی و نقش مادرانه او در خانواده شجریان

اقتصاد۲۴- فرخنده گل‌افشان، مادر همایون شجریان و همسر پیشین استاد بزرگ موسیقی ایران، محمدرضا شجریان، امروز ۱۳ مهر ۱۴۰۴ در ایران درگذشت. اوسال‌ها با زندگی آرام و به دور از حاشیه فرزندانش را در مسیر موفقیت‌های هنری حمایت کرد. همایون شجریان با انتشار پیامی احساسی در اینستاگرام، مادرش را «اسطوره‌ی عشق و صبوری» و «نماد وفا و شکیبایی» توصیف کرد و یاد او را گرامی داشت.

تولد و دوران جوانی فرخنده گل‌افشان

فرخنده گل‌افشان در خرداد ۱۳۱۷ در ایران چشم به جهان گشود. از همان سال‌های نخست زندگی، علاقه‌ای ویژه به هنر و تدریس داشت و همین گرایش او را به شغل معلمی در دبستان سوق داد. در این مسیر بود که با محمدرضا شجریان، استاد بزرگ موسیقی ایران که او نیز در همان مدرسه تدریس می‌کرد، آشنا شد. این آشنایی به مرور به عشقی پایدار تبدیل شد و سرانجام تصمیم گرفتند زندگی مشترک خود را آغاز کنند. اگرچه فرخنده دو سال از محمدرضا بزرگ‌تر بود، این اختلاف سنی هرگز مانعی برای ازدواج آنها نشد.مراسم عقد این زوج در ۲۱ مهر ۱۳۴۰ برگزار شد و ده ماه بعد، در ۲۰ مرداد ۱۳۴۱، عروسی رسمی خود را جشن گرفتند. پس از ازدواج، محمدرضا شجریان به شاه‌آباد مشهد منتقل شد و مدیریت یکی از دبستان‌ها را بر عهده گرفت. فرخنده گل‌افشان با عشق و دقت، زندگی مشترک خود را آغاز کرد و به آرامی توانست مهارت‌های شخصی و هنری خود را در کنار مسئولیت‌های خانوادگی پرورش دهد.

فرزندان و نقش مادری فرخنده گل‌افشان

این زوج چهار فرزند داشتند: راحله، افسانه، مژگان و همایون. فرخنده گل‌افشان همواره بر این باور بود که پرورش فرزند، هنر واقعی زندگیست و نقش مادر در شکل‌دهی شخصیت فرزندان، ارزشی بیش‌تر از هر هنر دیگری دارد. با عشق و توجه بی‌دریغ خود، استعداد موسیقی همایون شجریان را پرورش داد و او را در مسیر حرفه‌ای‌اش همراهی کرد.

فرخنده گل‌افشان در گفت‌وگویی درباره تربیت فرزندانش گفته بود: «هنر یک مادر، انسان‌سازیست. من تلاش کردم با عشق و مهر مادری، ژن هنری همایون را بارور کنم.» او از همان دوران کودکی همایون به علاقه و استعداد او در موسیقی پی برد و با تشویق و حمایت پدر، زمینه رشد حرفه‌ای او را فراهم کرد.او همچنین ۲ نوه به نام‌های آوا و آیین مشکاتیان از دخترش افسانه، ۳ نوه به نام‌های سام و سپهر (دوقلو) و مهر رفیعی از دخترش مژگان و ۱ نوه به نام یاسمین شجریان از پسرش همایون دارد.

فعالیت‌های هنری و زندگی شخصی فرخنده گل‌افشان

فرخنده گل‌افشان پیش از ازدواج، علاقه و گرایش ویژه‌ای به هنر گل‌سازی داشت و در این زمینه فعالیت می‌کرد. با این حال، پس از تولد فرزندان، تمرکز اصلی او به خانواده و مسئولیت‌های مادری معطوف شد. او بر این باور بود که مراقبت، عشق و توجه مادرانه به فرزندان، ارزشمندترین هنر زندگیست و هیچ فعالیت هنری دیگری نمی‌تواند جای آن را بگیرد.

بیشتر بخوانید:  محمدرضا شجریان، چگونه استاد آواز ایران شد؟

فرخنده گل‌افشان در مصاحبه‌ای درباره تجربه مادری خود گفته بود: «پس از ازدواج و به دنیا آمدن فرزندان، تلاش کردم تمام توانم را برای همراهی و پرورش خانواده به کار بگیرم. هنر واقعی یک مادر، شکل دادن به شخصیت و آینده فرزندان است.»

جدایی از محمدرضا شجریان

پس از نزدیک به سه دهه زندگی مشترک، فرخنده گل‌افشان و استاد شجریان در دهه ۱۳۷۰ از هم جدا شدند. هرچند دلیل رسمی طلاق اعلام نشد، این جدایی تأثیری بر تعهد و عشق او نسبت به فرزندانش نداشت و فرخنده گل‌افشان همچنان به عنوان مادری دلسوز و حامی خانواده شناخته شد. پس از جدایی، استاد شجریان با کتایون خوانساری ازدواج کرد و حاصل این ازدواج، فرزندی به نام رایان بود.

یاد و خاطره فرخنده گل‌افشان

فرخنده گل‌افشان همواره زندگی آرام و کم‌حاشیه‌ای داشت و نقش اصلی خود را در خانواده و پرورش فرزندان هنرمند خانواده شجریان ایفا کرد. او با مهر و محبت بی‌پایان خود، به فرزندانش کمک کرد تا استعداد‌های خود را کشف و توسعه دهند و راه پدر را در موسیقی ادامه دهند.

همایون شجریان با انتشار پیامی احساسی در شبکه‌های اجتماعی، مادرش را نماد وفاداری، عشق و صبوری خواند و جایگاه او را در زندگی و مسیر هنری خود ارج نهاد. فرخنده گل‌افشان با رفتنش، یاد و خاطره‌ای ماندگار از عشق مادرانه و پایبندی به خانواده به جا گذاشت که همواره در دل‌ها زنده خواهد ماند.