
اقتصاد ۲۴- نمایشگاه بینالمللی GITEX ۲۰۲۵ از ۱۳ تا ۱۷ اکتبر با حضور بیش از ۶٬۸۰۰ شرکت از ۱۸۰ کشور در حال برگزاری است؛ جایی که نامهای بزرگی، چون مایکروسافت، OpenAI، آمازون و سامسونگ تازهترین دستاوردهای خود در حوزه هوش مصنوعی، رباتیک، داده و حملونقل هوشمند را به نمایش گذاشتهاند. تمرکز امسال جیتکس بر آینده جوامع "بومی هوش مصنوعی" است و دبی تلاش میکند جایگاه خود را بهعنوان پایتخت نوآوری منطقه تثبیت کند.
در این گزارش به پیشرفتهای چشمگیر امارات متحده عربی در عرصههای مختلف فناوری از ساخت مراکز داده گرفته تا عرصه هوش مصنوعی و فضایی خواهیم پرداخت و این موضوع را مورد بررسی قرار میدهیم که چالشها و فرصتهای پیش روی امارات در عرصه فناوری چه هستند و آیا آن کشور خواهد توانست بلندپروازیهای خود در عرصه فناوری را در سالیان پیش رو به طور کامل تحقق بخشد؟
مسابقه تسلط بر هوش مصنوعی، در اصل، مسابقهای برای نیمههادیها است و امارات متحده عربی میخواهد یکی از پیشگامان این صنعت مسلط جهانی باشد. ابوظبی در حال حاضر زمینهسازی برای صنعت تراشه داخلی را آغاز کرده است، حرکتی که میتواند اقتصاد و نقش جهانی آن امارت را در سالهای آینده تغییر دهد. این امر با اعلام اخیر مبنی بر همکاری موسسه نوآوری فناوری و شرکت آمریکایی سازنده تراشه انویدیا برای ایجاد یک آزمایشگاه مشترک اختصاص داده شده به هوش مصنوعی و رباتیک، شتاب بیش تری گرفت.
در حالی که این هدف مشخص است، کارشناسان میگویند جدول زمانی و چگونگی دستیابی به آن هدف چندان قابل پیشبینی نیست. امارات متحده عربی به ویژه ابوظبی ظرفیت بالقوه صنعت نیمههادی را مورد شناسایی قرار داده است. به گفته وزارت توسعه اقتصادی ابوظبی، امارات متحده عربی صنعت نیمه هادی را یک بخش در حال رشد میداند که فرصتی برای "موفقیت رو به رشد به موازات سایر اقتصادهای دانشبنیان" ارائه میدهد.
تحلیلگران و ناظران آن صنعت بر سر این موضوع اجماع نظر دارند که تبدیل امارات متحده عربی به یک هاب (قطب) نیمههادی میتواند انجام شود و مسئله این نیست که آیا این اتفاق رخ میدهد یا خیر، بلکه مسئله آن است که چه زمانی. روزنامه "وال استریت ژورنال" سال گذشته گزارش داد که شرکت تولیدی نیمههادی تایوان (TSMC)، سامسونگ کره جنوبی، دو شرکت از ارزشمندترین تولیدکنندگان تراشه در جهان، علاقه خود را به ساخت کارخانه در امارات متحده عربی و خاورمیانه نشان دادهاند.
ایجاد یک مرکز تولید نیمههادی در امارات متحده عربی به سرمایهگذاری هنگفتی نیاز دارد و تخمینهای صنعتی نشان میدهد که از ۲۰ تا ۴۰ میلیارد دلار فقط برای ساخت یک مرکز ساخت پیشرفته که قادر به تولید تراشههای پیشرفته باشد، متغیر است. چالشها در این مسیر استعدادهای متخصص و دسترسی به تجهیزات حساس هستند. مزیت امارات متحده عربی، فراوانی انرژی، لجستیک، سرمایه و چابکی نظارتی است. آن کشور میتواند قدرت بلندمدت را در مقیاس بزرگ تضمین کنید، کالاها را از طریق بنادر و فرودگاههای کلاس جهانی جابجا کرده و به سرعت تصمیمگیری کند.
اگر امارات متحده عربی قصد داشته باشد چندین کارخانه تولید را میزبانی کند و یک اکوسیستم کامل شامل بستهبندی، آزمایش و تحقیق و توسعه ایجاد نماید، کل سرمایهگذاری میتواند به راحتی از ۱۰۰ میلیارد دلار فراتر رود، که با میزان علاقهای که طبق گزارشها توسط غولهای جهانی مانند TSMC و سامسونگ نشان داده شده، همسو است. با این اوصاف، یک کارخانه تمام ماجرا نیست. یک کارخانه TSMC یا سامسونگ در امارات متحده عربی، حتی یک کارخانه بزرگ که از کارخانههای تایوان یا کره جنوبی تقلید کند، آن کشور را به یک هاب تبدیل نمیکند، زیرا این فقط بخشی از معادله است.
برای تبدیل شدن واقعی به یک هاب تولید، یک کشور باید بتواند با نوآوری مداوم، فناوری را به جلو حرکت دهد. توانایی اثباتشده امارات در دستیابی به اهداف اقتصادی جسورانه نشان میدهد که آن کشور در موقعیت خوبی برای دنبال کردن تولید نیمههادی به عنوان یک ستون اقتصادی جدید قرار دارد. برخی از آن قطعات، موقعیت استراتژیک، اتصال و سرمایه انسانی از قبل آماده بهرهبرداری هستند.
تولید جهانی تراشه، به ویژه در سطح پیشرفته مورد نیاز برای تراشههای هوش مصنوعی، یک صنعت بسیار متمرکز است. در حال حاضر تنها سه شرکت در جهان دانش فنی لازم برای تولید تراشهها در سطح فناوری مورد نیاز برای تراشههای پیشرفته هوش مصنوعی را در اختیار دارند: TSMC، سامسونگ و اینتل. حتی شرکت بینالمللی تولید نیمههادی چین، که در حال حاضر به خودی خود یک بازیگر بزرگ به ویژه در اقتصادجهانی است، هنوز دو یا سه نسل از رهبران فناوری عقب است.
همه این شرکتها دارای مراکز تولیدی معتبری هستند که اکثر آنها دهههاست در حال فعالیت هستند. وقتی کارخانههای جدید ساخته میشوند، شرکتها معمولا مکانهایی نزدیک به کارخانههای نیمههادی موجود را انتخاب میکنند تا بتوانند از زیرساختهای موجود بهره ببرند. در طول سالیان گذشته کشورهای دیگر سعی کردهاند خود را به عنوان منبع تولید تراشه تثبیت کنند، اما موفقیت اندکی در این زمینه داشتهاند. کشورها به دلیل فقدان زیرساختهای پشتیبانی مناسب با مشکل مواجه شدهاند و نتوانستهاند بر مشکلات ناشی از این کمبود غلبه کنند.
یک نمونه قابل توجه هند است که به طور دورهای با شرکتهای تراشهسازی معتبر در مورد قصد ساخت یک کارخانه اعلامیههایی صادر میکرد، اما وقتی مشکلات ایجاد زیرساختهای کافی آشکار میشد، این پروژه متوقف میشدند.
اگرچه تبدیل شدن به یک هاب تولید تراشه در سطح بالا هیجانانگیز به نظر میرسد، اما واقعیت آن است که موفقیت در این زمینه مستلزم دستیابی به توافق نه تنها با معدود شرکتهای معتبری است که قادر به تولید در این سطح هستند، بلکه با صدها شرکت مورد نیاز برای توسعه و پشتیبانی از زیرساختهای لازم در اطراف یک کارخانه تولیدی نیز میباشد. این یک مانع بزرگ است که تاکنون هیچ کشوری نتوانسته بر آن غلبه کند.
در خاورمیانه نزدیکترین دولت به یک هاب تولید نیمه هادی، به نظر میرسد، اسرائیل است که از سال ۱۹۷۴ میزبان یک کارخانه اینتل بوده و علاوه بر آن، در سال ۲۰۲۰ میلادی ۷ میلیارد دلار سرمایهگذاری از انویدیا دریافت کرده است.
همین امر در مورد کره جنوبی نیز صدق میکند. آن کشور تولیدکننده پیشرو تراشه حافظه در جهان است و سامسونگ و اسکی هاینیکس (SK Hynix) دارای بخشهای تحقیق و توسعه عمیقی هستند و دومی در کنار TSMC و شرکت بینالمللی ساخت نیمهرسانا SMIC در شانگهای چین حتی قطعاتی را برای انویدیا تامین میکند. با این وجود، جهان هیچ یک از آن کشورها را به عنوان هاب تولید تراشه هوش مصنوعی نمیشناسد.
اگر به چین، کره جنوبی یا به طور خاص تایوان نگاه کنید، دههها به طول انجامیده تا اکوسیستمی را که امروز دارند، بسازند و این فقط مربوط به ساخت یک کارخانه نیست بلکه بیشتر مربوط به ایجاد زیرساخت برای پشتیبانی است.
زنجیره تامین در سراسر بخش تولید چیزی است که زمان بر است. مواد اولیه متنوعی در تولید نیمههادیها استفاده میشود. به طور متوسط، فرآیند ساخت آن میتواند از چند هفته تا چند ماه به طول انجامد که بسته به نیازهای خاص دستگاه نیمههادی که تولید میشود. فرآیند ساخت نیمههادیها یک فرآیند پیچیده و بسیار فنی است که به تجهیزات، امکانات و پرسنل آموزشدیده تخصصی نیاز دارد.
آب یکی دیگر از عناصر کلیدی کارخانههای تراشه است و برای این فرآیند باید بسیار تمیز یا تصفیه شده باشد. در تایوان در مقایسه با امارات متحده عربی، سالانه ۱۰ برابر بیشتر باران میبارد. از لحاظ نظری در حالی که امارات صنعت نمکزدایی بزرگی دارد، استفاده از آن تکنیک مطمئنا هزینهها را افزایش میدهد.
کشور دیگری که میتواند به طور بالقوه به یک هاب تولید تراشه تبدیل شود، عربستان سعودی است، به ویژه با توجه به موسسات متمرکز بر فناوری مانند دانشگاه علوم و فناوری ملک عبدالله و سرمایهگذاریهای عظیم آن نهاد آموزشی و تحقیقاتی در تحقیق و توسعه. فرصتهای زیادی برای گسترش مزایای رونق نیمههادیها فراتر از امارات متحده عربی و اکوسیستم نوآوری منطقهای گستردهتر وجود دارد. هم چنین، امارات سرمایه، انرژی و مقیاس لازم برای ساخت واحدهای تولیدی و بستهبندی در مجاورت محاسبات را دارد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ عامل تبدیل امارات از صحرایی لم یزرع تا قطبی اقتصادی در جهان/ داستان نیم قرن موفقیت اقتصادی دبی
حمایت ایالات متحده، که بزرگترین هاب هوش مصنوعی جهان محسوب میشود نیز برای امکان پذیر ساختن تبدیل امارات متحده عربی به یک هاب تولید تراشه بسیار حائز اهمیت است.
امارات متحده عربی و ایالات متحده در جریان سفر "دونالد ترامپ" رئیسجمهور آمریکا به کشورهای عربی خلیج فارس در ماه مه سال جاری میلادی قراردادی را امضا کردند که در آن انویدیا به عنوان بخشی از برنامههای رشد هوش مصنوعی امارات، تراشههایی را در اختیار امارات قرار میدهد، نشانهای از این که آمریکا این کشور خلیج فارس را به عنوان شریک اصلی در رقابت هوش مصنوعی میبیند.
"جن سون هوانگ" مدیرعامل انویدیا در جریان سفر خود به دبی در سال گذشته گفته بود که اگر امارات متحده عربی میخواهد در انقلاب صنعتی بعدی در جایگاه رهبری قرار گیرد ضروری است که سرمایهگذاری خود را در هوش مصنوعی افزایش دهد.
پاسخ کوتاه میتواند این گونه باشد: بله، اما نه به این زودیها. امارات متحده عربی در حال حاضر استعدادهای فراوانی دارد که دلیل اصلی آن تعداد زیاد شرکتهای فناوری است که در آنجا پایگاه ایجاد کردهاند. شواهد بیشتر در رتبهبندی استعدادهای جهانی IMD که اخیرا منتشر شده است، نشان داده که امارات برای اولین بار به جمع ده کشور برتر از آن نظر راه یافته است.
هم چنین، امارات دارای دانشگاهها و مراکز علمی است که از آن اکوسیستم پشتیبانی میکنند، مانند دانشگاه هوش مصنوعی محمد بن زاید.
چالش اصلی آن است که تولید نیمههادیها به مهارتهای بسیار تخصصی نیاز دارد. بنابراین، آن کشور باید مهندسان برتر را جذب کرده و پرورش دهد و به طور بالقوه برخی از این متخصصان را از مراکز تثبیتشدهای مانند کالیفرنیا یا تایوان دور کند. از منظر بلندمدت، شدت انرژی میتواند مانع دیگری باشد. منابع انرژی پاک و پایدار برای برآورده کردن انتظارات جهانی ضروری خواهند بود.
امارات متحده عربی نشان داده که قادر به جذب سرمایهگذاری در حوزه فناوری است، که قابل توجهترین آن سرمایهگذاری ۱.۵ میلیارد دلاری مایکروسافت در پروژه پیشرو هوش مصنوعی ابوظبی G۴۲ و پروژه مرکز داده استارگیت میباشد و این علاوه بر ظهور مدلهای زبانی بزرگ محلی است.
فرصتهایی برای سرمایهگذاریهایی که از هوش مصنوعی پشتیبانی میکنند وجود خواهد داشت، اما امارات باید بتواند نشان دهد که سود بیش تری نسبت به سرمایهگذاری در مناطق دیگر به سرمایه گذاران ارائه میدهد. کارشناسان تخمین میزنند که با توجه به پیچیدگیهای پیشتر ذکر شده این آرزوی تراشهای امارات متحده عربی در شرایط مطلوب پنج تا هفت سال یا مدت زمانی بیشتر تحقق خواهد یافت. آنان اشاره میکنند که بیش از یک دهه به طول میانجامد تا بتوان واقعا چیزی معنادار در منطقه ایجاد کرد که مزایای اقتصادی ملموسی ارائه دهد و مهمتر از آن در دراز مدت پایدار باشد.
"خزنه" یک شرکت تخصصی املاک و مستغلات که است مراکز داده را میسازد و اجاره میدهد، بیسروصدا به رهبر زیرساخت هوش مصنوعی امارات متحده عربی تبدیل شود. این شرکت مستقر در دبی بیش از ۷۰ درصد از ظرفیت مراکز داده آن کشور را کنترل میکند. مراکز داده آن شرکت سرورهای غولهای فناوری از جمله گوگل، آمازون و مایکروسافت را ذخیره میکنند.
خزنه که در سال ۲۰۱۴ با تنها ۲ مگاوات ظرفیت که برای تأمین انرژی حدود ۱۶۰۰ خانه کافی بود آغاز به کار کرد، به ستون فقرات نامرئی انقلاب دیجیتال تریلیون دلاری امارات متحده عربی تبدیل شده است. اکنون "خزنه" تاسیساتی را اداره میکند که قادر به روشن کردن ۲۰۰۰۰۰ خانه است. این شرکت انبارهای دیجیتال میسازد و اجاره میدهد، برق، سیستمهای خنککننده و فضای امنی را فراهم میکند که همه چیز را از پخش برنامههای نتفلیکس گرفته تا پاسخهای ChatGPT در سراسر منطقه فعال نگه میدارد. گسترش سریع "خزنه" بازتاب دهنده استراتژی گستردهتر امارات متحده عربی برای تنوعبخشی فراتر از هیدروکربنها است. مهمتر از آن، این امر نشاندهنده بلندپروازی خاورمیانه برای به چالش کشیدن سلطه سنتی غرب در زیرساختهای دیجیتال است.
گسترش اخیر خزنه شامل پروژههایی مانند یک مرکز ۳۲ مگاواتی در شهر مصدر ابوظبی و یک پردیس عظیم ۱۰۰ مگاواتی در عجمان است که برای واحدهای پردازش گرافیکی طراحی شده است. تراشههای تخصصی هوش مصنوعی به دلیل اجرای همزمان محاسبات موازی فشرده، گرمای فوقالعادهای تولید میکنند. سیستمهای خنککننده سنتی که بر اساس تهویه مطبوع طراحی شدهاند، نمیتوانند گرما را در این سطوح به سرعت کافی حذف کنند و همین امر اپراتورهایی مانند خزنه را بر آن داشته تا از راهحلهای پیشرفتهای مانند خنککننده مایع مستقیم و سیستمهای غوطهوری که میتوانند ۱۰ برابر گرمای بیشتر را با مصرف انرژی کمتر تحمل کنند، استفاده کنند.
مدل کسبوکار "خزنه" از یک دستور دولتی برای ساخت یک زیرساخت دیجیتال ملی پدید آمده است. این مدل شرکای فناوری بزرگی را جذب کرده است. شرکت مادر آن یعنی G۴۲، به ریاست مشاور امنیت ملی امارات، طحنون بن زاید آل نهیان، با شرکتهای آمریکایی از جمله استارگیت و انویدیا در زمینه هوش مصنوعی همکاری کرده است. این امر به خزنه اجازه داده تا از روابط تجاری موجود G۴۲ بهره ببرد: این شرکت با انویدیا برای ساخت کارخانههای هوش مصنوعی با طرحهای دارای گواهینامه انویدیا همکاری کرد.
خزنه رویکرد مشارکتی را برای توسعه بینالمللی در پیش گرفته و به جای آن که به تنهایی عمل کند، با شرکتهای محلی همکاری میکند. این شرکت با استناد به زیرساختهای اتصال و در دسترس بودن انرژی تجدیدپذیر، ظرفیت بالقوه عظیمی را در بازارهای نوظهور مانند کنیا میبیند. فناوری خنککننده پیشرفته، محور مزیت رقابتی خزنه در ساخت زیرساخت هوش مصنوعی است. تغییر به سمت پردازندههای گرافیکی بسیار قدرتمند که در فضاهای فشرده قرار گرفتهاند، چالشهای عمدهای در زمینه خنکسازی ایجاد کرده است. تاسیسات عجمان برای پاسخگویی به این نیازها با استفاده از سیستمهای خنککننده مایع حلقه بسته پیشرفته و خنکسازی تراشه به تراشه طراحی شده که مصرف انرژی را کاهش داده و عملکرد محاسباتی را به حداکثر میرساند.
علاوه بر پروژههای در حال انجام در ترکیه و عربستان سعودی، خزنه اکنون فراتر از خاورمیانه گسترش یافته است. این شرکت مکانهایی را در فرانسه و ایتالیا شناسایی کرده است.
بازارهای غربی همواره قابلیتهای دیجیتال کشورهای خاورمیانه را دست کم گرفتهاند. گوگل، خدمات وب آمازون و مایکروسافت همگی به دلیل محیط نظارتی حمایتی امارات و کاهش تاخیر برای خدمات منطقهای جذب آن کشور شدهاند. یک تصور غلط رایج این است که خاورمیانه در زیرساختهای دیجیتال عقب مانده است. در واقع، کشورهایی مانند امارات متحده عربی و عربستان سعودی در حال جهش از سیستمهای قدیمی هستند.
دادههای بازار از این چشمانداز خوشبینانه پشتیبانی میکنند، به طوری که پیشبینی میشود هزینههای زیرساخت ابری در امارات متحده عربی تا سال ۲۰۲۹ میلادی سالانه ۱۱ درصد رشد کند. استقرار مراکز داده در منطقه نیز به دلیل الزامات سخت گیرانه محلیسازی در بخشهایی مانند مراقبتهای بهداشتی و بانکداری به طور پیوسته در حال گسترش است.
با این وجود، چالشهای قابل توجهی در سراسر بازار منطقهای باقی مانده است. محدودیتهای زنجیره تامین، خطرات بیشتری را به ویژه برای دسترسی به جدیدترین نسل پردازندههای گرافیکی (GPU) و سرورهای هوش مصنوعی ایجاد میکند. اپراتورهای مراکز داده در امارات متحده عربی با چالشهای متعددی از جمله کمبود متخصصان ماهر روبهرو هستند. مدیریت تاسیسات پیشرفته ضمن دستیابی به اهداف پایداری، نیازمند تخصصی است که در سطح جهانی کمیاب است.
نگرانیهای زیستمحیطی فعالیت در آب و هوای بیابانی را پیچیده میکند. تنشهای ژئوپولیتیکی منطقهای نیز عدم قطعیت بیشتری را برای برنامهریزی بلندمدت و تصمیمات سرمایهگذاری ایجاد میکند. در سراسر خاورمیانه مدیریت حرارتی و استفاده از آب برای خنکسازی پیچیدگیهای بیش تری را به ویژه برای عملیات پایدار ایجاد میکند. به دلایل زیادی دسترسی به جدیدترین پردازندههای گرافیکی و سرورهای هوش مصنوعی میتواند یک تنگنا باشد. ابتکارعملهای پایداری در حال حاضر در حال انجام است و خزنه انرژی خورشیدی و سوختهای زیستی را برای کاهش اثرات زیستمحیطی ادغام میکند. این تلاشها با هدف امارات متحده عربی برای دستیابی به انتشار خالص صفر آلایندههای کربن تا سال ۲۰۵۰ همسو است.
سرعت ساختوساز کماکان مهمترین چالش صنعت است، زیرا تقاضا برای حجم کار هوش مصنوعی رو به افزایش است. ارائه مراکز داده به اندازه کافی سریع که بتوانند با فناوری تراشه که به سرعت در حال تکامل است، همگام باشند، نیازمند تعادل دقیقی بین سرعت و استانداردهای عملیاتی است.
پیامدهای اقتصادی بسیار فراتر از مرزهای بخش فناوری گسترش مییابد. استراتژی ملی اقتصاد دیجیتال امارات متحده عربی قصد دارد سهم این کشور از تولید ناخالص داخلی غیرنفتی را تا سال ۲۰۳۱ میلادی به بیش از ۲۰ درصد افزایش دهد.
اگر گفته شود که این زیرساختها زیربنای تنوع اقتصادی آن کشور هستند، اغراق نکردهایم. همان طور که فرودگاههای درجه یک امارات متحده عربی بخش گردشگری آن کشور را تقویت کردند، مراکز داده نیز اقتصاد دیجیتال آن را تقویت خواهند کرد.
کشورهای خاورمیانه ۲ تریلیون دلار به هوش مصنوعی، تراشههای رایانهای و حوزه دفاعی اختصاص دادهاند و به دنبال برتری در حوزه فناوری هستند که پول به تنهایی نمیتواند آن را تضمین کند. امارات متحده عربی ۲۰۰ میلیارد دلار به سرمایهگذاریهای موجود در حوزه هوش مصنوعی، از جمله ساخت بزرگترین پردیس هوش مصنوعی جهان در خارج از ایالات متحده، تخصیص میدهد.
عربستان سعودی قراردادهایی به ارزش ۶۰۰ میلیارد دلار با شرکایی مانند انویدیا، شرکت فناوری چندملیتی آمریکاییایامدی و خدمات وب آمازون منعقد کرده است.
قطر قصد دارد ۱.۲ تریلیون دلار در حوزه هوانوردی و محاسبات کوانتومی سرمایهگذاری کند. امارات متحده عربی، عربستان سعودی و قطر در جریان سفر دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده به خاورمیانه در سال جاری میلادی متعهد به انعقاد ۲ تریلیون دلار قرارداد شدند و این امر بحثهایی را در مورد این که آیا هزینههای هنگفت میتواند جایگاه ابرقدرت فناوری را خریداری کند، برانگیخته است.
عربستان سعودی ۶۰۰ میلیارد دلار را طی چهار سال متعهد شد، در حالی که قطر ۱.۲ تریلیون دلار اختصاص داد و امارات متحده عربی اعلام کرد که ۲۰۰ میلیارد دلار به طرح ۱.۴ تریلیون دلاری موجود برای توسعه هوش مصنوعی تخصیص خواهد داد. انویدیا، گوگل، اوراکل،ایامدی و خدمات وب آمازون قراردادهای مشارکتی برجستهای را در زمینههای تاسیسات تحقیقاتی هوش مصنوعی، تراشههای رایانهای، سیستمهای دفاعی، هوانوردی و انرژی امضا کردند.
اجرای این قراردادها، شکاف اساسی بین بلندپروازی و موفقیت در تلاش کشورهای خلیج فارس برای تبدیل شدن به یک هاب هوش مصنوعی در کنار ایالات متحده و چین خواهد بود. کمبود استعداد، شکافهای نظارتی و جهش از پروژههای آزمایشی به استقرار واقعی، نیازمند ایجاد نهادها به جای تکیه صرف بر سرمایهگذاری است.
از طریق سرمایه فراوان و حمایت سیاسی عزم لازم در خاورمیانه برای تبدیل به ابرقدرت در عرصه هوش مصنوعی و فناوری وجود دارد، اما آموزش و جذب کارکنان ماهر و نهادهای بالغ، موفقیت نهایی را تعیین میکند. سرمایهگذاریهای وعده داده شده، لحظهای تعیینکننده در عزم خاورمیانه برای نگاه فراتر از نفت است، زیرا دولتها و شرکتهای آن منطقه، اهمیت فناوری را به عنوان محرک تحول اقتصادی دو چندان میکنند.
بر اساس تحقیقات انجام شده در ماه فوریه توسط شرکت خدمات مالی و مدیریتی "دیلویت" (Deloitte) و دانشگاه هوش مصنوعی محمد بن زاید، بیش از ۶۵ درصد از سازمانهای منطقه خاورمیانه در حال برنامهریزی برای افزایش هزینههای هوش مصنوعی خود هستند. سرمایه و اراده سیاسی از قبل وجود دارد. گام بعدی ایجاد مدلهای مدیریتی، استعداد و عملیاتی مورد نیاز برای ارائه نتایج در مقیاس بزرگ است. G۴۲ یک توسعهدهنده هوش مصنوعی تحت حمایت دولت امارات در حال ساخت یک پردیس هوش مصنوعی ۵ گیگاواتی در ابوظبی است که بزرگترین پردیس در نوع خود در خارج از ایالات متحده محسوب میشود.
عربستان سعودی در حال ایجاد قابلیتهای هوش مصنوعی خود از طریق صندوق سرمایهگذاری عمومی مستقل خود است و بر پروژههای بزرگی مانند شهر آیندهنگر نئوم و نهاد هوش مصنوعی تازه رونمایی شده خود، هومین، تمرکز دارد. همکاری پادشاهی سعودی با انویدیا باعث ساخت ۵۰۰ مگاوات کارخانه هوش مصنوعی طی پنج سال خواهد شد. این کارخانهها توسط صدها هزار واحد پردازش گرافیکی تغذیه خواهند شد که با ۱۸۰۰۰ ابرتراشه پلتفرم گریس بلک ول شرکت انویدیا آغاز میشود.
فراتر از قرارداد انویدیا، پادشاهی سعودی یک قرارداد ۱۰ میلیارد دلاری با شرکتایام دی امضا کرد، با سرویسهای وب آمازون در یک منطقه هوش مصنوعی مشترک ۵ میلیارد دلاری همکاری کرد و با شرکت فناوری چندملیتی آمریکایی کوالکام در زمینه هوش مصنوعی لبه و مدلهای زبان عربی همکاری کرد. گوگل، شرکت فناوری آمریکایی اوراکل، شرکت رایانش ابری سیلزفورس،ایام دی، اوبر و دیتاولت مستقر در عربستان سعودی سرمایهگذاریهایی را اعلام کردند. در مجموع ۸۰ میلیارد دلار، که تنها شرکت دیتاولت قصد دارد ۲۰ میلیارد دلار در مراکز داده هوش مصنوعی در خاک ایالات متحده سرمایهگذاری کند.
در امارات متحده عربی سرویسهای وب آمازون با ارائهدهنده خدمات مخابراتی محلی E& و شورای امنیت سایبری امارات متحده عربی در ابتکارعملی که انتظار میرود تا سال ۲۰۳۳ میلادی ۱۸۱ میلیارد دلار به اقتصاد دیجیتال آن کشور کمک کند، همکاری کرده است. در این عرصه، امارات متحده عربی زود اقدام کرد و در حال حاضر نتایجی را ارائه میدهد. عربستان سعودی در حال ساخت زیرساختها و اکوسیستمهایی است که میتواند به مرور زمان به آن کشور برتری دهد.
در حالی که عربستان سعودی و امارات متحده عربی بر این روایت تسلط داشتهاند، قطر با ۱.۲ تریلیون دلار توافقنامه تبادل اقتصادی، جایگاه ویژهای در حوزه دفاع، هوانوردی و محاسبات کوانتومی برای خود دست و پا کرده است. قطر ایرویز سفارش تاریخی ۹۶ میلیارد دلاری برای ۲۱۰ هواپیمای بوئینگ را ارائه کرد، در حالی که کوانتینوم با شرکت قطری "الربان کپیتال" برای محاسبات کوانتومی سرمایهگذاری مشترکی انجام داد.
مسیر تحول خاورمیانه از طریق استراتژیهای ملی هوش مصنوعی، تخصیص صندوقهای ثروت ملی و اصلاحات نهادی، پیش از آن که دخالت ایالات متحده، منطقه را در کانون توجه قرار دهد، هموار شده بود. کشورهای خلیج فارس به جای کپی برداری از روی مدلهای تثبیتشده، در حال توسعه چارچوبهای هوش مصنوعی متمایز خود هستند که متناسب با نیازهای منطقهای و الزامات فرهنگی باشد.
حمایت ایالات متحده، به ویژه در مورد سرمایهگذاری بخش خصوصی و مشارکتهای فناوری حائز اهمیت است. با این وجود، جایگاه بلندمدت بیشتر به مالکیت منطقهای استراتژی، زیرساختها و استعدادها بستگی دارد و نه حمایت خارجی. امارات متحده عربی و عربستان سعودی مسیرهای متفاوتی را در پیش گرفتهاند، امارات متحده عربی در پروژههای اولیه سریعتر حرکت میکند، در حالی که پادشاهی سعودی بر ساخت تاسیسات در سطح جهانی تمرکز دارد.
امارات متحده عربی در چارچوبهای سیاستگذاری، آمادگی نهادی و پروژههای آزمایشی پیشگام بوده است. عربستان سعودی در مقیاس متفاوتی فعالیت میکند و متمرکز بر تبدیل شدن به یک قطب جهانی هوش مصنوعی، ساخت پلتفرمهای ملی، ادغام با پروژههای عظیم و استفاده از هوش مصنوعی برای نوسازی بخشهای اصلی اقتصادی است. علیرغم چالشهای پیش رو، برخی از مدیران صنعت کماکان نسبت به ظرفیت بالقوه منطقه برای ظهور به عنوان یک مرکز بزرگ هوش مصنوعی خوش بین هستند. خلیج فارس خط استوای جدید هوش مصنوعی خواهد بود.
در ۱۹ جولای ۲۰۲۰ میلادی آژانس ملی فضایی امارات متحده عربی کاوشگر مریخپیمای به نام هوپ یا "امید" را به مناسبت پنجاهمین سالگرد تاسیس آن کشور به فضا پرتاب کرد. هوپ برای انتقال دادههای آب و هوایی که پیشتر مشاهده نشده بودند، به مدار مریخ رفت و امارات متحده عربی را به پنجمین کشور پس از ایالات متحده، روسیه، چین و هند تبدیل کرد که به سیاره سرخ رسیده است. هوپ اولین فضاپیمایی بود که توسط آژانس ملی فضایی امارات پرتاب شد تا به فراتر از مدار زمین برسد و تنها شش سال قبل از پرتاب، آن آژانس فضایی اصلا وجود نداشت.
نوآوری تکنولوژیکی آژانس ملی فضایی امارات توسط یک هویت سیاسی نوظهور هدایت شده است که بر دستیابی به استقلال استراتژیک در یک نظم جهانی چندقطبی تمرکز دارد. شیخ محمد بن زاید رئیس امارات متحده عربی، متحد حیاتی آمریکا است که برای امنیت به حمایت نظامی ایالات متحده متکی است. با این وجود، تحت رهبری او، نیروهای هوایی امارات و چین برای نخستین بار در پاییز گذشته همراه با یکدیگر تمرین کردند، که شاید نشاندهنده تغییر جهت از وابستگی آن کشور نفتخیز خلیج فارس به فناوری دفاعی آمریکا باشد.
علاوه بر این، محمد بن زاید در سال ۲۰۲۲ دو بار از روسیه بازدید کرد تا با "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه ملاقات کند. پوتین سال گذشته یک سفر خارجی نادر به امارات متحده عربی انجام داد، جایی که در مورد مسائل مختلفی از جمله درگیری لبنان-فلسطین-اسرائیل و جنگ جاری در اوکراین با مقامهای اماراتی بحث کرد. او خطاب به رئیس جمهور امارات متحده عربی اظهار داشت که روابط دوجانبه دو کشور به "اوج بیسابقهای" رسیده است. این جلسات مکرر نشان میدهند که رابطه بین امارات و روسیه ممکن است فراتر از روابط اقتصادی و دیپلماتیک باشد و به طور بالقوه در آینده ابعاد سیاسی و نظامی را نیز در برگیرد. این نمونهها نشان میدهند که امارات متحده عربی، در حالی که شاید به طور کامل از غرب روی برنگرداند، به دنبال پذیرش استراتژیک شرق نیز میباشد.
این هویت ژئوپولیتیکی جدید ظرفیت بالقوه ارائه مزایای مالی قابل توجهی برای امارات متحده عربی را دارد. امارات به دلیل هجوم پول، نفت و طلای روسیه شکوفا شده و این امر باعث افزایش سرمایهگذاریهای فناوری در شهر مرفه دبی شده است. فراتر از اقتصاد، این همکاری به اکتشافات فضایی نیز گسترش یافته است. امارات متحده عربی در سال ۲۰۱۹ میلادی "هزاع المنصوری" اولین فضانورد خود را پس از آموزش در مرکز آموزش فضانوردی گاگارین در نزدیکی مسکو، با یک فضاپیمای روسی به ایستگاه فضایی بینالمللی فرستاد. این یک نقطه عطف مهم در برنامه فضایی امارات متحده عربی و تحکیم همکاری آن کشور با روسیه در فناوری هوافضا بود.
شرکتهای چینی نیز مورد توجه ویژه امارات متحده عربی هستند، زیرا آن کشور به دنبال افزایش اعتبار خود به عنوان یک مرکز فناوری و مالی است. امارات متحده عربی و چین قصد دارند یک مرکز فناوری فضایی تاسیس کنند تا دانشجویان اماراتی بتوانند در توسعه ماهواره و تلسکوپ فضایی تخصص کسب کنند. در این راستا مرکز ملی علوم و فناوری فضایی در دانشگاه امارات متحده عربی، آزمایشگاه تحقیقات فضایی در دانشگاه هنگ کنگ و Origin Space، یک شرکت خصوصی چینی، در تاریخ ۷ مارس ۲۰۲۳ در پایتخت امارات تفاهمنامهای را امضا کردند. امارات متحده عربی اعلام کرد که علیرغم تلاشهای ایالات متحده برای اجتناب آن کشور از محصولات غولهای فناوری چینی، یک شبکه بیسیم پرسرعت جدید با استفاده از تجهیزات هواوی تأسیس خواهد کرد.
از نظر تاریخی، صادرات نفت و گردشگری پایه و اساس اقتصاد امارات متحده عربی را تشکیل دادهاند. امروزه اقتصاد آن کشور در حال تنوعبخشی است و فضا نقش مهمی در این فرآیند ایفا میکند. امارات متحده عربی با بهکارگیری قدرت خود در اکتشافات فضایی، جامعهای منسجم ایجاد میکند که در آن صنعت میتواند شکوفا شود و میتواند نفوذ منطقهای و جهانی خود را از طریق همکاری با سایر ابرقدرتها، به دور از وابستگی، گسترش دهد.
برنامه فضایی امارات متحده عربی بازتاب دهنده بلندپروازی آن کشور برای تبدیل شدن به یک رهبر منطقهای در عرصه نوآوری و فناوری است، اما استراتژی گستردهتر آن کشور مبنی بر "بازی با همه طرفها" یک اقدام متعادلکننده پیچیده را ارائه میدهد.
اگرچه این رویکرد امارات متحده عربی را قادر میسازد تا اتحادهای خود را متنوع کرده و نفوذ جهانی خود را افزایش دهد، اما بدون خطر نیست. همان طور که امارات متحده عربی روابط خود را با ایالات متحده، روسیه و چین هدایت میکند، تغییرات ژئوپولیتیکی آینده میتواند پایداری این سیاست چند شبکهای را به چالش بکشد. اگر تنشها بین این قدرتهای جهانی کماکان رو به افزایش باشد، امارات متحده عربی ممکن است به طور فزایندهای در حفظ موقعیت خود به عنوان یک شریک بیطرف و استراتژیک برای همه بازیگران دچار مشکل شده و مجبور شود در آینده انتخابهای قطعیتری در مورد وفاداریهای خود انجام دهد.
امارات متحده عربی از طریق شرکت اسپیس ۴۲، هوش مصنوعی، اطلاعات مکانی و فناوری ماهوارهای را برای ایجاد قابلیتهای فضایی مستقل با دسترسی بینالمللی ترکیب میکند.
این شرکت در حال پیشبرد بلندپروازیهای استراتژیک کشور است و در عین حال تاثیر واقعی در حوزه دفاعی، واکنش به بلایا و تحرک خودکار ارائه میدهد.
در مسابقه جهانی برای مهار فناوریهای فضایی به منظور تاثیرگذاری بر زمین، شرکتهای اندکی در سطح مقیاس و هدف اسپیس ۴۲ پیشرفت میکنند. اسپیس ۴۲ که از طریق ادغام "بیانات" و "یاه ست" دو رهبر برجسته فناوری مستقر در امارات متحده عربی تشکیل شده به سرعت به عنوان نوع جدیدی از بازیگران عرصه فناوری فضایی ظهور کرده است: یکپارچه عمودی، مبتنی بر هوش مصنوعی و ماموریتگرا. این شرکت با ماموریتی که شامل هوش مکانی، ارتباطات ماهوارهای و سیستمهای خودکار میشود، نه تنها قابلیتهای ملی را ارتقا میدهد، بلکه به شکلدهی آینده صنایع فضایی در سراسر جهان نیز کمک میکند.
اسپیس ۴۲ قابلیتهای مکمل را به گونهای گردهم میآورد که تعداد بسیار کمی از شرکتها در سطح جهان میتوانند با آن برابری کنند. چیزی که آن شرکت را متمایز میکند، رویکرد جامع آن است چرا که ارتباطات ماهوارهای، تجزیه و تحلیلهای مبتنی بر هوش مصنوعی و دادههای مکانی را در یک پلتفرم مستقل واحد متحد کرده و این مزیت اصلی آن است.
این ادغام صرفا مربوط به توانایی فنی نیست. این امر اسپیس ۴۲ را قادر میسازد تا راهحلهای حیاتی برای ماموریت را در طیف وسیعی از بخشهای دفاعی و واکنش به بلایا گرفته تا تابآوری اقلیمی و تحرک خودکار ارائه دهد. این شرکت به جای خدمات جداگانه، بینشهای پیشبینیکنندهای ارائه میدهد که به تصمیمگیریهای هوشمندانهتر و سریعتر کمک میکند.
در قلب این اکوسیستم، GIQ، پلتفرم تجزیه و تحلیل هوش مصنوعی اسپیس قرار دارد. GIQ که برای پردازش حجم عظیمی از دادههای ماهوارهای و حسگر طراحی شده است، اطلاعات خام را به هوش بلادرنگ تبدیل میکند. این قابلیت در طول طوفانهای بارانی امارات متحده عربی در سال ۲۰۲۴ بسیار ارزشمند بود، جایی که اسپیس ۴۲ دادههای رادار روزنه مصنوعی (SAR) و مدلهای دوقلوی دیجیتال را برای ارائه تشخیص سیل در زمان واقعی و ارزیابی خسارات پس از رویداد ادغام کرد. این دادهها به امدادگران اورژانس این امکان را داد تا منابع را اولویتبندی کنند، بازیابی را تسریع بخشند و کمکها را با دقت مستقر کنند.
اسپیس در ژانویه سال جاری میلادی با موفقیت فاز دوم منظومه ماهوارهای Foresight خود را مستقر کرد. هیچ تیم انسانی نمیتواند سرعت و حجم دادههای ماهوارهای که اکنون اسپیس ۴۲ جمعآوری میکند را مدیریت کند. اینجاست که هوش مصنوعی ضروری میشود. این فناوری سیگنال را از نویز فیلتر میکند تا در تصمیمگیریها، زمانی که زمان بیشترین اهمیت را دارد، کمک کننده باشد.
سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی آن شرکت، عملیات را در بخشهایی مانند نظارت دریایی و انرژی نیز متحول میکنند. برای مثال، پلتفرم اسپیس ۴۲ توسط گارد ساحلی برای شناسایی ماهیگیری غیرقانونی، نظارت بر حرکت کشتیها و ردیابی خطرات زیستمحیطی مانند نشت نفت استفاده میشود. در بخش انرژی، پروژه Rig Move آن شرکت که با همکاری شرکت AIQ توسعه یافته و از تصاویر ماهوارهای و هوش مصنوعی برای بهینهسازی تخصیص دکل و کاهش زمان از کارافتادگی در عملیات میدان نفتی استفاده میکند.
آینده عرصه فناوری فضایی نه تنها در جمعآوری دادهها، بلکه در تفسیر هوشمند نهفته است. ابزارهای اسپیس ۴۲ به دولتها و صنایع کمک میکنند تا تصمیمات بلادرنگ و با اطمینان بالا چه در واکنش به بحران و چه در برنامهریزی بلندمدت اتخاذ شوند.
این فلسفه ادغام به مدل عملیاتی گستردهتر اسپیس ۴۲ نیز گسترش مییابد. با ترکیب تخصص تجزیه و تحلیل عمیق و نقشهبرداری بیانات با زیرساخت ماهواره ارتباطی یاهست، اسپیس ۴۲ توانایی خود را برای پاسخگویی به نیازهای نوظهور در زمینه پایداری، حمل و نقل خودران و نظارت بر محیط زیست گسترش داده است. اسپیس ۴۲ در حوزه پایداری از ماهوارههای مجهز به فناوری روزنه مصنوعی (SAR) و سامانه سکوی ارتفاع بالا (HAPS) برای نظارت بر شرایط محیطی در زمان واقعی استفاده میکند. این سیستمها هنگامی که با فناوری دوقلوی دیجیتال و پیشبینی هوش مصنوعی ترکیب میشوند، به دولتها اجازه میدهند تا سیل، خشکسالی و افزایش سطح دریا را با دقت بالا مدلسازی کنند و در نتیجه سیاستهایی را ارائه دهند که خطرات اقلیمی را کاهش میدهند.
در حوزه حمل و نقل، این شرکت در حال پیشرفت سیستمهای خودران از طریق تلفیق هوش مصنوعی، نقشهبرداری با کیفیت بالا و ارتباطات ماهوارهای است. همکاری آن شرکت با TXAI، اولین وسیله نقلیه خودران سطح ۴ منطقه، به سمت استقرار سطح ۵ در مناطق شهری ابوظبی در حال حرکت است.
ارتباطات ماهوارهای چند مداری و تصویربرداری SAR شرکت اسپیس ۴۲ آگاهی موقعیتی بلادرنگ را برای عملیات نظامی مدرن فراهم میکند. پلتفرمهای ارتفاع بالا و پهپادها دادههای ماهوارهای را با تصویربرداری مداوم تکمیل میکنند و نیروهای امنیتی را قادر میسازند تا تغییرات زمین را تشخیص داده و در محیطهای پویا به سرعت واکنش نشان دهند. موتور هوش مصنوعی شرکت اسپیس ۴۲ یعنی GIQ، ورودیهای ماهوارهها، پهپادها، حسگرها و رادار را جمعآوری میکند تا از همه چیز، از تشخیص تهدید گرفته تا برنامهریزی ماموریت مستقل، پشتیبانی کند. این ترکیب اطلاعات مبتنی بر فضا و اجرای سطح زمین، نحوه تدوین استراتژیهای دفاع ملی را متحول میکند.
اسپیس ۴۲ به ارتش امارات کمک میکند تا از حالت واکنشی به حالت پیش بینی کننده تغییر کنند. در نتیجه، ارتش امارات از طریق با هوش مصنوعی و اطلاعات مکانی، میتواند تهدیدات را پیشبینی کرده، منابع را به طور موثر تخصیص دهند و با سرعت و اطمینان عمل کنند.
همین اصول در مورد نقش اسپیس ۴۲ در توسعه شهرهای هوشمند نیز صدق میکند. با پیچیدهتر و غنیتر شدن مراکز شهری از نظر دادهها، آن شرکت فرصتی حیاتی برای گنجاندن اطلاعات مکانی در ساختار اصلی عملیات شهری میبیند. مجموعه ماهوارههای Foresight SAR آن شرکت، تصویربرداری مداوم و با وضوح بالا را ارائه میدهد که از برنامهریزی شهری، بهینهسازی کاربری زمین و تابآوری زیرساختها پشتیبانی میکند.
شهرهای هوشمند به چیزی بیش از حسگرها و برنامهها نیاز دارند. شهرهای هوشمند به بینش در سطح سیستمها نیاز دارند. با ادغام تصاویر ماهوارهای، ورودیهای اینترنت اشیاء و هوش مصنوعی، برنامه ریزان شهری میتوانند به چالشها در زمان واقعی پاسخ دهند و نیازهای آینده را پیشبینی کنند و اسپیس ۴۲ در این راستا به آنان کمک میکند.
اسپیس ۴۲ فراتر از امارات متحده عربی، از پلتفرم خود برای گسترش به بازارهای محروم در سراسر آفریقا و جنوب جهان استفاده میکند. با توجه به این که شکافهای اتصال هنوز هم رایج هستند، به ویژه در عرصه آموزش و مراقبتهای درمانی، آن شرکت از طریق پهنای باند ماهوارهای و پروژههای زیرساختی متناسب، به اتصال جوامع دورافتاده کمک میکند. برای مثال، اسپیس ۴۲ در زیمبابوه، بیش از ۱۳۰۰ مدرسه را متصل کرده است و قصد دارد به نزدیک به دو میلیون دانشآموز دسترسی پیدا کند.
هیچ محدودیتی برای چگونگی پشتیبانی دادههای فضایی از توسعه وجود ندارد. در واقع، اسپیس ۴۲ از همان زیرساخت اطلاعاتی که از دولتها و شرکتهای نفتی پشتیبانی میکند، برای ارتقاء آموزش، مراقبتهای بهداشتی و کشاورزی در مناطق نوظهور استفاده کرده است.
این شتاب بینالمللی با نقش داخلی اسپیس ۴۲ در پیشبرد دستور کار ملی فضایی امارات متحده عربی مطابقت دارد. طبق استراتژی فضایی امارات متحده عربی ۲۰۳۰، آین کشور سرمایهگذاری زیادی در زیرساختهای فضایی مستقل و قابلیتهای تحقیقاتی انجام میدهد. اسپیس ۴۲ ماموریت بلندمدتی برای ارائه ارتباطات ماهوارهای امن به دولت امارات متحده عربی تا سال ۲۰۴۳ دارد. اسپیس ۴۲ به تحقق بلندپروازیهای جسورانه امارات در عرصه فضایی کمک میکند. از فعال کردن تحرک خودکار گرفته تا ساخت زیرساختهای فضایی مستقل، اسپیس ۴۲ فقط در اقتصاد فضایی مشارکت نمیکند بلکه به تعریف آن نیز کمک کرده است.
مدل رشد اسپیس ۴۲ بر ایجاد قابلیت، نظم سرمایه و ارتباط جهانی تاکید دارد. ترکیبی از هوش مصنوعی، علوم جغرافیایی و آیندهنگری استراتژیک، آن شرکت را نه تنها به عنوان یک دارایی ملی، بلکه به عنوان یک مدعی جهانی در فصل بعدی اقتصاد فضایی قرار داده است. این موضوع مربوط به فضا به خاطر خود فضا نیست، بلکه مسئله این است که چگونه از فناوریهای فضایی برای حل فوریترین مشکلات زمین با هوش، سرعت و هدفمندی استفاده شود.
امارات متحده عربی به سرعت به یک هاب جهانی فناوری تبدیل شده و استعدادها، سرمایهگذاریها و نوآوریها را از سراسر جهان جذب میکند. با توجه به رشد روزافزون آن کشور، تعهد آن به تقویت پیشرفتهای فناوری نه تنها در سیاستهای حمایتی دولتی و زیرساختهای جهانی، بلکه در توانایی آن در جذب فرصتهای آموزشی برتر نیز مشهود است.
اکثریت قریب به اتفاق متخصصان فناوری به دلیل سیاستگذاری مناسب برای کسبوکار، به امارات متحده عربی جذب میشوند. در دسترس بودن خدمات املاک و مستغلات، بستههای مراقبتهای بهداشتی و تسهیلات بانکی برای متخصصان واجد شرایط، به جذابیت امارات متحده عربی میافزاید.
دبی به طور مداوم در بین شهرهای برتر جهان از نظر نوآوری و استعداد قرار گرفته است. دبی به عنوان یک هاب پیشرو برای استعدادهای فناوری جهانی ظهور کرده است. رویدادهایی مانند GITEX Global یکی از بزرگترین نمایشگاههای فناوری جهان، نقش محوری دبی را در نمایش پیشرفتهای فناوری پیشرفته برجسته میکند. تعهد این شهر به ایجاد یک اقتصاد مبتنی بر فناوری، در کنار سرمایهگذاری در زیرساختهای دیجیتال، عامل اصلی ظهور آن به جایگاه جهانی بوده است.
علاوه بر این، دبی مراکز نوآوری متعددی، مانند منطقه آزاد برای فناوری اطلاعات "دبی اینترنت سیتی" و "دبی سیلیکون اوسیس" راهاندازی کرده است که به عنوان کانونهایی برای استارتاپهای فناوری عمل میکنند. این اکوسیستمها، مربیگری، فرصتهای همکاری و منابع لازم را برای شرکتهای فناوری جهت گسترش عملیات خود ارائه میدهند. موقعیت جغرافیایی منحصر بفرد امارات متحده عربی به عنوان دروازهای بین آسیا، خاورمیانه و آفریقا، آن کشور را به مکانی عالی برای کسبوکارهایی تبدیل میکند که به دنبال گسترش جهانی هستند. اتصال آن به بازارهای بزرگ بینالمللی، همراه با زیرساختهای پیشرفته، آن کشور را به پایگاهی جذاب برای شرکتهای فناوری چندملیتی تبدیل میکند.
امارات متحده عربی به طور فعال استعدادهای جهانی فناوری را جذب میکند. جامعه مهاجر پررونق آن، که با سیاستگذاریهای مهاجرتی مطلوب و استانداردهای زندگی با کیفیت بالا پشتیبانی میشود، آن کشور را به آهنربایی برای متخصصان در حوزههای مختلف فناوری تبدیل میکند. به طور خاص، هجوم استعدادها از آسیا به امارات در سالیان اخیر افزایش یافته است و بسیاری از متخصصان از کشورهایی مانند سنگاپور، هند و ویتنام برای فرصتهای جدید به امارات متحده عربی نقل مکان میکنند.
علاوه بر این، تلاشهای دولت امارات برای توسعه استعدادهای بومی از طریق ابتکارعملهایی مانند برنامه NextGen Talent و مشارکت با دانشگاههای بینالمللی، مجموعهای قوی از متخصصان ماهر را پرورش میدهد که آماده هدایت آینده فناوری آن کشور هستند.
چشمانداز امارات متحده عربی برای تبدیل شدن به یک اقتصاد دانشبنیان، در تمرکز قوی آن بر نوآوری در صنایع کلیدی، از جمله هوش مصنوعی، هوش مصنوعی، بلاکچین، فینتک و انرژیهای تجدیدپذیر بازتاب یافته است. دولت امارات چندین استراتژی ملی مانند استراتژی هوش مصنوعی امارات متحده عربی ۲۰۳۱ و استراتژی بلاکچین ۲۰۲۱ را راهاندازی کرده تا خود را به عنوان رهبر در آن عرصهها معرفی کند. ابتکارعملهای شهر هوشمند دبی، تعهد امارات متحده عربی به استفاده از فناوری برای توسعه پایدار شهری را بیشتر برجسته میکند.
هابهای نوآوری مانند شهر مصدر و Hub۷۱ ابوظبی، یک اکوسیستم پویا را در اختیار کارآفرینان فناوری قرار میدهند که در آن میتوانند در امکانات پیشرفته همکاری، آزمایش و نوآوری کنند. این هابها برای هدف گستردهتر امارات که پیشبرد تنوع اقتصادی از طریق فناوری است، بسیار حائز اهمیت هستند.
در نهایت، امارات متحده عربی با رهبری آیندهنگر، موقعیت استراتژیک و تمرکز بر نوآوری، قرار است به رشد خود به عنوان یک مرکز فناوری جهانی پیشرو ادامه دهد. امارات متحده عربی با پرورش محیطی که از پیشرفتهای فناوری پشتیبانی میکند، استعدادهای جهانی را جذب کرده و استارتاپها را به شکوفایی تشویق میکند و در موقعیت مناسبی برای ایفای نقش محوری در شکلدهی به آینده فناوری و نوآوری جهانی قرار دارد.
منابع:
Bhat, Divsha (۲۰۲۵) , Can the Gulf buy its way to AI supremacy?, Rest of World
Bhat, Divsha (۲۰۲۵) , The invisible backbone of the UAE’s AI superpower dreams, Rest of World
Cabral, Alvin R (۲۰۲۵) , What will it take for the UAE to become a semiconductor manufacturing hub?, The National
Cherian, Vijaya (۲۰۲۵) , How the UAE is forging a new frontier in space technology, Satellite Prome
Demont Institute of Management & Technology (۲۰۲۴) , UAE A Leading Global Tech Hub and Educational Gateway for Future Innovators
Shui, Siyuan (۲۰۲۴) , From Dubai to Space: The Strategy Behind the UAE’s Tech Modernization Efforts, Brown Political Review