فیروزجا برای همیشه از ایران رفت؟

اقتصاد۲۴- فدراسیون شطرنج کشورمان در هفته‌های اخیر روز‌های پرحاشیه‌ای را سپری کرده و بار‌ها خبرساز شده است. پس از ماجرای مسابقه دادن محمدامین طباطبایی و پرهام مقصودلو با گورشتین اید، شطرنج‌باز اسرائیلی، حالا خبر رسیده علیرضا فیروزجا، تنها سوپراستاد بزرگ تاریخ شطرنج ایران برای شرکت ئر تورنمنت بلیتس و رپید قهرمانی جهان روسیه تصمیم به تغییر تابعیت گرفته و درسایت مسابقات مقابل فدراسیون او نام فیده به چشم می‌خورد. اتفاقی که ورزش کشور را با شوک بزرگی مواجه کرد و واکنش‌های زیادی را در پی داشت.

پیش از این و در سال‌های گذشته نیز ملی پوشانی مانند امیر باقری و الشن مرادی پرچم خود را به ترتیب به فرانسه و آمریکا تغییر داده بودند که امیرباقری بار دیگر به پرچم ایران بازگشت، اما استاد بزرگ الشن مرادی که به آمریکا مهاجرت کرده همچنان با پرچم این کشور بازی می‌کند. این موضوع لازم به ذکر است که تابعیت گرفتن به معنای پناهندگی نیست و این موضوع کاملا ورزشی است و ربطی به مسائل دیگر ندارد. در سال‌های اخیر که این اتفاق تغییر تابعیت برای ایرانی‌ها یا دیگر کشور‌ها رخ داده آن‌ها با توانستند به پرچم اولیه برگردند و درواقع تغییر پرچم یک اتفاق مرسوم در شطرنج است.

ماجرا از آن‌جا شروع شد که فدراسیون به خاطر جنجال‌هایی که مسابقه محمدامین طباطبایی و پرهام مقصودلو با گورشتین ایدو، شطرنج‌باز اسرائیلی به وجود آورد، تصمیم گرفتند ریسک نکنند و در صورت حضور ورزشکاران اسرائیلی به طور کلی قید سفر را بزنند. موضوعی که با مخالفت فیروزجا همراه شد و او به فدراسیون اعلام کرد که قصد دارد در این تورنمنت شرکت کند و وقتی با مخالفت رئیس فدراسیون شطرنج ایران روبرو شد به او گفت که زیر پرچم فدراسیون جهانی مسابقه می‌دهد. این تصمیم که به احتمال زیاد منجر به تغییر تابعیت او خواهد شد و بعید است فیروزجا دیگر زیر پرچم ایران مسابقه دهد.

این اتفاق واکنش رییس فدراسیون شطرنج را هم در پی داشت. او ابتدا با ناامیدی اعلام کرد: «هیئت رئیسه فدراسیون جهانی شطرنج می‌تواند به تنهایی در این باره تصمیم‌گیری و رأی نهایی را صادر کند. در واقع این موضوع بدون آنکه ما بتوانیم در ایران کاری انجام دهیم، در فیده حل می‌شود. با توجه به سابقه‌ای که سراغ دارم، بعید می‌دانم فدراسیون جهانی با این مسئله مخالفت کند.» پس از این مصاحبه، یک مصاحبه دیگر از رییس فدراسیون شطرنج بیرون آمد که در آن صحبت‌های متفاوتی را مطرح کرده بود. او این‌بار درباره وضعیت فیروزجا گفت: «فیرروزجا در حال حاضر اقامت فرانسه را دارد و ممکن است تغییر تابعیت او حتی برای آمریکا نیز باشد و بخواهد زیر پرچم فرانسه یا آمریکا در مسابقات شرکت کند، اما در شرایط کنونی از نظر قانونی تغییر پرچم برای فیروزجا وجود ندارد و حداقل تا شهریور ۱۴۰۰ باید زیر پرچم ایران در مسابقات حضور پیدا کند؛ بنابراین امکان تغییر تابعیت برای او در شرایط کنونی وجود ندارد مگر این که هیات رییسه فدراسیون جهانی رای نهایی را صادر کند که این ورزشکار می‌تواند تغییر تابعیت دهد، در غیر این صورت شرایط قانونی برای تغییر تابعیت او وجود ندارد. اگر بازیکنی به مدت ۲ سال مقیم کشوری باشد و فدراسیون آن کشور درخواست دهد که وی می‌تواند زیر پرچم آن کشور در مسابقات شرکت کند در این صورت مشکلی برای تغییر تابعیت ورزشکار وجود ندارد. البته آن ورزشکار دیگر نمی‌تواند با پرچم ایران در مسابقات حضور پیدا کند.»

فدراسیون در روز‌های اخیر یک بیانیه هم خطاب به فیروزجا داد که در آن تلاش شد او را از تصمیمی که گرفته منصرف کند و این نابغه شطرنج را به کشورمان بازگرداند. اتفاقی که بعید است رخ دهد و احتمالا فیروزجا دیگر زیر پرچم کشورمان مسابقه نخواهد داد، اتفاقی که برای شطرنج ایران تلخ و جبران‌ناپذیر است.